Go Gola le Mokgatlo wa Jehofa ka Afrika Borwa
Ka ge go anega Frans Muller
GE NNA le mogolo wa-ka David re batamela setimeleng sa mantšiboa seo ka tlwaelo se bego se e-ya seteišeneng se segolo sa Cape Town, re ile ra makatšwa ke go bona leswao le le rego, “Ba Bašweu Feela.” Nationalist Party e be e fentše kgethong ka 1948 gomme e thomile mokgwa wa kgethologanyo ya merafo.
Ke therešo gore karoganyo ya merafo e be e le kgale e dirišwa Afrika Borwa, go etša dinageng tše dintši tša Afrika mehleng ya dikoloni. Eupja mo nakong ye e be e gapeletšwa ka molao, gomme re se sa hlwa re dumelelwa go namela le ma-Afrika Borwa a letlalo le leso ka letorokong le tee. Nywageng e 45 ka morago, kgethologanyo ya merafo e a fedišwa.
Nakong ye ka moka ya kgethologanyo ya merafo ya molao, yeo e bego e baka bothata tabeng ya go dira bodiredi bja rena ka tsela yeo re bego re nyaka ka gona, ke be ke hlankela bjalo ka modiredi wa nako e tletšego wa Dihlatse tša Jehofa. Mo nakong ye, ke e-na le nywaga e 65, ke kgona go lebelela morago kgolong e makatšago ya mokgatlo wa Jehofa ka borwa bja Afrika, gomme ke leboga tokelo ya go gola le wona.
Lefa la Bokriste
Ge tate e be e sa le mofsa, mesong e mengwe le e mengwe o be a kgopelwa gore a balele rakgolo Beibele ka lentšu leo le hlabošago. Ge nako e dutše e-ya Tate o ile hlagolela lerato le legolo la go rata Lentšu la Modimo. Ge ke belegwa ka 1928, tate o be a hlankela lekgotleng la Kereke ya Dutch Reformed kua Potgietersrus. Ngwageng woo malome o ile a mo nea kopi ya puku ya The Harp of God.
Lega go le bjalo, Tate o ile a botša Mma gore a fiše puku, a bolela gore ke ya sehlotswana sa bohlanogi. Eupja o ile a e boloka, gomme ka letšatši le lengwe ge Tate a e tšea, e ile ya phetlega ka sehlogong se rego, “Na Modimo o Hlokofatša Motho Lege Ofe?” Gaešita lege a ile a ikwa a kgodišegile gore Barutwana ba Beibele, ka ge Dihlatse tša Jehofa di be di bitšwa bjalo nakong yeo, ba be ba fošitše, go rata go tseba ga gagwe go ile gwa mo fenya, gomme a thoma go bala. Ga se a kgona go kgaotša go bala puku. Diiring tša ge e sa le mesong kudu, ge a tsena malaong, o itše: “Mmago batho, ga ke sa kgona go gana gore ba na le therešo.”
Letšatšing le latelago, Tate o ile a ragela paesekele dikhilomithara tše 50 go ya go tšea dipuku tše dingwe go Barutwana ba Beibele ba kgaufsi. Ka mehla o be a di bala go fihla bošego-gare. O ile a ba a leka go kgodiša moruti wa Dutch Reformed ka ditherešo tša Beibele tšeo a bego a ithuta tšona, a holofela gore kereke e tla dira ditokišo. Maiteko a gagwe a ile a se tšwe tema, ke moka o ile a tlogela kereke gomme a thoma go dira boboledi ka mafolofolo. Therešo ya Beibele e ile a fetoga bophelo bja gagwe le selo sa bohlokwa kudu ka legaeng la gešo. Ke goletše boemong bjo.
Ka morago, Tate o ile a ba mmulamadibogo goba modiredi wa nako e tletšego. O be a sepela menabo e metelele ka Model T Ford ya kgale a e-ya go bolela ditaba tše di lokilego. Ka morago ga nywaga e sego kae, dinyakwa tša lapa la gešo leo le bego le gola di ile tša mo gapeletša gore a kgaotše go bula madibogo, eupja o ile a tšwela pele a le mafolofolo kudu modirong wa boboledi. Disontageng tše dingwe re be re sepela dikhilomithara tše 90 go ya boboleding le yena toropong ya Pietersburg.
