Mweerihe wi Othela Weekristu Okhumelele Phaama
“Mutxhu ti mutxhu wa nyuwano amukhweleke mwariye ntoko yowo ene, nave muthiyana amutxitximiheke iyawe.”—ÉFESO 5:33.
MACIPO: 87, 3
MWAAHAALA WAAKHULA HAI?
Mirici taani Muluku aavanheiye alopwana athenle ni athiyana atheliwe?
Ntakhara heeni osivela ni opwacha oryaaya wookhweleya mu othela?
Piipiliya onakhaviherya hai wakhala wi aakhumelela makacamiho mu othela?
1. Naamwi othela wiiliwiili opaceryaka ni ohakalala, tiheeni onaweheryeiye yoole onathela ni onatheliwa? (Moone eruku yoopacerya.)
MU NIHIKU na othela vaavaa mulopwana onamooneiye mwaariye awarenle phaama, chiri ohakalala waya onakhala otokweenesa. Mu elukuluku ya waakamelana, osivela waya waahunnuwa ophiyerya ochuna othela naari otheliwa yeeyo yaaweerinhe olaiheryana okhala oororomeleya mukina ni mukhwaawe. Nimanle nihiku na othela, vaavaa anapaceryaaya okumi aya vamoha, onahaala ochuneya opaka matorokelo wi ekhale awaataana. Yehova, Mpatusa a othela, onachuna wi mutheli ti mutheli akhale oohakalala ni okhumelela phaama mu othela waya, mwa yeeyo owo oovahererya miruku saphaama mu Masu awe, Piipiliya. (Masiposipo 18:22) Naamwi hiiha, Piipiliya onnanleela wi achu yaala eeli oohiphaameya athelanne anahaala okhalano “sokatxamiha” mmwiilini mwaya. (1 Korinto 7:28) Vanonto atheli eni ewerye hai omaliha sookacamiha iha? Nave Akristu eni yeerihe hai othela waya okhumelela phaama?
2. Osivela wa mukhalelo taani atheli anaphwanelaaya wooniherya.
2 Piipiliya onnahusiha wi osivela mukhalelo wookhweleya. Nyenya wookhalavo osivela wa miloko miloko atheli anaphwanelaaya wooniherya mu othela waya. Ntoko yootakiherya, awo anaphwanela wooniherya opwacha hiiha ntoko osivela wa mulopwana ni muthiyana. Nave wakhala wi aakhalano anamwane, osivela variyari va achu a veemusini onakhala wookhweleyasa. Ola osivela onathipeleya mmalakiheryo Eekristu yaawo aneeriha othela okhumelela phaama. Murummwa Paulo oothariha mukhalelo yoola wa osivela vaavaa aalonceiye ariki: “Tiva mutxhu ti mutxhu wa nyuwano amukhweleke mwariye ntoko yowo ene, nave muthiyana amutxitximiheke iyawe.”—Éfeso 5:33.
TIHEENI MULOPWANA NI MWAARIYE ANAPHWANELAAYA WEERA WI OTHELA WAYA OKHUMELELE PHAAMA?
3. Osivela moothelani onaphwanela olipa ophiyerya mweeryo taani?
3 Paulo aarepa: “Nyuwotho, alopwana, mwakhweleke asarinyu, ntoko Kristu okhwenleiye ekresya [muloko] ni ivelenleiye, erelaka yeyo.” (Éfeso 5:25) Olelo Akristu annachariha yootakiherya ya Yesu moorweela wa osivelana mukina ni mukhwaawe hiiha ntoko Yesu aasivenliye oohuserya awe. (Mwaalakhanye Yohani 13:34, 35; 15:12, 13.) Mulopwana Eekristu ni mwaariye anaphwanela osivelana mukina ni mukhwaawe ophiyerya wiiveleela okhwa ntakhara mukina. Nyenya yakhumelela makacamiho mu othela, akina hanoona wi osivela waya ti woolipa. Tiheeni eni yaakhaviherye? Osivela onathipeleya mmalakiheryo Eekristu, yoowo ‘onavilela sothene, onaroromela sothene, onawehererya sothene, nave onavilela sothene.’ Osivela wa mukhalelo yoola “horwa omalaru.” (1 Korinto 13:7, 8) Mutheli onaphwanela wuupuwelaka wi oopaka nlakano. Aalaiheryana osivelana mukina ni mukhwaawe ni okhala oororomeleya wa mukina ni mukhwaawe. Wuupuwela yeela enahaala waaceenyerya atheli Eekristu waavya nikhaviheryo na Yehova ni olapa vamoha wi emalihe makacamiho vyakala.
