Baanbrekende chirurgie zonder bloed bij Jehovah’s Getuigen

JEHOVAH’S GETUIGEN hebben in recente jaren veelvuldig de krantekoppen gehaald omdat zij bloedtransfusies afwijzen. Hoewel hun reden hiervoor schriftuurlijk is, zijn er ook erkende fysieke gevaren (Genesis 9:3, 4; Leviticus 17:10-12; Handelingen 15:28, 29). Hun standpunt heeft geleid tot confrontaties met artsen, ziekenhuizen en rechtbanken. Volwassen Getuigen zijn operatieve ingrepen ontzegd omdat zij transfusies hebben geweigerd; hun kinderen hebben zich er bij rechterlijk bevel aan moeten onderwerpen.

Er is nu een zekere verschuiving gaande in de standpunten ten aanzien van bloedtransfusies. Bloedvoorraden zijn vaak besmet. Ziekten, sommige dodelijk, worden door transfusies overgedragen. Hebzucht is een rol gaan spelen omdat bloed handel is geworden en een routinematig gebruik van bloed wordt aangemoedigd — wat operaties nodeloos riskanter maakt.a Om deze en nog andere redenen zijn ook vele anderen dan alleen Jehovah’s Getuigen er opnieuw over gaan nadenken hoe zij staan tegenover het aanvaarden van routinematig toegediende bloedtransfusies.

Jehovah’s Getuigen hebben in dit alles een rol gespeeld. Duizenden Getuigen hebben operaties ondergaan en zijn vaak sneller hersteld dan mensen die wel transfusies ontvingen. De ervaring van de Getuigen toont aan dat chirurgen met aanzienlijk minder bloedverlies kunnen opereren en dat in sommige gevallen het hemoglobinegehalte veel lager mag worden dan voorheen veilig werd geacht. Bovendien hebben hun gevallen gedemonstreerd dat er nu vele alternatieve methoden ter beschikking staan, waarmee de kosten en het risico van transfusies weggenomen kunnen worden. Hun overwinningen in de rechtszalen hebben ook patiënten hun recht teruggegeven om bepaalde medische procedures te aanvaarden dan wel te weigeren.

Jehovah’s Getuigen hebben veel hiervan tot stand gebracht door artsen en ziekenhuizen hun samenwerking aan te bieden. In recente jaren hebben zij op hun internationale hoofdbureau een afdeling opgericht met de naam Ziekenhuisinformatiedienst (Hospital Information Services, HIS). Leden van deze afdeling hebben in veel delen van de wereld landen bereisd en er op enkele Wachttoren-bijkantoren seminars geleid en ziekenhuiscontactcomités gevormd die als de noodzaak zich voordoet, contact opnemen met ziekenhuizen en artsen. Bij bezoeken aan grotere bijkantoren hebben HIS-vertegenwoordigers ook daar een plaatselijke afdeling Ziekenhuisinformatie opgezet om het werk na hun vertrek voort te zetten.

De seminars trainen deze comités zodat zij met artsen en ziekenhuisstaf kunnen praten en daarbij geschikte alternatieven voor bloedtransfusie kunnen bespreken en kunnen uitleggen dat zeer zorgvuldige operatietechnieken bloedverlies drastisch kunnen beperken. Tot slot geven de bezoekende HIS-leden de nieuwe contactcomités praktijktraining door hen mee te nemen naar gesprekken met artsen en ziekenhuisdirecties.

Om te beginnen werden er 18 seminars in de Verenigde Staten gehouden. Daarna werden er vier geleid in het gebied van de Grote Oceaan — in Australië, Japan, de Filippijnen en Hawaii — ten dienste van acht van de bijkantoren van het Wachttorengenootschap in die gebieden.b In november en december 1990 leidden drie leden van HIS tien verdere seminars in Europa, Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. Wat nu volgt is een verslag over de resultaten van die seminars.