Kgwebo e Atlegilego
Tate o ile a feleletša a butše lebenkele la go rekiša dilo ka kakaretšo. Go se go ye kae le ile la gola gabedi, gomme gwa bulwa lebenkele la bobedi. Bo-radipolasa ba bangwe ba ile ba hlakanela kgwebo le Tate, gomme ge nako e dutše e e-ya ba ile ba diriša lebenkele la holesele gotee le molokeloke o mongwe wa mabenkele a tshelelago a a bego a apareditše lefelo le legolo.
Bo-mogolo’a-ka ba bangwe ba ile ba tsena modirong wo wa kgwebo gomme mo nakong ye ba be ba e-na le tebelelo ya go huma. Lega go le bjalo, boemo bja rena bja moya bo ile bja thoma go fokola. Re ile ra thoma go amogelwa kudu ke bagwera ba lefase le baagišani, bao ba bego ba re laleletša meletlong ya bona. Ka go lemoga kotsi, Tate o ile a bitša ba lapa gomme a dira phetho ya go rekiša kgwebo le go hudugela Pretoria e le gore re kgone go dira ka mo go oketšegilego tirelong ya Jehofa. O ile a šala le lebenkele le tee feela, leo le bego le hlokomelwa ke bathwalwa.
Bo-mogolo’a-ka Koos le David ba ile ba thoma go bula madibogo, ka go rialo ba tlatša kgaetšedi o mogolo, e lego Lina le morwarre o mogolo go rena. Kgweding e tee ka 1942, lapa la gešo la batho ba lesome le ile la diriša palo-moka ya diiri tše 1 000 modirong wa boboledi. Ngwageng woo ke ile ka bontšha go neela bophelo bja-ka go Jehofa ka go inwa meetseng.
Lebaka Leo ka Lona ke Ilego ka Tlogela Sekolo e sa le ka Pela
Ka 1944, mola Ntwa ya II ya Lefase e be e gaketše, Gert Nel, molebeledi wa mosepedi wa Dihlatse tša Jehofa, o ile a mpotšiša ge e ba ke be ke rulaganyetša go tsenela modiro wa bobulamadibogo. Ke arabile ka gore: “Ee, lebakeng la nywaga e mebedi go tloga ga bjale ge ke feditše sekolo sekolong se phagamego.”
Ge a hlalosa tebelelo ya Dihlatse tša Jehofa tša mehleng yeo, o lemošitše ka gore: “O itote gore Haramagedone e se ke ya go tanya o sa dutše dipankeng tša ka sekolong.” Ka ge ke be ke sa nyake gore seo se ntiragalele, ke ile ka tlogela sekolo gore ke tsenele modiro wa bobulamadibogo ka January 1, 1945.
Kabelo ya-ka ya pele e bile Vereeniging, kgaufsi le Johannesburg, gomme badirišani ba-ka e le Piet Wentzel le Danie Otto. Gantši ke be ke diriša diiri tše 200 ka kgwedi ke le boboleding. Ka morago, Piet o ile a hwetša kabelo e mpsha ya go ya motseng wa Pretoria, gomme Danie a swanela ke go kgaotša bobulamadibogo gore a yo thuša tatagwe yo a tšofetšego polaseng. Se se ile sa ntlogela ke le Hlatse e nnoši yeo e bego e swanetše go hlokomela dithuto tše 23 tša magae tša Beibele kua Vereeniging.
Kapejana ka morago ga moo, ke ile ka amogela lengwalo la go tšwa ofising ya lekala leo le ilego la nkabela go ya Pretoria. Gaešita lege ke be ke sa kwešiše lebaka la kabelo e mpsha nakong yeo, ka morago ke ile ka lemoga gore e be e ka se be bohlale go tlogela motho wa nywaya e 17 yo a se nago phihlelo a šoma a nnoši. Ke be ke sa dutše ke nyaka tlwaetšo gomme mo gongwe nkabe ke ile ka nolega moko.
