Ouders die hun huiswerk hebben gedaan

OUDERS die hun huiswerk doen, voorzien hun kinderen van de dingen die zij werkelijk nodig hebben. Het is duidelijk dat hier meer bij komt kijken dan slechts de rekeningen betalen. Zulke ouders helpen hun kinderen ook juiste waarden en doeleinden in het leven te ontwikkelen en schenken hun een overvloed aan tijd en liefdevolle aandacht.

„Toen de kinderen jonger waren, kropen wij met hen over de vloer, sloegen op pannen, droegen pannedeksels als helmen en bevochten elkaar met soeplepels wanneer wij beroemde bijbelse figuren in historische gebeurtenissen uitbeeldden”, legt Wayne, een vader van vier kinderen, uit. „De kinderen vonden het prachtig.”

Naarmate de kinderen ouder werden, pasten Wayne en zijn vrouw Joanne hun onderwijsmethoden aan; niettemin bleven zij de verbeelding van hun kinderen prikkelen en hun wens om te leren stimuleren. Zij brachten daarbij enkele van de beste onderwijsprincipes in praktijk. Julie M. Jensen, voorzitster van de Amerikaanse Nationale Raad van Leraren Engels, gelooft dat een goed onderwijzer nooit zijn eigen kinderlijke opgewondenheid vergeet toen hij zelf dingen leerde, en diezelfde reactie bij zijn leerlingen stimuleert.

Het belang van prijzende woorden

Wayne en Joanne ontwikkelden een systeem om hun kinderen bij hun huiswerk te helpen. Er staat een „In”-mandje in de keuken waar de kinderen hun gecorrigeerde proefwerken in leggen wanneer zij uit school komen. Joanne kijkt de proefwerken door terwijl de kinderen spelen of hun huiswerk maken, en vaak praten zij er tijdens de maaltijd over. De betere proefwerken krijgen een plaatsje aan de koelkast en de muren van de keuken, die op een dicht behangen kunstgalerie lijkt.

„Dat is onze manier om de kinderen te prijzen,” zegt Joanne, „en ze varen er wel bij.” In de huiskamer heeft dit gezin een „Uit”-mandje waarin het gemaakte huiswerk voor het slapengaan wordt gedeponeerd. „Op deze manier”, verklaart Joanne, „hoeven wij er ’s morgens niet naar te zoeken als de kinderen zich naar school haasten.”

Beatrice, moeder van twee meisjes, decoreert haar keuken eveneens met het schoolwerk van haar kinderen. Zij zegt: „Ik doe het omdat ik trots ben op mijn kinderen en ik wil dat zij dat weten.”

In het besef welke grote waarde lof heeft, moedigt het Independent School District in Dallas (Texas) de hulponderwijzers aan zich rijkelijk te bedienen van aanmoedigende uitingen, zoals: Geweldig! Veel beter. Ga zo door! Goed gedaan. Slim bedacht. De spijker op z’n kop. Zeer creatief. Goed denkwerk. Prima stukje werk. Nu heb je het door. Goed geprobeerd.

Als u een ouder bent, zou u zich dan vaker prijzend kunnen uitlaten?

Op andere wijze steun geven

Naast het prijzen van de inspanningen van de kinderen, scheppen ouders die hun huiswerk doen een huiselijke sfeer die bevorderlijk is voor studie. Zij wekken de belangstelling van hun kinderen voor de wereld om hen heen en zetten hen ertoe aan erover te lezen en te leren.

„Mijn ouders hielpen mij”, zo vertelt Julie, „door de tijd waarin ik moest leren, af te schermen. Ik had een speciaal plekje in huis waar ik mijn huiswerk maakte, en dat was voor de anderen van het gezin verboden terrein totdat ik klaar was. In de tijd dat ik leerde, hoefde ik geen huishoudelijke karweitjes te doen. Daardoor werd vermeden dat ik in mijn concentratie werd gestoord.”

