Papatiso ke he Higoa Ha Hai mo e Ke He Heigoa?

‘Kia o atu ke taute tutaki, ti papatiso atu a lautolu ke he higoa he Matua, mo e Tama, mo e agaga tapu.’—MATA. 28:19.

1, 2. (a) Ko e heigoa ne hoko i Ierusalema he Penetekoso 33 V.N.? (e) Ko e ha ne tokologa he moto tagata ne omoomoi ke papatiso?

KUA hohātia a Ierusalema he moto tagata mai he tau motu loga. He aho Penetekoso 33 V.N., ne taute e galue uho lahi ti tokologa e tagata ahiahi ne fakalataha auloa ai. Ka e fai mena matakehe ne tupu, he mole e taute he aposetolo ko Peteru e lauga fakalagalaga ne ha ha ai e lauiaaga ofoofogia. Kavi ke he 3,000 Iutaia mo e tau tagata liliuina ne lauia he tau kupu haana, fakatokihala, ti papatiso ke he vai. Ati lafi atu a lautolu ke he fakapotopotoaga Kerisiano ne fakatū foou. (Gahua 2:41) Ko e papatisoaga he tokologa ke he tau vai po ke tau vainamo ne vikotakai i Ierusalema kua liga gō lahi!

² Ko e heigoa ne fakatupu e tokologa ke papatiso? Ke he kamataaga he aho ia, ne “tomumu mai he lagi tuga ne matagi kua havili lahi mai.” He poko fale tapa ki luga, kavi ke he 120 e tutaki a Iesu ne puke he agaga tapu. Mole e mena ia, ne fakapotopoto e tau tagata taane mo e tau fifine matakutaku Atua ti ofoofogia ke logona e tau tutaki nei kua “vagahau ke he tau vagahau kehekehe.” He logona e mena ne talahau e Peteru, putoia e tau talahauaga mauokafua haana hagaao ke he mate a Iesu, tokologa ne “hukia ai ha lautolu a tau loto.” Ko e heigoa kua lata ke taute e lautolu? Ne tali e Peteru: “Ati tokihala a, ti takitaha mo e papatiso a mutolu oti ke he higoa a Iesu Keriso; . . . ati moua ai e mutolu e mena foaki noa mai, ko e [a]gaga [t]apu haia.”—Gahua 2:1-4, 36-38.

3. He aho he Penetekoso, ko e heigoa kua lata ke taute he tau Iutaia mo e tau tagata ne liliuina ne tokihala?

³ Manamanatu ke he tuaga fakalotu he tau Iutaia mo e tau tagata liliuina ia ne logona a Peteru. Fitā he talia e lautolu a Iehova ko e Atua ha lautolu. Mo e mai he tau Tohiaga Tapu Heperu, ne iloa e lautolu hagaao ke he agaga tapu ko e malolō gahuahua he Atua ne fakaaoga he mogo ne tufugatia mo e magaaho fakamui. (Kene. 1:2; Fakafili 14:5, 6; 1 Samu. 10:6; Sala. 33:6) Ka e fai mena atu foki kua lata mo lautolu. Kua latatonu a lautolu ke maama mo e talia e tau puhala he Atua ke he fakamouiaga—ko e Mesia, ko Iesu. Ti fakamaama e Peteru e lata ha lautolu ma e ‘papatiso ke he higoa a Iesu Keriso.’ He falu aho fakamua, ne poaki e Iesu ne fakaliu tu mai ki a Peteru mo e falu ke papatiso e tau tagata “ke he higoa he Matua, mo e Tama, mo e [a]gaga [t]apu.” (Mata. 28:19, 20) Ne kakano lahi mahaki e mena ia he senetenari fakamua, ti pihia agaia mogonei. Ko e heigoa a ia?

Ke he Higoa he Matua

4. Ke he tau tagata ne ha ha ai e fakafetuiaga mo Iehova, ko e heigoa e hikiaga ne tupu?

⁴ He mailoga ai, ko lautolu ne talia e lauga ha Peteru ne tapuaki ki a Iehova ti fai fakafetuiaga fakamua foki mo ia. Kua lali a lautolu ke muitua ke he Fakatufono haana, ko e kakano haia ne o mai a lautolu he falu motu ki Ierusalema. (Gahua 2:5-11) Pete ia, ne taute laia he Atua e hikiaga aoga lahi he tau fakafehagai haana. Ne tiaki e ia e tau Iutaia he eke mo motu pauaki haana; ti ko e omaoma ha lautolu ke he Fakatufono kua nakai ko e puhala ke moua e taliaaga haana. (Mata. 21:43; Kolo. 2:14) Kaeke kua manako a lautolu ia ne fanogonogo ke tumau e fakafetuiaga mo Iehova, kua lata a lautolu mo e taha mena foki.