Ka morago ga go hlankela Pretoria le go ba le boitemogelo bjo bo nyakegago, ke ile ka laleletšwa go ba mmulamadibogo yo a kgethegilego. Nna le Piet Wentzel nakong yeo re ile ra rulaganyetša tlwaetšo e šomago ya bodiredi go bafsa bao bego ba tlile Pretoria go tla go bula madibogo. Nakong yeo Piet o be a abetšwe go ba molebeledi wa mosepedi lefelong leo. Ka morago o ile a nyala kgaetšedi ya-ka Lina, gomme gona bjale ba hlankela gotee ofising ya lekala la Afrika Borwa.
Gare ga bao ba bego ba tlile go bula madibogo Pretoria go bile le Martie Vos, kgarebjana e botsana yeo e bego e godišeditšwe ka lapeng la Dihlatse. Re ile ra kgahlegelana ka tsela ya lerato, eupja re be re sa dutše re le nywageng ya bofsa, e bile re sa le ba bafsa kudu go ka nyalana. Lega go le bjalo, ge re hweditše dikabelo mafelong a mangwe, re ile ra tšwela pele re ngwalelana.
Tirelo ya Bethele le Sekolo sa Gilead
Ka 1948, ke ile ka laletšwa gore ke hlankele ofising ya lekala ya Mokgatlo wa Watch Tower kua Cape Town. Ka nako yeo go be go se na ngwako o tee wa madulo bakeng sa rena ba 17 bao re bego re šoma diofising tšeo di hirišitšwego le feketoring e nyenyane kgaufsi le tšona. Ba bangwe ba rena re be re dudišwa le malapa, gomme ba bangwe ba dula dintlong tša marobalo tšeo di nago le dijo tše abjago.
Letšatšing le lengwe le le lengwe la go šoma, ditho tše 17 tša lapa la Bethele di be di kopana ka phapošing ya go aparela ya feketori e nyenyane. Bontši bja rena re be re swanelwa ke go itokišeletša dijo tša rena tša mosegare. Ke moka, ka morago ga modiro wa letšatši ka moka, re be re e-ya moo re dulago gona dikarolong tše di fapa-fapanego tša Cape Town. E bile go le lengwe la maeto a, ka ge go šetše go boletšwe, moo nna le mogolo’a-ka David re ilego ra makatšwa ke leswao le le rego, “Ba Bašweu Feela.”
Ge ke thoma go fihla ofising ya Cape Town, ke ile ka lemoga gore ke be ke sa na le go gontši mo ke bego ke swanetše go ithuta gona, ka gona ke ile ka botšiša Ngwanabo rena Phillips, molebeledi wa rena wa lekala gore: “Ke swanetše go dira’ng gore ke sepedišane ka lebelo le le swanago le dilo?”
O ile a araba ka gore, “Frans, o se ke wa tshwenyega ka go sepedišana le lebelo. Wena e fo tšwela pele!” Ka mehla ke be ke leka go dira bjalo, gomme ke ithutile gore ka go sepedišana le seo mokgatlo wa Jehofa o se lokišetšago ka tsela ya dijo tša moya le tlhahlo, motho o tla tšwela pele a gola le wona.
Ka 1950, ke ile ka laleletšwa go tsena sehlopheng sa bo-16 sa Sekolo sa Beibele sa Watchtower sa Gilead bakeng sa tlwaetšo ya boromiwa. Sekolo nakong yeo se be se le South Lansing, New York, mo e ka bago dikhilomithara tše 400 ka leboa la Brooklyn, New York. Ge ke be ke šoma ka nakwana ntlong-kgolo ya lefase ya Dihlatse tša Jehofa kua Brooklyn, ke ile ka iponela ka mahlo lefelo la mokgatlo wo o bonagalago wa Jehofa. Boineelo bja pelo ka moka bja bao ba etelelago pele bo ile bja ntlatša ka tebogo e kgolo ya go leboga mokgatlo wa Jehofa.
