Ke Mang yo a ka Nthušago go Rarolla Mathata A-ka?

“KÉ MOTHO e a tswaletšwexo mahlomola.” Ke kamoo go boletšego monna yo a tlaletšwego yo a bitšwago Jobo mo e ka bago nywageng e dikete tše nne e fetilego. (Jobo 5:⁠7) Mohlomongwe bophelo bja gago ga se bjo bo nyamišago go swana le bja Jobo. Eupja ga go pelaelo gore le wena o na le karolo ya gago e lekanego ya mathata le maima.

Ge sehlopha se sengwe sa bafsa ba Amerika se be se botšišwa gore, “Ke eng seo se le hlobaetšago kudu?” ba bantši ba ile ba šupa sekolo, batswadi, tšhelete, bagwera le banababo bona e le methopo ya pelaelo. Go thwe’ng ka wena? Na o lebeletšane le kgateletšo ya dithaka, dipelaelo tša tša ditšhelete, goba mathata a sekolo? Na o hwetša go le thata go lebeletšana ka katlego le mathata a mmele le a maikwelo a lebaka la go khukhuša? Na o tshwenyegile ka bokamoso bja gago?

Ge o nagana ka mathata a ka moka, go bonolo gore o šegame le go nyama maikwelong. Ge e le gabotse, ge o be o ka boloka dipelaelo tše bjalo e le khupamarama, mo gongwe o be o ka ikhwetša o le yo a ikarotšego kudu go ba bangwe ka maikwelo. (Bapiša le Diema 18:⁠1.) Ka gona, o swanetše go rarolla bjang mathata a motho ka noši? Na ka kgonthe o swanelwa ke go lebeletšana le ona o nnoši?

Aowa, ka gobane mathata a gago​—⁠lege a ka bonala e le a magolo kudu⁠—​ga se a fapanego. Ka morago ga go ithuta boitshwaro bja batho ka kelohloko, Kgoši Salomo yo bohlale o ile a phetha ka gore “xa xo na selô se sefsa, le setee, fá tlase xa letšatši.” (Mmoledi 1:⁠9) Ee, ba bangwe ba ile ba lebeletšana le go rarolla mathata ao a swanago le a gago ka katlego. Ka gona ga se ka mehla o swanetšego go naganišiša dilo ka noši; ka dinako tše dingwe o ka hwetša thušo go motho yo mongwe yo a šetšego a dirile bjalo. Le gona, ge e ba o be o sepela lefelong leo o sa le tsebego, na o be o ka se leke go hwetša ditaelo go motho yo mongwe yo a šetšego a kile a ya moo? Potšišo ke gore, O swanetše go retologela go mang bakeng sa thušo e bjalo?

Dithaka​—⁠Na ke Mothopo o Kaone wa Keletšo?

Bafsa ba bantši ba kgetha go abelana le dithaka tša bona mathata a bona. Anita yo monyenyane o hlalosa gore, “Ka dinako tše dingwe ke nagana gore tše dingwe tša diphetogo tšeo di ntiragalelago ke tše di fapanego. Ke nagana gore, ‘Na go na le motho lege e le ofe yo mongwe yo a diragalelwago ke se?’ Ke ipotšiša ge e ba ke le setlaela go ka nagana ka tsela ye.” Mo gongwe o ka nagana gore motho yo mongwe yo a lekanago le wena ka nywaga o tla kwešiša maikwelo a gago le gore motho yo mogolo​—⁠kudu-kudu motswadi⁠—​e tla ba yo a ahlolago goba yo a swayago diphošo kudu.

Eupja lege dithaka tša gago di ka kwešiša le go ba le kwelobohloko, di ka se go nee keletšo e nago le tlhaologanyo ka mehla. Go etša ge Beibele e hlalosa, “batho ba ba gotšego ka tsebo . . . matla a bona a monagano a tlwaeditšwe go kgethologanya bobedi se se lokilego le se se fošagetšego.” Bjang? Beibele e araba ka gore: “Ka go dirišwa ka nako e telele,” ke gore, phihlelo! (Ba-Hebere 5:14; The New English Bible) Ka ge ba se na phihlelo e bjalo, ke ka sewelo bafsa ba godišago “bohlale bjo bo šomago le matla a go nagana” go fihla tekanyong ya batho ba bagolo. (Diema 3:​21, NW) Ka gona go kwa keletšo ya mofsa-gotee le wena go kotsi. Diema 11:14 (NW) e lemoša ka gore: “Mo go se nago tlhahlo e bohlale, batho ba a wa.”