5, 6. Ko e heigoa he tokologa he tau Iutaia mo lautolu ne liliuina he senetenari fakamua ne taute ke moua e fakafetuiaga mo e Atua?

⁵ Ke nakai haga kehe mai ia Iehova ko e Foaki Moui. (Gahua 4:24) Ko lautolu ne talia e fakamaamaaga a Peteru ka kitia lahi mahaki mogonei ko Iehova e Matua fakaalofa hofihofi noa. Ne fakafano mai e ia e Mesia ke laveaki a lautolu mo e fiafia ke fakamagalo foki a lautolu ne hagaao a Peteru ki ai: “Kia iloa māli he faoa oti ni a Isaraela, ko Iesu ia ni ne [“fakatautau,” NW] e mutolu, kua eke he Atua a [Iesu] mo Iki mo e Keriso.” Mooli ai, ko lautolu ne fakagahua e tau kupu ha Peteru kua lahi atu e kakano ke loto fakaaue mogonei ke he tau mena kua taute he Matua ma e tau tagata oti ne manako ke fakafetui mo e Atua!—Totou Gahua 2:30-36.

⁶ Mooli, kua maeke a lautolu e tau Iutaia mo lautolu ne liliuina ke kitia mogonei ko e fakafetuiaga mo Iehova kua putoia e mailoga a ia ko e Foaki he fakamouiaga he puhala ia Iesu. Maeke mogoia a koe ke maama e kakano ne fakatokihala a lautolu he tau agahala ha lautolu, putoia ai e iloa po ke nakai iloa kua fai vala a lautolu he kelipopo a Iesu. Ti maama pihia foki he tau aho ne mole “kua tumau a lautolu ke he tau kupu he tau aposetolo.” (Gahua 2:42) Kua maeke mo e to manako a lautolu ke “fakatata atu ai . . . mo e fakamalolo ke he nofoaiki he fakaalofa noa.”—Hepe. 4:16.

7. Puhala fe kua hiki e onoonoaga he tokologa he vahā nei ke he Atua ti papatiso ke he higoa he Matua?

⁷ He vahā nei, totou miliona e tau tagata he tau tupuaga kehekehe ne fakaako mai he Tohi Tapu e kupu mooli hagaao ki a Iehova. (Isaia 2:2, 3) Falu ia lautolu ko e tau tagata ne nakai talitonu mena fai Atua, po ke falu ne talitonu na fai Atua ka e nakai manamanatu kua fiafia a Ia ke he tau tufugatia haana, ka kua talitonu a lautolu mena fai Tufuga ti maeke ia lautolu ke moua e fakafetuiaga fai kakano. Kua tapuaki e falu ke he atua tolu taha po ke tau tupua kehekehe. Ne ako e lautolu ko Iehova ni tokotaha e Atua malolō ue atu, ti fakaaoga e lautolu mogonei e higoa haana ke hagaao ki a ia. Kua lautatai e mena ia mo e mena ne talahau e Iesu kua lata he tau tutaki haana ke papatiso ke he higoa he Matua.

8. Ko e heigoa ha lautolu ne nakai maama e agahala a Atamu kua lata ke mailoga hagaao ke he Matua?

⁸ Ne fakaako foki e lautolu kua moua e lautolu e agahala mai ia Atamu. (Roma 5:12) Ko e mena foou anei ne lata ia lautolu ke talia kua mooli. Ko lautolu ia ka tuga e tagata gagao ne nakai mailoga e gagao haana. Liga ha ha ia ia e falu fakamailoga, tuga e mamahi he falu magaaho. Ka nakai tului e gagao pauaki, to liga manamanatu ai kua tino malolō a ia. Ka e nakai pihia e mena ne tupu. (Fakatatai 1 Korinito 4:4.) Ka e kua ka moua e ia e tuluiaga hako ma e gagao haana? Nakai kia pulotu a ia ke kumi mo e talia e tuluiaga kua iloa lahi, moolioli, mo e lauia mitaki? Pihia foki, he iloa e kupu mooli ke he agahala ne moua, tokologa ne talia e tuluiaga he Tohi Tapu mo e maama ai kua foaki he Atua e “fakamaulu.” E, ko lautolu oti ne haga kehe mai he Matua kua lata ke fuluhi atu ki a Ia kua maeke ke “fakamaulu” a lautolu.—Efeso 4:17-19.