Vijf seminars werden gehouden in Europa — in Engeland, Zweden, Frankrijk, Duitsland en Spanje. Deze 5 seminars verschaften opleiding aan personen van 20 bijkantoren van het Wachttorengenootschap en trainden meer dan 1700 ouderlingen voor werk in ziekenhuiscontactcomités.

Een Franse chirurg erkende dat Jehovah’s Getuigen door hun krachtige standpunt inzake bloed de medische professie hebben geholpen voortgang te boeken op het terrein van opereren zonder bloed. Hij zei dat geen andere religie zich zo heeft beijverd om haar mensen in moeilijke kwesties bij te staan.

Het meest geavanceerde ziekenhuis in Madrid (Spanje) was de Getuigen in deze kwestie altijd heel slecht gezind geweest. Een Getuige die een rugoperatie nodig had, kreeg geen behandeling omdat zij bloedtransfusie weigerde. Toen zij niet naar huis wilde, dwong men haar het ziekenhuis te verlaten door haar voedsel en drank te onthouden. De HIS-leden verzochten echter om een onderhoud en hadden een twee uur durend gesprek met de medisch directeur en de hoofdchirurg. Het resultaat? Zij stemden erin toe de operatie te verrichten en belden de weggestuurde Getuige dat zij mocht terugkomen.

Getuigen in Italië kwamen terug van het seminar en werden prompt geconfronteerd met een poging een te vroeg geboren baby onder dwang een bloedtransfusie toe te dienen. Zij vertelden erover: „Met de informatie die wij op het seminar ontvangen hadden, waren wij in staat ontspanning te brengen in de situatie, en het kind werd met succes zonder bloed behandeld.”

Verder naar Latijns-Amerika en het Caribisch gebied

De volgende vijf seminars werden gehouden in Mexico, Argentinië, Brazilië, Ecuador en Porto Rico. Hiervan trokken 32 bijkantoren profijt.

De directeur van een bloedbank in Mexico-Stad zei dat Jehovah’s Getuigen aan de spits hadden gestaan van de ontwikkelingen in het opereren zonder bloed en dat er nu voldoende kennis op dat terrein bestond zodat anderen voordeel kunnen trekken van dat baanbrekende werk. Hij bekeek de HIS-lijst van alternatieve procedures voor het behandelen van bloedingen.c Toen zei hij: ’Ik wil hier kopieën van maken voor de prikborden van elk ziekenhuis in Mexico-Stad. Ik ga artsen vragen het voor eigen informatie te kopiëren. Wanneer zij dan in de toekomst deze bloedbank bellen om bloed, zullen wij hun eerst vragen deze lijst erbij te halen en hun vragen: „Hebben jullie dit gebruikt? Hebben jullie dat geprobeerd?” Als zij niet eerst deze alternatieven hebben geprobeerd, zullen zij geen bloed van ons krijgen totdat zij dat wel doen!’

De directeur van een bloedbank in het noorden van Argentinië bood ook zijn medewerking aan. In dat gebied bestaat de richtlijn dat een ieder die in een staatsziekenhuis opgenomen wil worden, ervoor moet zorgen dat verwanten of vrienden van tevoren minstens twee eenheden bloed geven, anders wordt hem de behandeling geweigerd. Getuigen konden hier niet aan voldoen en werden niet geopereerd. Nadat wij onze oprechte overtuigingen aangaande het gebruik van bloed hadden uitgelegd, trof de directeur er regelingen voor dat de richtlijn bij een volgende herziening gewijzigd zou worden. Intussen zouden Getuigen wanneer zij bij opname hun ’Medisch document’-kaart laten zien, vrijgesteld worden van de verplichting bloed te geven.

In Ecuador is een prominente en invloedrijke chirurg die meer dan 2500 operaties zonder bloed heeft uitgevoerd bij Getuigen en niet-Getuigen. Hij zei dat hij van plan is een campagne te beginnen om in het land tot opereren zonder bloed aan te moedigen gezien de vele gevaren die de patiënt bedreigen vanwege de bloedvoorraad.

