Hoe loodvergiftiging te voorkomen

ONDANKS al het slechte nieuws over loodvergiftiging is de situatie niet geheel en al hopeloos. In tegenstelling tot zo veel van de ziekten waar wij machteloos tegenover staan, is dit een gezondheidsrisico waarvan gezondheidsfunctionarissen zeggen dat wij er echt iets aan kunnen doen.

„Loodvergiftiging is alleszins te voorkomen”, heeft de Amerikaanse minister van Volksgezondheid en Welzijn volgens een bericht in Newsweek gezegd. Het risico van loodtoxiciteit „zou voor altijd uit te bannen zijn”, verklaarde een bekende, aan een universiteit verbonden toxicoloog. „Er is nu voldoende bekend over de bronnen en het verloop van loodexpositie en over manieren om deze expositie te voorkomen, om met de pogingen om deze ziekte blijvend uit te roeien te beginnen”, bericht het CDC (het Amerikaanse Centrum voor Ziektebestrijding). En tot slot geeft het Amerikaanse Ministerie van Volksgezondheid en Welzijn als zijn mening te kennen: „Wij hebben inzicht in de oorzaken van loodvergiftiging bij kinderen en, belangrijker nog, wij weten hoe wij ze kunnen wegnemen. Met eensgezinde krachtsinspanningen van de samenleving zou deze ziekte in twintig jaar nagenoeg uit te roeien zijn.”

Wat u kunt doen

Hoe is dit te bereiken? Om te beginnen zijn deskundigen het erover eens dat verf en water doelwit nummer één moeten zijn. Zo betoogt de bovengenoemde toxicoloog dat een eerste vereiste voor het afrekenen met loodtoxiciteit is, dat huiseigenaars en huisbazen doortastend te werk gaan om oude verf en waterleidingen te vervangen. Huiseigenaars doen er dan ook goed aan na te gaan of hun huizen vrij van lood zijn.

„Raak echter niet in paniek”, schrijft het blad In Health. „Onbeschadigde verf vormt geen gevaar, maar afbladderende verf en verfstof wel. . . . Controleer uw huis binnen en buiten op afbladderende verf en let daarbij speciaal op houten deur- en raamkozijnen, waar de verf door het weer en wrijving nogal eens afschuurt en gaat schilferen.” Het Ministerie van Volksgezondheid in uw land kan u misschien helpen vast te stellen of uw huis gevaar oplevert en zal u wellicht verwijzen naar laboratoria die ingesteld zijn op loodinspectie- en verwijdering. Een waarschuwend woord: Probeer het niet zelf te verwijderen. Kinderen kunnen een loodvergiftiging oplopen als hun ouders oude verf van muren en houtwerk schrapen en schuren, waardoor de lucht bezwangerd raakt met loodhoudend stof.

Water, overal het water

Bij huishoudens waar water de boosdoener is, kan het probleem te wijten zijn aan de buizen die het huis met de hoofdleiding verbinden. Een oud huis kan loden buizen bevatten, een voor de hand liggende bron van vergiftiging. Zelfs koperen of stalen buizen kunnen gelast zijn met loodsoldeer. In sommige landen kan het nuttig zijn u in de bouwvoorschriften te verdiepen om te weten hoe de loodgietersverordeningen in uw omgeving luiden. Mocht u reden hebben om aan te nemen dat uw water besmet is, dan kunt u besluiten het te laten controleren. In de meeste landen bestaan laboratoria die toegerust zijn om dit tegen een redelijke vergoeding te doen.

Stel dat uw water een ongezond loodgehalte vertoont. Wat kunt u daaraan doen? Per slot van rekening zal niet iedereen in staat zijn tot drastische stappen, zoals het reviseren van de waterleiding. Gezondheidsfunctionarissen bevelen enkele simpele procedures aan om het loodgehalte te verminderen. Laat voordat u water uit de kraan gebruikt, het koude water enkele minuten lopen, vooral als de kraan meer dan zes uur dicht is geweest. Daardoor zal eventueel verontreinigd water kunnen weglopen. En gebruik nooit warm kraanwater om te drinken of te koken. De kans is groot dat er meer lood in warm dan in koud kraanwater zit.