9. Ko e heigoa ne taute e Iehova ke maeke e fakafetuiaga mo ia?

⁹ Ka fitā a koe he tukulele e moui haau ki a Iehova ko e Atua ti eke mo Kerisiano papatiso, kua iloa e koe kua homo ue atu ke moua e fakafetuiaga mo ia. Maeke ia koe mogonei ke loto fakaaue ke he fakaalofa he haau a Matua ko Iehova. (Totou Roma 5:8.) Pete ne agahala a Atamu mo Eva ke he Atua ne fakailoilo a Ia ke maeke he ha laua a tau hologa—putoia a tautolu—ke moua e fakafetuiaga mitaki mo Ia. He taute e mena ia, ne fehagai e Atua mo e mamahi he kitia e Tama fakahele haana kua matematekelea mo e mate. Nakai kia lagomatai he mena ia a tautolu ke mailoga e pule he Atua mo e omaoma e tau poakiaga haana mai he fakaalofa? Ka nakaila taute pihia e koe, ha ha ia koe e tau kakano ke tukulele a koe ke he Atua mo e papatiso ai.

Ke he Higoa he Tama

10, 11. (a) Lahi fēfē e loto fakaaue haau ki a Iesu? (e) Fēfē e logonaaga haau ke he mate a Iesu mo lukutoto?

¹⁰ Liu la ke manamanatu foki ke he mena ne talahau e Peteru ke he moto tagata. Ne peehi e ia ke talia a Iesu, ne matutaki hako ke he papatiso “ke he higoa [he] Tama.” Ko e ha e mena ia kua latatonu mogoia ti ko e ha ne latatonu mogonei? He talia a Iesu mo e papatiso ke he higoa haana kakano ke mailoga e matagahua haana he fakafetuiaga ha tautolu mo e Tufuga. Ne fakatautau a Iesu he pou fakakikiveka ke maeke ke utakehe e kaialu he Fakatufono mai he tau Iutaia; ka e aoga lahi mahaki e mate haana. (Kala. 3:13) Ne foaki e ia e poa lukutoto ne lata mo e tau tagata oti. (Efeso 2:15, 16; Kolo. 1:20; 1 Ioa. 2:1, 2) Ke fakakatoatoa e mena ia, ne fakauka a Iesu ke he nakai fakafili tonu, ekefakakelea, fakakikiveka, mo e fakahiku ke mate. Lahi fēfē e loto fakaaue haau ke he poa haana? Manamanatu la ko koe e tama taane 12 e tau he moui ne fano he Titanic, ko e toga ne laufoaia he aisa ti tomo he 1912. Lali a koe ke hopo ke he poti ke hao ai, ka kua puke he tau tagata. Ti figita he tagata taane e hoana haana he poti ke hao ai mo e liu hopo atu ke he toga mo e tuku a koe he poti ke hao ai. Fēfē e logonaaga haau? Kua loto fakaaue mooli a koe ki a ia! Maeke ia koe ke maama e logonaaga he taha tama taane ne tupu mooli e mena ia ki ai.a Ka e lahi atu e mena ne taute e Iesu ma haau. Ne mate a ia ke maeke ia koe ke moua e moui tukulagi.

