Jonge mensen vragen . . .

Hoe kom ik een gebroken hart te boven?

JE WEET gewoon dat je de ware hebt gevonden. Je vindt elkaars gezelschap fijn, je hebt dezelfde interesses en je voelt een wederzijdse aantrekkingskracht. Dan, plotseling, is de verkering uit, geëindigd in een woedeuitbarsting — of versmolten in tranen.

Slechts weinig dingen in het leven veroorzaken zo veel hartzeer als de verbreking van een romance. De schrijver Morton Hunt beweerde in zijn boek The Young Person’s Guide to Love: „Slechts ongeveer één op de vijf tieners blijft er onverschillig onder als een verkering uit raakt. En van degenen die helemaal niet wilden dat het uit raakte, zijn de meesten inwendig verscheurd, kapot en razend van woede.” Jongeren halen zich vaak veel kommer en verdriet op de hals door romances aan te gaan voordat zij gereed zijn voor het huwelijk.

Niettemin zijn sommige jonge volwassenen misschien wèl gereed voor het huwelijk en was de verkering voor hen een eerbare en serieuze zaak — met het gevolg dat zij er helemaal kapot van zijn als de verkering op niets uitloopt. Kan men over het bittere hartzeer van een stukgelopen romance heen komen?

Waarom een verkering uitmaken zo moeilijk is

In zijn boek The Chemistry of Love vergelijkt dr. Michael Liebowitz het ontkiemen van liefde met de stimulerende werking van een krachtige drug. Maar net als in het geval van een drug, kan zo’n liefde hevige ’ontwenningsverschijnselen’ tot gevolg hebben wanneer ze uitdooft. De psycholoog David Goss noemt ’depressiviteit, angst, lichamelijke ziekte, het verlies van het gevoel dat het leven zinvol is en een periode van verdriet’ als typerende reacties op het uit raken van een romance. En het maakt weinig verschil of het nu gaat om verliefdheid of ’echte liefde’. In beide gevallen kan iemand in de zevende hemel zijn — en diep in de put zitten als de verkering uit raakt.

De emoties die je daarna verscheuren omdat je je aan de kant gezet of diep gekwetst voelt of omdat je razend bent van woede, kunnen aldus je hele kijk op de toekomst verzuren. Een christelijke vrouw zegt dat ze ’gewond’ was omdat ze de bons had gekregen. „Mijn omgang met iemand [van het andere geslacht] kan nu niet verder meer gaan dan: ’Hallo, hoe is het?’” verzucht zij. „Ik houd iedereen op een afstand.” Hoe meer de band voor jou betekende, hoe harder de pijn aankomt als de verkering uit raakt. Opmerkingen van anderen zoals dat het alleen maar jeugdliefde was of dat ’je er vlug weer overheen zult zijn’, bieden weinig troost.

Waarom verkeringen uit raken

Waar het nu vooral op aankomt, is niet onredelijk geëmotioneerd te zijn, maar kalm na te denken. „Het denkvermogen zelf [zal] de wacht over u houden, het onderscheidingsvermogen zelf zal u beveiligen”, zei Salomo (Spreuken 2:11). Logisch nadenken doet je beseffen dat aan de vrijheid om zelf te kiezen met wie je verkering wilt hebben, een groot risico vastzit, namelijk de kans dat je de bons krijgt. Wat is per slot de enige geoorloofde reden om vaak in het gezelschap te zijn van iemand van het andere geslacht? Is dat niet om te zien of die persoon een geschikte huwelijkspartner kan zijn? Afspraakjes met iemand maken alleen maar voor het plezier, zou neerkomen op een wreed spel met de gevoelens van de ander. — Vergelijk Spreuken 26:18, 19.

Maar wordt door het maken van afspraakjes, of welke vorm van verkering maar ook, gewaarborgd dat er ware liefde zal groeien of dat er een huwelijk in zicht is? Dat hoeft niet per se, want na een poosje kan aan het licht treden dat je verschillende doeleinden, onverenigbare levensstijlen of botsende temperamenten hebt. In zulke gevallen kan het verstandig zijn het uit te maken! „Schrander is degene die de rampspoed heeft gezien en zich vervolgens verbergt”, zegt de bijbel. — Spreuken 22:3.

Dus als iemand met oprechte bedoelingen verkering met je heeft gezocht maar later tot de conclusie komt dat het onverstandig zou zijn een huwelijk aan te gaan, ben je niet noodzakelijkerwijs unfair bejegend. Het probleem is dat er geen pijnloze manier bestaat om een romance te verbreken. Natuurlijk zou je veel liever zien dat de persoon van christelijke consideratie blijk zou geven door je in een eerlijk gesprek te vertellen waarom het precies uit is. Dikwijls echter is de partij die het uitmaakt, niet bereid een persoonlijk gesprek te trotseren. Hij of zij kan dus de onvriendelijke uitweg kiezen van een kort briefje of, erger nog, je eenvoudig negeren, alsof daarmee het probleem opgelost zou zijn.

Maar ook al wordt een verkering met de uiterste tact en vriendelijkheid uitgemaakt, dan nog voel je je ongetwijfeld gekwetst en aan de kant gezet. Dit is echter geen reden om je gevoel van eigenwaarde te verliezen. Dat je in de ogen van deze persoon niet de „ware” bent, wil nog niet zeggen dat je in de ogen van iemand anders niet precies de juiste persoon bent. Per slot van rekening is dit niet de enige jonge man of vrouw in de wereld!