Na het seminar in Ecuador zei een chirurg die de presentatie bijwoonde: „Als deze mensen op het gebied van geneeskunde tot research van dit kaliber in staat zijn, zegt dat iets over hun studie van de bijbel en brengt dat me tot de mening dat hun religie het onderzoeken waard is.”

Een welkome verandering van opstelling werd op Porto Rico aangetroffen. Daar was het in het verleden voorgekomen dat volwassen Getuigen op hun bed waren vastgebonden en onder dwang bloed toegediend hadden gekregen; sommigen van hen waren later gestorven. HIS-vertegenwoordigers hadden een onderhoud met zowel de onderdirecteur als de juridisch adviseur van de Puerto Rico Hospital Association; laatstgenoemde zat ook in de directie van een ziekenhuis. Direct na de formele introducties en nog voordat de HIS-presentatie begon, zei de jurist dat hij iets wilde vertellen. Tot verbazing van de Getuigen begon hij aan de beschrijving van een plan voor verbetering van de rechten van de patiënt in de ziekenhuizen op het eiland en het dekte de belangrijkste punten van de presentatie! Hij vroeg ook toestemming een deel van de bij hem achtergelaten informatie te kopiëren; hij wilde dat verwerken in een artikel dat werd voorbereid voor het tijdschrift van de ziekenhuizenassociatie.

In de Verenigde Staten behaalde resultaten

Een arts — James J. Riley, voorzitter van de afdeling chirurgie van zijn ziekenhuis — maakte een betekenisvolle opmerking tegenover het plaatselijke contactcomité: „Jullie bevinden je, zoals ik dat kan waarnemen, aan het front van medische en juridische informatie over het gebruik van bloed.”

In een groot ziekenhuis in het gebied van Washington D.C., had een ziekenhuiscontactcomité een bijeenkomst met een groep bestuursleden en leden van de medische staf die hun medewerking toezegden en speciaal hun waardering tot uitdrukking brachten voor „de toewijding van de Watchtower om haar eigen mensen wanneer daar behoefte aan is met een dergelijke ondersteuningsregeling bij te staan”.

Het hoofd van de afdeling patiëntenzorg van een ziekenhuis in Wisconsin zei dat zij een heel verkeerd beeld had gehad omtrent Jehovah’s Getuigen. Zij moedigde het ziekenhuiscontactcomité aan „voort te gaan deze boodschap over te brengen aan allen die medische zorg verschaffen”.

Eén aspect van het werk van HIS is medische en juridische artikelen uit te sturen naar daarvoor genoteerde artsen, ziekenhuizen en associaties. Een reactie van een ’risico-manager’ van een ziekenhuis in Baltimore (Maryland) luidde: „Mijn dank voor het uitvoerige materiaal dat mij is toegestuurd over bloedtransfusies en Jehovah’s Getuigen. Deze informatie zal van groot nut zijn om ons ziekenhuis te helpen onze richtlijnen betreffende de behandeling van Jehovah’s Getuigen te herzien.”

Alleen al in de Verenigde Staten telt de lijst van artsen die bereid zijn Jehovah’s Getuigen zonder bloed te opereren, bijna 10.000 namen.

Tot dusver zijn door middel van de 32 tot op heden gehouden seminars contactcomités opgezet in 62 bijkantoren om aan de behoeften van Jehovah’s Getuigen in verscheidene delen van de wereld tegemoet te komen. Deze zijn nu gereed om voor miljoenen getuigen van Jehovah te zorgen. De resultaten wijzen uit dat Jehovah inderdaad de inspanningen van HIS zegent.

