Oʼö Nono Mbanua Yehowa si Lö Faröi
”Ba hadia goroisa Yehowa khöu, baero ba wolua satulö ba ba walöfaröi ba faböi fayawa ndraʼugö ba wanörö lalamö, föna Lowalangiu?”—MI. 6:8, NW.
1, 2. Hewisa wangoromaʼö Dawido wa lö faröi ia khö Lowalangi? (Faigi gambara ba wamobörö wamahaʼö.)
MÖI Zaulo awö zaradadunia si 3.000 ba wangalui Dawido ba danö simate ba Yudaia ba wamunu yaʼia. Samuza inötö me ba zi bongi, lasöndra nose nahia wolombase ndra Saulo ira Dawido ba no mörö Zaulo awö zaradadunia. Ba no ladaʼi-daʼi ira ba Gabizaʼi weʼamöi bakha ba nose ba laʼila Zaulo. Fangöngö Gabizaʼi khö Dawido, ”Daʼutandro ia ba danö toho andrö, ha samuza, alakha lö mendrua.” Sökhi sibai wotema Dawido linia, ”Böi bunu ia, ha niha sa zi no mombabaya nibayoini Yehowa lö fotu? . . . Yamutimba ndraʼo Yehowa, faböi ubabaya nibayoini Yehowa!”—I Zam. 26:8-12.
2 Iʼila Dawido wa moguna ifosumange Zaulo na omasi ia lö faröi khö Yehowa. Lö irai tumbu ba dödönia wofaʼala Zaulo börö me yaʼia andrö nibayoini Lowalangi tobali razo ndraono Gizaraʼeli. Ba ginötö andre, omasi göi Yehowa na lö faröi nono mbanuania khönia ba lafosumange niha si no ifataro.—Baso Mikha 6:8, NW.
3. Hewisa wangoromaʼö Gabizaʼi wa lö faröi ia khö Dawido?
3 Ifosumange Dawido Gabizaʼi börö me iʼila wa yaʼia nibaliʼö Lowalangi tobali razo. Hizaʼi, me no tobali Dawido razo ifalua horö sebua. Mohorö ia khö woʼomo Guria, aefa daʼö ifarou Yoabi enaʼö labeʼe tanö föna Guria ba wasuwöta. (II Zam. 11:2-4, 14, 15; I Nga. 2:16) Yoabi andrö akhi Gabizaʼi, tola manö iʼila hadia gamuata si lö sökhi nifalau Dawido. Hizaʼi, lö tebulö ifosumange Dawido. Baero daʼö, börö me Gabizaʼi andrö samösa gumandra, tola manö ibaliʼö ia razo me so khönia kuaso. Hizaʼi, lö ifalua daʼö. Mohalöwö ia ba iʼlumöʼö Dawido moroi ba nudunia.—II Zam. 10:10; 20:6; 21:15-17.
4. (a) Hewisa wa tola tobali duma-duma khöda me lö faröi Dawido khö Lowalangi? (b) Haniha duma-duma danö böʼö nifatunöda ba daʼa?
4 Lö faröi Dawido khö Yehowa sagötö faʼaurinia. Me ono matua ia, ibunu Goliato sangoʼaya töi Yehowa hegöi ndraono Gizaraʼeli. (I Zam. 17:23, 26, 48-51) Me no tobali Dawido razo, itegu ia Natano börö me no ifalua horö sebua. Lö ibiniʼö horönia Dawido ba ifalalini gera-erania. (II Zam. 12:1-5, 13) Me no atua ia, oya ibeʼe gama-gamania sebua böli ba wamazökhi osali Yehowa. (I Nga. 29:1-5) Tobali, hewaʼae no irai ifalua Dawido horö sebua, lö faröi ia khö Lowalangi. (Zin. 51:6, 12; 86:2) Iadaʼa datafatunö duma-duma Dawido hegöi niha si fasui yaʼia. Tafahaʼö ita göi hewisa enaʼö abölö lö faröi ita khö Yehowa moroi na ba niha böʼö. Ba duho daʼa, datafatunö gamuata sinangea taʼokhögö enaʼö lö faröi ita khö Yehowa.
HADIA LÖ FARÖI NDRAʼUGÖ KHÖ YEHOWA?
5. Hadia wamahaʼö si tola tahalö moroi ba zala nifalua Gabizaʼi?
5 Börö me lö faröi Gabizaʼi khö Dawido, andrö wa edöna ibunu Zaulo. Hizaʼi, itegu ia Dawido börö me iʼila wa fasala na lafaʼala niha ”nibayoini Yehowa”. (I Zam. 26:8-11) Moroi ba zi no alua andre, so wamahaʼö si tola tahalö: Ba ginötö tahalö gangetula haʼökhö lö faröi ita, moguna taʼangeraigö goi-goi Zura Niʼamoniʼö.
