Nederigheid maakt geduldig
EEN wereldvermaard bijbelgeleerde had te zamen met enkele reisgenoten de vroege morgenuren besteed aan het bezichtigen van de overblijfselen van Jericho. Nadat zij in hun hotel waren teruggekeerd, werd hun een verlaat ontbijt opgediend en de ober zette het voedsel aan het einde van de tafel neer. Tegen de tijd dat de schalen het hoofd van de tafel hadden bereikt, waren ze leeg. De geleerde wachtte rustig en geduldig tot de ober ten slotte nog meer voedsel bracht. Hoe kon deze man zo geduldig blijven wachten terwijl hij toch feitelijk het eerst bediend had moeten worden? Het kwam door zijn nederigheid.
Zo geduldig zijn als deze man betekent langzaam tot toorn en lankmoedig te zijn, rustig te blijven en niet boos te worden als alles niet precies gaat zoals het behoort. Geduld bevordert vrede en harmonie. Een Arabisch spreekwoord zegt: „Geduld is de sleutel tot vreugde, maar haast is de sleutel tot verdriet.” Aangezien wij allen onvolmaakt zijn, dienen vrouwen geduldig te zijn met hun echtgenoten, echtgenoten met hun vrouwen, ouders met hun kinderen, onderwijzers met hun leerlingen, opzieners met hen die onder hun hoede staan.
Tegenwoordig is ongeduld een algemeen voorkomend gebrek; iedereen schijnt haast te hebben. Bovendien heerst er zoveel eerzucht en ambitie dat menigeen ongeduldig is met degenen die hem in zijn wedloop naar de top schijnen te belemmeren. Zulke mensen zouden er goed aan doen het Russische spreekwoord te overdenken: „De toekomst behoort hem toe die weet te wachten.”
Gods Woord raadt ons wijselijk aan geduldig en lankmoedig te zijn: „Oefent daarom geduld, broeders, . . . maakt uw hart standvastig”. „De liefde is geduldig,” zo wordt ons gezegd. Waarom? Omdat liefde „niet pronkzuchtig, niet verwaand” is. Ook lezen wij: „De vrucht des geestes is liefde, blijdschap, vrede, geduld.” — Jak. 5:7, 8; 1 Kor. 13:4, Petrus-Canisiusvertaling; Gal. 5:22, Leidsche Vertaling.
Nederigheid draagt in belangrijke mate bij tot geduld. Dit blijkt uit de geïnspireerde woorden van koning Salomo: „Beter iemand die geduldig is dan iemand die hoogmoedig van geest is” (Pred. 7:8). Met andere woorden: iemand die hoogmoedig is, is niet geduldig en als dit zo is, volgt hieruit dat nederigheid van groot belang is voor geduld.
Gods Woord vertelt ons dat de hoogmoedige of trotse mens niet gezond denkt (Rom. 12:3). Hij heeft weinig geduld met anderen. Zijn geesteshouding is: „Waarom zou ik op anderen moeten wachten?” „Waarom moet ik me de ergernissen en overlast, veroorzaakt door een andermans domheid en zelfzucht, laten welgevallen?” „Wie denken ze wel dat ik ben?” In plaats van langzaam tot toorn en geduldig te zijn, is de trotse mens er vlug bij om zijn ongenoegen tot uitdrukking te brengen.
In tegenstelling hiermee helpt nederigheid ons geduldig te zijn omdat ze ons bereid maakt anderen van dienst te zijn. Indien wij nederig zijn zullen wij onszelf niet te ernstig nemen, wij zullen niet teveel van anderen verwachten, noch zullen wij een speciale behandeling of een speciale benadering verlangen. Wij zullen beseffen dat wij allemaal fouten maken, allemaal verschillende bekwaamheden bezitten en dat wijzelf dikwijls het geduld van anderen op de proef stellen; dus zullen wij verdraagzaam zijn.
De bijbel vertelt ons dat Jehovah God honderden, ja, duizenden jaren lang geduld heeft gehad. Hij heeft waarlijk geduld met het mensengeslacht gehad, zoals duidelijk blijkt uit zijn omgang met de natie Israël: „En Jehovah . . . bleef door bemiddeling van zijn boden herhaaldelijk waarschuwingen tot hen zenden”, totdat hij in gerechtvaardigde verontwaardiging wel moest handelen. Geduldig? Ja, eeuwenlang wachtte hij geduldig voordat hij die natie voor haar goddeloze ontrouw strafte door haar gevankelijk te laten wegvoeren naar Babylon. — 2 Kron. 36:15, 16.
Jehovah God is ook met dit huidige goddeloze geslacht langzaam tot toorn of geduldig. Hij heeft al lang voldoende redenen gehad om deze corrupte oude wereld te vernietigen, maar sommige mensen vinden hem traag in het vervullen van zijn beloften om een einde aan goddeloosheid te maken. Toch is hij niet traag; hij is alleen maar „geduldig . . . omdat hij niet wenst dat er iemand vernietigd wordt maar wenst dat allen tot berouw geraken” (2 Petr. 3:9). Kan men dan, aangezien nederigheid en geduld hand in hand gaan, zeggen dat de Allerhoogste, de Soevereine Heer van het universum, nederig is? Jazeker kan dat; zijn Woord zegt zelf: „Wie is als Jehovah, onze God, hij die zijn woning in den hoge maakt? Hij verwaardigt zich te zien op de hemel en de aarde, richt de geringe op uit het stof.” En de psalmist David getuigde: „Gij zult mij uw schild van redding geven, . . . en uw eigen deemoed zal mij groot maken.” — Ps. 113:5-7; 18:35.
Jezus Christus, de Zoon van God, heeft dit beginsel van het samengaan van nederigheid en geduld, in zijn omgang met zijn apostelen prachtig gedemonstreerd. Zij hebben zijn geduld ongetwijfeld telkens weer op de proef gesteld met hun geestelijke onrijpheid, hun kleingeestige wedijver, hun traagheid van begrip. Maar verloor Jezus in zijn omgang met hen ooit zijn geduld? Integendeel, geduldig stelde hij de lessen welke hij hun wilde leren aanschouwelijk voor (Luk. 9:46-48). En was hij nederig? Dat was hij beslist, zoals hij dat ook toonde door de voeten van zijn apostelen te wassen. Feitelijk was in Zacharia’s profetie reeds voorzegd dat hij nederig zou zijn. — Zach. 9:9; Joh. 13:4-15.
De bijbel vertelt ons ook over het geduld van Gods getrouwe dienstknechten uit de oudheid. Over hen lezen wij: „Neemt tot een voorbeeld van gelatenheid en geduld de profeten, die in de naam des Heren hebben gesproken.” Zij waren allen nederige mensen, anders had Jehovah God hen niet kunnen gebruiken, want „God weerstaat de hoogmoedigen, maar hij geeft onverdiende goedheid aan de nederigen”. — Jak. 5:10, Nieuwe Vertaling van het Nederlandsch Bijbelgenootschap; 1 Petr. 5:5.
Probeer dus nederig te zijn. Werkelijk, niemand dient meer van zichzelf te denken dan nodig is (Rom. 12:3). Wij maken allemaal fouten, oordelen verkeerd en zondigen (1 Kon. 8:46). Wij mogen in bepaalde opzichten uitblinken, anderen blinken in andere dingen uit. De verstandige handelwijze is de raad op te volgen ’niets te doen uit . . . egotisme, maar met ootmoedigheid des geestes de anderen superieur aan uzelf te achten’. Indien wij deze nederige geesteshouding bezitten, zal het ons weinig moeite kosten om geduldig met anderen te zijn. — Fil. 2:3.