De sleutels tot een goede opleiding

ONLANGS stond op de voorpagina van The New York Times een verhaal over Latoya, een zestienjarige middelbare scholiere. Zij was elf, zei ze, toen haar vader haar begon te slaan en haar seksueel ging misbruiken. Haar moeder, die aan de drugs was, had het gezin verlaten. „Thuis”, berichtte de krant, „was een leegstaande flat zonder toilet, of een kamer waar zij te bang was om te slapen.” Latoya was echter een heel bijzonder meisje. Ondanks dit alles was zij eerder dit jaar op haar middelbare school voorzitster van de National Honor Society (een organisatie voor middelbare scholieren waarvan de leden worden gekozen op basis van leerprestaties, leiderscapaciteiten, hulpvaardigheid en karakter) en behaalde zij steeds zeer goede gemiddelden voor het zwaarste studieprogramma.

Wat kan zelfs een kind uit een verschrikkelijk milieu helpen het goed te doen op school? Vaak is een sleutel tot een goed resultaat dat een zorgzame volwassene — bij voorkeur een van de ouders van het kind of beide ouders — een aanmoediging is en zich nauw betrokken voelt bij de opleiding van het kind. Een laatstejaarsleerling vond dit zo belangrijk dat zij vol overtuiging zei: „Alleen met steun van hun ouders redden kinderen het op school.”

De meeste leerkrachten zijn het daarmee eens. Een leraar uit New York City verklaarde: „Bij elke leerling die het goed doet en zijn opleiding afmaakt — en dat zijn er heel wat — hoort een ouder die er bij elke stap op die weg was.”

Steun van ouders, een belangrijke sleutel

Reader’s Digest heeft vorig jaar onderzoek gedaan in verband met de vraag: „Waarom doen sommige leerlingen het beter dan andere?” Een van de conclusies was dat „sterke gezinnen kinderen een voorsprong geven op school”. De ouders in zulke gezinnen schenken hun kinderen liefdevolle aandacht en brengen hun juiste waarden en doelen bij. Eén ouder merkte echter op: „Je kunt niet de juiste leiding geven als je niet weet wat zich op school afspeelt.”

Een goede manier om daarachter te komen, is erheen te gaan. Een moeder die dat doet, schreef: „Als ik door de gangen van de school loop waar mijn dochter op zit, hoor ik vuile, obscene taal. Overal zie je vrijende kinderen — als het een film was, zou hij niet toegelaten worden voor personen beneden de zestien jaar.” Zulke bezoeken kunnen u helpen te begrijpen hoe moeilijk het tegenwoordig voor kinderen is een goede schoolopleiding te krijgen en een moreel leven te leiden.

Veelzeggend is dat in de publikatie The American Teacher 1994 werd opgemerkt: „Leerlingen die het slachtoffer van geweld zijn geworden, hoor je vaker zeggen dat hun ouders zich zelden met hun school in verbinding stellen, bijvoorbeeld via persoonlijke contacten met leraren, bijeenkomsten van ouders of de groep, of bezoeken aan de school.”

Een bezorgde moeder maakte duidelijk wat ouders moeten doen. „Ga erheen!”, zei ze. „Zorg dat het schoolbestuur weet dat je geïnteresseerd bent in wat je kind leert. Ik ga er vaak heen en woon lessen bij.” Een andere moeder beklemtoonde hoe belangrijk het is om voor je kind op te komen. Zij vertelde: „Mijn kinderen gingen naar het kantoor om met een decaan te praten en werden letterlijk genegeerd. Toen mijn kind de dag daarop met mij aan kwam zetten, deden zij hun uiterste best om mij en mijn kind van dienst te zijn.”

Deze moeder van vier jongens beklemtoonde ook hoe belangrijk het is geïnteresseerd te zijn in schoolactiviteiten die rechtstreeks met de opleiding van uw kind te maken hebben. „Ga erheen als het open huis is, ga naar de tentoonstelling van hun onderzoeksprojecten — alle activiteiten van uw kinderen waarvoor ouders uitgenodigd worden”, zei ze. „Dat stelt u in de gelegenheid de leraren van uw kind te ontmoeten. Zij moeten weten dat u het onderwijs van uw kind als een zeer belangrijk deel van zijn leven beschouwt. Als leraren dat weten, zijn zij eerder geneigd tijd en extra moeite in uw kind te steken.”

Samenwerking met leerkrachten

Sommige ouders denken misschien dat zij belangrijker dingen te doen hebben op avonden dat scholen speciale bijeenkomsten organiseren voor het contact tussen ouders en leraren. Maar wat is er nu eigenlijk belangrijker dan tijd vrij te maken voor mensen die hun best doen om uw kinderen een goede opleiding te geven? Een goede samenwerking tussen ouders en leerkrachten is van wezenlijk belang!