6. Hewaʼae omasi lö faröi ita ba nösi nomoda hegöi si fahuwu khöda, hana wa moguna mangelama ita?
6 Tatu manö lö omasi ita faröi ba niha niʼomasiʼöda, simane khö zi fahuwu khöda mazui ba nösi nomoda. Hizaʼi, börö me lö moʼahonoa ita, tola manö ilimo ita tödöda. (Yer. 17:9) Tobali, na so zala nifalua niha niʼomasiʼöda ba faröi ia ba zindruhu, moguna tatörö tödöda enaʼö böi faröi ita khö Yehowa.—Baso Mataiʼo 22:37.
7. Hewisa zi samösa talifusöda andre ba wangoromaʼö falöfaröinia khö Yehowa hewaʼae abua khönia wangai angetula?
7 Na so nösi nomoda si no muʼefasi moroi ba mbanua niha Keriso, tola lö faröi ita khö Yehowa. Duma-dumania, simane salua khö Anne. Itelefo ia inania si no muʼefasi moroi ba mbanua niha Keriso, ifatunö wa omasi sibai ia na falukha ira. [Pron: an][1][2] Abu dödö ninania börö me lö omasi fahuhuo khönia nösi nomonia. Börö me no irongo daʼö Anne, abu göi dödönia. Ifabuʼu khö ninania wa ifaʼoheʼö zura dania khönia. Hizaʼi, fatua lö isura zurania, iʼangerönusi Anne goi-goi Zura Niʼamoniʼö. (I Kor. 5:11; II Yoh. 9-11) Ba zura andrö ihaogö ifatunö Anne wa sindruhunia inania zondröi nösi nomonia börö me no ifalua horö ba lö khönia famalalini era-era. Imane Anne wa moguna mangawuli ninania khö Yehowa na omasi ia ifuli ohahau dödönia.—Yak. 4:8.
8. Hadia gamuata si tola manolo yaʼita enaʼö lö faröi khö Lowalangi?
8 Ono mbanua Lowalangi me götö Dawido, so khöra wangide-ngideʼö, faʼasökhi dödö, ba falöʼataʼu. Datafaigi hewisa gamuata andre möi fanoloda enaʼö lö faröi khö Yehowa.
MOGUNA SO KHÖDA WANGIDE-NGIDEʼÖ
9. Hana wa fao Gabineri khö Zaulo ba wamunu Dawido?
9 Yonata ono Zaulo hegöi gumandra ndraono Gizaraʼeli sotöi Gabineri, laʼila me iʼohe Dawido högö Goliato khö Razo Saulo. Fahuwu Yonata khö Dawido ba lö faröi ia khönia. (I Zam. 17:57–18:3) Hizaʼi, faröi Gabineri khö Dawido, ba fao ia khö Zaulo ba wamunu Dawido. (I Zam. 26:1-5; Zin. 54:5) Iʼila Yonata hegöi Gabineri wa Dawido andrö zi no ituyu Lowalangi tobali razo ndraono Gizaraʼeli. Hizaʼi, me no mate Zaulo, lö faʼawö Gabineri khö Dawido. Ibaliʼö razo nono Zaulo sotöi Esebaʼali. Ba gafuriatania, teʼomasi Gabineri ibaliʼö samösa ia tobali razo, andrö ihoröini samösa ndronga Zaulo ba döi. (II Zam. 2:8-10; 3:6-11) Hana wa lö faröi Yonata khö Dawido hewaʼae faröi Gabineri? Börö me lö faröi Yonata khö Yehowa ba so khönia wangide-ngideʼö, na Gabineri, löʼö.
10. Hana wa faröi Gabisalomi khö Lowalangi?
10 Faröi nono Razo Dawido sotöi Gabisalomi khö Lowalangi börö me lö khönia fangide-ngideʼö. Omasi ia tobali razo, andrö ihalö khönia ’gureta, awö kudo, ba lima wulu ihalö khönia niha si fao-fao khönia’. (II Zam. 15:1) Ihalö dödö ndraono Gizaraʼeli enaʼö lö faröi khönia, ba laʼerogö Razo Dawido. Iʼalui lala ba wamunu amania hewaʼae no iʼila wa Dawido andrö zi no ituyu Yehowa tobali razo ba ndraono Gizaraʼeli.—II Zam. 15:13, 14; 17:1-4.
