Kgaolo 5
Johane o Bona Jesu yo a Tagafaditšwego
Pono 1—Kutollo 1:10–3:22
Taba: Jesu o hlahloba Isiraele ya moya lefaseng gomme o nea kgothatšo e borutho
Nako ya phethagatšo: Sebopego se sa letšatši la Morena se thoma go tloga ka 1914, gomme se tla felela ge wa mafelelo wa batlotšwa ba botegago a e-hwa gomme a bile a tsošwa
1. Pono ya pele e tšweletšwa bjang, gomme Johane o ile a bontšha bjang nako ya go phethagatšwa ga yona ga kgonthe?
PONO ya pele pukung ya Kutollo e thoma go Kut kgaolo 1, temaneng ya 10. Pono ye, go swana le tše dingwe go Kutollo, e rolwa ka polelo ya gore Johane o kwa goba o bona selo se sengwe seo se sa tlwaelegago. (Kutollo 1:10, 12; 4:1; 6:1) Pono ye ya pele e newa maemong a lekgolong la pele la nywaga ao go ona melaetša e išwago diphuthegong tše šupago tšeo di bego di le gona mehleng ya Johane. Eupša Johane o bontšha nako ya go phethagatšwa ga yona ga kgonthe ge a re: “Ke bile letšatšing la Morena ka pudulelo.” (Kutollo 1:10a) “Letšatši” le le neng? Na ditiragalo tše boifišago tša mehla ye yeo e dubegilego di kgokagana le lona ka tsela e itšego? Ge e ba go le bjalo, gona re swanetše go ela hloko kudu boporofeta bjo ka ge bo kgoma maphelo a rena ka noši, gaešita le go phologa ga rena.—1 Bathesalonika 5:20, 21.
Letšatšing la Morena
2. Letšatši la Morena le thoma neng, gomme le fela neng?
2 Se se bea phethagatšo ya Kutollo nakong efe? Letšatši la Morena ke’ng? Moapostola Paulo o bolela ka lona e le nako ya kahlolo le ya go phethagatšwa ga dikholofetšo tša Modimo. (1 Bakorinthe 1:8; 2 Bakorinthe 1:14; Bafilipi 1:6, 10; 2:16) Ka go fihla ga “letšatši” leo, merero e megolo ya Jehofa e tšwela pele ka mokgwa wa phenyo go ya seremong sa yona. “Letšatši” leo le thoma ka go bewa ga Jesu sedulong sa bogoši e le Kgoši ya magodimong. Gaešita le ka morago ga ge Jesu a phethile kahlolo lefaseng la Sathane, letšatši la Morena le tla tšwela pele ka go tsošološwa ga Paradeise le go lebišwa ga batho phethegong go fihlela ge Jesu mafelelong a “gafela mmušo go Modimo wa gagwe le Tatagwe.”—1 Bakorinthe 15:24-26; Kutollo 6:1, 2.
3. (a) Boporofeta bja Daniele bja “mabaka a šupaxo” bo re thuša bjang go bona nako yeo letšatši la Morena le thomago ka yona? (b) Ke ditiragalo dife lefaseng tšeo di tiišago ngwaga wa 1914 e le mathomo a letšatši la Morena?
3 Go phethagatšwa ga diporofeto tše dingwe tša Beibele go re thuša go bona nako yeo letšatši la Morena le thomilego ka yona. Ka mohlala, Daniele o ile a hlalosa go fedišwa ga pušo lelokong la Kgoši Dafida; ka morago ga “mabaka a šupaxo” go be go tla tsebja “xore mebušô e bušwa ke Yo-xodimo-dimo, ’me o e nea yo a rataxo xo mo nea yôna.” (Daniele 4:23, 24, 31, 32) Phethagatšo e kgolo ya boporofeta bjoo e thomile ka go senywa ga mmušo wa Juda, mo go bontšhwago ke bohlatse bja Beibele gore go ile gwa phethwa ka October ya 607 B.C.E. Kutollo 12:6, 14 e bontšha gore mabaka a 3 1/2 a dira matšatši a 1 260; ka gona mabaka a šupago (go balwa gabedi ga palo yeo) e swanetše go ba matšatši a 2 520. Ka go bala “letšatši le tee ’bakeng sa ngwaxa o tee,” re fihla palong ya nywaga e 2 520 e le botelele bja “mabaka a šupaxo.” (Hesekiele 4:6) Ka baka leo, Kriste Jesu o thomile pušo ya gagwe legodimong karolong ya mafelelo ya 1914. Go thoma ga ntwa ya pele ya lefase ngwageng woo go ile gwa swaya “mathomo a dihlabi tša tlalelo” tšeo di tšwetšego pele go tlaiša batho. Ga e sa le go tloga ka 1914, ditiragalo tšeo di diregilego lefaseng le leo le kgamathetšego madi, di tiišitše ka mo go makatšago gakaakang ngwaga woo e le wona mathomo a “letšatši” la go ba gona ga Jesu!—Mateo 24:3-14.a
4. (a) Mantšu a Kutollo ka noši a bontšha’ng ge e le ka nako yeo pono ya pele e phethegago ka yona? (b) Phethagatšo ya pono ya mathomo e fela neng?
