Waarom is mijn kerk verdeeld?

DE ONENIGHEID binnen de Katholieke Kerk is zo duidelijk zichtbaar dat veel oprechte katholieken zich net zo voelen als de apostel Paulus, die aan de verdeelde christenen in Korinthe schreef: „Het is duidelijk dat er ernstige meningsverschillen onder u bestaan. . . . Is de Christus in stukken verdeeld?” — 1 Korinthiërs 1:11, 13, The New Jerusalem Bible.

Veel plichtsgetrouwe katholieken beseffen terdege dat het christendom niet „verdeeld” mag zijn. Katholieken zijn zich, sterker dan de meeste anderen die belijden christenen te zijn, bewust van de eenheid van de ware christelijke religie. Zij dachten dat zij in de Katholieke Kerk zo’n verenigde religie beoefenden. Zij beschouwden het protestantisme als een verwarde mengelmoes van tegenstrijdige godsdiensten. Voor hen vertegenwoordigde de Katholieke Kerk stabiliteit en, bovenal, eenheid. Nu verkeren zij in verwarring.

Waarom verdeeld?

De Katholieke Kerk is verdeeld tussen linkse progressieven, rechtse traditionalisten en de met het Tweede Vaticaans Concilie meegaande gematigde middenmoot. Veel links-liberale katholieken prediken verschillende bevrijdingstheologieën die een politieke revolutie rechtvaardigen. Sommigen staan niet ver meer af van een marxistische benadering en rechtvaardigen zelfs gewapende opstand. Niettemin zei de stichter van het christendom tot zijn discipelen: „Gij zijt niet van de wereld, omdat gij, doordat ik u gekozen heb, uit de wereld zijt genomen. . . . Mijn koninkrijk is niet van deze wereld.” — Johannes 15:19; 18:36, NJB.

De traditionalisten staan op de bres voor menselijke tradities en een Latijnse liturgie die niet tot bijbelse tijden teruggaat, aangezien de taal van het prille christendom Grieks was, en niet Latijn. Wordt hun bewering dat zij christenen zijn bovendien niet gelogenstraft door hun onverdraagzaamheid en hun agressiviteit? Henri Fesquet, voormalig schrijver van een religieuze rubriek in het Franse dagblad Le Monde, schreef: „De vertoning van christenen [katholieken] die elkaar hekelen en met elkaar ruziën over plaatsen van aanbidding is een antireclame die slechts een averechtse uitwerking kan hebben. Welk nut heeft het om in naam van het Evangelie het licht te prediken als iemands woorden door zijn daden worden gelogenstraft?”

Jezus zei tot de Farizeeën: „Ter wille van uw traditie hebt gij Gods woord krachteloos gemaakt” (Matthéüs 15:6, The New American Bible). Veel oprechte katholieken denken net zo over de hedendaagse traditionalisten.

Zowel de progressieven als de traditionalisten vinden (om tegengestelde redenen) dat het Tweede Vaticaans Concilie een grote groep armzalige katholieken heeft voortgebracht. De schrijvers Puyo en Van Eersel interviewden de Franse katholieke filosoof Jean Guitton, lid van de Académie Française. Zij vatten zijn gevoelens aldus samen: „Het Katholieke Geloof, het wezen van de Kerk, spat in tegenstrijdige brokstukken uiteen — de ijverigsten onder de gelovigen wijden zich uitsluitend aan de politiek, jonge christenen [katholieken] gaan rustig vóór het huwelijk met elkaar naar bed, niemand weet hoe het [Vaticaans] Concilie precies in praktijk te brengen en Gods volk is volkomen de kluts kwijt.”

Het is begrijpelijk dat oprechte katholieken zich afvragen: ’Waarom is mijn kerk verdeeld?’ Het antwoord luidt: Omdat geen van deze onderscheiden stromingen de bijbel aanvaardt als de enige betrouwbare autoriteit voor het vaststellen van het standpunt dat ware christenen in alle aangelegenheden moeten innemen. Ze zijn derhalve verdeeld door een verscheidenheid aan theologieën en interpretaties van de traditie.

Wat kunnen oprechte katholieken doen?