11. Hadia wamahaʼö khöda moroi khö Gabineri, Abisalomi, hegöi khö Mbarukhi?
11 Na so niha si lö fangide-ngideʼö ba omasi ia iʼokhögö dadaoma salawa, tola abua khönia ba wangoromaʼö falöfaröi khö Lowalangi. Tatu manö taʼomasiʼö Yehowa, lö taʼalui dana khöda ba lö tafalua gamuata si lö sökhi simane nifalua Gabineri hegöi Abisalomi. Hizaʼi, moguna mangelama ita enaʼö lö taʼisö gefe sebua mazui halöwö sebua töi. Tola tekiko wahuwusada khö Yehowa. Barukhi, durutuli Yeremia, no irai iʼisö zi lö khönia irege lö isöndra waʼomuso dödö ba wangai halöwö Lowalangi. Imane khönia Yehowa, ”Niʼotomosigu andrö, ba ududugö, ba nitanögu, ba udeha, ba gulidanö, maʼasagörö, ba hadia, öʼandrö khöu zebua? Böi andrö daʼö!” (Yer. 45:4, 5) Ifondro-ndrongo li Yehowa Barukhi. Tobali, moguna göi tafondro-ndrongo li Yehowa börö me lö aratö ihori gulidanö si lö sökhi andre.
12. Tola faröi ita khö Lowalangi na ha tana khöda niʼaluida. Beʼe duma-duma.
12 Samösa dalifusöda si so ba Meksiko sotöi Daniel, ihalö gangetula haʼökhö lö faröi ia. Omasi ia mangowalu khö zi samösa nono alawe si tenga samosumange Yehowa. Imane Daniel, ”Lö aetu ufaʼoheʼö khönia zura hewaʼae no merintis ndraʼo.” Aefa daʼö iʼila wa ha tana khönia niʼaluinia. No faröi ia khö Yehowa, andrö wa moguna so khönia wangide-ngideʼö. Börö daʼö, ilau fahuhuo khö ndra satua sokubaloi si no aro ba wamati. Imane Daniel, ”Itolo ndraʼo satua sokubaloi andrö wa moguna ubato wamaʼoheʼö zura khö nono alawe daʼö na omasi ndraʼo lö faröi khö Lowalangi. Lö aetu ulau mangandrö ba asese ulau meʼe. Ba gafuriatania, uʼoʼö zi no iwaʼö satua sokubaloi andrö. Aefa daʼö, urasoi waʼomuso dödö ba halöwö fanuriaigö.” Me no ifalua daʼö Daniel, mangowalu ia khö nono alawe sangomasiʼö Yehowa, ba no tobali ia pengawas wilayah iadaʼa.
NA LÖ FARÖI ITA KHÖ LOWALANGI, SO KHÖDA WAʼASÖKHI DÖDÖ
Na öʼila so nawömö si no mamalua horö sebua, hadia fahuhuo ndraʼugö khönia enaʼö itema wanolo moroi khö ndra satua sokubaloi (Faigi ngenoli si 14)
13. Me fasala Dawido, hewisa Natano wangoromaʼö falöfaröinia khö Lowalangi hegöi khö Dawido?
13 Na lö faröi ita khö Yehowa, tola göi lö faröi ita ba niha böʼö ba wanolo yaʼira. Duma-dumania simane Natano samaʼeleʼö. Me mohorö Dawido khö Mbaseba ba me ibunu Guria, ifatenge Natano Yehowa ba woʼamenesi Dawido. Lö ataʼu Natano ba iʼoʼö niwaʼö Yehowa. Hizaʼi, so khönia waʼatua-tua ba ihaogö wahuhuosa khö Dawido. Itolo Dawido enaʼö so khönia waniasa börö horö nifaluania. Börö daʼö, itutunö hikaya sanandrösa niha si kayo sanagö mbiri-biri niha si numana, si ha sage-sageu. Me irongo daʼö Dawido, mofönu sibai ia khö niha si kayo nitutunö ba hikaya andrö. Aefa daʼö imane khönia Natano, ”Yaʼugö niha andrö!” Awena aboto ba dödö Dawido wa no fasala ia föna Yehowa.—II Zam. 12:1-7, 13.
