De zienswijze van de bijbel

Dient u opnieuw gedoopt te worden?

LUCILA was verontrust. Hoewel zij een katholieke opvoeding had gehad, was zij onlangs met de hulp van een niet-katholieke vriendin aan een serieuze studie van de bijbel begonnen. Zij zag dat de bijbel de doop als iets anders beschreef dan het ritueel dat zij als baby had ondergaan. „Betekent dit dat ik opnieuw gedoopt zal moeten worden?”, vroeg zij in alle oprechtheid. „Ik ben bang dat dat God zou mishagen.”

Honderden miljoenen mensen, zowel katholieken als protestanten, zijn als baby in een doopplechtigheid met water besprenkeld of begoten. Miljoenen anderen zijn op latere leeftijd door de een of andere vorm van algehele onderdompeling in water gedoopt. Dit werpt de vraag op: Wat is de christelijke doop nu precies? Zijn er omstandigheden die een tweede doop zouden rechtvaardigen?

De Pocket Catholic Dictionary definieert de doop of het doopsel als „het sacrament waarmee iemand door middel van water en het woord van God gereinigd wordt van alle zonde en in Christus wedergeboren en geheiligd wordt tot eeuwig leven”. Met betrekking tot herdopen zegt deze zelfde bron dat „het doopsel een onuitwisbaar merkteken in de ziel prent, hetgeen betekent dat het niet herhaald kan worden, omdat dit niet nodig is”. Is dat wat de bijbel zegt?

Maakt discipelen, hen dopende

In Mattheüs 28:19, 20 lezen wij het gebod betreffende de doop dat de herrezen Christus aan zijn discipelen gaf voordat hij naar de hemel opsteeg. „Ga dan, maak alle volkeren tot leerling; doop hen in de naam van de vader, de zoon en de heilige geest, en leer hun alles onderhouden wat ik jullie geboden heb” (Willibrordvertaling). Het is duidelijk dat de doop een vereiste is voor christelijke discipelen — voor hen die geleerd hebben Christus’ geboden te onderhouden — niet voor pasgeboren kinderen.a Dit is in overeenstemming met het feit dat telkens wanneer er in de bijbel over een doop wordt gesproken, het discipelen betreft die kennelijk geheel en al in water werden ondergedompeld. Dit was duidelijk het geval toen Christus Jezus zelf door Johannes de Doper werd gedoopt. Het bijbelse verslag zegt: „Toen Jezus gedoopt was, kwam hij meteen uit het water” van de Jordaan (Mattheüs 3:16, WV). Ja, de bijbel geeft zelfs te kennen dat Johannes de plaatsen waar hij doopte met zorg zo uitkoos dat hij volop water ter beschikking had. — Johannes 3:23.

Later vertelt de bijbel ons, bij de beschrijving van de doop van de Ethiopische eunuch: „Beiden gingen ze het water in, Filippus en de eunuch, en hij doopte hem”, waarna „ze uit het water kwamen” (Handelingen 8:38, 39, WV). Deze voorbeelden van doop door onderdompeling zijn in overeenstemming met de algemene betekenis van het Griekse woord ba·ptiʹzo, „dopen”, van baʹpto, wat „indompelen of onderdompelen” betekent en waarvan het Nederlandse woord „baptist” is afgeleid.

Een bijbels verslag van een herdoop

Maar hoe staat het met de vele miljoenen mensen die als baby zijn gedoopt of die niet geheel zijn ondergedompeld? Zou het ooit passend kunnen zijn hen opnieuw te dopen? Een voorval dat in Handelingen 19:1-7 verhaald wordt, helpt ons deze vragen te beantwoorden. Vermoedelijk in de winter van 52/53 G.T. bezocht de apostel Paulus de rijke stad Efeze in Klein-Azië. Daar trof hij enkele discipelen aan die herdoopt moesten worden. Nadat Paulus vernomen had dat deze mannen met Johannes’ doop waren gedoopt, herdoopte Paulus hen „in de naam van de Heer Jezus”. Hij was niet van mening dat dit God zou mishagen. God was het duidelijk met Paulus’ redenering eens, en in plaats van misnoegd te zijn over deze herdoop, bekrachtigde God die handeling met de gave van heilige geest.

Als de twaalf mannen Paulus’ leer betreffende de aard van de doop en het belang van de Messias, Christus Jezus, verworpen hadden, zou Paulus hen beslist niet gedoopt hebben. Eerst moesten de mannen voor de doop in aanmerking komen. Alleen dan konden zij met Gods goedkeuring herdoopt worden.

Hoe komt men voor de doop in aanmerking?

Hoe komen wij voor de doop in aanmerking? Denk eens aan de menigte mensen die op de pinksterdag in 33 G.T. werden gedoopt. Hoe kwamen zij daarvoor in aanmerking? In de eerste plaats begonnen zij als joden en joodse proselieten al met een goede achtergrondkennis omtrent Jehovah God, zijn bemoeienissen met zijn volk en de bijbelse profetieën over zijn beloofde Messias. Ten tweede namen zij tijdens een geïnspireerd getuigenis dat de apostel Petrus die dag gaf verdere nauwkeurige kennis in zich op. Met welk resultaat?

„Toen zij nu dit hoorden, werden zij diep in hun hart getroffen, en zij zeiden tot Petrus en de overige apostelen: ’Mannen, broeders, wat moeten wij doen?’ Petrus zei tot hen: ’Hebt berouw, en laat een ieder van u worden gedoopt in de naam van Jezus Christus tot vergeving van uw zonden, en gij zult als vrije gave de heilige geest ontvangen’” (Handelingen 2:37, 38). Merk op dat Petrus geen oppervlakkig getuigenis gaf. „Met nog vele andere woorden getuigde hij.” Zij werden door zijn redenering overtuigd en zij aanvaardden wat hij zei en werden gedoopt. „Op die dag sloten zich ongeveer drieduizend mensen aan.” — Handelingen 2:40, 41, WV.

Dezelfde elementen zijn in deze tijd vereist voor een schriftuurlijk geldige doop: (1) nauwkeurige kennis, (2) oprecht berouw en (3) bekering, ofte wel zich tot God keren en zich afkeren van „dit ontaarde geslacht”. Bovendien moet een schriftuurlijk geldige doop „in de naam van Jezus Christus” geschieden, dat wil zeggen, gebaseerd zijn op aanvaarding van zijn loskoopoffer tot vergeving van zonden en in onderwerping aan hem als Gods op de troon geplaatste koning. — Handelingen 2:40, WV; Romeinen 5:12-19; 7:14-25.

Oprechte mensen die op grond van de Schrift voor de doop in aanmerking komen, hoeven niet te vrezen dat zij God zullen mishagen door zich te laten herdopen. Integendeel, de schriftuurlijk juiste doop van personen die ervoor in aanmerking komen, schenkt God vreugde.

[Voetnoot]