Oromaʼö Wa Lö Faröi Ndraʼugö khö Yehowa
”Ba lö aefa si so ba mbörö Yehowa, he khöda ba he ba ngaʼötöda dania, götö-götö waʼara.”—I ZAM. 20:42.
1, 2. Fahuwusa Yonata ba Dawido no sambua duma-duma si sökhi sanandrösa ba walöfaröi. Hadia mbörö?
TATU mano ahöli-höli dödö Yonata ba waʼabarani Dawido, si bohou ebua. Me no aefa ibunu Goliato Dawido, iʼohe ”högö ndrawa Wilisiti” khö Razo Saulo, ama Yonata. (I Zam. 17:57) Faduhu dödö Yonata, wa fao-fao Lowalangi khö Dawido, ba iʼotarai daʼö fahuwu ira. Fawuʼu li ira wa lö faröi ira khö nawöra zamösana. ( I Zam. 18:1-3) Lö faröi Yonata khö Dawido irugi waʼamatenia.
2 Hewaʼae Dawido nifili Yehowa tobali razo ndraono Gizaraʼeli, lö faröi Yonata khö Dawido. Me itandraigö ibunu Dawido Saulo, abu dödö Yonata zi fahuwu khönia. Iʼila wa ba danö si mate Horesi so Dawido, andrö möi Yonata ba wangabeʼeʼö yaʼia enaʼö iʼodaligö Yehowa. Imane khö Dawido, ”Böi ataʼufi, löʼö sa möiʼö ba danga namada Saulo; razo ndraono Gizaraʼeli dania ndraʼugö, ba tambalinamö dania ndraʼodo.”—1 Zam. 23:16, 17.
3. Hadia zabölö moguna khö Yonata, ba hezo taʼila daʼö? (Faigi gambara ba wamobörö wamahaʼö.)
3 Si toʼölönia tahöni-höni sibai niha si lö faröi, simane Yonata. Hizaʼi, tenga ha falöfaröinia khö Dawido nihöni-hönida, börö me daʼö zabölö moguna khö Yonata yaʼia daʼö lö faröi ia khö Yehowa. Andrö wa lö faröi ia khö Dawido ba lö afökhö dödönia na tobali Dawido razo. Itolo Dawido enaʼö iʼodaligö Yehowa. Yaʼira si darua andre lö faröi khö Yehowa hegöi khö nawöra zamösana. Lafalua zi no lafabuʼu, ”Ba lö aefa si so ba mbörö Yehowa, he khöda ba he ba ngaʼötöda dania, götö-götö waʼara.”—I Zam. 20:42.
4. (a) Hewisa enaʼö tola tasöndra waʼohahau dödö hegöi faʼahono dödö? (b) Hadia nifatunöda ba duho daʼa?
4 Moguna lö faröi ita ba nösi nomoda, ba nawöda hegöi khö ndra talifusöda ba mbanua niha Keriso (I Tes. 2:10, 11) Hizaʼi, sabölö moguna yaʼia daʼö böi faröi ita khö Yehowa, Umbu waʼaurida! (Fam. 4:11) Na tafalua daʼö, tasöndra waʼohahau dödö ba faʼahono dödö. Böi faröi ita khö Lowalangi hewaʼae gofu hadia ia zalua. Ba duho daʼa, tafatunö hewisa duma-duma Yonata möi fanoloda enaʼö lö faröi khö Yehowa ba zi öfa ngawalö salua andre: (1) na so samösa zamatörö, ba wamaigida lö sinangea tafosumange ia, (2) ba ginötö tatatugöi haʼökhö lö faröi ita, (3) na so samösa zohalöwö ba gangowuloa samöbögö si lö duhu khöda mazui ebua zambuana dödöra khöda, ba (4) na abua khöda wamalua si no tazazi.
