Kgaolo 24

Ke Swanetše go Dira’ng ge Batswadi ba ka ba Ngangišana?

Na batswadi ba gago ba na le go ngangišana ka pele ga gago? Ge e ba go le bjalo, ke sefe sa dilo tše di latelago seo ba ngangišanago ka sona gantši?

□ Tšhelete

□ Mediro ya ka gae

□ Ba leloko

□ Wena

Ke’ng seo o kganyogago go se botša batswadi ba gago mabapi le kamoo go ngangišana ga bona go go kgomago ka gona? Ngwala ka mo tlase seo o kganyogago go ba botša sona.

․․․․․

GA GO kgonege gore o se ke wa kgongwa ke dingangišano tša batswadi ba gago. Go ba gona, o a ba rata e bile o holofetše bona gore ba go thekge. Ka baka leo, o ka gateletšega kudu ge o ekwa ba ngangišana. O ka dumelelana le ngwanenyana yo a bitšwago Marie, yo a rego: “Go thata gore ke hlomphe batswadi ba ka ge go bonagala eka bona ga ba hlomphane.”

Go bona batswadi ba gago ba ngangišana go go dira gore o lemoge therešo ye e bohloko: Gore ga se ba phethagala go etša kamoo o ka bago o be o nagana ka gona. Go lemoga therešo ye go ka dira gore o be le dilo tše dintši tšeo o di boifago. Ge e ba dingangišano tša bona di direga gantši goba e le tšeo di tseneletšego, o ka tshwenywa ke go nagana gore lenyalo la bona le kgauswi le go fela. Marie o re: “Ge ke ekwa batswadi ba ka ba elwa, ke fo nagana gore ba tlo hlalana le gore ke tla swanelwa ke go kgetha gore ke tlo dula le mang gare ga bona. Le gona ke boifa gore ke tla aroganywa le bana bešo.”

Ke ka baka la’ng batswadi ba ngangišana, le gona o swanetše go dira’ng ge go tsoga dingangišano ka lapeng?

Lebaka Leo Batswadi ba Ngangišanago

Gantši batswadi ba gago ba ka “kgotlelelana ka lerato.” (Baefeso 4:2) Eupša Beibele e re: “Bohle ba dirile sebe gomme ba hlaelelwa ke letago la Modimo.” (Baroma 3:23) Batswadi ba gago ga se ba phethagala. Ka baka leo, ga se wa swanela go makala ge dikgohlano tša bona di oketšega gomme ka dinako tše dingwe ba fela ba ngangišana.

Le gona, gopola gore re phela “[dinakong] tše di hlobaetšago tšeo go lego thata go lebeletšana le tšona.” (2 Timotheo 3:1) Dikgateletšego tša go iphediša, go lefa dikoloto, go leka go lebeletšana le maemo a mošomong—dilo tše ka moka di tliša kgateletšo e kgolo lenyalong. Le gona ge e ba batswadi ka bobedi ba šoma mošomo wa boiphedišo, go dira phetho ya gore ke mang yo a tlago go dira mediro ya ka gae go ka tsoša dingangišano.

Kgonthišega gore ge e ba batswadi ba gago ba ngangišana, se ga se re gore lenyalo la bona le a fela. Kgonagalo e kgolo ke gore batswadi ba gago ba sa dutše ba ratana, gaešita le ge ba na le dipono tše di sa swanego ditabeng tše itšego.

Ka mohlala: Na o kile wa bogela filimi le bagwera ba gago ba kgauswi gomme wa hwetša gore pono ya gago ka filimi yeo e fapana le ya bona? Seo se ka direga. Gaešita le batho bao ba nago le tswalano ya kgauswi ba tla bona dilo tše itšego ka ditsela tše di sa swanego. Se e ka ba e le se se swanago le ka batswadi ba gago. Mohlomongwe bobedi bja bona ba tshwenyegile ka ditšhelete tša lapa, eupša yo mongwe le yo mongwe o na le pono e fapanego mabapi le kamoo tšhelete yeo e swanetšego go dirišwa ka gona; bobedi bja bona ba nyaka go rulaganya gore lapa le ye maikhutšong, eupša yo mongwe le yo mongwe o na le pono e fapanego mabapi le seo se ka tlogago se lapološa lapa; goba bobedi bja bona ba tloga ba nyaka gore o atlege sekolong, eupša yo mongwe le yo mongwe o na le pono e fapanego mabapi le tsela e kaone ya go go kgothatša.

