Ko e Fahi Tapu ne Hikihikitaki ai e Lalolagi
“Kia monuina a ia kua hau ke he higoa a Iehova!”—MATAIO 21:9, NW.
1. Ko e heigoa e tau matakau ua kua fekehekehe aki ne lauia he tau mena ne tutupu ia Aokuso e kua mole?
“TOLU E TAU AHO FAKATUPETUPE LAHI UE ATU NE LULULULU E LALOLAGI.” Ia Aokuso 1991, ko e tau mataulu tala pehe nei he tau matutakiaga tala ne pehi e mena moli kua maeke e lalolagi ke fakahahaku ka e gahoa e tau aho. E moli, ke he tau aho fakahikuhiku a Aokuso kua lahi mahaki e tau mena tutupu nakai ni hokoia ma e lalolagi ka e pihia foki ma e matakau ne pehe a Iesu hagaao ki a lautolu: “Nakai ko e tau tagata he lalolagi a lautolu.” Ko e matakau nei kua iloa ai he vaha nei ko e Tau Fakamoli a Iehova.—Ioane 17:14.
2, 3. (a) Ne lagaki fakamahino fefe e tokanoaaga i Zagreb pete ni kua omai e tau aolu felakutaki? (e) Ne kua fefe e tauiaga ke he tua malolo i Odessa?
2 Ko e fonoaga he motu katoa fakamua he Tau Fakamoli a Iehova ne kua fakatokatoka laia ma Iuokosalavia ne fakatoka ai ke taute ia Aokuso 16 ke he 18. Ka ko e mena ne tupu, ko e fonoaga lahi foki laia he tau tagata a Iehova ka taute i loto he motu kua teitei ke felakutaki e tau tagata noa. Kua ua e tau mahina ne gahua fakalataha e tau Fakamoli he matakavi ia, mo e tau tagata gahua noa ne o mai he tau motu ne tata ki ai, ke fakafou katoa e male pele soka HAŠK Građanski i Zagreb. Kua mea tekateka, ti kua mitaki lahi e matakavi ia ma e Fonoaga he “Tau Tagata ne Ofania e Tokanoaaga he Mahani Atua.” Kua afe mo afe e tau hukui kua tauteute ke o mai he tau motu kehekehe he lalolagi ke fakalataha ki ai, ti kua fakalataha ki ai foki e 600 mai he Tau Fahi Kaufakalataha ha Amerika. He fakaneinei mai e fakamatakutakuaga he felakutaki he tau tagata noa, ti kua ogo ai e kupu: “To nakai o mai e tau Amerika.” Ka e o mai ni a lautolu, fakalataha mo e tau hukui he tau motu loga kehekehe. Kua amaamanaki ke 10,000 ka fakalataha atu, ka e 14,684 kua fakalataha atu ki loto he male he aho fakahiku! Ne muhukoloa lahi e fakamonuinaaga ha lautolu katoa ha kua nakai ‘tiaki e fakapotopotoaga ha lautolu.’—Heperu 10:25.
3 He tau magaaho he tau aho tolu he mole atu e fonoaga i Zagreb, kua taute e taha totokoaga kua nakai kautu he Kautaha a Soviete. He magaaho ia, ko e tau tagata ne ofania e tokanoaga he mahani atua hane taute e tau tauteuteaga fakahiku ma e ha lautolu a fonoaga i Odessa i Ukarani. To maeke nakai e fonoaga ke fakahoko? Fakalataha mo e tua malolo ne fakaotioti he tau matakainaga e gahua fakafou katoatoa ke he male, mo e kua o atu ai e tau hukui. Ke tuga ko e mana, ne oti e laliaga totoko. Kua taute ai e fonoaga fiafia lahi ia Aokuso 24, 25, ti kua fakalataha atu ki ai 12,115 mo e 1,943—kua 16 e pasene he tapunuaga ha lautolu ne fakalataha atu—ne papatiso! Ko e Tau Fakamoli fou nei, fakalataha mo lautolu ne kua leva e fakamoli, ne loto olioli lahi ha kua o atu a lautolu ke he fonoaga ia he falanaki katoatoa ki a Iehova.—Fakatai 3:5, 6.