In Rusland bestaat een prima regeling om de samenwerking tussen ouders en leerkrachten te bevorderen. Alle schooltaken worden genoteerd in wat men een Dnievnik noemt — een dagelijks activiteitenschema in combinatie met een kalender. Een leerling moet zijn Dnievnik naar elke les meenemen en die op verzoek aan de leraar overhandigen. Leerlingen moeten de Dnievnik ook aan hun ouders laten zien, die hem elke week moeten tekenen. Victor Lobachov, een Moskouse vader van schoolgaande kinderen, merkte erover op: „Deze informatie helpt ouders op de hoogte te blijven van de taken en cijfers van hun kinderen.”

Leraren klagen tegenwoordig echter vaak dat ouders niet geïnteresseerd zijn in het onderwijs van hun kinderen. Een leraar aan een middelbare school in de Verenigde Staten vertelde, dat hij eens 63 brieven naar ouders had gestuurd om hen in kennis te stellen van de slechte schoolprestaties van hun kinderen. Slechts drie ouders namen naar aanleiding daarvan contact met hem op!

Dat is inderdaad triest! Ouders moeten zich nauw betrokken voelen bij de schoolopleiding van hun kind, die in de eerste plaats hun verantwoordelijkheid is. Een opvoedkundige bracht het juist onder woorden toen hij zei: „Het voornaamste doel van het formele onderwijs is, ouders behulpzaam te zijn bij het afleveren van betrouwbare jonge volwassenen.”

Ouders moeten derhalve het initiatief nemen tot een kennismaking met de leerkrachten van hun kind. Een moeder zei in dat verband: „De leraren moeten zich vrij voelen je op elk willekeurig moment op te bellen.” En ouders moeten het toejuichen — het zelfs aanmoedigen — dat leraren openhartig over hun kind praten. Ouders moeten specifieke vragen stellen, zoals: Hebt u misschien problemen met mijn kind? Gedraagt hij zich respectvol? Woont hij alle lessen bij? Komt hij op tijd?

Stel nu dat de leraar iets ongunstigs over uw kind zegt. Ga er niet van uit dat het niet waar is. Helaas leiden veel jongeren die thuis of in hun plaats van aanbidding een eerbaar leven lijken te leiden, in werkelijkheid een dubbel leven. Luister dus met respect naar de leerkracht en verifieer wat hij of zij zegt.

Wanneer uw kind uit school komt

Hoe voelt u als ouder zich wanneer u van uw werk thuiskomt? Gestresst? Gefrustreerd? Het kan zijn dat uw kind zich nog ellendiger voelt wanneer hij of zij thuiskomt uit school. Een vader gaf dan ook de goede raad: „Zorg ervoor dat thuiskomen iets plezierigs is. Ze hebben waarschijnlijk een heel zware dag achter de rug.”

Het is, indien mogelijk, zeker wenselijk dat een ouder thuis is wanneer het kind uit school komt. Een moeder merkte daarover op: „Kinderen kunnen je niet vertellen wat er aan de hand is als je er niet bent om met hen te praten. Ik zorg er dus voor dat ik er ben wanneer de kinderen thuiskomen.” Een ouder moet niet alleen weten wat een kind doet maar ook wat het denkt en voelt. Het kost heel wat tijd, moeite en zachte aandrang om erachter te komen (Spreuken 20:5). Een dagelijks gesprek is belangrijk.

Een onderwijzer aan een basisschool in New York City merkte op: „Op iedere willekeurige dag kunnen uw kind morele waarden zijn onderwezen van een onderwijssysteem dat in een crisis verkeert.” Daarom gaf hij de aanmoediging: „Wees alert op wat zich in het hart van uw kind ontwikkelt. Neem de tijd, hoe moe u ook bent, om hem aan de praat te krijgen en eventuele verkeerde waarden door de juiste te vervangen.” — Spreuken 1:5.

In dezelfde zin raadde een ervaren leraar aan een middelbare school aan: „In plaats van alleen te vragen wat er op school is gebeurd, zou het nuttig zijn gerichte en specifieke vragen te stellen over de dag en de activiteiten daarop. Dat hoeft niet op een strenge of vorsende manier te gebeuren maar in een terloops gemoedelijk gesprek met het kind.”

Richard W. Riley, de Amerikaanse minister van Onderwijs, gaf de dringende raad: „Praat openhartig met uw kinderen, vooral met uw tieners, over de gevaren van drugs en alcohol en de waarden die u belangrijk vindt voor uw kinderen. Zulke persoonlijke gesprekken, hoe ongemakkelijk u zich er ook bij kunt voelen, kunnen hun het leven redden.”