NA SO SAMÖSA ZAMATÖRÖ, BA WAMAIGIDA LÖ SINANGEA TAFOSUMANGE IA
5. Hana waʼabua ba ndraono Gizaraʼeli wangoromaʼö falöfaröira khö Lowalangi me mamatörö Zaulo?
5 So zabu dödö Yonata hegöi ndraono Gizaraʼeli. Razo Saulo, ama Yonata, lö iʼoʼö li Yehowa. Andrö wa itimbagö ia Yehowa. (I Zam. 15:17-23) Hewaʼae simanö, itehegö Lowalangi khö Zaulo mamatörö ia ba zi hauga fakhe. Abua ba ndraono Gizaraʼeli wangoromaʼö falöfaröira khö Lowalangi, börö me si lö sökhi nifalua razo, si no dumadao ba ”dadaoma zalawa andrö khö Yehowa”.—I Nga. 29:23.
6. Hadia dandra wa lö faröi Yonata khö Yehowa?
6 Hewaʼae faröi Zaulo khö Lowalangi, lö faröi Yonata khö Yehowa. (I Zam. 13:13, 14) Samuza inötö, so 30.000 gureta wanuwö ndra saradadu ndrawa Wilisiti, möi lasuwö ndraono Gizaraʼeli. Ha 600 zaradadu si fao khö Zaulo, ba ha yaʼia faoma Yonata zolohe wöda wanuwö. Hewaʼae simanö, lö ataʼu Yonata. Itörö tödönia wehede Zamueli me iwaʼö, ”Löʼö sa itiboʼö mbanuania Yehowa, börö döinia andrö, si no ebua.” (I Zam. 12:22) Imane Yonata khö ndra saradadu si fao khönia, ”Löʼö sa faʼatebai khö Yehowa, na itolo ita, he ato niha ba he lö ato!” Möi Yonata hegöi ndra saradadu andrö ba wanuwö ndrawa Wilisiti ba labunu 20 niha waʼato. Mamati Yonata khö Yehowa ba tefahowuʼö ia. Iʼasogö ndruru danö Lowalangi irege ataʼu ndrawa Wilisiti ba faoma labunu nawöra. Ba gafuriatania, möna ndraono Gizaraʼeli.—I Zam. 13:5, 15, 22; 14:1, 2, 6, 14, 15, 20.
7. Hewisa lagu Yonata khö namania?
7 Hewaʼae lö iʼoʼö li Yehowa Saulo, lö aetu iʼoʼö li namania Yonata ndrege zi tola ifalua. Duma-dumania, möi ira fasuwö ba wolumöʼö nono mbanua Yehowa.—I Zam. 31:1, 2.
8, 9. Na tafosumange niha si no ifataro Lowalangi, daʼö dandra walöfaröi ita khönia. Hadia geluahania?
8 Simane Yonata, böi faröi ita khö Yehowa, taʼoʼö goi-goi ndra samatörö ndrege zi tola tafalua. Itehegö Yehowa khö ndra ’salawa’ ba wamatörö niha gulidanö ba omasi ia na tafosumange ira. (Baso Roma 13:1, 2.) Daʼa mbörö wa tafosumange ndra samatörö hewaʼae falimo ira ba hulö tenga sinangea lafosumange ira ba wamaigida. Moguna tafosumange niha si no ifataro Yehowa, he yomo ba nomo hegöi ba mbanua niha Keriso.—I Kor. 11:3; Heb. 13:17.