4. Ko e Tau Fakamoli i Europa Uta kua muitua ke he fakafifitakiaga fe ne fakatoka e Iesu?
4 Kua muitua e Tau Fakamoli nei ke he fakafifitakiaga ne fakatu he ha tautolu a Fakafifitakiaga, ko Iesu Keriso. Ne nakai tiaki e ia ke fakalataha atu ke he tau kaiaga ne poaki e Iehova, ti pihia foki he magaaho ne kumi e tau Iutaia ke kelipopo a ia. He magaaho ne hau a ia ki Ierusalema ma e hana Paseka fakahiku, kua tutu viko a lautolu nei i loto he faituga, kua huhu atu: “Kua manatu a mutolu ke ha? Nakai kia hau a ia ke he galue?” (Ioane 11:56) Ka e kua hau a ia! Kua tauteute he mena nei e puhala ma e fahi tapu ne tapunutia aki e fuluhi keheaga he puhala he fakamauaga tuai he tagata. Kia taute a tautolu he magaaho nei ke liu fakamanatu e falu mena mahino lalahi he fahi tapu ia—he Nisana 8 ke he 14 ke he Kalena Iutaia?
Nisana 8
5. Ko e heigoa ne kua fita he iloa e Iesu he magaaho ne fenoga atu a ia ki Petania he Nisana 8, he tau 33 V.N.?
5 He aho nei ne hohoko atu a Iesu mo e hana tau tutaki mai i Ieriko ki Petania. I hinai, to ono e po ne mole atu he nofo a Iesu he kaina he hana kapitiga fakahele ko Lasaro, ko ia ne nakai leva he fakaliu tu mai e ia he mate. Kua tata atu a Petania ki Ierusalema. Ki a lautolu ni, kua fita he tala age e Iesu ke he hana tau tutaki: “Kitiala! To o atu a tautolu ki Ierusalema, mo e ko e Tama Tane he tagata to tuku atu ke he ekepoa ne mua mo e tau tohi kupu, mo e to fakahala e lautolu a ia ke he mate mo e to tuku atu a ia ke he tau tagata he tau motu ke fakafiufiu ki ai mo e ke fahi mo e ke fakatautau, mo e ke he aho ke tolu aki to fakatu hake a ia.” (Mataio 20:18, 19, NW) Kua iloa katoatoa e Iesu kua lata na ia he magaaho nei ke fakafehagai mo e tau kamatamata mamahi lahi. Ka e pete ni, he tata mai e magaaho kamatamata lahi ue atu ia, ne nakai tiaki e ia ha laliaga fakaalofa ke fekafekau atu ke he hana tau matakainaga. Kia pihia tumau a tautolu ke he “manatu ia ne toka ai ia Keriso Iesu.”—Filipi 2:1-5; 1 Ioane 3:16.
Nisana 9
6. He afiafi he Nisana 9, ko e heigoa ne taute e Maria, mo e ko e heigoa ne talahau e Iesu ki a Iuta?
6 He mole atu he to e la, he kamata ai e Nisana 9, ne loto olioli a Iesu he kai he loto kaina a Simona ko e lepela i fakamua atu. Kua ha ha i nei ne liligi he mahakitaga a Lasaro ko Maria e lolo manogi tau uka ki luga he ulu mo e tau hui a Iesu ti fakamomo mo e loto tokolalo e tau hui aki e tau lau ulu hana. He magaaho ne nakai fiafia a Iuta, kua pehe a Iesu: “Tokai a ia; kua toka e ia e mena nai ke leo aki e aho he tauteuteaga he haku a tanuaga.” Ha kua logona kua tokologa e tau Iutaia kua o atu ki Petania mo e kua tua ki a Iesu, ne pulega e tau ekepoa ne mua ke kelipopo a ia mo Lasaro.—Ioane 12:1-7.
7. He magaaho pogipogi he Nisana 9, ne fakalilifu fefe e higoa a Iehova, mo e ko e heigoa ne talahau tuai e Iesu?
7 Kua fou e pogipogi, he fakatoka atu e fenoga a Iesu ki Ierusalema. Ne o atu e moto tagata ke fakafeleveia a ia, kua aloalo e tau lau pama mo e tauhea. “Kia hao, liogi a mautolu ko koe na e! Kia monuina a ia kua hau he higoa a Iehova, ko e patuiki foki a Isaraela!” Ti fakamoli ai e Iesu e perofeta ia Sakaria 9:9 he heke he asini mo e haele atu ke he taone. He tata atu a ia ki Ierusalema, ne tagi a ia ha ko ia, ti talahau tuai ko e to pa takai aki he tau Roma e tau pou matila a ia mo e to fakaoti pitopito a ia—ko e perofeta kua fakamoli fakamahino he tau tau 37 fakamui. (Kua fakakite mai foki he mena nei e matematekelea ma Kerisitenitome, ne tiaki e ia e fakaakoaga he muitua ke he fakafifitakiaga a Ierusalema tuai.) Kua nakai manako e tau pule Iutaia ke taute a Iesu mo patuiki ha lautolu. Ne vagahau ita a lautolu: “Kitiala! Kua mumui atu e lalolagi ki a ia.”—Ioane 12:13, 19, NW.