4, 5. (a) Tuuvi ori murici wa mulopwana ntoko muru wa emusi? (b) Muthiyana onaphwanela woona hai ohoolela wa iyawe? (c) Matorokelo taani mutheli mmoha aapankeiye?
4 Paulo oothariha mirici sa mulopwana othenle ni muthiyana otheliwe ariki: “Athiyana ewiweleleke asiyaya ntoko wa Apwiya, ntakhara mulopwana ori muru wa mwariye, ntoko Kristu oriyeiye muru wa [muloko].” (Éfeso 5:22, 23) Ela henataphulela wi mulopwana taphaama ompwaha mwaariye. Yehova aaloca sa murici wa esisapo athiyana aryaayano vaavaa aalonceiye: “Tahi yorèra wi mulopwana akhaleke mekheiye. Kinammupatuserya mukhaviherye awe.” (Maphatxuwelo 2:18) Muthiyana onaphwanela omukhaviherya iyawe wi akhale muhooleli aphaama a emusi. Nave mulopwana onaphwanela ochariha yootakiherya ya Yesu, yoowo ori “muru wa [muloko].” Mulopwana eerano yeela, mwaariye oniisoona okhala ookhapeleleya nave onahaala okhala wookhweya omucicimiha ni omukhaviherya.
5 Kati yoowo otheliwe ni Freti, onneemererya: “Kaaryaaka muciye, kaaniikhapelela mukhataaka. Otheliwa yaari matorokelo wa miyaano woona wi kaahuserya omuroromela iyaka. Hiwaari wookhweya, nyenya naakhala awaataana ntoko mutheli moorweela wa opaka ichu mmukhalelo wa Yehova.”[1] (Moone masu avathi omakuchuwelo.) Freti onnaloca: “Opaka soolakelela hiwaari wookhweya wa miyaano. Mu othela, opaka soolakelela sa achu eeli yaahaaceererya nikacamiho naka. Nyenya moorweela wa waavya ohoolela wa Yehova mu nivekelo ni owiriyana moonelo wa mwaaraka, waakhala wookhweya mahiku oothene. Vano nri awiiwanana!”
6. Osivela onakhala hai “nimakelo nawakhwanela” vaavaa anakhumelelaaya makacamiho mu othela?
6 Othela onanwerya okhala woolipa wakhala wi atheli awo ‘annavilela ni mukhwaya, ni olevelelana wakhalavo nthowa ni mukhweiye.’ Woona wi toohiphaameya, oopiili anahaala ohesaka. Wakhala wi eyo yoheereya, anaphwanela ohuserya orweela wa soohesa saya, ohuserya olevelela, ni wooniherya osivela onathipeleya mmalakiheryo a Piipiliya. Osivela owo onakhala “nimakelo nawakhwanela.” (Kolosi 3:13, 14) Oothelana onanwerya wooniherya osivela yoola moorweela wa okhala oovilela ni oopisa murima nave moorweela wa ‘ohupuwelela mathowa.’ (1 Korinto 13:4, 5) Wakhala wi wookhalavo ohiiwanana, mutheli onaphwanela orehererya moohilekela wakhala wooweryeya, ohaakumve wiilavo. (Éfeso 4:26, 27) Onachuneya wiiyeviha ni olipa murima oloca “khwoo okikhurumuwele woochekela,” nyenya weerano hiiha onnaakhaviherya omaliha makacamiho ni okhala awaataana.