Bodiredi Bja-ka bjo bo Tšwelago Pele
Ka morago ga go boela Afrika Borwa, ke ile ka kgethelwa go hlankela bjalo ka molebeledi wa mosepedi ka leboa la Transefala, moo ke goletšego gona. Ka morago ga go ngwalelana ka nywaga e tshelelago, nna le Martie re ile ra nyalana ka December 1952, gomme a ntlatša modirong wa bosepedi. Tebogo yeo banababo rena ba Bakriste ba bego ba e-na le yona ya diketelo tša rena e be e matlafatša.
Ka mohlala, ka nako e nngwe ge re be re hlankela phuthegong ya tikologolong ya polasa, ra dula le lapa leo le ilego la kgopela tshwarelo ka ge le be le se na mafsi a teye goba a kofi. Ka morago re ile ra hwetša gore ba be ba rekišitše kgomo ya bona e nnoši ya mafsi gore ba be le tšhelete e lekanego ya go re rekela peterole ya go re iša dikarolong tša kgole tša tšhemo ya rena bakeng sa go ya go nea bo-rapolasa bohlatse. Re ratile banababo rena ba mohuta woo gakaakang!
Mabakeng a mangwe ke ile ka ikwa ke hlaelelwa go ka dira modiro wa tikologo, kudu-kudu ge ke be ke swaragana le mathata ao a akaretšago batho ba bagolo. Nkile ka ikwa ke nolegilego moko kudu mo ke ilego ka botša Martie gore o be a swanetše go se makale ge re be re ka bušetšwa kabelong ya modiro wa bobulamadibogo ka baka la go se be ga-ka le phihlelo. O ile a nkholofetša gore o be a thabela go hlankela kae goba kae ge feela re be ke ka tšwela pele re le bodireding bja nako e tletšego.
Nagana kamoo re ilego ra makala ka gona ge re fihla phuthegong ye e latelago gomme re hwetša lengwalo la kabelo ya gore re hlankele modirong wa selete! Mo e nyakilego goba nywaga e mebedi re ile ra sepela Afrika Borwa ka moka le Namibia, yeo ka nako yeo e bego e bitšwa Afrika Borwa Bodikela. Lega go le bjalo, ka baka la kgethologanyo ya merafo, modiro wa rena gantši o be o e-ba thata. Re be re fela re tingwa ditumelelo tša go tsena metseng ya ba baso gomme mabakeng a mangwe re sa newe tumelelo ya go swara dikopano.
Ka mohlala, ka 1960, re ile ra hwetša tumelelo ya go swara kopano ya selete ka Soweto. Banababo rena ba baso ba tšwago kgole ba be ba šetše ba rekile dithekethe tša setimela le tša pese, eupja mmušo o ile wa kwa ka dithulaganyo tša rena gomme wa phumola tumelelo. Ka bohlale, re ile ra ya go mookamedi yo botho ka toropong yeo e lego dikhilomithara tše 20 ka lehlakoreng le lengwe la Johannesburg. Ka botho o ile a re nea lefelo le lekaone kudu, gomme ra ba le kopano e kgahlišago yeo e thabetšwego ke ba fetago 12 000!
Boemo bo fetogile gakaakang nywageng ya morago bjale! Gona bjale, ge melao ya kgethologanyo ya merafo e dutše e fedišwa, re kgona go kopana ka bolokologi gohle mafelong a ba baso, a ba bašweu, a ba mmala le a ma-India. O mongwe le o mongwe a ka dula le ba bangwe le go thabela go ba gotee le bona, go sa šetšwe morafo. Ke go fapana ga maleme feela moo go dirago gore motho a dule mo a ratago go dula gona.
Thuto e Kwešago Bohloko
Morago kua ka 1947, tate o ile a dira phošo e kgolo kudu. Lebenkele la gagwe leo le bego le le dikhilomithara tše 200 go tloga moo yena le Mma ba bego ba dula gona, le ile la thoma go se sa bušetša ka baka la taolo ya go se botege, ka gona o ile a boela moo a nnoši gore a itlhokomelele lona. Dinako tše telele tša go arogana le Mma di ile tša feleletša di dirile gore a wele molekong. Ka baka leo o ile a kgaolwa.