Nooit mag een ouder — en dat geldt in het bijzonder voor iemand die verantwoordelijkheden heeft in een christelijke gemeente — de indruk wekken dat hij het te druk heeft om naar zijn kinderen te luisteren. Hoewel dat wat zij vertellen u hevig kan verontrusten, is het goed uit uw gelaatsuitdrukking en uw manier van doen te laten spreken dat u blij bent dat zij vrijuit met u praten. Een leerlinge gaf de raad: „Wees niet geschokt wanneer uw kind over drugs of seks op school praat.”

Door de ontwrichting van het gezinsleven zijn er thans heel wat zogenoemde „vaderloze jongens” (Job 24:3; 29:12; Psalm 146:9). In een christelijke gemeente is meestal wel iemand die een jongere die hulp nodig heeft, kan helpen. Bent u zo iemand?

Bevorder studie en verantwoordelijkheidsbesef

De meeste jonge mensen doen hun schoolwerk niet zo toegewijd als Latoya, die in de inleiding werd genoemd. De meesten moeten flink tot studeren aangespoord worden. Over zijn eigen kinderen zei de voormalige Newyorkse hoofdinspecteur Joseph Fernandez: „Wij hadden verplichte studieperiodes thuis. Wij zorgden dat er boeken voorhanden waren, moedigden bezoekjes aan de bibliotheek aan en gaven prioriteit aan naar school gaan en toewijding.”

Een andere functionaris bij het onderwijs zei: „Wij moeten onze kinderen omringen met boeken en verhalen zoals wij hen nu omringen met televisie, films, video’s en winkelcentra.” Wanneer kinderen aan hun huiswerk zijn, kunnen ouders het misschien zo regelen dat zij vlakbij zelf zitten te studeren of te lezen. Dan zien uw kinderen dat u grote waarde hecht aan onderwijs.

In veel gezinnen is televisie de grootste hinderpaal bij het studeren. „Tegen hun achttiende”, zei een opvoedkundige, „hebben jonge mensen 11.000 uur in de klas en 22.000 uur voor de televisie gezeten.” Het kan zijn dat ouders het tv-kijken van hun kinderen moeten beperken, misschien door zelf slechts af en toe te kijken. Doe daarnaast uw best iets samen met uw kinderen te leren. Lees samen. Stel een dagelijkse tijd vast om huiswerk te overhoren.

Op school zullen uw kinderen veel taken opgedragen krijgen. Kwijten zij zich daarvan? Waarschijnlijk wel als u hun geleerd hebt zich thuis van verantwoordelijkheden te kwijten. Een belangrijke manier waarop u dit kunt doen, is door hun vaste dagelijkse klusjes toe te wijzen. Verlang dan dat zij die volgens een bepaald schema afwerken. Het is waar dat een dergelijke opvoeding u veel inspanningen zal kosten, maar uw kinderen zullen daardoor het verantwoordelijkheidsbesef bijgebracht krijgen dat zij nodig hebben om op school en in hun latere leven te slagen.

Toewijding van de leerling, een onmisbare sleutel

Adviserend decaan Arthur Kirson reikte nog een sleutel tot een goede opleiding aan toen hij over de in het begin genoemde Latoya zei: „De eerste keer dat ik haar ontmoette, was na een van de ernstigste voorvallen thuis. Daar zit dat kind met een gezicht vol krabben [toegetakeld, naar verluidt, door haar vader]. En het enige waarover ik haar ooit heb zien tobben, is haar schoolwerk.”

Ja, een onmisbare sleutel tot een goede opleiding is de intense toewijding van het kind aan het leren. Een jongere uit New York City merkte op: „Tegenwoordig moeten leerlingen zich op school helemaal zelf de motivatie en de discipline bijbrengen waardoor zij er iets van zullen maken.”

Zo kreeg een moeder die zich zorgen maakte over het onderwijs van haar kind van een leraar te horen: „Maakt u zich geen zorgen, mevrouw Smith. Justin is zo slim, die zal niet hoeven weten hoe je een woord spelt. Daar zal hij een secretaresse voor hebben.” Hoe slim een kind ook is, het is belangrijk dat hij de kunst van het lezen en schrijven onder de knie krijgt — met inbegrip van duidelijk stellen, leesbaar schrijven en accuraat spellen.

Schokkend genoeg lieten sommige opvoedkundigen na te protesteren toen de vermaarde psycholoog Carl Rogers beweerde: „Niemand moet ooit proberen iets te leren waarvan hij het nut niet inziet.” Wat deugt er niet aan deze uitspraak? Het ligt voor de hand dat een kind vaak de toekomstige waarde van wat hem gevraagd wordt te leren, niet kan voorzien. In veel gevallen wordt de waarde ervan pas later in het leven beseft. Het is duidelijk dat een kind thans persoonlijk gemotiveerd moet zijn wil het een goede opleiding krijgen!