OPWACHA TI WOOKHWELEYA
7, 8. (a) Ekano taani Piipiliya onavaheiye vooloca sa okumanela mu othela? (b) Ntakhara heeni oothelana onaphwanela wooniherya osivela?
7 Piipiliya onnavaha ekano yaphaama enaamukhaviherya mutheli okhalano moonelo woophwanelela vooloca sa okumanela. (Mwaalakhanye 1 Korinto 7:3-5.) Ti yaphaama mulopwana ni mwaariye othokororya moonelo ni soochuna sa oothelana. Wakhala wi mulopwana hanathokororya soochuna sa mwaariye, owo onahaala woona okhala woovila opuha okumanela iwo. Alopwana athenle anaphwanela waakhalihaka asaaraya mwa “miruku.” (1 Pedro 3:7) Okumanela honaphwanela okhala wookhinyereryana naari oveka, nyenya onaphwanela okhala woochuna. Wiiliwiili onaakuvela waakhulela onakhala mulopwana ompwaha muthiyana. Nyenya enachuneya wi mmooneloni ekhale elukuluku yoophwanelela wa oopiili, mulopwana ni mwaariye.
8 Piipiliya hanavaha malamulo ooluluwanya vooloca sa mukhalelo ni ophiyerya mweeryo taani wa wooniherya okhwela naari osivela variyari va mulopwana ni muthiyana. Nyenya onaloca sa osivela. (Ntxipo na Matxipo 1:2; 2:6) Atheli Eekristu anaphwanela okhalihanaka mukina ni mukhwaawe moosivela.
9. Ntakhara heeni ti yoonanara okhalano nchuno na okonihana ni muchu yoowo ohiri oothelana aa?
9 Wakhala wi nookhalano osivela otokweene wa Muluku ni mwaacamani, hinni neemererye wi muchu naari echu vyakala enanarihe othela wahu. Akina annapahula naari onanariha othela waya moorweela wa okhovelela woona epwitikiri. Nnaphwanela osepa nchuno na woona epwitikiri naari mukhalelo vyakala wa okonihana woohiphwanelela. Nnaphwanela tho osepa opaka echu vyakala ntoko wooseelelana, ni muchu yoowo ohiri oothelana ahu, nthowa nawi waahaala okhala othoiwa osivela. Nnaphwanela wuupuwela wi Muluku oosuwela muupuwelo ni meerelo ahu oothene. Ela enahaala onikhaviherya olipiha nchuno nahu na omuhakalaliha Muluku ni okhala oororomeleya wa oothelana ahu.—Mwaalakhanye Mateu 5:27, 28; Ahebri 4:13.
YAKHUMELELA MAKACAMIHO MU OTHELA
10, 11. (a) Omwalana wunlanne hai? (b) Tiheeni Piipiliya onaloceiye sa omwalana? (c) Tiheeni enahaala omukhaviherya mutheli ohimwalana mwawaakuveya?
10 Vaavaa makacamiho ahinarehereryiwaaya, atheli akina analakelela ohiyana naari omwalana. Mu ilapo ikina, atheli ancipale annahiyana. Mweeparipari, meerelo yaala tahi awunlaana mmuloko Weekristu. Nyenya atheli ancipale Eekristu annakhalano makacamiho mu othela waya.
11 Piipiliya onnavaha malakiheryo ala: “Muthiyana ahimwalane ni iyawe, nari mulopwana ahimwalane ni mwariye. Nave muthiyana amwalana ni iyawe, ahitheliwe ti mukina, hoyehoye atàne wiliwili ni iyawe.” (1 Korinto 7:10, 11) Atheli akina akhweya anuupuwela wi makacamiho aya matokweene, mwawiihiiha annoona nthowa na omwalana. Nyenya Yesu ohooniherya onanara waya omwalana vaavaa uulunleiye yeeyo Muluku aalonceiye wuupaceryani vooloca sa othela, owo aahaaceererya: “Yeyo Muluku ophitànnyeiye, mutxhu ahimwalanye.” (Mateu 19:3-6; Maphatxuwelo 2:24) Mwawiihiiha Yehova onachuna wi alopwana ni asaaraya ekhaleke vamoha. (1 Korinto 7:39) Oothene ahu nnaphwanela osuwela wi nnahaala omwaakhula Yehova ntakhara saweera sahu. Ela enahaala onikhaviherya omaliha makacamiho mwawaakuveya ehaakumve okhala matokweene.