Nisana 10
8. He Nisana 10, kua fakakite fefe e Iesu e fakalilifu hokulo ma e fale liogi a Iehova, mo e ko e heigoa ne mui mai ki ai?
8 Ne liu ahi atu foki a Iesu ke he faituga. Ti taute ai ke lagaua aki, tolo e ia e tau tagata fakafua koloa lotokai mo e tau tagata taute tupe ki fafo. Ko e gahua tupe—“ko e loto lahi ke he tau tupe”—kua nakai lata ke pule i loto he fale liogi a Iehova! (1 Timoteo 6:9, 10) Kua nakai leva ato mate a Iesu. Ne tutala a ia ke he tega akau gana ke fakatai ke he mena nei. Kua mate e tega fakamua, ka e kua gahuahua ai ke fakatupu mai e lakau kua fua e tau tega loga. Ke tuga e mena ia, to tupu mai he mate a Iesu e moui tukulagi ma e tau tagata tokologa kua fakagahuahua e tua ki a ia. Ne tupetupe e manamanatu ke he mate hana kua tata mai, kua liogi a Iesu ke taute e higoa he Matua hana ke fakaheke. Ko e mena ne moua mai, ne paku lahi e leo he Atua mai he lagi ke logona oti e lautolu ne fakalataha i ai: “Kua fakaheke au ki ai, ato liu foki fakaheke au ki ai.”—Ioane 12:27, 28.
Nisana 11—Ko e Aho Taute Gahua
9. (a) He magaaho fakamua he aho Nisana 11, ne fakaaoga fefe e Iesu e tau fakataiaga he magaaho ne hokotaki fakahala ke he tau Iutaia kua tiaki e fakaakoaga? (e) Ke muitua atu ke he tala a Iesu, ko hai ne nakai moua e magaaho lilifu ue atu ia?
9 Ti kua liu foki a Iesu mo e hana tau tutaki ke toka a Petania ma e gahua he aho katoa. Kua fakaaoga e Iesu tolu e tau fakataiaga ke fakakite ko e ha ne fakahala ai e mahani tiaki fakaakoaga he tau Iutaia. He magahala, ne kaialu e ia e mati nakai fai fua mo e kua fakakite mai ai hana fifiliaga fakahala ke he motu nakai fakamoli, nakai fai fua mitaki ko Iutaia. He hu atu ke he faituga, kua fakamaama atu e ia hagaao ke he tau tagata leveki uluvine ne nakai lata he iki ati oti kua keli foki e tama he iki mo e hakeaga—kua fakatino mai e afokau he tau Iutaia e feua falanakiaga a Iehova ne age ki a lautolu ke leveki, ti kua fakatapunu aki e lautolu ke he kelipopoaga a Iesu. Ne talahau mai e ia e kaiaga he mauhoana ne fakatoka he patuiki—ko Iehova—ko e hana tau tagata kua uiina (ko e tau Iutaia) ne fakamolemole atu he lotokai ke nakai fakalataha atu. Ha kua pihia, kua tuku atu e uiinaaga ki a lautolu i tua—ko e tau tagata motu kehe—ti talia ai he falu. Ka ko e tagata tane kua moua ai kua nakai fai tapulu mauhoana kua liti ki fafo. Ko e hukui he tau Kerisiano fakavai a Kerisitenitome a ia. Tokologa e tau Iutaia he vaha a Iesu ne uiina, ka e “tokogahoa a lautolu kua fifili,” ke fakalataha mo lautolu ne fakamau he 144,000 kua moua e tufaaga he Kautu he lagi.—Mataio 22:14; Fakakiteaga 7:4.
10-12. (a) Ko e ha ne malolo lahi e akonakiaga lahi ha Iesu ke he vahega fekafekau lotu Iutaia, mo e ke he heigoa ne tauage fakalahi e ia e tau tagata fakavai ia? (e) Ati kua fakahoko fefe e fakafiliaga ke he tau Iutaia ne tiaki e fakaakoaga?