Tandra wa lö faröi ita khö Yehowa yaʼia daʼö na tafosumange woʼomoda si tenga si sara lala famati khöda (Faigi ngenoli si 9)
9 So samösa dalifusöda sotöi Olga moroi ba Amerika Selatan. Iforomaʼö wa lö faröi ia khö Yehowa, ifosumange woʼomonia ira matua hewaʼae lö sökhi lagu woʼomonia khönia.[Pron: ȯlʹgə][1][2] Itaria lö ifahedesi ia foʼomonia ba ibeʼe wehede si tola mangafökhöiʼö tödönia börö me no tobali ia Samaduhuʼö Yehowa. Ifetaʼu Olga wa iröi ia dania ba iʼohe ndraonora. Hewaʼae simanö, ’lö isulöni zi lö sökhi Olga awönia si lö sökhi’. Iʼodödögö enaʼö tobali ia foʼomo si sökhi. Ilau mondrino, isasai nukha woʼomonia ba ibeʼe dödönia nösi nomo woʼomonia. (Rom. 12:17) Fao Olga khö woʼomonia weʼamöi ba wangondrasi ndra talifusöra hegöi ndra awö-awönia. Duma-dumania, me möi woʼomonia ba wogoʼo amania ba mbanua böʼö, ihenaigö Olga fefu zoguna khöra ba lala. Aefa daʼö, sagötö alua waö-waʼö halöwö ba wogoʼo amania, baero ba gosali ibaloi Olga. Hauga fakhe aefa daʼö, ibörögö sökhi gamuata woʼomonia börö me so khö Olga waʼebolo dödö hegöi ba wamosumange foʼomonia. Iadaʼa, ibeʼe wamarou dödö khö Olga ba möi ifasao ba gangowuloa. Itaria göi möi ia ba gangowuloa.—I Fet. 3:1.
BA GINÖTÖ TATATUGÖI HAʼÖKHÖ LÖ FARÖI ITA
10. Hana wa ifili Yonata wa lö faröi ia khö Dawido, tenga khö Zaulo?
10 Me edöna ibunu Dawido Saulo, abu dödö Yonata ba wotatugöi hadia khö namania fao ia mazui khö zi fahuwu khönia. Aboto ba dödö Yonata wa fao Lowalangi khö Dawido, tenga khö Zaulo. Börö daʼö, lö faröi ia khö Dawido. Ifarou Dawido enaʼö ibiniʼö ia ba ihalö dödö Zaulo faböi ibunu Dawido.—Baso I Zamueli 19:1-6.
11, 12. Na taʼomasiʼö Lowalangi, lö faröi ita khönia. Tutunö hadia geluahania.
11 Samösa dalifusöda ira alawe moroi ba Australia sotöi Alice, ihalö gangetula haʼökhö lö faröi ia. Me ibörögö ifahaʼö ia ba Zura Niʼamoniʼö, itutunö ba nösi nomonia hadia zi no ifahaʼö yaʼia. Ifatunö wa lö fao ia khöra ba woʼowasaini fanunu fandru ba itutunö hadia mbörö. Afatö dödö nösi nomonia ba mofönu sibai ira. Lamane tödöra wa lö ba dödö Alice ira saʼae. Aefa daʼö, imane inania wa lö omasi ia falukha khö Alice saʼae. Imane Alice, ”Lö utötöna wa simane daʼa zalua, abu sibai dödögu börö me sindruhunia uʼomasiʼö sibai ira. Hewaʼae simanö, uhalö gangetula ba wangomasiʼö Yehowa hegöi Ononia. Ubayagö ndraʼo idanö me so gangowuloa sebua.”—Mat. 10:37.
12 Na lö mangelama ita, abölö taʼomasiʼö tim olaraga, sekola, mazui soi moroi ba waʼomasida Yehowa. Duma-dumania Henry, omasi sibai ia facatur ba omasi ia na tobali juara satu ba zekolania. Börö me fatandri ira ero hari Satu, lua-luania lö iʼila möi ba wanuriaigö hegöi ba gangowuloa. Ifatunö Henry wa abölö lö faröi ia ba zekolania moroi na khö Yehowa. Börö daʼö, ihalö gangetula, ibato famai catur ba zekola.—Mat. 6:33.
13. Na lö faröi ita khö Lowalangi, tola tataʼögö gofu hadia zalua ba nomo. Tutunö hadia geluahania.
13 Itaria, abua khöda woʼendrongagö ba wangoromaʼö falöfaröi ba nösi nomoda. Duma-dumania, imane Ken, ”Omasido asese ufaigi mamagu si no alawa döfi ba uʼandrö khönia enaʼö fasakali mörö ia ba nomoma. Hizaʼi, lö fahasara dödö bo gataluara khö woʼomogu ira alawe faoma mamagu.” Imane nasa, ”Lö uʼila uʼoʼmusoiʼö dödöra maʼadarua.” Iʼangerönusi Ken hadia niwaʼö ba Zura Niʼamoniʼö ba aboto ba dödönia wa moguna abölö iʼomusoiʼö dödö woʼomonia ba lö faröi ia khönia. Isöndra gangetula si sökhi ba fao dödö woʼomonia ira alawe. Itutunö khö woʼomonia hadia mbörö wa moguna iʼomasiʼö ninania matuania. Ifatunö göi khö ninania hadia mbörö wa moguna iʼosinangegö numönönia.—Baso I Moze 2:24; I Korindro 13:4, 5.