Therešo ke gore, go ba le botee ga go re gore batho ba swanetše go ba le dipono tše di swanago tlwaa. Ka dinako tše dingwe, batho ba babedi bao ba ratanago ba ka bona dilo ka ditsela tše di sa swanego. Lega go le bjalo, go ka ba thata go theetša dingangišano tša batswadi ba gago. O ka dira’ng goba wa re’ng go go thuša gore o kgotlelele?

Seo o ka se Dirago

Eba le tlhompho. Go bonolo gore o tenwe ke batswadi bao ka mehla ba ngangišanago. Go ba gona, ba swanetše go go beela mohlala o mobotse—e sego gore wena o ba beele mohlala. Lega go le bjalo, go se hlomphe motswadi wa gago go tla fo gakatša dikgohlano tša ka lapeng. Sa bohlokwa kudu ke gore Jehofa Modimo o go laela gore o hlomphe le go kwa batswadi ba gago, gaešita le ge go se bonolo go dira bjalo.—Ekisodo 20:12; Diema 30:17.

Eupša go thwe’ng ge e ba taba yeo batswadi ba gago ba ngangišanago ka yona e le mabapi le wena? Ka mohlala, a re re yo mongwe wa batswadi ba gago ke Hlatse ya Jehofa gomme yo mongwe ga se Hlatse. Diphapano tša mabapi le ditaba tša bodumedi di ka tsoga tšeo go tšona o swanetšego go emela seo se nepagetšego gotee le motswadi yo a boifago Modimo. (Mateo 10:34-37) Ka mehla o dire bjalo “ka moya o boleta le ka tlhompho e tseneletšego.” Ka letšatši le lengwe, mohlala wa gago tabeng ye o ka thuša motswadi wa gago gore e be Hlatse.—1 Petro 3:15.

O se ke wa tšea lehlakore. O ka dira’ng ge e ba batswadi ba gago ba go gapeletša gore o tsene ditaba tša lapa tšeo di sego mabapi le wena? Katanela gore o se ke wa tšea lehlakore. Mohlomongwe o ka intšha ditabeng tšeo ka bohlale ka gore o bolele selo se se swanago le gore: “Mma le tate, ke le rata ka bobedi. Eupša hle le se ke la nkgopela gore ke thekge yo mongwe wa lena. Se ke selo seo bobedi bja lena le swanetšego go se rarolla.”

Boledišana le batswadi. Botša batswadi ba gago kamoo dingangišano tša bona di go dirago gore o ikwe ka gona. Kgetha nako yeo o naganago gore ba tla go theetša ke moka ka tlhompho o ba botše kamoo dingangišano tša bona di go nyamišago ka gona, di go galefišago goba gaešita le go go boifiša.—Diema 15:23; Bakolose 4:6.

Seo o sa Swanelago go se Dira

O se ke wa itira moeletši wa manyalo. Ka ge o sa le mofsa, o tloga o sa swanelege go rarolla dingangišano tša batswadi ba gago. Ka mohlala: Anke o akanye o be o nametše sefofane se senyenyane gomme wa kwa mofofiši le mothuši wa gagwe ba ngangišana. Go a kwagala gore o be o tla tshwenyega. Eupša go be go tla direga’ng ge ka boikgantšho o be o ka botša bafofiši kamoo ba swanetšego go fofiša sefofane ka gona goba gaešita le gore wena ka noši o leke go se fofiša?

Ka mo go swanago, go leka go laola dilo ka go itsenya mathateng a batswadi ba gago a lenyalo ruri go tla fo gakatša boemo. Beibele e re: “Motho o baka ntwa feela ka boikgodišo bja gagwe, eupša bohlale ke bja bao ba rerišanago.” (Diema 13:10) Ga go na pelaelo gore batswadi ba gago ba ka rarolla mathata a bona gakaone ka gore ba rerišane ka sephiring.—Diema 25:9.

O se ke wa tšea karolo dingangišanong. Mantšu a batho ba babedi bao ba ngangišanago ga a kgahliše. Ke ka baka la’ng o nyaka go tlaleletša ka lentšu la gago lešateng leo? Go sa šetšwe gore o lekega gakaakaang go tsena ngangišanong yeo, therešo ke gore ke boikarabelo bja batswadi ba gago go rarolla dingangišano tša bona, e sego bja gago. Ka gona, ge go tliwa ditabeng tše bjalo tše di sa go nyakego, katanela go latela keletšo ya Beibele ya gore o ‘šetše ditaba tša gago.’ (1 Bathesalonika 4:11) Phema go itahlela dingangišanong.