4 Ka gona, pono ye ya pele le keletšo yeo e e swerego ke tša letšatši la Morena, go tloga ka 1914 go ya pele. Gore se se wela nakong yeo go thekgwa ke therešo ya gore ge Kutollo e e-ya bofelong, pego e hlalosa go phethwa ga dikahlolo tša therešo le tša go loka tša Modimo, e lego ditiragalo tšeo go tšona Morena Jesu a bapalago karolo e kgolo. (Kutollo 11:18; 16:15; 17:1; 19:2, 11) Ge e ba phethagatšo ya pono ya pele e thomile ka 1914, gona e fela neng? Go etša ge melaetša ka boyona e bontšha, mokgatlo wo go bolelwago le wona ke phuthego ya Modimo ya batlotšwa lefaseng. Phethagatšo ya pono ye ya pele e tla fela nakong ya ge setho sa mafelelo se se botegago sa phuthego yeo ya batlotšwa se e-hwa gomme se tsošetšwa bophelong bja legodimong. Lega go le bjalo, Letšatši la Morena gotee le ditšhegofatšo tšeo di tlago go tlela dinku tše dingwe tša lefaseng, le tla tšwela pele go fihlela bofelong bja Pušo ya Nywaga e Sekete ya Jesu Kriste.—Johane 10:16; Kutollo 20:4, 5.
5. (a) Lentšu le botša Johane gore a dire’ng? (b) Ke ka baka la’ng lefelo la ‘diphuthego tše šupago’ e be e le leo le swanetšego bakeng sa go romela lengwalo la go phuthwa go tšona?
5 Ponong ye ya pele, pele ga ge Johane a ka bona se sengwe, o kwa selo se sengwe: “Ka kwa lentšu le matla le le swanago le la phalafala ka morago ga-ka, le re: ‘Seo o se bonago se ngwale lengwalong la go phuthwa gomme o se romele diphuthegong tše šupago, ya Efeso le ya Simirina le ya Peregamo le ya Thiathira le ya Sarede le ya Filadelefia le ya Laoditsea.’” (Kutollo 1:10b, 11) Ka ge lentšu leo le e-na le matla a laola le a go laela go etša modumo wa phalafala, le botša Johane gore a ngwalele ‘diphuthego tše šupago.’ O swanetše go amogela lelokelelo la melaetša le go ngwala dilo tšeo a tlago go di bona le go di kwa. Hlokomela gore diphuthego tšeo di bolelwago mo, ke tšeo di bego di le gona mehleng ya Johane. Ka moka ga tšona di be di le Asia Minor, ka mošola wa lewatle go tloga Patimo. Go be go le bonolo go etelana magareng ga tšona ka baka la ditsela tše dibotse tša Roma tšeo di bego di le gona lefelong leo. Motseta o be a ka se ke a thatafalelwa ke go tšea lengwalo la go phuthwa phuthegong e nngwe go le iša go e nngwe. Diphuthego tše tše šupago di be di tla swana le karolo ya tikologo ya diphuthego tša Dihlatse tša Jehofa tša mehleng yeno.
6. (a) Ke’ng seo se bolelwago ke “dilo tše di lego gona”? (b) Ke ka baka la’ng re ka kgonthišega gore maemo a lego phuthegong ya Bakriste ba tloditšwego lehono a swanetše go ba a swana le ale a mehleng ya Johane?