Mark vertelt hoe zijn ouders hem en zijn zussen hielpen: „Zij vergewisten zich ervan dat wij voor onze studie altijd over een woordenboek en andere boeken konden beschikken. Zij moedigden ons aan een persoonlijke bibliotheek aan te leggen door ons toe te staan boeken te kopen waarin wij geïnteresseerd waren zonder dat wij dat van ons zakgeld hoefden te betalen.”

„Wij startten ons leesprogramma met de kinderen toen zij ongeveer drie maanden oud waren”, legt Althea, moeder van vier kinderen, uit. „Het was niet gemakkelijk dat vol te houden, omdat ik, zoals zo veel vrouwen in deze tijd, moest werken. De tijd ervoor moest ik van andere activiteiten afnemen. De kinderen hadden meer dan 300 boeken — kinderversjes, natuur, techniek, van alles en nog wat. Ze brachten mij dan hun favoriete boeken om voor te lezen. Soms sloeg ik stukjes over om wat sneller met het lezen klaar te zijn, maar dat baatte niet. De kinderen merkten het altijd en herinnerden mij eraan door hetgeen ik had weggelaten, uit het hoofd aan te vullen!”

Johan uit Finland zegt dat zijn ouders hem elke avond voor het slapengaan 10 tot 15 minuten voorlazen. „Ik mocht zelf het verhaaltje uitkiezen”, vertelt hij. „Moeder speelde de personages uit het verhaal. Mijn zusje en ik raakten zo aan dit ritueel gehecht dat zelfs als mijn ouders geen tijd hadden, wij een boek uitzochten en het zelf probeerden. Dit hielp ons goede leesgewoonten aan te kweken. Hierdoor hadden wij minder moeite met ons huiswerk en werd onze horizon verruimd.”

Ravindira uit Sri Lanka vond het heerlijk als haar vader haar naar bed bracht vanwege zijn manier van voorlezen. „Mijn favoriete verhaaltje voor het slapengaan was Hoe de kameel aan zijn bult kwam. Tijdens het lezen liep Vader stampvoetend rond, schommelde heen en weer, lachte en deed van alles. Dat diende zogenaamd om mij slaperig te maken, maar het enige wat hij bereikte, was dat ik klaar wakker bleef en meer wilde. Hij deed alsof hij dat niet wist, maar hij wist precies wat hij deed. Later, toen ik ouder was, liet hij mij de boeken naar de bibliotheek terug dragen. Dat gaf mij een gevoel van belangrijkheid en stimuleerde mij nog meer om van het lezen te genieten.”

Beschrijvend hoe haar vader haar hielp, zegt Susan: „Vader hield van wandelingen in de natuur. Hij nam mij overal mee naar toe — naar museums, vogelreservaten en bibliotheken, en ging wilde bessen met mij plukken in het bos. Soms gingen wij gewoon op verkenning in een onbekend bos. Wij kwamen dan vol schrammen thuis, maar wij hadden plezier. Die uitstapjes gaven zin aan mijn studie op school.”

Emilo uit Porto Rico herinnert zich: „Mijn moeder wilde dat wij beseften dat wij altijd wat leerden. Wanneer ik uit school kwam, vroeg zij: ’En, wat heb je vandaag geleerd?’ Als ik zei: ’Och, niets’, dan reageerde zij met: ’Hoe bedoel je, niets? Je moet toch iets geleerd hebben.’ Zij bleef dan doorvragen totdat ik met iets kwam wat ik had geleerd. Zij deed hetzelfde met mijn twee broers. Zij wilde dat wij wisten dat wij heel belangrijk voor haar waren en dat zij om ons gaf. Dat maakte ons tot een hecht gezin.”

Een hechte gezinsband aankweken

In succesvolle gezinnen kunnen de gezinsleden het goed met elkaar vinden, maar hiervoor moet men moeite doen. Ouders die hun huiswerk doen, proberen daarom een geest van samenwerking in het gezin aan te kweken.