14. Hewisa wangoromaʼöda wa lö faröi ita khö Yehowa hegöi khö ndra si fahuwu khöda mazui ösi nomoda?
14 Tola taforomaʼö falöfaröida khö Yehowa hegöi khö ndra talifusöda na sökhi dödöda khöra. Duma-dumania, na taʼila samösa dalifusöda samalua horö sebua, tatu manö lö omasi ita faröi khönia, mendrua manö na yaʼia andrö si fahuwu khöda mazui ösi nomoda. Aboto göi ba dödöda wa abölö sökhi na lö faröi ita khö Yehowa. Börö daʼö, taʼoʼo niwaʼö Yehowa simane nifalua Natano, hizai moguna sökhi dödöda khö dalifusöda andrö. Farou ia enaʼö böi iradö wangandrö fanolo moroi khö ndra satua sokubaloi. Na lö ifalua daʼö, yaʼita samösa zamatunö khö ndra satua sokubaloi. Daʼö dandra wa lö faröi ita khö Yehowa ba sökhi dödöda khö dalifusöda andrö. Latolo ia ira talifusöda satua sokubaloi enaʼö ifuli sökhi wahuwusania khö Yehowa.—Baso III Moze 5:1; Galatia 6:1.
BÖI ATAʼU ITA WANGOROMAʼÖ FALÖFARÖIDA KHÖ YEHOWA
15, 16. Hana wa moguna lö ataʼu Huzaʼi ba wangoromaʼö falöfaröinia khö Lowalangi?
15 So samösa zi fahuwu hegöi si lö faröi khö Razo Dawido sotöi Huzaʼi. Me omasi ndraono Gizaraʼeli wotuyu Gabisalomi tobali razo, lö ataʼu Huzaʼi wangoromaʼö falöfaröinia khö Dawido hegöi khö Lowalangi. Iʼila wa iʼohe Gabisalomi zaradadunia ba Yeruzalema, ba no moloi Dawido. (II Zam. 15:13; 16:15) Hadia nifalua Huzaʼi? Hadia iröi Dawido ba fao ia khö Gabisalomi? Löʼö. Hewaʼae no atua Dawido ba ato zomasi mamunu yaʼia, lö föröi Huzaʼi khönia börö me no iʼila wa no nituyu Yehowa ia tobali razo. Andrö, möi Huzaʼi wofalukhaisi Dawido ba Hili Wanikha.—II Zam. 15:30, 32.
16 Iʼandrö Dawido khö Huzaʼi enaʼö mangawuli ba Yeruzalema ba iʼoʼsifahuwu ia khö Gabisalomi. Moguna ifaduhuʼö ba dödö Gabisalomi enaʼö mene-menenia ifondro-ndrongo, tenga mene-mene Gahitofeli. Itehegö mate ia Huzaʼi asala iʼoʼö niwaʼö Dawido ba lö faröi ia khö Yehowa. Mangandrö Dawido khö Yehowa enaʼö itolo Huzaʼi, ba tefondro-ndrongo wangandrönia. Mene-mene Huzaʼi nifondro-ndrongo Gabisalomi, tenga mene-mene Gahitofeli.—II Zam. 15:31; 17:14.[6a]
17. Enaʼö lö faröi ita khö Yehowa, hana wa moguna lö ataʼu ita?
17 Moguna lö ataʼu ita wangoromaʼö falöfaröida khö Yehowa ba taʼoʼö niwaʼönia moroi na fefu taʼoʼö zomasi nösi nomoda, awöda wohalöwö, mazui ndra samatörö. Duma-dumania, Taro si so ba Jepang. Iʼotarai me ide-ide ia, ifalua zomasi dödö ndra satuania. Iʼoʼö lira ba lö faröi ia khöra tenga börö me sinangea ifalua daʼö, tobali börö me iʼoʼmasiʼö ira. Hizaʼi, me ibörögö ifahaʼö ia ba Zura Niʼamoniʼö khö ndra Samaduhuʼö Yehowa, lö latehe khönia ira satuania. Abu dödönia, mendrua manö me ifatunö khöra wa hasambalö möi ia ba gangowuloa. Imane Taro, [Pron: täʹrō][7] ”Mofönu sibai ndra satuagu irege lö latehe khögu weʼamöi ba nomo ba zi haʼugö fakhe. Mangandrödo enaʼö lö tebulö gangetula si no uhalö. Iadaʼa no sökhi ira khögu ba asese ufalukhaisi ira.”—Baso Gamaedola 29:25.
18. Hadia wamahaʼö khöda moroi ba duho daʼa?
18 Simane Dawido, Yonata, Natano, hegöi Huzaʼi, yaʼahono dödöda börö me lö faröi ita khö Yehowa. Böi taʼoʼö zimane Gabineri hegöi Gabisalomi si no faröi. Atulö sa wa lö moʼahonoa ita ba asese tafalua zala. Hewaʼae simanö, dataforomaʼö ba waʼaurida wa sabölö taʼofönaiʼö yaʼia daʼö falöfaröida khö Yehowa.
^ [1] (ngenoli si 7) So zi no lafaböʼöni töi.