Se se ile sa gatelela ka go nna ka tsela e kwešago bohloko le ya motho ka noši gore go fišegela therešo ya Beibele ga se gwa lekana. Bohle ba swanetše go kgomarela melao ya motheo ya Beibele. (1 Ba-Korinthe 7:5) Ka morago ga nywaga e mentši, Tate o ile a bušetšwa gore e be o mongwe wa phuthego ya Bokriste gomme a hlankela ka potego go fihla lehung la gagwe ka 1970. Mma yo a rategago o ile a tšwela pele a botega go fihla ge a e-hwa ka 1991.
Ditšhegofatšo Tšeo di Oketšegilego
Ka 1958, nna le Martie re ile ra ya kopanong e kgolo kudu yeo e kilego ya swarwa ke Dihlatse tša Jehofa Lepatlelong la Yankee le Mabaleng a Polo kua New York. Re ile ra fo phophoma ka lethabo ka baka la go ba karolo ya mokgatlo o kgahlišago wa Jehofa. Go ba le lešaba le legolo la ba fetago 253 000 ka Sontaga thapama e bile phihlelo yeo le ka mohla re ka se e lebalego. Go rena, le ka kgonthe e be le ‘lešaba le legolo la ditšhaba ka moka’ leo le bokanego gotee ka khutšo. (Kutollo 7:9, 10) Martie o ile a šala New York gore a tsene Sekolo sa Gilead, gomme ka boela modirong wa selete Afrika Borwa.
Ka 1959, ka morago ga ge Martie a boile sehlopheng sa bo-32 sa Sekolo sa Gilead, re ile ra laletšwa go ya go hlankela ofising ya lekala ya Afrika Borwa yeo ka nako yeo e bego e le kgaufsi le Elandsfontein, ka bohlabela bja Johannesburg. Ka nywaga e mentši ke bone tšwelopele e kgolo ya mokgatlo ka ditsela tše dintši kudu, kudu-kudu go goleng ga wona leratong le kwelobohlokong. Ke ithutile gore Jehofa o hlahla mokgatlo wa gagwe ka Jesu Kriste gomme o tla diriša bao ba itirago gore ba hwetšagale.
Ka 1962, ke ile ka boela Brooklyn, New York, go ya go tsenela thuto ya tlwaetšo ya lekala ya dikgwedi tše lesome. Seo se ipontšhitše e le se se holago ge ka 1967 ke be ke kgethelwa go ba molebeledi wa lekala la Afrika Borwa. Ka 1976, go ile gwa kgethwa Dikomiti tša Lekala, gomme mo nakong ye boikarabelo bja go dira diphetho tša bohlokwa Afrika Borwa bo be bo le magetleng a bagolo ba bahlano ba Bakriste ba nago le phihlelo.
Go Phela ka Tlase ga Kgethologanyo ya Merafo
Melao ya kgethologanyo ya merafo e ile ya kgoma tshepedišo ya lekala la rena. Ge Legae la Bethele la Elandsfontein le agwa ka 1952, molao o ile wa nyaka moago o mongwe ka morago woo o bego o tla dulwa ke banababo rena ba baso le ba mmala. Molao gape o ile wa nyaka gore ba jele ka thoko go ba bašweu go tšeo bitšwago dikotase tša ma-Afrika. Ka morago, ba ile ba rulaganyetšwa gore ba jele ka khitšhing ya Bethele. Ye e be e le thulaganyo ya go ja ge re fihla Bethele ka 1959. Ke be ke tloga ke sa nyake kgethologanyo ya merafo.
Ge nako e dutše e e-ya mmušo o ile wa fediša tumelelo ya gore banababo rena ba dule meagong ya ka morago ga moago o mogolo wa Legae la Bethele. Bana ba babo rena ba ile ba swanela go ya go dula motseng wa ba baso mo e ka bago dikhilomithara tše 20 go tloga moo. Ba bangwe ba be ba dula magaeng ao a bego a rentilwe gomme ba bangwe ba dula hosetele ya banna ba se nago balekane. Boemo bjo bjo bo sa kgahlišego bo ile bja tšwela pele ka nywaga e mentši.