¹¹ Fēfē e logonaaga haau he iloa e mena ne taute he Tama he Atua ma haau? (Totou 2 Korinito 5:14, 15.) Liga logona hifo e koe e loto fakaaue lahi mahaki. Lagomatai he mena ia a koe ke tukulele e moui haau ke he Atua mo e ke ‘nakai moui a koe kia koe ni, ka ko ia ne matulei.’ He papatiso ke he higoa he Tama kakano kua talahau e mena ne taute e Iesu ma haau mo e talia e pule haana ko e ‘Iki Hukui he moui.’ (Gahua 3:15; 5:31) Ne nakai fai fakafetuiaga a koe mo e Tufuga he magaaho fakamua, ti nakai fai amaamanakiaga foki a koe. Ka ko e fakagahuahua e tua ke he toto ha Iesu Keriso ne fakamaligi ti papatiso, kua ha ha ia koe mogonei e fakafetuiaga mo e Matua. (Efeso 2:12, 13) “Ko e tau tagata kehe a mutolu i tuai, ne fai fi a mutolu kia ia ke he tau loto ha mutolu ke he tau gahua kelea,” he tohi he aposetolo ko Paulo, “ke he . . . tino tagata [ha Iesu], ha kua matulei, kia tuku atu ai [he Atua] a mutolu, ko e tau tagata fakatapu, kua nakai fai kelea.”—Kolo. 1:21, 22.

12, 13. (a) Kua lata fēfē e papatiso ke he higoa he Tama ke lauia e tali haau ke he tagata ka fakaita a koe? (e) Ha ko e Kerisiano kua papatiso ke he higoa a Iesu, ko e heigoa e matagahua kua ha ha ia koe?

¹² Pete kua papatiso a koe ke he higoa he Tama, kua mailoga mitaki e koe e tau hihiga agahala haau. Ko e mailoga ia kua lagomatai lahi he tau aho takitaha. Ma e fakatai, ka fakaita he taha a koe, kua mailoga mitaki nakai e koe kua agahala tokoua a mua? Latatonu tokoua a mua ma e fakamagaloaga he Atua, ti kua lata tokoua a mua ke fakamagalo. (Mare. 11:25) Ke peehi e lata nei, ne foaki e Iesu e fakataiaga: Ko e iki he fekafekau ne fakamagalo e kaitalofa haana ne toka ai e hogofulu e afe he tau taleni (60 e miliona tenari). Fakamui, ne nakai fakamagalo noa he fekafekau ia e fekafekau haana ne kaitalofa ki a ia 100 e tenari. Ti talahau e Iesu e manatu nei: To nakai fakamagalo e Iehova a ia kua nakai fakamagalo e matakainaga haana. (Mata. 18:23-35) E, he papatiso ke he higoa he Tama kua kakano ko e mailoga e pule a Iesu mo e eketaha ke mumui ke he fifitakiaga mo e tau fakaakoaga haana, putoia e makai ke fakamagalo e falu.—1 Pete. 2:21; 1 Ioa. 2:6.

¹³ He nakai mitaki katoatoa kua nakai maeke a koe ke fifitaki katoatoa a Iesu. Ti ko e mena ia, ke fakalagotatai mo e tukuleleaga loto katoa haau ke he Atua, manako a koe ke fifitaki a Iesu ke he tau mena oti kana haau. Kua putoia he mena nei e matutaki ke gahua ke tuku kehe e tagata tuai mo e tui e tapulu foou. (Totou Efeso 4:20-24.) Ka fakalilifu e koe e kapitiga, liga to lali a koe ke fakaako mai he fifitakiaga mo e tau mahani mitaki haana. Pihia foki, kua manako a koe ke fakaako mai ia Keriso mo e fifitaki a ia.

14. Maeke fēfē a koe ke fakakite kua mailoga e koe e pule a Iesu ko e Patuiki he lagi?

¹⁴ Fai puhala foki ka fakakite e koe kua maama e koe e mena ne putoia ha ko e papatiso ke he higoa he Tama. “Kua tuku hifo foki [he Atua] e tau mena oti kana ki lalo he na ve [a Iesu], ti tuku atu a ia ke eke mo ulu he tau mena oti ke he [fakapotopotoaga].” (Efeso 1:22) Ti kua latatonu a koe ke fakalilifu ke he puhala kua takitaki e Iesu a lautolu ne tukulele ki a Iehova. Kua fakaaoga he Keriso e tau tagata nakai mitaki katoatoa he fakapotopotoaga, mua atu ki a lautolu e tau tagata taane momotua fakaagaaga, ko e tau motua ne kotofa. Ko e foakiaga he fai tagata taane pihia ne kotofa ke “fakakatoatoa ai e mitaki he tau tagata tapu, . . . kia ati hake ai e tino a Keriso.” (Efeso 4:11, 12) Pete foki ka taute he tau tagata nakai mitaki katoatoa e hehē, kua maeke ia Iesu ko e Patuiki he Kautu he lagi ke fakamafola ai he magaaho mo e puhala ni haana. Talitonu nakai a koe ke he mena ia?