„Wij praten eerlijk en bijna dagelijks over gezinsaangelegenheden”, merkt Carol op, een alleenstaande ouder met twee dochters in de tienerleeftijd. „Soms verzwijgen de meisjes hun problemen omdat zij denken dat ik er zelf al genoeg heb. Ik merk het meteen wanneer zij dat doen, want dan krijgen zij onenigheid over onbenullige dingen. Ik moet hen er dan aan herinneren dat de gezinsregeling het beste functioneert wanneer wij onze problemen eerlijk met elkaar bespreken.”

Geld is in veel gezinnen een bron van problemen, maar Carol zegt dat door open met de meisjes over de financiële situatie van het gezin te praten, zij zich aangespoord voelen hun medewerking te verlenen. Zij legt uit: „Ik moedig hen aan een baantje te zoeken zodat zij hun eigen geld kunnen verdienen voor de extra dingen die zij willen hebben. Ik respecteer het dat zij zelf iets verdienen en laat hun weten dat het hun geld is.”

Sommige ouders gebruiken de financiële situatie van hun gezin om hun kinderen te leren hoe zij een budget moeten opstellen en bankzaken moeten regelen, en hun rekenvaardigheid bij te brengen. „Een andere les die wij hun door deze regeling hebben kunnen leren,” merkt Henry, een vader van drie zoons en een dochter op, „is samenwerking in gezinsactiviteiten door iedereen erbij te betrekken.”

Maar waar halen ouders de tijd vandaan voor zulk huiswerk? Audrey, moeder van twee kinderen, zegt dat zij de kinderen vanwege haar strakke schema vraagt met haar mee te gaan als zij boodschappen gaat doen. Op die manier vindt zij de tijd om met hen te praten.

Problemen aanpakken

Om hun huiswerk goed te kunnen doen, moeten ouders leren zorgvuldig naar hun kinderen te luisteren. Zoals de bijbelse spreuk zegt: „Een wijze zal luisteren en meer onderricht in zich opnemen” (Spreuken 1:5). Aandachtig luisteren bouwt vertrouwen op, en dit is van belang om met succes problemen aan te pakken.

Toen Leon en Carolyn bijvoorbeeld vernamen dat hun oudste dochter, Nikki, spijbelde en bij sommige lessen wegbleef, was Carolyns eerste reactie dat dit aan de slechte invloed van schoolkameraadjes te wijten was. Leon vertelde echter: „Ik stelde voor pas een oordeel te vellen als we alle feiten kenden.”

„Maar zelfs toen”, merkt Leon op, „kostte het een week van geduldig en vriendelijk vragen en luisteren voordat wij de grondoorzaak van Nikki’s probleem boven tafel hadden. Wat een schok was dat voor ons! Nikki had het gevoel dat wij niet in haar geïnteresseerd waren omdat wij het zo druk hadden gehad met onze eigen activiteiten! Carolyn en ik brachten veranderingen aan en Nikki reageerde daarop door zich beter van haar verantwoordelijkheden in huis en op school te kwijten.”

Dan en Dorothy hebben acht kinderen. Die zitten dagelijks anderhalf uur in de schoolbus en de verslechterende toestanden in de bussen vormden een groot probleem. „Toen de oudste kinderen nog op school zaten, kon de tijd in de bus gemakkelijk worden benut om huiswerk te maken of achterstallig leeswerk te doen”, merkte Dan op. „Maar in de afgelopen twaalf jaar is dat allemaal veranderd. Nu zijn er veel ongezonde afleidingen — smerige taal, luide rockmuziek en de rook van sigaretten en marihuana, gewoonlijk achter in de bus.”

Dan legde uit dat zij er met de kinderen voor gingen zitten om een oplossing voor het probleem te bedenken. „Er kwamen twee ideeën boven”, zei hij. „Zo dicht mogelijk bij de chauffeur gaan zitten, en elk kind voorzien van een lichte koptelefoon verbonden met een draagbaar radiocassettespelertje. Nu kunnen de kinderen zich afsluiten voor de moeilijkheden en van rustige muziek genieten, terwijl zij lezen of wat eenvoudig huiswerk doen. De oplossing lijkt heel simpel, maar het werkt!”