Als u op school, op kantoor of in de fabriek uit een elektrisch fonteintje drinkt, moet u het water iedere keer vóór gebruik een paar seconden laten lopen. Sommige fonteintjes bevatten buizen die met loodsoldeer zijn gelast.

Lood in voedsel en dranken

De Amerikaanse Dienst voor Voedings- en Geneesmiddelen (FDA) heeft aanbevelingen gedaan voor het gebruik van glaswerk van loodhoudend kristal. In het blad Good Housekeeping werd bericht: „Hoewel niemand suggereert dat u het helemaal niet meer moet gebruiken, raadt de FDA aan het gebruik van voorwerpen van loodhoudend kristal te vermijden voor het bewaren van voedsel en dranken voor langere tijd, vooral voor het bewaren van voedsel dat rijk aan zuur is (tomatensaus; sinaasappel-, tomaten- en andere vruchtesappen; wijn en azijn) . . . De FDA doet ook de aanbeveling voor het voeden van baby’s en kinderen nooit flesjes van loodhoudend kristal te gebruiken . . . of ander loodhoudend kristalwerk.”

Hoe staat het met de wijnflessen die bovenaan met bladlood omsloten zijn? Sommige gezondheidsdeskundigen raden aan het bladlood helemaal te verwijderen en na het trekken van de kurk een doekje met een paar druppels wijn te bevochtigen en daar de rand van de fles mee af te vegen.

Moeders en huisvrouwen, hebt u de gewoonte plastic zakken van verpakt brood opnieuw te gebruiken voor het opbergen van voedsel? Onderzoekers hebben hoge gehalten aan lood ontdekt in de inkt die gebruikt wordt om de zakken te bedrukken, lood dat in andere levensmiddelen kan belanden. Het lood gaat niet door het plastic heen, wat het brood erin zou verontreinigen; maar als een consument de zak binnenstebuiten keert, kan de gelode inkt wel verontreiniging teweegbrengen. Wordt de zak opnieuw gebruikt, zorg er dan voor dat de opdruk nooit met het voedsel in aanraking komt.

Ten slotte laat het blad Discover deze waarschuwende woorden horen: „Overzeese reizigers, vooral in Derde-Wereldlanden, moeten op hun hoede zijn voor ceramisch serviesgoed; het kan zijn dat het loodglazuur niet gebakken is bij de hoge temperaturen die nodig zijn om te voorkomen dat het afbladdert, schilfert en er looddeeltjes in voedsel belanden.”

Blijf evenwichtig

Een belangrijke richtlijn om in gedachte te houden wanneer u stilstaat bij dit dilemma of bijna alle andere hedendaagse verontrustende milieuproblemen is: Blijf evenwichtig. In paniek raken is o zo gemakkelijk, maar paniek helpt nooit. Het is een droevig feit dat ons milieu niet alleen met lood maar met nog talloze vervuilende stoffen meer verontreinigd is. Om een leven te leiden dat betrekkelijk vrij van vervuiling is, zouden wij waarschijnlijk naar een zeer afgelegen plek moeten verhuizen. Maar wie wil er nu als een kluizenaar leven, alleen om vervuiling te vermijden? De enige evenwichtige benadering van zulke problemen is, alle redelijke voorzorgsmaatregelen te nemen die nodig zijn om onszelf en onze kinderen voor ernstig gevaar te behoeden. Algehele bescherming tegen het wangebruik van de hulpbronnen van deze aarde door de mens moet nog komen.

En dat die komt, staat vast! Wist u dat de Schepper van deze planeet een tijd belooft waarin de mensheid er moeite voor zal doen er een paradijs van te maken? Nergens zal de mens dan nog dodelijke vervuiling en verontreiniging teweegbrengen. Jesaja 11:9 voegt daar deze belofte aan toe: „Men [de mensheid] zal generlei kwaad doen noch enig verderf stichten op heel mijn heilige berg; want de aarde zal stellig vervuld zijn van de kennis van Jehovah, zoals de wateren ook de zee bedekken.” Het lijdt geen twijfel dat „de kennis van Jehovah” inzicht zal omvatten in het gebruik van de gigantische hulpbronnen van deze planeet op een manier die kinderen of volwassenen — wie maar ook — geen kwaad zal berokkenen.