15. Ka nakaila papatiso a koe, ko e heigoa e tau monuina ka amaamanaki atu a koe ki ai he mole e papatisoaga?

¹⁵ Nakaila tukulele he falu a lautolu ki a Iehova mo e papatiso ai. Ka nakaila papatiso a koe, maeke nakai ia koe ke kitia he mena na i luga ko e mailoga e Tama ko e mena hako mo e loto fakaaue ma haau ke taute? He papatiso ke he higoa he Tama kua maeke ia koe ke moua e tau monuina mua ue atu.—Totou Ioane 10:9-11.

Ke he Higoa he Agaga Tapu

16, 17. Ko e heigoa e papatiso ke he higoa he agaga tapu kua kakano ki a koe?

¹⁶ Ko e heigoa e kakano ke papatiso ke he higoa he agaga tapu? Kitia ai he vala fakamua, ko lautolu ne logona a Peteru he aho he Penetekoso ne mailoga ai e agaga tapu. Maeke mooli ia lautolu ke kitia e fakamooliaga kua matutaki e Atua ke fakaaoga e agaga tapu. Ko Peteru taha ia lautolu ne ‘fakapuke ke he agaga tapu, kua kamata ai ke vagahau ke he tau vagahau kehekehe.’ (Gahua 2:4, 8) Ko e talahauaga “ke he higoa he” kua nakai lata ke hagaao ke he higoa he tagata. He vahā nei, loga e mena ne taute “ke he higoa he fakatufono,” ne nakai ko e tagata. Kua taute ai ha ko e pule he fakatufono. Pihia foki, ko ia ne papatiso ke he higoa he agaga tapu kua mailoga ko e agaga tapu ko e malolō gahuahua ha Iehova, ka e nakai ko e tagata. Ko e papatiso pihia ne kakano kua fakakite he tagata e matagahua ne taute he agaga tapu ke he finagalo he Atua.

¹⁷ Kua iloa nakai e koe e agaga tapu ha ko e fakaako e Tohi Tapu? Ma e fakatai, kua maama e koe na tohia e tau Tohiaga Tapu he omoomoi he agaga tapu. (2 Timo. 3:16) He holo ki mua fakaagaaga a koe, to liga moua e koe e maama hokulo ke he talahauaga ko e ‘Matua ha ha he lagi ke foaki mai e agaga tapu kia lautolu ka ole atu ai kia ia,’ putoia a koe. (Luka 11:13) Liga kitia e koe e agaga tapu kua gahuahua ke he moui haau. Ke he taha faahi, ka nakaila papatiso a koe ke he higoa he agaga tapu, ne fakamafana e Iesu ko e agaga tapu ne foaki he Matua kua kakano to ha ha ia koe e tau monuina mooli anoiha ka moua e koe e agaga ia.

18. Ko e heigoa e tau monuina ka moua e lautolu ne papatiso ke he higoa he agaga tapu?

¹⁸ Kua kitia mooli foki he vahā nei, na leveki mo e takitaki e Iehova e fakapotopotoaga Kerisiano puhala he agaga haana. Kua lagomatai foki he agaga ia a tautolu takitokotaha ke he tau matagahua ha tautolu he tau aho takitaha. He papatiso a tautolu ke he higoa he agaga tapu kua putoia e mailoga he matagahua ne taute ai ke he tau momoui ha tautolu mo e kaufakalataha fiafia mo e agaga ia. Liga manamanatu e falu ke he puhala ka momoui fakatatau a tautolu ke he tukuleleaga ne taute ki a Iehova mo e puhala ne putoia e agaga tapu. To fakatutala a tautolu ke he mena ia he tapu ka hau.

[Matahui Tala]

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa he papatiso ke he higoa he Matua kua putoia a koe?

• Ko e heigoa e kakano ke papatiso ke he higoa he Tama?

• Maeke fēfē a koe ke fakakite kua maama e koe e aoga he papatiso ke he higoa he Matua mo e Tama?

• Ko e heigoa e kakano he papatiso ke he higoa he agaga tapu?

[Tau Fakatino he lau 10]

Mole e Penetekoso 33 V.N., ko e heigoa e fakafetuiaga ne moua he tau tutaki foou mo e Matua?

[Credit Line]

By permission of the Israel Museum, Jerusalem