Samenwerken met de school

In het schoolseizoen staan de leerlingen ongeveer zes uur per dag onder de directe invloed van de leerkrachten. Ouders die beseffen welke enorme leermogelijkheden dat voor hun kinderen biedt, zullen erop toe willen zien dat deze tijd goed wordt besteed. Een moeder van drie kinderen legde uit hoe zij en haar man zich ervan vergewisten dat dat ook gebeurde.

„Als John en ik ontevreden waren over de lessen van een van onze kinderen,” zo vertelt zij, „gingen wij naar de school en probeerden wij met de mentor, de leerkracht of het hoofd van de school tot een geschikte oplossing te komen. Wij bleven van begin tot eind nauw bij de formele schoolopleiding van onze kinderen betrokken. Nu die voorbij is, zijn wij ervan overtuigd dat zij het beste hebben gekregen van wat er voor hen beschikbaar was.”

Kinderen hebben misschien hulp nodig bij hun huiswerk, en zich daarvoor inzetten maakt eveneens deel uit van het huiswerk van ouders. Niettemin zal een ouder zo verstandig zijn met de school samen te werken. „Eén ding dat ik mij van mijn ouders herinner,” zegt Wesley, „is dat zij nooit tegen het door de docent gevolgde leerplan in gingen. Zij beseften dat het leerproces gevarieerd kan verlopen.”

„Als ik bijvoorbeeld met geen mogelijkheid wist hoe ik een wiskundevraagstuk moest oplossen, gaf Vader mij het antwoord en liet mij met de oplossing worstelen totdat ik eruit was. Ik wist dat ik het doorhad als ik dezelfde uitkomst had als Vader.”

Geen gemakkelijke taak

Elk kind kan u vertellen dat sommige huiswerkopdrachten moeilijker zijn dan andere. Maar het huiswerk dat u, ouders, hebt, is veel moeilijker dan het huiswerk dat u ooit op school hebt opgekregen. Ja, met succes kinderen opvoeden, is een ingewikkelde, langdurige taak. Sommigen hebben het een twintigjarenproject genoemd.

De sleutel tot het succes omvat dat u een oplettende, vriendelijke en begrijpende ouder bent, een die zijn of haar kinderen goed kent en hen behandelt als individuen. Bedenk dat wat uw kinderen werkelijk nodig hebben, persoonlijke aandacht is die tot uiting komt in liefdevolle zorg voor hun welzijn. Kweek in hen een verlangen naar leren aan en help hen het verwerven van kennis tot een plezierige ervaring te maken.

Het is alle moeite waard

U ouders, die uw huiswerk doet, geeft er blijk van zelfopofferend en niet genotzuchtig te zijn. U bent bereid u aan te passen. U beseft dat u, om uw kinderen te helpen, ’er moet zijn’, en u moet u volledig inzetten door te zorgen dat uw kinderen de tijd, liefde en zorg ontvangen die zij werkelijk nodig hebben.

Als u uw huiswerk doet, kunnen de resultaten vergeleken worden met de oogst van een boer die de grond bewerkt en vervolgens zijn gewas plant, cultiveert en van water voorziet. Ook u kunt met een verrukkelijke oogst beloond worden. Het is zoals de bijbel zegt: „Leid een knaap [of meisje] op overeenkomstig de weg voor hem; ook als hij oud wordt, zal hij er niet van afwijken.” — Spreuken 22:6.

[Kader op blz. 11]

Wat kunnen ouders nog meer doen?

In de hedendaagse maatschappij spelen de leerkrachten en de school een belangrijke rol in de succesvolle ontwikkeling van kinderen. Dat betekent niet dat zij de ouders kunnen vervangen, maar zij kunnen wel een grote hulp zijn om kinderen succesvol groot te brengen. Een andere taak die tot het huiswerk van ouders gerekend kan worden, is daarom zo volledig mogelijk samen te werken met de school die uw kinderen bezoeken.