Mohola wa Batswadi ba ba Boifago Modimo

Batho ba bagolo ka kakaretšo ba boemong bjo kaone bja go nea tlhahlo e bohlale. Jobo wa moloki o bea se ka tsela ye: “Bohlale bo xo hlôxô-thšweu; thlaloxanyô e tla ka bontši bya matšatši.” (Jobo 12:12) Go bonala bao e lego ba ba swanelegago gabotse kudu bakeng sa go go thuša tabeng ye e le batswadi ba gago bao ba boifago Modimo. Ka mohlala, ba go tseba kaone kudu go feta kamoo motho lege e le ofe yo mongwe a go tsebago ka gona. Ka ge ba ile ba lebeletšana le a mangwe a maemo a swanago le ao o lebeletšanego le ona gona bjale, ba ka dira mo gogolo go go thuša go phema mathata. A bolela bjalo ka motswadi, Salomo o eleditše ka gore: “Hee Ban’a-ka! Kwang tayô ya rra-weno! Theetšang, Le ithutê thlaloxanyô. Ke Le ruta thutô-boló; se nyatšeng molaô wa-ka.”​—⁠Diema 4:​1, 2.

Ela hloko lesogana la mo-Ghana leo le bitšwago Samuel. Ge le be le sa le sekolong sa sekontari (sekolong se se phagamego), le ile la swanelwa ke go dira phetho ya ge e ba le phegelela thuto ya lefase goba modiro wa bophelo ka moka e le modiredi wa nako e tletšego wa Dihlatse tša Jehofa. Le hlalosa gore, “Ka ge lapa lešo e be e le le le momaganego leo le kgonago go boledišana gabotse, go be go le bonolo go bota batswadi ba-ka.” Batswadi ba Samuel ba ile ba mo tutueletša bodiredi bja nako e tletšego​—⁠e lego modiro wa bophelo ka moka wo a tšwelago pele go atlega go wona. Samuel o eletša gore bafsa ba akaretše batswadi ba bona ge ba rarolla mathata a motho ka noši ka gore “ba na le phihlelo e kgolo bophelong gomme ba ka ba ba ile ba lebeletšana le mathata a swanago . . . e bile ba boemong bjo kaone bja go nea pono e kwalago ya mahlakore a taba ka bobedi.”

Ka mo go kgahlišago, go ya ka nyakišišo ya morago bjale ya Gallup palo e kgolo ya bafsa e nyaka tlhahlo ya batswadi​—⁠gaešita le ditabeng tše bjalo ka dihlare-tagi, sekolo le kopano ya botona le botshadi.

‘Ga ba Nkwešiše’

Lega go le bjalo, go a nyamiša gore bafsa ba bantši ba ikarola go batswadi ba bona ge ba tsena nywageng ya bona ya mahlalagadi. Ba bangwe ba ikwa bjalo ka mošemanyana yo a lego mahlalagading yo a itšego: “Ke lekile go boledišana le batswadi ba-ka mabapi le kamoo ke boifišwago ka gona ke meputso ya sekolo gomme ke nagana gore sekolo se se thata kudu, eupja ba fo mpotša gore ke a tšwafa gomme ke swanetše go ithuta kudu.” Ngwanenyana yo monyenyane wa Mokriste Afrika o hlalositše go kgomega mo go swanago, a re: “Ka gare-gare, ke a tseba gore ke na le mathata a-ka ka noši ao ke nyakago thušo ka ona, eupja ke boifa gore batswadi ba-ka ba ka se nkwešiše.”

Ee, gaešita le batswadi bao ba boifago Modimo ba dira diphošo ka dinako tše dingwe. Ba ka arabela dilong ka tsela e feteletšego, ba palelwa ke go theetša, ba go kwela thoko goba ya ba bao ba ahlolago. Lega go le bjalo, se ga se bolele gore o swanetše go ba ntšha bophelong bja gago. Jesu Kriste o godišitšwe ke batswadi bao ba bego ba sa phethagala. Lega go le bjalo, Beibele e bontšha gore Jesu o ile a “dula è le e a ba kwaxo.” Ga go pelaelo gore tutuetšo ya bona e mo thušitše go “tšwêlêla pele à hlalefa, . . . à kxahla Modimo le batho.”​—⁠Luka 2:​51, 52.