Bij één gelegenheid in 1981 verstoorden traditionalistische katholieken een in een katholieke kerk in Parijs gehouden oecumenische dienst. Aartsbisschop (nu kardinaal) Lustiger van Parijs zei tot degenen die na de ordeverstoring in de kerk achterbleven: „Wij kwamen hier om te smeken om de gaven van de Geest waardoor uiteengedreven zonen worden herenigd. In plaats daarvan is ons een spiegel voorgehouden van de tweedracht onder christenen, het spookbeeld van Babel.”

Babel was de plaats waar God de taal verwarde van degenen die valse aanbidding beoefenden (Genesis 11:1-9). Later was het de plaats waar de stad Babylon lag, de oorsprong van een verward pantheon van goden en godinnen. In de bijbel werd het een symbool van een wereldomvattend religieus stelsel van verwarde godsdiensten. In het Theological Wordbook of the Old Testament wordt verklaard: „Nog in de eerste eeuw A.D. zelfs noemde [de apostel] Johannes het religieuze stelsel, Babylon, de ’Moeder der hoeren en van de walgelijkheden der aarde’ (Openb 17:5).”

Doelend op dit symbolische Babylon of wereldrijk van valse religie, nodigt de bijbel alle oprechte personen uit om prompt te handelen: „Vertrek uit haar, mijn volk, opdat gij niet met haar zondigt en deelt in de plagen die haar teisteren!” — Openbaring 18:4, NAB.

Veel oprechte mensen verlaten momenteel de georganiseerde religies van de christenheid. Een voormalig katholiek in hart en nieren, wonend in de Franse Alpen, schreef bijvoorbeeld spontaan het volgende aan het Franse bijkantoor van Jehovah’s Getuigen: „In overeenstemming met de 1000 jaar oude traditie van de Katholieke Kerk ben ik vlak na mijn geboorte in de Katholieke Kerk gedoopt. Zo’n 50 jaar lang ben ik een actief katholiek geweest. Rond 1980 raakte ik ervan overtuigd dat de Katholieke Kerk het bij het verkeerde eind had. Ik raakte gedemoraliseerd en was diep geschokt. Ik had veel woordenwisselingen met priesters die geen respect hadden voor hun geloften. Al enkele jaren had ik over Jehovah’s Getuigen gehoord, meestal in ongunstige zin. Na lang nagedacht te hebben, opende ik mijn deur voor hen. Zij hielpen mij in te zien dat de bijbel de antwoorden op onze vragen bevat. Ik realiseerde mij ook dat ik na 50 jaar actieve dienst binnen de Katholieke Kerk niets van de bijbel wist, hoewel ik er wel een bezat. Het waren de Getuigen die mij hielpen de bijbel te ’ontdekken’.”

Ginette, die in de buurt van Parijs woont, was ook een trouw katholiek. Toen haar man met Jehovah’s Getuigen de bijbel begon te bestuderen, deed zij werkelijk al het mogelijke om hem daarvan te weerhouden, en zij hield haar tegenstand verscheidene jaren vol. Waardoor veranderde zij? Zij schrijft: „Ik verloor het vertrouwen. De kerk had mij niets meer te bieden. Om te beginnen regelde ik een openlijke confrontatie tussen mijn priester en de Getuigen. Maar ik zag al spoedig in dat de priester niet in staat was hun vragen te beantwoorden.” Ginette stemde ermee in met de Getuigen de bijbel te bestuderen. Nu is zij gelukkig samen met haar man God te kunnen dienen binnen de verenigde internationale familie van Jehovah’s Getuigen.

Als u verbijsterd en geschokt bent wegens de verdeeldheid binnen uw kerk, nodigen wij u uit om verdere inlichtingen in te winnen bij de Getuige die u dit tijdschrift bracht of te schrijven naar de uitgevers. Jehovah’s Getuigen zullen u graag helpen een liefdevolle internationale familie van christenen te vinden die werkelijk verenigd zijn in hun aanbidding van God.

[Inzet op blz. 11]

„Welk nut heeft het om in naam van het Evangelie het licht te prediken als iemands woorden door zijn daden worden gelogenstraft?” — Het Franse dagblad „Le Monde”

[Inzet op blz. 12]

„Ons [is] een spiegel voorgehouden van de tweedracht onder christenen, het spookbeeld van Babel.” — Kardinaal Lustiger van Parijs