NA IBÖBÖGÖ KHÖDA ZI LÖ DUHU MAZUI EBUA ZAMBUANA DÖDÖNIA KHÖDA
14. Hewisa gamuata Zaulo khö nononia Yonata?
14 Tola lö faröi ita khö Yehowa hewaʼae so dalifusöda sangai halöwö ba gangowuloa ebua zambuana dödöra khöda. Lowalangi zombayoini Saulo tobali razo, hizaʼi lö sökhi ia khö nononia. Lö aboto ba dödönia hana wa iʼomasiʼö Yonata andrö Dawido. Börö daʼö, me edöna Yonata itolo Dawido, mofönu sibai Zaulo ba iʼailasi nononia föna niha sato. Hewaʼae simanö, ifosumange namania Yonata ba lö faröi ia khö Yehowa hegöi khö Dawido.—I Zam. 20:30-41.
15. Hewisa ita na lö fagölö-gölö dödö ndra talifusöda khöda?
15 Ba mbanua niha Keriso iadaʼa, lö ebua dödö zambuana ndra talifusöda sangai halöwö ba ngangowuloa. Hizaʼi yaʼira andre tenga niha soʼahonoa. Tola manö fasala gangetula nihalöra mazui lö fagölö-gölö dödöra khöda. (I Zam. 1:13-17) Hewaʼae simanö, omasi ita lö faröi khö Yehowa.
NA ABUA KHÖDA WAMALUA SI NO TAZAZI
16. Hezo manö taforomaʼö wa lö faröi ita khö Lowalangi ba lö taʼera-era dana khöda?
16 Omasi Zaulo na Yonata zogati yaʼia tobali razo ndraono Gizaraʼeli, tenga Dawido. (I Zam. 20:31) Hizaʼi lö iʼalui Yonata dana khönia, iʼomasiʼö sibai Yehowa ba lö faröi ia. Fahuwu ia khö Dawido ba ifalua zi no ifabuʼu. Niha sangomasiʼö ba si lö faröi khö Yehowa, hasambalö ifalua zi no iwaʼö hewaʼae abua khönia wamalua yaʼia. (Zin. 15:4) Lö faröi ita khö Lowalangi natafalua zi no tafabuʼu. Simane na no fawuʼu li ita ba niha sanandrösa ba wangalui kefe, hasambalö tafalua ia hewaʼae na faböʼö moroi ba niʼera-erada mege. Na alua gabula dödö ba nomo, moguna enaʼö lö faröi ita ba ngambatöda börö me daʼö zangoromaʼö wa taʼomasiʼö Lowalangi.—Baso Maleakhi 2:13-16.
Na fawuʼu li ita ba niha sanandrösa ba wangalui kefe, hasambalö tafalua zi no tazazi börö me lö faröi ita khö Lowalangi (Faigi ngenoli 16)
17. Hadia manö zi no tafahaʼö yaʼita moroi ba duho daʼa?
17 Simane Yonata, gofu hadia ia zalua böi faröi ita khö Lowalangi. Na afatö dödöda börö lagu ndra talifusöda, böi faröi ita khöra. Na tafalua daʼö no taʼomusoiʼö dödö Yehowa ba tasöndra waʼohahau dödö. (Gamd. 27:11) Faduhu dödöda wa ifalua zabölö sökhi Yehowa ba ilumöʼö ita. Ba duho aefa daʼa, tafatunö duma-duma niha si faröi hegöi si lö faröi me götö Dawido.
^ [1] (ngenoli si 9) So zi no lafaböʼöni töi.