10 Kua kumi magaaho e vahega fekafekau lotu Iutaia fakavai ke tapaki a Iesu, ka e tali e ia falu huhu hele ha lautolu mo e kua fakagoagoa a lautolu ki mua he tau tagata. Oi aue, e tau Iutaia loto malolo fakalotu afokau ia! Ne talahau fakahako lahi ha e Iesu e akonakiaga lahi ki a lautolu! Kua matemate a lautolu ke matalahi, fia fai tapulu kehe lahi, mo e tau higoa tokoluga, tuga e “Rapai” mo e “Matua,” kua tuga e tau vahega fekafekau lotu tokologa he aho ha tautolu. Kua talahau mai e Iesu e poaki: “Ko ia ne fakatokoluga e ia a ia, to fakatokolalo a ia; ka ko ia ne fakatokolalo e ia a ia, to fakamatalahi a ia.”—Mataio 23:12.
11 Ne tauage fakalahi e Iesu e tau takitaki lotu ia. Fitu e tau magaaho ne talahau e ia: “Oi fakaalofa kia mutolu!” kua fakahigoa a lautolu ko e tau takitaki matapouli mo e tau tagata fakavai. Mo e he tau magaaho oti ne talahau e ia e tau kakano mahino he fakafiliaga fakahala. Ha kua ponotia ia lautolu e gutuhala ke hu atu ki loto he Kautu he lagi. He magaaho kua hele e lautolu e tagata tali tonu, kua eke ke fakafahiua a ia ke lata mo Kehena, kua liga ha kua fita he laini ma e fakaotiaga ha ko e tau agahala kelea lahi fakamua po ke tau mahani makutu fakagoagoa. Kua tukuogo a Iesu “ko mutolu e tau tagata goagoa mo e matapouli,” ha ko e lotokai he tau Farasaio ne onoono fakahako ke he auro he faituga ka e nakai ke he fakatumauaga he tapuaki mea i ai. Ne nakai mailoga e lautolu e fakafiliaga tonu, fakaalofa hofihofi noa, mo e fakamoliaga he totogi e lautolu e tau mena hogofulu aki he tau mena kua velevele ki ai ko e mili, aneto mo e kumina, ka e nakai mailoga e tau mena mamafa lahi he Matafakatufono. To nakai maeke he holoholoaga he tino ke he puhala fakalotu ke uta kehe ha lautolu a tau loto kelea—ko e loto ne mea ni hokoia kua puhala mai he tua ke he poa a Iesu kua tata mai kua maeke ke taute e mena ia. Ko e tau loto fakavai ha lautolu mo e mahani holifono kua fakakite mai kua nakai moli ha “fakahina” i fafo.—Mataio 23:13-29.
12 E, ko e malaia moli ke he tau Farasaio, “ko e tau fanau . . . ha lautolu ne kelipopo e tau perofeta” i tuai! Ko e tau gata, tau fanau he tau gata a lautolu, ne malaia ke moua a Kehena, ha ko e nakai ni kelipopo hokoia e lautolu a Iesu ka e to taute pihia foki ki a lautolu ne fakafano atu e ia. Ko e fakafiliaga a nei ka fakahoko atu “ki luga he hau nai.” Ke he fakamoliaga, ne fakaotioti pitopito a Ierusalema he 37 e tau tau fakamui.—Mataio 23:30-36.
13. He vaha nei ko e heigoa ne fakaataata mai e tau kupu a Iesu ke he tau mena foaki ke he faituga?
13 Fakamua ato fano kehe mai he faituga, ne vagahau navanava a Iesu hagaao ke he fifine takape mativa ne tuku ke he mena toka tupe ua e tau tupe ikiiki—“hana tau mena oti ne moui ai a ia.” Ko e fekehekehe lahi moli ke he tau tagata muhukoloa lotokai, ne tuku e lautolu e tau mena foaki noa ha kua pihia e mahani tuai! Ke tuga e fifine takape mativa ia, kua manako e Tau Fakamoli a Iehova he vaha nei ke taute poa e tau magaaho, malolo, mo e tau tupe ke maeke ai ke lagomatai mo e fakalaulahi e gahua he lalolagi katoa he Kautu. Kua kehe lahi ha ia mai he tau tagata fakamatala evagelia televisoni mahani feuaki ia ne kaiha fakagalogalo mai he ha lautolu a tau fuifui mo e tanaki hake e tau fakatu gahua muhukoloa ma lautolu ni!—Luka 20:45–21:4.