[Voetnoten]

[Kader op blz. 10]

Het voorkomen en beperken van bloedingen zonder bloedtransfusie

1. Chirurgische middelen:

a. Elektrocauterisatie

b. Laserchirurgie

c. Coagulatie door middel van een argonlaser

d. Radiochirurgie door middel van gammastralen

2. Technieken en middelen om inwendige bloedingen te lokaliseren en tot staan te brengen:

a. Endoscopie om plaats van inwendige bloeding vast te stellen

b. Flexibele afzuig- en coagulatie-elektrode (Papp, J. P., JAMA, 1 november 1976, blz. 2076-2079)

c. Arteriële embolisatie (JAMA, 18 november 1974, blz. 952, 953)

d. Beperkte verlaging van de bloeddruk (totdat de bloeding tot staan kan worden gebracht)

e. Hechtmiddelen (dr. S. E. Silvas, MWN, 5 september 1977)

3. Operatie- en anesthesietechnieken:

a. Hypotensieve anesthesie (bloeddrukverlaging)

b. Hypothermie (verlaging van de lichaamstemperatuur)

c. Intraoperatieve hemodilutie

d. Intraoperatieve „blood salvage”-apparatuur, bijv. de „cell-saver”

e. Uiterst nauwgezette hemostase en operatietechniek

f. Uitbreiding van operatieteam om operatieduur te beperken

4. Bewakingsapparatuur:

a. Transcutane zuurstofmonitor

b. Oximeter

5. Plasma-aanvullende vloeistoffen:

a. Kristalloïden

(1) Ringers lactaat (Eichner, E. R., Surgery Annual, januari 1982, blz. 85-99)

(2) Gewone zoutoplossing

b. Colloïden

(1) Dextran

(2) Gelatine (Howell, P. J., Anaesthesia, januari 1987, blz. 44-48)

(3) Hetastarch

6. Chemische bloedstelpende middelen:

a. Avitene

b. Gelfoam

c. Oxycel

d. Surgicel

e. Vele andere

7. Therapieën bij laag hemoglobinegehalte:

a. Zuurstof

b. Hyperbare zuurstofkamer (Hart, G. B., JAMA, 20 mei 1974, blz. 1028, 1029)

c. IJzerdextran (Dudrick, S. J., Archives of Surgery, juni 1985, blz. 721-727)

d. Foliumzuur

e. Erytropoëtine — stimuleert beenmerg tot bloedvorming

f. Anabole steroïden, bijv. Deca-Durabolin of synthetisch groeihormoon

g. Intramusculaire injectie met vitamine B₁₂

h. Vitamine C

i. Vitamine E (speciaal bij pasgeborenen)

8. Uitwendige maatregelen:

a. Bij bloeding:

(1) Lokale druk

(2) IJspakking

(3) Verandering van lichaamspositie (bijv. verwonde ledematen hoger leggen om bloeding te vertragen)

b. Bij shock:

(1) Tourniquet aanleggen aan benen

(2) Anti-shockbroek

(3) Beide benen hoger leggen om bloeddruk op peil te houden

9. Medicamenten voor patiënten met bloedafwijkingen:

a. DDAVP, desmopressine (Kobrinsky, N. L., Lancet, 26 mei 1984, blz. 1145-1148)

b. Epsilon-aminocapronzuur (Schwartz, S. I., Contemporary Surgery, mei 1977, blz. 37-40)

c. Vitamine K

d. Flavonoïden (Physician’s Desk Reference)

e. Carbazochroomsalicylaat

f. Tranexaminezuur (Transfusion Medicine Topic Update, mei 1989)

g. Danazol

10. Andere punten:

a. Een matige daling van de bloeddruk tot ongeveer 90-100 mm Hg kan beëindigen van bloeding door natuurlijke bloedstolling bevorderen bij een doorgesneden slagader

b. De regel dat 10 g hemoglobine het minimum is voor chirurgie mist deugdelijke wetenschappelijke ondersteuning

c. Patiënten met hemoglobine van slechts 1,8 hebben operatie overleefd (Anaesthesia, 1987, Jaargang 42, blz. 44-48)

d. Daling van de hemoglobine leidt tot vermindering van de viscositeit van het bloed. Daardoor vermindert dan weer de belasting van het hart en verbetert de doorstroming en oxygenatie van de weefsels