Fanofu Zombaso
Ba Hezekieli faza 37, itutunö dombua siʼo si tobali sambua siʼo. Hadia geluahania?
Iʼogunaʼö zamaʼeleʼö sotöi Hezekieli Yehowa, ba wamaʼeleʼö wa mangawuli nono mbanuania ba Danö Gamabuʼula ba teʼosambuaʼö ira tobali sambua soi. Itutunö khöda ba wamaʼeleʼö andrö göi, wa niha samosumange Lowalangi teʼosambuaʼö ira tobali ono mbanua ba luo safuria dania.
Iʼandrö khö Hezekieli Yehowa ba wanura zi dombua siʼo. Isura ba zi sambua siʼo, ”Mado Yehuda ba awöra iraono Gizaraʼeli”, ba zi sambua tö, ”Mado Yosefo, siʼo Geferayi, ba awönia maʼuwu Gizaraʼeli maʼafefu.” Si dombua siʼo andre tobali ”ha sara siʼo” ba danga Hezekieli.—Hezekieli 37:15-17, NW.
Hadia geluaha ”Geferayi”? Mado Geferayi yaʼia daʼö mado si föföna moroi ba ndraono Gizaraʼeli si fulu mado tanö yöu. Sindruhunia, razo si föföna samatörö ba mbanua andrö yaʼia daʼö Yerobeamo, moroi ba mado Geferayi. (V Moze 33:13, 17; I Razo 11:26) Mado andrö moroi ba ngaötö Geferayi, ono matua moroi khö Yosefo. (V Moze 1:32, 33) Itema Yosefo howu-howu sahöli-höli dödö moroi khö namania, Yakobo. Börö daʼö, ”siʼo Geferayi” andre tefaudu na laʼamaedolagö ia mbanua si fulu mado tanö yöu. Me 740 SM, ara fatua lö mamaʼeleʼö Hezekieli, ihori mbanua Gizaraʼeli tanö yöu soi Asiria, ba laʼohe niha si so ba mbanua andrö. (II Razo 17:6, NW) Hauga fakhe aefa daʼö, ihori soi Asiria soi Babilona. Andrö, me isura Hezekieli wamaʼeleʼö sanandrösa ba zi dombua siʼo, ato ba gotalua ndraono Gizaraʼeli no tefazawili ira ba Imperium Mbabilona.
Me 607 SM, ihori mbanua Yehuda si dombua mado tanö raya soi Mbabilona, ba laʼohe ba Mbabilona niha si so ba mbanua andrö. Te laʼohe göi niha si toröi moroi ba mbanua Gizaraʼeli tanö yöu. Razo samatörö ba mbanua tanö yöu moroi ba mado Yehuda. Ira ere göi toröi ira ba Yehuda börö mohalöwö ira ba nomo Lowalangi ba Yeruzalema. (II Ngaʼötö 11:13, 14; 34:30) Andrö, tefaudu sibai siʼo ”mado Yehuda” laʼamaedolagö ia mbanua si dombua mado tanö raya.
Hawaʼara teʼosambuaʼö ziʼo si dombua andrö? Alua daʼa me döfi 537 SM, me mangawuli ba Yeruzalema niha nitiboʼö nifatenge moroi ba mbanua tanö raya hegöi banua tanö yöu, lafuli lafasindro omo Lowalangi. Lö tefabali saʼae ndraono Gizaraʼeli. Sakali tö, teʼosambuaʼö ira fefu ba wamosumange Yehowa. (Hezekieli 37:21, 22) No ifaʼeleʼö Yesaya hegöi Yeremia fangosambuaʼö daʼa.—Yesaya 11:12, 13; Yeremia 31:1, 6, 31.
Hadia nifaʼeleʼö Hezekieli sanandrösa ba wamosumange satulö? Iʼowuloi Yehowa niha samosumange yaʼia ”tobali sambua”. (Hezekieli 37:18, 19) Hadia no alua daʼa iadaʼa? Noa. Ibörögö alua daʼa me döfi 1919. Fatua lö alua ia, omasi Zatana na tefabali ono mbanua Lowalangi sagötö faʼara. Hizaʼi me döfi 1919, itugu tefaʼanö ba teʼosambuaʼö ira.
Ba götö daʼö, ato nono mbanua Lowalangi zanötöna tobali razo ba ere fao khö Yesu ba zorugo. (Famaʼeleʼö 20:6) Yaʼira hulö simane siʼo khö Yehuda. Hizaʼi, so maʼifu niha sanötöna faʼauri si lö aetu ba gulidanö. Ba gafuriata, itugu ato ira. (Zakharia 8:23, NW) Yaʼira hulö simane siʼo khö Yosefo.
Iadaʼa, si dombua ngawawa andre no fao ira wamosumange Yehowa. Ba so samösa Razo khöra yaʼia daʼö Yesu Keriso. Ba wamaʼeleʼö Hezekieli, latötöi ia ”genonigu Dawido”. (Hezekieli 37:24, 25) Mangandrö Yesu khö Namania sanandrösa khö ndra nifahaʼönia imane, ”Enaʼö ha sambua dödöra, dozi ira, simane yaʼugö, Ama, ba khögu, ba simane yaʼo ba khöu.”a (Faigi gonönöta.) (Yohane 17:20, 21) Itutunö Yesu göi ba nikubaloi side-ide, yaʼia daʼö niha nibayoini wa ”tobali ha sambawa nikubaloi” ira faoma ”mbiri-biri böʼö”. Fefu ira laʼoʼö ”samösa gubalo”. (Yohane 10:16) Simane nitutunö Yesu, fefu nono mbanua Lowalangi no teʼosambuaʼö ira iadaʼa, he sanötöna faʼauri si lö aetu ba zorugo hegöi ba gulidanö!
a Me fahuhuo Yesu sanandrösa ba dandra luo safuria, oya gamaedola nibeʼenia khö ndra nifahaʼönia. Sabölö tohude, si föföna itutunö ”sawuyu si lö faröi, satua-tua”, yaʼia daʼö ngawawa side-ide niha nibayoini zondröniaʼö ono mbanua Lowalangi. (Mataiʼo 24:45-47) Aefa daʼö, ibeʼe gamaedola ba niha nibayoini. (Mataiʼo 25:1-30) Ba gafuriata, itutunö sanandrösa khö dalifusö si falulu fohalöwö khö Keriso ba auri ira sagötö faʼara ba gulidanö. (Mataiʼo 25:31-46) Simanö göi, na ibörögö alua wamaʼeleʼö Hezekieli iadaʼa, si föföna alua yaʼia daʼö khö zanötöna faʼauri ba zorugo. Si toʼölönia, si fulu mado moroi ba ndraono Gizaraʼeli lö laʼamaedolagö ira sanötöna ba gulidanö. Hizaʼi, ifasugi ba dödöda wa fangosambuaʼö nitutunö ba wamaʼeleʼö andre manandrösa ia ba ”mbiri-biri böʼö” hegöi niha nibayoini.