6 Diporofeto tše dintši tše di lego go Kutollo di be di tla phethagatšwa ka morago ga mehla ya Johane. Di boletše ka “dilo tše di tlago go direga ka morago ga tše.” Eupša keletšo yeo e išwago diphuthegong tše šupago e bolela ka “dilo tše di lego gona,” e lego maemo ao a bego a le gona e le ka kgonthe diphuthegong tše šupago tša nakong yeo. Melaetša e be e le dithušo tše di holago go bagolo ba kgethilwego ba botegago bao ba bego ba le diphuthegong tšeo tše šupago, gotee le diphuthegong tše dingwe ka moka tša Bakriste ba tloditšwego ba nakong yeo.b Ka ge pono e šoma ka mo go kgethegilego mo letšatšing la Morena, gona seo Jesu a se bolelago ke temošo ya gore maemo a swanago a swanetše go lebelelwa diphuthegong tša Bakriste ba tloditšwego ba mehleng ya rena.—Kutollo 1:10, 19.
7. Johane o bona mang ponong ye ya pele, gomme ke ka baka la’ng e le ya bohlokwa kudu le ye e kgahlišago kudu go rena lehono?
7 Johane ponong ye ya pele o bona Morena Jesu Kriste yo a phadimago letagong la Gagwe la legodimo. Ke’ng seo e bego e ka ba se se swanetšego go feta seo, bakeng sa puku ya diporofeto tšeo di bolelago ka letšatši le legolo la Morena yo yo a neilwego matla ke legodimo? Le gona ke’ng seo e bego e ka ba sa bohlokwa bjo bogolo go rena bao re phelago nakong yeo gomme re ela hloko kudu ditaelo tšohle tša gagwe? Go feta moo, ke mo go kgahlišago gakaakang go bathekgi ba bogoši bja Jehofa go holofetšwa gore Peu yeo e lego Mesia, ka morago ga go kgotlelela meleko ka moka le ditlaišo tšeo di bego di tlišitšwe ke Sathane gotee le go kgotlelela lehu le bohloko kudu ge “serethe” sa Gagwe se be se longwa mo e nyakilego e ka ba nywaga e 2 000 e fetilego, mo nakong ye ke yo a phelago legodimong, gomme o neilwe matla a go dira gore morero o mogolo wa Modimo o fihle phethong ya wona ya phenyo!—Genesi 3:15.
8. Jesu bjale o itokišeditše go gata mogato ofe?
8 Go molaleng gore Jesu mo nakong ye o itokišeditše go gata mogato ka ge e le Kgoši e beilwego sedulong sa bogoši. O beilwe go ba Mophethi wa kahlolo yo Mogolo wa Jehofa gore a phethe dikahlolo tša mafelelo tša Jehofa malebana le tshepedišo ye e mpe ya dilo ya kgale gotee le modimo wa yona yo mobe, e lego Sathane. Le gona o beilwe gore a ahlole bao e lego ba phuthego ya gagwe ya batlotšwa le lešaba le legolo la bagwera ba bona, gotee le go ahlola lefase.—Kutollo 7:4, 9; Ditiro 17:31.
9. (a) Johane o hlalosa bjang Jesu Kriste yo a tagafaditšwego yo a lego gare ga dihlomapone tša gauta? (b) Seemo se se swanago le sa tempele gotee le kobo yeo Jesu a e aperego di swantšhetša’ng? (c) Ke’ng seo se emelwago ke moketwana wa gagwe wa gauta?
9 Johane o retologela modumong wa lentšu le legolo, gomme mo o bona se: “Ka retologa gore ke bone lentšu le le bego le bolela le nna, gomme ge ke retologile ka bona dihlomapone tše šupago tša gauta.” (Kutollo 1:12) Johane ka morago o ithuta seo dihloma-pone tše tše šupago di se swantšhetšago. Eupša yo a ilego a mo kgahliša kudu ke motho yo a bego a le gare ga dihloma-pone. “Gare ga dihlomapone go be go le yo mongwe yo a swanago le morwa wa motho a apere kobo e fihlago dinaong, a itlemile sehuba ka moketwana wa gauta.” (Kutollo 1:13) Jesu, “morwa wa motho” mo o itšweletša e le motho yo mogolo kudu wa letago pele ga hlatse yeo e tšhogilego kudu, Johane. O tšwelela ka letago le le phadimago gare ga dihloma-pone tša gauta tše di tukago. Seemo se seo se swanago le sa tempele se tiišetša Johane gore Jesu o gona a le boemong bja go ba Moperisita yo Mogolo kudu wa Jehofa yo a neilwego matla a go ahlola. (Baheberu 4:14; 7:21-25) Kobo ya gagwe e telele e botse e dumelelana le go ba ga gagwe moperisita. Ka go swana le baperisita ba bagolo ba Bajuda ba kgale, o itlema ka moketwana, e lego moketwana wa gauta woo o apešago sehuba sa gagwe moo o khupetšago pelo ya gagwe. Se se bontšha gore o tla dira ka pelo ka moka modiro wa gagwe woo a o amogetšego go Jehofa Modimo.—Ekisodo 28:8, 30; Baheberu 8:1, 2.