Na o holwa ke bohlale le phihlelo tša batswadi ba gago ka noši? Ge e ba go se bjalo, ela hloko seo se boletšwego pukung ya Adolescence yeo e ngwadilwego ke Eastwood Atwater: “Ge bafsa bao ba lego mahlalagading ba thoma go tutuetšwa ka mo go sa swanelago ke dithaka tša bona, go bonala kudu-kudu e le ka baka la selo se sengwe seo se hlaelago tswalanong ya motswadi le mofsa go e na le go ba ka baka la go gogela kudu ga dithaka.” O na le tswalano ya mohuta mang le batswadi ba gago? (Ba-Galatia 6:⁠5) Na e ka ba e le gore o hlokomologile go boledišana le bona morago bjale? Ka gona ke ka baka la’ng o sa dire seo o ka se kgonago go kaonefatša dilo?a Ye ke karolo ya seo Salomo a se biditšego “morwa wa kgonthe” goba morwedi wa batswadi ba motho.​—⁠Diema 4:​3, NW.

Malcolm, mofsa wa mo-Ghana yoo bjale a dulago United States o kile a nagana gore batswadi ba gagwe ba be ba sa kwešiše maikwelo a gagwe. Eupja ba ile ba phegelela go dirišeng go yena bobedi phihlelo ya bona ya bophelo le tayo ya Lentšu la Modimo. Lengwalong leo a sa tšwago go le ngwalela batswadi ba gagwe, Malcolm o ngwadile gore: “Ke a tseba gore re bile le diphapano magareng ga rena nakong e fetilego. Eupja ge ke nagana dinako tše di fetilego, ke thabela tsela yeo le ilego la kgotlelela bonganga bja-ka le go amogela ka boleta tše dingwe tša diphetho tšeo ke ilego ka di dira bophelong ka moka. Nkgolweng ge ke re ke tseba seo se diregago magaeng a mangwe, le gore ruri Beibele e dirile phapano [go la rena]. Ke sa boetše ke leboga gape.”

Hwetša Bohlale bjo bo Šomago Wena ka Noši!

Go e na le go thibela kgolo ya gago, go amogela tlhahlo ya batswadi ba gago e ka ba tsela e akgofago kudu ya go ba motho yo mogolo yo a gotšego ka tsebo. Ge nako e dutše e e-ya le wena o ka hlagolela ka mo go swanago ‘bohlale, tsebo le matla a go nagana.’ (Diema 1:​4, NW) O tla hlamelwa go seka-seka mathata le go dira diphetho tše di nago le tlhaologanyo mabapi le kamoo o ka a rarollago ka gona.

Ee, ga se bafsa ka moka bao ba šegofaditšwego ka batswadi bao ba boifago Modimo. Lega go le bjalo, e tla ba phošo go phetha ka gore o swanetše go theetša go se nene seo batswadi ba gago ba se bolelago feela ka gobane e ka ba e se Bakriste. E sa dutše e le batswadi ba gago gomme ba swanetše go hlomphelwa seo. (Ba-Efeso 6:​1-3) Ka ntle le moo, ge e ba o ba nea sebaka mo gongwe o ka fo lemoga gore ba na le mo gontši mo ba ka go neago ka tsela ya keletšo e šomago. Ge o nyaka tlhahlo ya moya, leka go bota setho se se botegago sa phuthego ya Bokriste. Moo ga se gwa swanela go ba thata go hwetša motho yo mogolo yo a boifago Modimo yo a tlago go theetša ka morero, ka kwešišo le pelo e nago le kwelobohloko.

Le gona, gopola gore moya wa Jehofa ke mothopo o hwetšagalago ka mehla wa thušo le matla bakeng sa bao ba o kgopelago. (Luka 11:13) Gape Jehofa o neile lehumo la tsebišo yeo o ka e hwetšago ka Beibeleng le ka dipukung tše di theilwego Beibeleng tša Mokgatlo wa Watch Tower. Ee, lelokelelo lona le le thušitše bafsa ba dikete go hwetša dikarabo tše di šomago mathateng a bona! Ka go ithuta go epa le go dira nyakišišo, o ka kgona go rarolla mathata a mantši ka bowena.​—⁠Diema 2:⁠4.

Ee, go lebeletšana le mathata ke karolo ya bophelo. Eupja go a thuša go ba le kgopolo e nepagetšego yeo mopsalme a bilego le yona. O ngwadile gore: “Nna ke kwa kè seditšwe ka xo kokobetšwa, ya ba xôna ke ithutilexo ditaêlô tš’axo.” (Psalme 119:71) Ee, go rarolla mathata go ka go bopa le go go tlwaetša. Eupja ga o swanelwe ke go lebeletšana le ona o nnoši. Hwetša thušo. Gantši e a hwetšagala bakeng sa bao ba e kgopelago.

Go amogela tlhahlo ya batswadi e ka ba tsela e akgofago kudu ya go ba motho yo mogolo yo a gotšego ka tsebo

[Mengwalo ya tlase]