He Teitei Oti e Nisana 11
14. Ne fakailoa e Iesu ko e momoko ke he heigoa, mo e kua tali fefe e ia e falu huhu he tau tutaki hana?
14 Ne tagiaue a Iesu ki a Ierusalema mo e hana tau tagata mo e tukuogo: “To nakai tuai kitia e mutolu au ato pehe a mutolu, ‘Kia monuina a ia ne hau ke he higoa a Iehova!’” (Mataio 23:37-39, NW) Nakai leva fakamui, he magaaho ne nonofo a lautolu he Mouga ko Olive, ne huhu atu e tau tutaki tata ha Iesu ke he mena nei, mo e ke tali aki e mena nei, ne fakamaama e Iesu e fakamailoga ka kitia aki hana liu maiaga ke he malolo he Kautu mo e fakahikuaga he fakatokaaga kelea nei ha Satani.—Mataio 24:1–25:46; Mareko 13:1-37; Luka 21:5-36.
15. Ko e heigoa e fakamailoga ne age e Iesu kua hagaao ke he liu maiaga hana ma e fakafiliaga, mo e fakamoli fefe?
15 He hagaao atu ke he fakafiliaga a Iehova kua nakai leva to fakahoko atu ke he faituga, ne fakakite e Iesu kua fakafifitaki atu e mena nei ke he matematekelea lahi ka tupu mai he fakaotiaga he fakatokaaga katoatoa nei. Ko e magaaho he hana liu maiaga to fakamailoga aki he kamataaga he felakutaki kua lahi mahaki ti nakai fai ke tatai ki ai, ti pihia foki e tau hoge, mafuike, mo e tau gagao, fakalataha mo e nakai mahani fakaalofa mo e mahani holifono. Kua moli ha e mena nei he ha tautolu a senetenari ke 20 aki tali mai he tau 1914!
16, 17. Ko e heigoa e tau mena tutupu he lalolagi ne fakamaama mai e Iesu, mo e kua lata ke fefe e tau tauteaga he tau Kerisiano ke he perofeta?
16 Ato hoko atu ke he tapunuaga he “lahi ai e matematekelea, nakai pihia taha mena tali mai he kamataaga he lalolagi, kua hoko ni ke he vaha nai; ti nakai tuai pihia foki.” Ha kua to moumou lahi e mena nei ke tuga e Fakapuke he vaha a Noa, kua hataki mai a Iesu ke aua lofia he tau tutuliaga fakalalolagi nei. “Hanai, kia mataala a mutolu; ha kua nakai iloa e mutolu po ke magaaho fe ke hau ai e Iki ha mutolu.” Kua maeke ha a tautolu ke fiafia ha kua kotofa he Iki e “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ke tukuogo e hatakiaga mo e ke foaki mai e tau mena kai fakaagaga loga lahi ma e vaha he hana liu maiaga!—Mataio 24:21, 42, 45-47.
17 He ha tautolu a senetenari ke 20 aki, kua fita e kitia e tautolu “ha he lalolagi foki e . . . fakahakuhaku; . . . To mamate foki e tau tagata he matakutaku mo e talifaki ke he tau mena ke hohoko mai ke he lalolagi.” Ka kua tala mai e Iesu ki a tautolu: “Ka kamata he eke e tau mena ia kia kitekite hake mo e haga hake a mutolu; ha kua tata tuai ha mutolu a fakamouiaga.” Mo e kua hataki mai a ia ki a tautolu: “A mutolu neke pehia ha mutolu a tau loto, he fakaniniko, mo e konahia, mo e fakaatukehe he tau mena he mouiaga nai; neke fakaofo mai e aho ia kia mutolu. Ha ko e mena tuga ne matahele.” He mataala tumau to maeke ai a tautolu ke tutu he tuaga kua talia e Iesu, ko e “Tama he tagata,” he liu maiaga hana.—Luka 21:25-28, 34-36.
18. Ko e heigoa e fakamaloloaga kua liga maeke ia tautolu ke futiaki mai he fakataiaga a Iesu ke he tau fifine taopou hogofulu mo e ke he tau taleni?
18 Ke fakahiku aki hana onoonoaga iloilo lahi ke he tau mena ka tutupu he vaha fou nei, kua talahau mai e Iesu tolu e tau fakataiaga. Ke fakamuaaki, i loto he tala ke he tau fifine taopou hogofulu, ne liu foki a ia pehi e manako ke “mataala.” Ka e he fakataiaga ke he tau tupa mo e tau taleni, ne fakakite mai e ia ko e taui atu fefe ka gahua fakamalolo he uiina ke ‘hu atu ke he fiafia he iki.’ Kua maeke foki he tau Kerisiano ne fakauku, ne ataata mai he tau tala nei, ti pihia foki e falu mamoe, ke futiaki lahi mai e fakamaloloaga mai he tau kupu fakatino nei.—Mataio 25:1-30.