12. Tiheeni enamweeriha mutheli ochuna omwalana?
12 Ntakhara heeni atheli akina annakumanano makacamiho matokweene? Wa akina, tahi yeeyo yaaweheryaaya mu othela waya, mwa yeeyo awo annakhala awuukhuwa naari oonyeenyeya. Wiiliwiili, makacamiho yookhumelela ya ohiyana mmukhalelo wa ophuiwa naari mmeereloni mwaya. Makacamiho ni asitiithi a oothelana, naari ohiiwanana mmukhalelo wa opharihela ikhorowa, naari waaphuwa anamwane onanwerya okumiherya makacamiho. Nyenya, ti yoohakalaliha owoona atheli ancipale Eekristu ekhalakano sookhumelela saphaama woona wi annamweemererya Muluku wi ahooleleke.
13. Taavi ari mathowa oophwanelela omwalana?
13 Anamukhalavo mathowa oophwanelela wi mutheli amwalane. Mathowa ntoko, ohivakulela echoko mwaayiini, ohooxa woomwiilini, ni ohela vawoopiha okumi woomunepani Weekristu, yaala ari mathowa anaweeriha akina omwalana. Vaavaa anakhalaayano makacamiho oovila, oothelana onaphwanela oveka nikhaviheryo wa atokweene. Atokweene awo aakhalano osuwela nave anammukhaviehrya mutheli opharihela ekano ya Muluku mu ikumi saya. Nave vaavaa atheli anamvekaaya Yehova munepa awe waweela, enahaala waakhaviherya opharihela malakiheryo a Piipiliya ni wooniherya mikhalelo Seekristu. (Galasya 5:22, 23)[2]—Moone masu avathi omakuchuwelo.
14. Tiheeni Piipiliya onaloceiye wa Akristu athenle naari atheliwe ni yoowo ohinamulapela Yehova?
14 Piipiliya onnooniherya wi aakhalavo mathowa aphaama mutheli okhala vamoha naamwi oothelana awe ahimulapelaka Yehova. (Mwaalakhanye 1 Korinto 7:12-14.) Oothelana ohiri Mukristu “onèlihiwa” wa nthowa na othelana ni muchu onamurumeela Muluku. Anamwane aya akhaani anooniwa ntoko ‘awela’ nave annakhapeleliwa ni Muluku. Paulo aahaaceenyerya Akristu athenle naari atheliwe ariki: “Weyano muthiyana onawerya hai osuwela wi onarwa onvulusa iya-à? Nari weyano mulopwana onawerya hai osuwela wi onarwa onvulusa mwara-à?” (1 Korinto 7:16) Sookhalavo sootakiherya sincipale saphaama sa alopwana ni athiyana Eekristu yaawo yaamukhavihenrye oothelana aya okhala murummwa a Yehova.
15, 16. (a) Ekano taani Piipiliya onaavaheiye athiyana Eekristu atheliwe yaawo asiiyaya ahiri alapeli a Yehova? (b) Wakhala wi “òthelana ohiri mukristu, akhwelà omwalana” tiheeni Mukristu onaphwaneleiye weera?
15 Murummwa Paulo aahaavaha ikano athiyana Eekristu atheliwe wi ewiiweleleke asiiyaya. Owo aaloca: “N’wiweleke asiyanyu, wi, nari akina wa yawo ehemereryaka nsu, ekusiwe ti metxelo anyu, ohirivo masu, yonaka metxelo anyu aphama ni wisumaliha.” Ohiya oloca soororomela sawe mahiku oothene, muthiyana onaphwanela omukhaviherya iyawe weemererya eparipari vaavaa onooniheryeiye “orèra ohinavira wa munepa wa mavole ni womàla; ti yeyo eri etxhu yaphamasa vamithoni va Muluku.”—1 Pedro 3:1-4.