10. (a) Ke’ng seo se swantšhetšwago ke moriri wa Jesu o mošweu go swana le lehlwa gotee le mahlo a gagwe a swanago le kgabo ya mollo? (b) Ke’ng seo se emelwago ke dinao tša Jesu tšeo di swanago le koporo e phadimago?
10 Johane o iša pele ka go hlalosa gore: “Godimo ga moo, hlogo ya gagwe le moriri wa gagwe e be e le tše tšhweu go etša boya bjo bošweu, go etša lehlwa, gomme mahlo a gagwe a etša kgabo ya mollo.” (Kutollo 1:14) Moriri wa gagwe o mošweu go swana le lehlwa o bontšha bohlale bjo bo hwetšwago ka baka la go phela ka nako e telele. (Bapiša le Diema 16:31.) Mahlo a gagwe ao a swanago le kgabo ya mollo a bontšha gore o phafogile le go phakgama, ge a dutše a nyakišiša, a lekola goba a bontšha kgalefo. Gaešita le dinao tša Jesu di ile tša goga tlhokomelo ya Johane: “Dinao tša gagwe di be di swana le koporo e botse ge e phadima sebešong; lentšu la gagwe le be le etša modumo wa meetse a mantši.” (Kutollo 1:15) Dinao tša Jesu ponong di swana le koporo gomme ke tšeo di tagago le go phadima, e lego tšeo di swanetšego e le ka kgonthe motho yo a sepelago ka mafolofolo gomme e le yo a sa solegego pele ga Jehofa Modimo. Go feta moo, ka ge dilo tšeo di emelago Modimo ka Beibeleng gantši di swantšhwa ka gauta, ka mo go swanago dilo tšeo di emelago batho ka dinako tše dingwe di swantšhwa ka koporo.c Ka gona dinao tša Jesu tšeo di phadimago go swana le koporo e botse, di re gopotša kamoo dinao tša gagwe di bego di “kgahliša” ka gona nakong ya ge a be a sepela lefaseng gomme a bolela ditaba tše dibotse.—Jesaya 52:7; Baroma 10:15.
11. (a) Dinao tša Jesu tše di phadimago di re gopotša’ng? (b) Ke’ng seo se bontšhwago ke therešo ya gore lentšu la Jesu “le be le etša modumo wa meetse a mantši”?
11 Ruri, Jesu e le motho yo a phethagetšego, o be a e-na le letago leo le bego le bonwa ke barongwa le batho. (Johane 1:14) Dinao tša gagwe tše di phadimago gape di re gopotša gore o sepela lefelong le lekgethwa ka phuthegong ya Jehofa yeo go yona e lego Moperisita yo Mogolo. (Bapiša le Ekisodo 3:5.) Le gona, lentšu la gagwe le kwala ka matla go swana le phororo e kgolo. Ke le matla le leo le boifišago ka ge le swanela motho yo a bitšwago ka tshwanelo gore ke Lentšu la Modimo, yena motho yo a tlago ‘go tlo ahlola ka toko lefase leo go agilwego go lona.’—Ditiro 17:31; Johane 1:1.
12. Ke’ng seo se bolelwago ke “tšhoša e telele ya magale a mabedi”?
12 “O be a swere dinaledi tše šupago seatleng sa gagwe sa le letona, molomong wa gagwe go e-tšwa tšhoša e telele ya magale a mabedi, gomme sefahlego sa gagwe se be se etša letšatši ge le phadima ka matla a lona. Eitše ge ke mmona, ka wela dinaong tša gagwe.” (Kutollo 1:16, 17a) Ka morago, Jesu ka noši o hlalosa seo se bolelwago ke dinaledi tše šupago. Eupša hlokomela seo se tšwago molomong wa gagwe: “tšhoša e telele ya magale a mabedi.” A seka seo se swanelago gakaakang! Ka gobane Jesu ke yena yo a abetšwego go bolela dikahlolo tša mafelelo tša Jehofa malebana le manaba a Gagwe. Dipolelo tša makgaola-kgang tšeo di tšwago molomong wa gagwe di tla feleletša ka go bolawa ga batho ba babe ka moka.—Kutollo 19:13, 15.