Nog een manier om te vechten tegen het gevoel ’aan de kant gezet te zijn’, is de stukgelopen romance nuchter te bekijken. Voldoet het meisje dat je dacht lief te hebben, werkelijk aan de beschrijving die de bijbel geeft van de „bekwame vrouw”? (Spreuken 31:10-31) Is de jongeman op wie je je hart had gezet, iemand die werkelijk ’zijn vrouw als zijn eigen lichaam’ zou liefhebben, of verraadt hij nog een mate van zelfzucht? (Efeziërs 5:28) O ja, misschien heeft hij of zij wel een heel knap uiterlijk en een onweerstaanbare charme. Dat kan waar zijn, maar „charme is bedrieglijk en schoonheid verdwijnt snel”. — Spreuken 31:30, Groot Nieuws Bijbel.

Het uit raken van de verkering kan zelfs verontrustende dingen in verband met deze persoon aan het licht brengen — emotionele onvolwassenheid, besluiteloosheid, onbuigzaamheid, onverdraagzaamheid, gebrek aan consideratie voor jouw gevoelens. Dit zijn beslist geen wenselijke eigenschappen in een huwelijkspartner. Terzelfder tijd kom je misschien tot de ontdekking dat ook jij nog aan enkele dingen moet werken voordat je een wenselijke huwelijkspartner bent.

’Maar ik wil er geen eind aan maken!’

Doch stel nu eens dat de verkering slechts van één kant wordt uitgemaakt en jij ervan overtuigd bent dat er wel een goed huwelijk uit voortgekomen zou zijn, wat dan? Welnu, je hebt beslist het recht om de ander te laten weten wat jouw mening is. Maar bedenk wel dat ’hij die zoet van lippen is, overredingskracht vermeerdert’ (Spreuken 16:21). Emotioneel geraas en getier zal weinig succes hebben. Een kalme bespreking kan evenwel onthullen dat er eenvoudig wat misverstanden zijn geweest. Maar blijft hij of zij erbij de verkering uit te maken, dan hoef je je niet te vernederen en onder tranen om de genegenheden te smeken van iemand die kennelijk geen gevoelens voor je heeft. Salomo zei dat er „een tijd [is] om te zoeken en een tijd om iets als verloren op te geven”. — Prediker 3:6.

Het kan heel goed mogelijk zijn dat er een sterke reden is om te vermoeden dat de persoon het alleen maar leuk vond met je om te gaan maar van meet af aan nooit oprecht geïnteresseerd was in een huwelijk. „Ik kwam erachter dat zij alleen maar aardig tegen me deed om een andere man jaloers te maken”, herinnert Daniel zich betreffende een meisje met wie hij jaren geleden was gegaan. „Het was zeer pijnlijk. Het heeft jaren geduurd voordat ik weer aan verkering begon te denken.” Iemand die op wrede wijze met de gevoelens van een ander speelt, kan beslist niet als een voorbeeldige christen worden beschouwd, en je kunt ervan verzekerd zijn dat zo’n slinkse handelwijze niet onopgemerkt blijft bij God. Vroeg of laat zal zo iemand zijn of haar handelwijze betreuren — zonder dat jij je toevlucht hoeft te nemen tot represailles. „De wreedaard brengt de banvloek over zijn eigen organisme.” — Spreuken 11:17; vergelijk 6:12-15.

Hoe eroverheen te komen

De wetenschap op zich dat het de beste oplossing was om een eind aan de verkering te maken, bewerkt natuurlijk niet dat je nu ook je gekwetste gevoelens kwijt bent. Het kan zijn dat je van tijd tot tijd door eenzaamheid of romantische herinneringen wordt gekweld. Wanneer dit gebeurt, zorg dan dat je vlug weer met beide benen op de grond komt te staan! Ga wat doen, misschien wat lichamelijke activiteit. Vermijd de eenzaamheid (Spreuken 18:1). Houd je geest gericht op dingen die opbeurend en opbouwend zijn. — Filippenzen 4:8.

Je hoeft geen held te zijn en je gevoelens te onderdrukken. Je hemelse Vader in vertrouwen nemen, zal je ongetwijfeld veel verlichting schenken. Druk bezig zijn in de christelijke bediening zal helpen. Het kan ook een hulp zijn je hart uit te storten bij een intieme vriend (Spreuken 18:24). En vergeet niet dat je ouders dikwijls een grote troost kunnen zijn, ook al meen jij dat je oud genoeg bent om onafhankelijk te zijn. — Spreuken 23:22.

Een uit geraakte verkering is een bittere ervaring. Maar zelfs hartzeer kan nuttig voor je zijn. „Kneuswonden zijn het die het kwaad wegschuren”, staat in Spreuken 20:30. Je realiseert je nu misschien dat je aan bepaalde aspecten van je persoonlijkheid moet werken. Ook heb je misschien een duidelijker beeld dan ooit van de eigenschappen die je graag in een huwelijkspartner zou zien. En aangezien je hebt liefgehad en de verliezer bent geweest, zul je wellicht besluiten de verkering wat voorzichtiger aan te pakkena indien er ooit weer een wenselijke persoon op je weg zou komen — een kans die groter is dan je misschien denkt.

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 13]

„Mijn omgang met iemand kan nu niet verder meer gaan dan: ’Hallo, hoe is het?’ Ik houd iedereen op een afstand”

[Illustratie op blz. 15]

Wanneer het duidelijk wordt dat een verkering op niets uitloopt, is het alleen maar vriendelijk om in een eerlijk gesprek uiteen te zetten waarom er beter een eind aan kan komen