16 Hanka wakhala wi oothelana ohiri Mukristu onnathanla omwalana? Piipiliya onnaloca: “Vanonto mmoha wa alipa òthelana ohiri mukristu, akhwelà omwalana, amwalane. Hiha mulopwana nari muthiyana ari akristu annataphuliwa, wona wi Muluku onitxhanenle wi nikhale ni muretxele.” (1 Korinto 7:15) Naamwi omwalana oruuhaka murecele, mwawiiwanana ni Piipiliya, oothelana ori Mukristu hari ootaphuwa othela naari otheliwa. Nyenya hanaphwanela weererya omukhinyererya oothelana awe wi ekhale vamoha. Moovira wa elukuluku, akhweya oothelana ohiri Mukristu onamulakelela okooka. Nave omwaahiyu, oothelana owo akhweya onamukhala murummwa a Yehova.
TEEVI ENAPHWANELA OKHALA ECHU YOOPACERYA MU OTHELA WAHU?
17. Teevi enaphwanela okhala echu yoopacerya wa atheli Eekristu?
17 Woona wi nnakhala mu “mahiku òmaliherya,” ninnahoolela “ilukuluku sokatxamiha.” (2 Timóteo 3:1-5) Ti nthowa nene nnaphwanelaahu okhalano onthamwene woolipa ni Yehova. Paulo oorepa: “Elukuluku yokhuveya. Tiva yale athenle ekhaleke ntoko òhithela; . . . nave yale analapano itxhu sa mulaponi mu, ekhaleke ntoko atxhu ahinalapano.” (1 Korinto 7:29-31) Paulo haachuna oloca wi atheli anaphwanela ohaathokororoyaka oothelana aya. Nyenya woona wi nnakhala mmahiku ookuchula, nnaphwanela ohela voopacerya omulapela wahu Yehova.—Mateu 6:33.
18. Ntakhara heeni ti wooweryeya Akristu okhala oohakalala ni okhumelela phaama mu othela?
18 Mmahiku yaala ookuchula, ninnoona othela wawaaca okuvyaka. Apwanne ti wooweryeya okhala oohakalala ni okhumelela phaama mu othela? Aai, wakhala wi nootitelela omwaacamela Yehova ni achu awe, opharihela malakiheryo a Piipiliya, ni weemererya ohoolela wa munepa waweela wa Yehova. Vaavaa nneeraahuno yeela, ninnacicimiha “yeyo Muluku ophitànnyeiye.”—Marko 10:9.
[Masu a vathi]
^ [1] (eparakrafo 5) Masina makina aatorokiwa.
^ [2] (eparakrafo 13) Mmoone livuru ‘Mwikhapelele Mu Osivela wa Muluku,’ masu awaaceererya, “Moonelo wa Piipiliya Vooloca sa Ohiyana ni Omwalana.”
[Yooleeliherya va epaaxina 11]
“Nnamukhala awaataana ntoko mutheli moorweela wa opaka ichu mmukhalelo wa Yehova”
[Yooleeliherya va epaaxina 12]
Atheli Eekristu ananwerya ophwanya sookhumelela saphaama mu makacamiho aya woona wi annamweemererya Muluku wi ahooleleke
[Ekaaxa va epaaxina 14]
MASU ATHARIHIWE
Ohivakulela echoko mwayiini: Mulopwana okhooca moomalela ovakulela emusi mmakupa oomwiilini, ophiyerya waahiya ehirino ikhorowa naari yoolya
Ohooxa woomwiilini: Omuhooxa oothelana ophiyerya wiisoona wi ekumi naari okumi awe ori vawoopiha
Ohela vawoopiha okumi Weekristu woomunepani: Saweera sa oothelana sinamweeriha Mukristu ohimurumeela Muluku