O se ke wa lweša batswadi ba gago. Ge e le gabotse, bafsa ba bangwe ba kgothaletša batswadi ba bona gore ba ngangišane ka go ba lweša. Ge mmago bona a ba ganetša go dira selo se itšego, ba kgopela tatago bona e bile ba leka go mo gapeletša gore a ba dumelele go dira selo seo. Mahlajana ao a ka dira gore o hwetše tokologo go se nene, eupša ge nako e dutše e tšwela pele, seo se tla fo dira gore dingangišano tša ka lapeng di se fele.

O se ke wa dumelela boitshwaro bja bona bo kgoma boitshwaro bja gago. Mofsa yo a bitšwago Peter o ile a lemoga gore o be a diriša boitshwaro bjo e sego bja Bokriste e le tsela ya go itefeletša go tatagwe yo a bego a ba swara gampe ka lapeng. Peter o re: “Ke be ke nyaka go mo kweša bohloko. Ke ile ka mo galefela kudu ka baka la tsela yeo a bego a swara mma, nna le kgaetšedi ya ka.” Lega go le bjalo, go se go ye kae Peter o ile a swanelwa ke go lebeletšana le ditlamorago tša ditiro tša gagwe. Re ithuta’ng go se? Re ithuta gore boitshwaro bjo bo fošagetšego bo tla fo gakatša mathata ao o lebeletšanego le ona ka gae.—Bagalatia 6:7.

Gare ga dintlha tšeo re di ahlaahlilego kgaolong ye, ngwala yeo o nyakago go šomela go yona kutšwanyana. ✎

Ka ntle le pelaelo, o ka se thibele batswadi ba gago go ngangišana. Eupša kgonthišega gore Jehofa a ka go thuša go lebeletšana le dipelaelo tšeo o di bakelwago ke go lwa ga bona.—Bafilipi 4:6, 7; 1 Petro 5:7.

Leka ka matla go diriša ditšhišinyo tše go boletšwego ka tšona. Ge nako e dutše e tšwela pele, batswadi ba gago ba ka tutueletšega go naganišiša ka go rarolla mathata a bona. Go tseba mang gore ba ka ba ba kgaotša le go ngangišana.

KEY SCRIPTURE

“Anke mantšu a lena ka mehla e be a kgahlišago.”—Bakolose 4:6.

KELETŠO

Ge e ba dingangišano tša batswadi ba gago di direga gantši e bile e le tšeo di tseneletšego, ka tlhompho šišinya gore ba tsome thušo.

NA O BE O TSEBA . . . ?

Balwi ke baratani.

KGATO YEO KE TLAGO GO E TŠEA!

Ge batswadi ba ka ba thoma go ngangišana, ke tla ․․․․․

Ge e ba batswadi ba ka ba nkgopela gore ke tšee lehlakore, ke tla re ․․․․․

Seo ke tlago go botšiša motswadi wa ka goba batswadi ba ka ka taba ye ke gore ․․․․․

O NAGANA ENG?

● Ke ka baka la’ng batswadi ba bangwe ba ngangišana?

● Ke ka baka la’ng o sa ikarabele ka mathata a batswadi ba gago?

● O ka ithuta’ng ka go lebelela boitshwaro bja batswadi ba gago?

[Ntlhakgolo go letlakala 201]

“Go lemoga gore batswadi ba ka ga se ba phethagala le gore ba lebeletšana le diteko go fo swana le nna, go nthušitše go kgotlelela ge ba ngangišana.”—Kathy

[Box/​Pictures on page 206, 207]

Go Thwe’ng ge e ba Batswadi ba ka ba Arogana?

Ge e ba batswadi ba gago ba arogana, o ka dira dilo ka bohlale bjang go sa šetšwe maikwelo ao a ka bago a go kweša bohloko kudu? Ela hloko ditšhišinyo tše di latelago:

● Phema go letela dilo tšeo di sa kgonegego. Selo sa mathomo seo o ka se naganago e ka ba go leka go boelanya batswadi ba gago. Anne o gopola ka gore: “Ka morago ga ge batswadi ba ka ba arogane, ka dinako tše dingwe ba be ba re iša mafelong a itšego gore re dire dilo re le lapa. Nna le mogolwake re be re tla sebelana ka gore, ‘A re kitimele kua pele re tlogele bao ba babedi ba bolele.’ Eupša ke nagana gore seo ga se sa ka sa šoma. Ga se ba ka ba boelana.”