Wat kunt u doen als er op school een speciaal programma of een plechtigheid plaatsheeft? Zo vond er op een school in Massachusetts een prijsuitreiking plaats aan leerlingen die goede prestaties hadden geleverd. „Ik ging erheen omdat ik mijn kinderen wilde laten weten dat ik trots op hen was”, zei Joanne, een moeder van vier jongens. Twintig leerlingen ontvingen die dag een prijs voor hun goede prestaties, maar de meeste ouders kwamen niet opdagen. Denkt u dat hun afwezigheid hun kinderen aanmoedigde op school beter hun best te doen? Beslist niet!

Denk ook eens aan de leerkrachten. Scholen zetten vaak avonden opzij waarop het werk van leerlingen wordt getoond en ouders de gelegenheid hebben om over de gemaakte vorderingen te spreken; veel leerkrachten offeren hun vrije tijd op om zich op deze activiteiten voor te bereiden. Eén leerkracht zei: „Wij hebben ons eigen gezin en ons eigen leven. Het is ontmoedigend als je zo veel tijd steekt in de voorbereiding van speciale activiteiten en je de hele avond maar één of twee, of drie ouders ziet verschijnen.”

Als ouders mag u soms verwachten dat scholen en leerkrachten regelingen treffen om aan de speciale behoeften van uw kinderen tegemoet te komen. Zou u niet bereid moeten zijn om u soortgelijke opofferingen te getroosten om de inspanningen van de school te ondersteunen, vooral omdat men probeert uw kinderen tot succesvolle volwassenen te laten opgroeien?

De brochure „Jehovah’s Getuigen en de school”, die is uitgegeven om de samenwerking tussen ouders en leerkrachten te bevorderen en tot een beter wederzijds begrip te komen, geeft de volgende omschrijving van het huiswerk dat Jehovah’s Getuigen die ouders zijn, te doen hebben: „Het [is] belangrijk dat de ouders kennis maken met degenen van wie hun kinderen onderwijs krijgen — dat zij regelingen treffen om hen te ontmoeten en met hen te spreken. . . .

Bij zo’n gesprek dient de vader of de moeder die Getuige is, de onderwijzer of leraar te laten weten dat de ouders een gepast christelijk gedrag van hun kinderen verwachten en er graag van in kennis worden gesteld als hun kinderen zich misdragen. De ouders dienen ook de garantie te geven dat zij degene die hun kind les geeft, zullen steunen in elke redelijke discipline die wordt toegediend en daar thuis zelfs de hand aan zullen houden.

Andere manieren waarop ouders kunnen helpen: Zorg ervoor dat uw kinderen een goed ontbijt krijgen voordat zij naar school gaan. Let erop dat zij hun huiswerk gemaakt hebben en alle boeken bij zich hebben. Respecteer altijd de schoolregels en verwacht ook van de kinderen dat zij die respecteren. Spreek met uw kinderen over hun schoolbelevenissen en over eventuele problemen die zij op school hebben.”

Bent u het er niet mee eens dat dit uitstekende suggesties zijn? Past u als ouders ze toe? Dat maakt deel uit van uw huiswerk.

[Kader op blz. 12]

Vragen die ouders zich kunnen stellen

1. Toon ik werkelijk belangstelling voor de schoolopleiding van mijn kinderen?

2. Ken ik hun leraren?

3. Weten de leerkrachten dat ik hun inspanningen waardeer?

4. Sta ik erop dat mijn kinderen hun huiswerk serieus nemen?

5. Zie ik erop toe dat hun huiswerk goed en op tijd wordt gedaan?

6. Sta ik positief tegenover het hebben en vergaren van kennis?

7. Zien de kinderen mij studeren?

[Illustratie op blz. 7]

Lezen prikkelt de nieuwsgierigheid en verbeelding van kinderen

[Illustratie op blz. 8]

Ouders die hun kinderen op gezette tijden voorlezen, sterken de gezinsband

[Illustratie op blz. 9]

Gezinsuitstapjes naar een museum of in de vrije natuur kunnen voor het gezin een heel plezierige — en leerzame — ervaring zijn

[Illustratie op blz. 10]

Uw kinderen hebben persoonlijke aandacht nodig