Cindy, een veertienjarige uit groep negen, is een goed voorbeeld van een jongere die van een dergelijke toewijding blijk geeft. Zij vertelde: „Ik blijf wat na om met de leraren te praten en hen te leren kennen. Ik probeer erachter te komen wat zij van hun leerlingen verwachten.” Zij let ook goed op in de klas en laat haar huiswerk voorgaan. Succesvolle leerlingen maken er een gewoonte van om bij het luisteren in de klas of bij het lezen potlood en papier bij de hand te hebben zodat zij goede aantekeningen kunnen maken.

Voor een goede opleiding is het eveneens van essentieel belang slechte omgang bewust te vermijden. Cindy vertelde: „Ik zoek altijd iemand uit die een goede moraal heeft. Ik vraag bijvoorbeeld aan klasgenoten wat zij ervan vinden dat die of die drugs gebruikt of met jan en alleman naar bed gaat. Als zij dan iets zeggen in de zin van: ’Wat is daar verkeerd aan?’, is het mij duidelijk dat zij geen goede omgang zijn. Maar als iemand zulk gedrag echt blijkt te verafschuwen en zegt dat zij anders wil zijn, dan ga ik in de lunchpauze weloverwogen naast haar zitten.”

Het valt thans duidelijk lang niet mee om een goede opleiding te krijgen. Maar zo’n opleiding is mogelijk indien zowel leerlingen als ouders de sleutels gebruiken. In ons volgende artikel gaan wij nog een voorziening bespreken die geweldig tot een goede opleiding kan bijdragen.

[Kader op blz. 7]

Verwennen of liefdevol streng onderrichten

De bijbel waarschuwt dat het verwennen van jongeren rampzalige gevolgen heeft (Spreuken 29:21). In overeenstemming daarmee zei Albert Shanker, voorzitter van de Amerikaanse Vereniging van Onderwijzers: „Er zijn ouders die denken dat zij hun kinderen in elk opzicht goeddoen als zij alles doen op de manier die de kinderen willen. En wij weten dat dat verkeerd is.”

Zelfs veel jongeren weten dat zulk verwennen verkeerd is. Eerder dit jaar stond in een krant uit Massachusetts: „Uit een enquête onder 1572 leerlingen uit groep zes tot en met twaalf in West Springfield bleek, dat ’ouderlijke toegeeflijkheid’ meer bijdraagt tot het drugs- en alcoholgebruik onder kinderen in deze leeftijdsgroep dan de druk van leeftijdgenoten.”

Dit verwennen van jongeren heeft ook bijgedragen tot een epidemie van seksuele promiscuïteit. Ja, zoals de bijbel zegt, brengt het achterwege laten van streng onderricht schande over een gezin. — Spreuken 29:15.

[Kader op blz. 10]

Wat ouders kunnen doen

✔ Raak vertrouwd met de school van uw kind, met de doelstellingen die men er nastreeft en hoe men tegenover de waarden en opvattingen staat die u lief zijn.

✔ Maak kennis met de leerkrachten van uw kind en probeer een goede, constructieve relatie met hen op te bouwen.

✔ Stel terdege belang in het huiswerk van uw kind. Lees vaak met hem.

✔ Houd toezicht op wat uw kind op tv ziet en hoeveel hij kijkt.

✔ Let op de eetgewoonten van uw kind. Ongezonde kost kan een nadelige invloed hebben op zijn concentratievermogen.

✔ Vergewis u ervan dat uw kind voldoende slaap krijgt. Vermoeide kinderen leren niet goed.

✔ Probeer uw kind te helpen opbouwende vrienden te kiezen.

✔ Wees de beste vriend van uw kind. Hij heeft alle volwassen vrienden die hij kan krijgen nodig.

Wat kinderen kunnen doen

✔ Stel met de hulp van je ouders vast wat je wilt leren en hoe je dat kunt bereiken. Bespreek met je leraren wat je voor ogen staat.

✔ Kies je vakken met zorg met de hulp van je leraren en ouders. Keuzepakketten die gemakkelijk zijn, zijn over het algemeen niet de beste.

✔ Probeer een goede relatie met je leraren op te bouwen. Stel vast wat zij van je verwachten. Bespreek je vorderingen en problemen met hen.

✔ Let goed op in de klas. Laat je niet verleiden tot onordelijk gedrag.

✔ Kies je vrienden verstandig. Zij kunnen je vorderingen op school bevorderen of belemmeren.

✔ Doe je huiswerk en taken zo goed mogelijk. Besteed er kwaliteitstijd aan. Vraag je ouders of een andere volwassene om hulp als je die nodig hebt.

[Illustratie op blz. 8]

Luister met respect als een leraar klachten over uw kind heeft

[Illustratie op blz. 9]

Informeer dagelijks bij uw kind naar school