Diema 13:12 e re: “Go diega ga selo seo se letetšwego go bolaiša pelo.” E le go phema go gateletšega go sa hlokagale, gopola gore o ka se kgone go laola seo batswadi ba gago ba se dirago. Ga se wena o bakilego gore ba arogane, le gona go bonagala o tloga o ka se kgone go tsena dilo gare gomme wa lokiša lenyalo la bona.—Diema 26:17.

● Phema lehloyo. Go dula o befeletše goba o hloile yo mongwe wa batswadi ba gago goba bobedi bja bona go ka go gobaletša ruri. Tom o gopola maikwelo a gagwe ge a be a na le nywaga e 12 ka gore: “Ke ile ka thoma go befelela tate o šoro. Ga ke rate go diriša lentšu ‘lehloyo,’ eupša ke ile ka ikwa ke tloga ke kgopišegile. Ke be ke sa kwešiše gore a ka bolela bjang gore o na le taba le rena mola a re tlogetše.”

Lega go le bjalo, karogano ga se feela taba ya gore motswadi yo mongwe ga a na molato mola yo mongwe yena a tloga a na le molato. Therešo ke gore, go ka direga gore batswadi ba gago ga se ba go botša dilo ka moka mabapi le lenyalo la bona goba go fela ga lona, e bile le bona ba ka ba ba sa kwešiše seo se diregago. Ka gona phema go ahlola taba mola o sa tsebe ditaba ka botlalo. (Diema 18:13) Go ba gona, go thata gore o se ke wa befelwa, e bile ke ga tlhago gore o ikwe o tloga o nyamile ka nakwana. Eupša go dula o galefile le go nyaka go itefeletša go ka senya semelo sa gago ganyenyane-ganyenyane. Ka gona ke ka lebaka le lebotse ge Beibele e re botša gore: “Lesa go galefa gomme o tlogele go befelwa.”—Psalme 37:8.

● Lebelela dilo ka tsela ya kgonthe. Go e na le gore bafsa ba bangwe ba hloye motswadi yo ba se sa nago le tswalano e botse le yena, ba dira dilo ka tsela e feteletšego ka gore ba mo dire modingwana wa bona. Ka mohlala, tatago mofsa yo mongwe o be a lemaletše bjala, a rata basadi kudu e bile a fela a šia lapa la gagwe ke moka a feleletša a hladile. Lega go le bjalo, mofsa yo o gopola gore ka lebaka le itšego, go be go šetše go le bjalo ka ge eka o rapela tatagwe!

Go tšeela motswadi godimo ka tsela e bjalo e sa swanelago go tlwaelegile. Nageng e nngwe, 90 lekgolong ya bana bao batswadi ba bona ba hlalanego, ba dula le bommago bona gomme ba etela botatago bona. Ka go re’alo, mma ke yena gantši a ikarabelago ka go hlokomela dinyakwa tša letšatši le letšatši tša bana ba gagwe, go akaretša le go ba laya. Le gona go sa šetšwe ditšhelete tša go thuša go hlokomela bana tšeo mma a di hwetšago go tate, gantši maemo a gagwe a tša boiphedišo a a phuhlama ka morago ga tlhalo. Ka lehlakoreng le lengwe, maemo a tate a tša boiphedišo a ka kaonefala. Mafelelo e ba a: Go etela tate go bolela go hwetša dimpho le go ipshina, mola go dula le mma go bolela go seketša le go botšwa seo o swanetšego go se dira le seo o sa swanelago go se dira. Ka manyami, bafsa ba bangwe e bile ba tlogetše motswadi yo e lego Hlatse e le gore ba yo dula le motswadi yo e sego Hlatse yo a humilego kutšwanyana e bile e le yo a tlogelelago dilo.—Diema 19:4.

Ge e ba o lekega go yo dula le motswadi yo e sego Hlatse, lebeledišiša dilo tšeo di tlago pele bophelong bja gago. Gopola gore o hloka go hlahlwa boitshwarong le go newa tayo. Ga go na selo se se fetago se seo motswadi wa gago a ka go neago sona seo se tlago go kgoma semelo sa gago kudu gotee le tsela yeo o tlago go phela ka yona.—Diema 4:13.

[Seswantšho go letlakala 202, 203]

Mofsa yo a botšago batswadi ba gagwe kamoo ba swanetšego go rarolla dingangišano tša bona ka gona, o swana le monamedi wa sefofane yo a botšago bafofiši kamoo ba swanetšego go se fofiša ka gona