19, 20. Ko e heigoa e fakafetuiaga fiafia lahi he vaha fou nei ne fakakite mai he fakataiaga a Iesu ke he tau mamoe mo e tau koti?
19 Ko e fakataiaga ke tolu aki kua hagaao atu ke he liu maiaga a Iesu mo e malolo he Kautu, he mole atu he hoko atu a ia ke nofo hifo he nofoaiki lilifu ue atu hana i luga he lagi. Ko e magaaho a ia ke fakafili e tau motu mo e ke vehevehe e tau tagata he lalolagi ke he ua e tau matakau, kua ha ha i ai he taha e tau tagata holoilalo kua tuga e mamoe mo e ko e falu, ne uluuka tuga e koti. Kua lali fakalahi e tau mamoe ke fakakite ko e lago a lautolu ke he tau matakainaga he Patuiki—ko lautolu ne toe agaia he lalolagi kua fakauku he vaha fakahiku nei he lalolagi. Ko e tau mamoe nei ne moua e palepale he moui, ka ko e tau koti ne nakai loto fakaaue kua o atu ke he fakaotiaga tukulagi.—Mataio 25:31-46.
20 Ko e fakafetuiaga homo ue atu ha kua kitia e tautolu he vaha loto he falu mamoe mo e tau matakainaga he Patuiki he vaha fakahiku nai he fakatokaaga nei! Pete ni kua lago ki a lautolu ne fakauku ne toe e kavega he gahua tali mai he kamataaga he liu maiaga he Patuiki, ti ko e tau miliona he falu mamoe makutu lahi he magaaho nei kua tanaki hake e 99.8 e pasene he tau fekafekau he Atua he lalolagi. (Ioane 10:16) Mo e kua fakakite foki e lautolu ko e manako a lautolu ke fakauka ke he ‘fia kai, fia inu, nakai fai felevehi, gagao, mo e nofo ke he fale puipui’ ha ko e tau hoa ha lautolu ne fakauku ne fakatumau e fakamoliaga.a
Nisana 12
21. Ko e heigoa ne holo ki mua e malolo he Nisana 12, mo e fefe?
21 Kua holo atu e pulega kelea ke kelipopo a Iesu. Ne ahi atu a Iuta ke he tau ekepoa ne mua he faituga, ti kua talia ke afo a Iesu ma e 30 e tau valavala ario. Ne kua fita he perofeta foki ke he mena nei.—Sakaria 11:12.
Nisana 13
22. Ko e tauteuteaga fe ne taute he Nisana 13?
22 Ko Iesu, ne nofo a ia i Petania, kua liga ke liogi mo e manamanatu fakahokulo, kua fakafano atu hana tau tutaki ki Ierusalema ke kumi “ke he taha tagata” pauaki. I loto he kaina he tagata tane nei, he poko lahi i luga, kua taute ai a lautolu ke fakatokatoka e Paseka. (Mataio 26:17-19) He to e la he Nisana 13, kua fakalataha atu a Iesu ki a lautolu i ai ma e kaiaga kua loga e tau mena ne tutupu mai he ha fakamauaga tuai. Ti ko e heigoa he magaaho nei kua fakatalitali atu ke he Nisana 14? To talahau mai he tala i mua ha mautolu.
[Tau Matahui Tala]
a Kua maeke e tala i mua ke lagomatai a tautolu ke loto fakaaue lahi mahaki ma e fakafetuiaga mafana he vaha loto he fuifui mamoe gahoa ne fakauku mo e he falu mamoe.
To Tali Fakaku Fefe e Koe?
◻ Fefe e mahani fakamokoi mo e fakafeleveia fiafia kua tuku age he falu ki a Iesu he tau magahala he Nisana 8 ke he 10?
◻ Ne fakatelefua fefe e Iesu e vahega fekafekau lotu fakavai he Nisana 11?
◻ Ko e heigoa e perofeta lahi mahaki ne age e Iesu, mo e ne fakamoli fefe he vaha nei?
◻ Ne holo atu fefe ke he tapunuaga e tau mena tutupu he Nisana 12 mo e 13?
[Fakatino he lau 22]
Kua navanava a Iesu ke he fifine takape mativa ne foaki noa ua e tau tupe ikiiki—kuenaia hana tau mena