13. (a) Sefahlego sa Jesu seo se phadimago se re gopotša’ng? (b) Ke kgopolo efe yeo re e hwetšago ka go hlalosa ga Johane Jesu?
13 Sefahlego sa Jesu se se phadimago se re gopotša sela sa Moše ge se be se phadima ka morago ga ge Jehofa a boletše le yena Thabeng ya Sinai. (Ekisodo 34:29, 30) Le gona gopola gore nakong ya ge Jesu a be a fetoga ponagalo pele ga baapostola ba gagwe ba bararo mo e nyakilego e ka ba nywaga e 2 000 e fetilego, “sefahlego sa gagwe [se ile] sa taga bjalo ka letšatši, gomme dikobo tša gagwe tša ka ntle tša phadima bjalo ka seetša.” (Mateo 17:2) Ka gona, ponagalong ya Jesu ya ponong letšatšing la Morena, sefahlego sa gagwe ka mo go swanago se bontšha letago le le phadimago la motho yo a bego a le pele ga Jehofa. (2 Bakorinthe 3:18) Ge e le gabotse, kgopolo ya kakaretšo yeo e tšweletšwago ke pono ya Johane ke yeo ya go phadima ga letago. Go thoma ka moriri wo o šweufetšego go swana le lehlwa, mahlo a etšago kgabo ya mollo le sefahlego se se phadimago, go theoša go fihla dinaong tše di phadimago, ruri ye ke pono e di fetago tšohle ya Motho yo mo nakong ye a agilego “seetšeng se se sa batamelegego.” (1 Timotheo 6:16) Go ba ga kgonthe ga pono ye ke mo go bonalago gakaakang! Johane yo a bego a tšhogile o šoro o ile a itshwara bjang? Moapostola o a re botša: “Eitše ge ke mmona, ka wela dinaong tša gagwe ke le bjalo ka mohu.”—Kutollo 1:17.
14. Re swanetše go ikwa bjang ge re bala ka pono ya Johane ya Jesu yo a tagafaditšwego?
14 Lehono, tlhaloso e kgahlišago kudu le e feletšego ya pono ya Johane, e tlatša batho ba Modimo ka tebogo e tšwago pelong. Re šetše re fetile nywageng e fetago 90 ya letšatši la Morena, leo go lona pono e tšwelago pele go ba le phethagatšo ya yona e kgahlišago. Go rena, pušo ya Mmušo ya Jesu ke selo sa kgonthe se se phelago le seo se lego gona, e sego kholofelo ya nako e tlago. Ka gona, ke mo go swanetšego go rena ka ge re le balata ba botegago ba Mmušo go lebeledišiša gape ka kgahlego seo Johane a se hlalosago ponong ye, gotee le go theetša e le ka kgonthe mantšu a Jesu Kriste yo a tagafaditšwego.
[Mengwalo ya ka tlase]
a Bakeng sa tlhaloso e tletšego, hle bona puku ya Ke Eng Seo ge e le Gabotse Beibele e se Rutago? matlakala 88-92, 215-18, ye e gatišitšwego ke Dihlatse tša Jehofa.
b Lekgolong la pele la nywaga ge phuthego e be e amogela lengwalo le le tšwago go moapostola, e be e le mokgwa o tlwaetšwego gore lengwalo le išwe diphuthegong tše dingwe e le gore ka moka ga tšona di ka holwa ke keletšo.—Bapiša le Bakolose 4:16.
c Go kgabiša mo go bego go dirilwe ka gare ga tempele ya Salomo gotee le diphahla tša yona di be di dirilwe ka gauta goba di manegilwe ka yona, ge koporo yona e be e dirišetšwa go hlama tikologo ya lapa.—1 Dikxoši 6:19-23, 28-35; 7:15, 16, 27, 30, 38-50; 8:64.
[Diswantšho go letlakala 23]
Dilo tšeo di hweditšwego tša boepi bja marope tša metse yeo diphuthego tše šupago di bego di le go yona di tiiša pego ya Beibele. Ke gona mo moo Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga ba ilego ba amogela melaetša ya kgothatšo ya Jesu yeo lehono e kgothatšago phuthego ya lefase ka bophara
PEREGAMO
SIMIRINA
THIATHIRA
SAREDE
EFESO
FILADELEFIA
LAODITSEA