Go Katološwa ga Bethele
Ge ditaba di sa le bjalo, Bethele ya Elandsfontein e ile ya swanelwa ke go katološwa. Ka morago ga ge e katološitšwe gararo, re be re fihlile magomong a lefelo la rena. Sehlopha se Bušago se ile sa laela gore re swanetše go nyaka lefelo le lefsa moo go holofetšago gore bahlankedi ba mmušo ba tla re dumelela go aga moago o mogolo wa Bethele moo banababo rena ba baso le bona ba bego ba ka dula gona. Mesong e mengwe le e mengwe Bethele go be go rapelelwa gore eka Jehofa a ka bulela se tsela ka tsela e itšego.
A letšatši la lethabo gakaakang ge mafelelong re be re hwetša karolo ye e swanetšego ya naga karolong ya ka ntle ga Krugersdorp, ka bodikela bja Johannesburg! Lega go le bjalo, go ile gwa buša gwa nyakega gore re agele banababo rena ba baso moago wa ka thoko. Re ile ra dumelelana le seo, fela ra se kgone go hwetša tumelelo ya go dudiša batho ba fetago 20 ba baso moo. Se se lebogegago ke gore magareng ga bo-1980, dilo di ile tša thoma go fetoga. Mmušo o ile wa thoma go nyefiša ditlemo tša melao ya kgethologanyo ya merafo, gomme banababo rena ba oketšegilego ba baso, ba mmala le ba ma-India ba ile ba biletšwa go tla go šoma le rena Bethele.
Mo nakong ye re na le lapa le le thabilego le leo le kopanego la Bethele, moo o mongwe le o mongwe, go sa šetšwe morafe goba mmala, a ka dulago gohle moo a kgethago go dula gona moagong. Le gona, ka morago ga nywaga ya go katana, mafelelong re ile ra amogelwa ka molao bjalo ka bodumedi. Go hlomilwe mokgatlo wa molao woo o ngwadišitšwego e le “Jehovah’s Witnesses of South Africa.” Gona bjale re na le banyadiši ba rena ba molao, gomme mafelong a bodulo a ba baso, Diholo tša Mmušo di agiwa ka bontši ka lebelo.
Mokgatlo wa Jehofa o tšwetše pele gakaakang ga e sa le go tloga matšatšing a pele ge ke be ke hlankela kua ofising ya lekala ya Cape Town! Go tloga lapeng le lenyenyane la ba 17 le le se nago Legae la Bethele, mo nakong ye lapa la Bethele le gotše go fihla ka godimo ga 460, ka moago o mogolo wa mehleng yeno wa Bethele woo o nago le di-computer tša maemo a godimo, metšhene ya go gatiša ya rotary le Legae le lebotse la Bethele! Ee, ke bile le tokelo ya go gola le mokgatlo wa Jehofa Afrika Borwa. Re oketšegile go tloga go bagoeledi ba Mmušo ba e ka bago 400 ge ke be ke thoma bodiredi mo e ka bago nywaga e 50 e fetilego go ya go mo e ka bago ba 55 000 lehono!
Ke leboga Jehofa ge ke bile le mosadi yo a ilego a nthekga kudu mo nywageng e 40 e fetilego. “Senwêlô sa-ka se tletše wa xo falala.” (Psalme 23:5) Nna le Martie re leboga ge re le karolo ya mokgatlo wo o hlahlwago ke moya wa Jehofa, gomme re ikemišeditše go tšwela pele re hlankela Jehofa ka ngwakong wa gagwe, e lego Bethele le go tšwela pele le mokgatlo wa gagwe wo o gatelago pele.
[Maps on page 19]
(For fully formatted text, see publication)
ANGOLA
ZAIRE
ZAMBIA
ZIMBABWE
BOTSWANA
NAMIBIA
SWAZILAND
LESOTHO
AFRIKA BORWA
Pretoria
Johannesburg
Cape Town
Port Elizabeth
BORWA BJA LEWATLE LA ATLANTIC
LEWATLE LA INDIA
MOKERO WA MOZAMBIQUE
[Seswantšho go letlakala 20]
Piet Wentzel le Frans Muller (ka go le letshadi) modirong wa bobulamadibogo ka 1945
[Seswantšho go letlakala 23]
Frans le Martie Muller