Lehumo la Bohlokwa-hlokwa Leo go ka Abelanwago ka Lona

KA GE GO ANEGA GLORIA MALASPINA

Ge lebopo la Sicily le sa hlwe le bonala, nna le monna wa-ka re ile ra thoma go lebiša tlhokomelo ya rena moo re bego re e-ya gona, e lego sehlakahlakeng sa Mediterranean sa Melite (Malta). A kholofelo e kgahlišago gakaakang! Ge sekepe se dutše se phatša lewatle, re ile ra gopola ka phihlelo ya moapostola Paulo kua Melite lekgolong la pele la nywaga.—DITIRO 28:1-10.

NGWAGA e be e le wa 1953, gomme Melite e be e sa dumelele ka molao modiro wa boboledi wa Dihlatse tša Jehofa. Ngwaga pele ga moo, re ile ra aloga Sekolong sa Beibele sa Watchtower sa Gilead gomme re be re abetšwe Italy. Ka morago ga nakonyana e nyenyane ya go ithuta Setaliana, re be re fišegela go bona seo se bego se re letetše kua Melite.

Go tlile bjang gore nna mosadi yo mofsa, ke be moromiwa dinageng dišele? Anke ke hlalose.

Mohlala o Tutuetšago wa Mma

Ka 1926 ge lapa lešo le be le dula kua Fort Frances, Ontario, Canada, mma o ile a amogela pukwana Millions Now Living Will Never Die go Morutwana wa Beibele (bjalo ka ge Dihlatse tša Jehofa di be di tsebja bjalo ka nako yeo). O ile a e bala ka kgahlego e kgolo, gomme bekeng yona yeo o ile a kopanela le sehlopha sa go ithuta Beibele, a diriša makasine wa The Watch Tower. Mma e be e le mmadi yo a fišegago wa Beibele, gomme o ile a amogela molaetša wo o lego mabapi le Mmušo wa Modimo bjalo ka lehumo leo a bego a dutše a le tsoma. (Mateo 6:33; 13:44) Go sa šetšwe kganetšo e šoro ya tate, gomme le ge a be a e-na le basetsana ba bararo ba banyenyane ba a swanetšego go ba hlokomela, o ile a emela ka go tia seo a bego a ithuta sona.

Tumelo e sa šišinyegego ya mma lebakeng la nywaga e 20 e latetšego, e ile ya boloka nna gotee le bo-mogolo’a-ke ba babedi e lego Thelma le Viola re lemoga kholofelo e botse ya bophelo bjo bo sa felego lefaseng le lefsa la go loka. (2 Petro 3:13) O ile a lebana le diteko tše dintši tše thata, eupja le ka mohla ga se ra ka ra belaela go nepagala ga tsela ya gagwe ye a e kgethilego.

Ka 1931 ge ke be ke e-na le nywaga e lesome feela, re ile ra khudugela polaseng ya ka leboa la Minnesota, U.S.A. Moo re be re arogane le go kopana ka mehla le Dihlatse tša Jehofa eupja e sego thuto ya Beibele go tšwa go mma. Tirelo ya gagwe ya go ineela bjalo ka mmapatši wa dipuku tša bodumedi goba modiredi wa nako e tletšego, e ile ya ntlhohleletša gore ke nyake go mo tlatša modirong woo. Ka 1938 nna le bo-mogolo’a-ke ba babedi re ile ra bontšha boineelo bja rena go Jehofa ka go kolobetšwa kopanong ya Duluth, Minnesota.

Ka morago ga go fetša sekolong se se phagamego ka 1938, mma o ile a nkgothaletša go tšea thuto ya tša kgwebo e le gore ke kgone go itlhokomela bjalo ka mmulamadibogo (leina le lefsa bakeng sa mmapatši wa dipuku tša bodumedi). Se go bonagetše e le keletšo e botse, kudu ka ge tate a ile a phetha ka go itshepelela a re tlogela re nnoši.

Go Aba Lehumo la Rena ka Nako e Tletšego

Mafelelong ke ile ka khudugela California, gomme ka 1947 ka thoma modirong wa go bula madibogo kua San Francisco. Ge ke be ke dutše ke swaregile modirong wa pele ga kopano wa go lokišetša Kopano ya “Koketšego ya Ditšhaba ka Moka” kua Los Angeles, ke ile ka kopana le Francis Malaspina. Pakane ya rena e swanago ya modiro wa boromiwa e ile ya lebiša go thomeng ga tswalano ya lerato. Re ile ra nyalana ka 1949.

Ka September 1951, nna le Francis re ile ra laleletšwa sehlopheng sa bo-18 sa Gilead. Letšatšing la go aloga la February 10, 1952, ka morago ga dikgwedi tše hlano tša tlwaetšo e tseneletšego, maina a dinaga tšeo re bego re e-ya go romelwa go tšona a ile a bitšwa ka go latelana ga ditlhaka ke mopresidente wa sekolo, Nathan H. Knorr. Ge a re, “Italy, Ngwanabo rena le Kgaetšedi Malaspina,” ka dikgopolong tša rena re be re šetše re le leetong!

Dibeke tše sego kae ka morago, re ile ra namela sekepe kua New York bakeng sa leeto la lewatleng la matšatši a lesome go ya Genoa, Italy. Giovanni DeCecca le Max Larson ba sehlopha sa bašomi ba ntlong-kgolo kua Brooklyn, ba be ba le gona moo boemakepeng go tla go re bona ge re tloga. Kua Genoa re ile ra kopana le baromiwa bao ba bego ba tlwaelane le melao e raranego ya tša go tsena ka gare ga naga.

Re thabišitšwe ke tšohle tše di re dikologilego, re ile ra namela setimela go ya Bologna. Pono ya rena ge re fihla e bile ya go bona motse wo o sa dutšego o hlagaditšwe ke dipomo tša Ntwa ya II ya Lefase. Eupja go be go e-na le dilo tše dingwe tše dintši tše di kgahlišago, tše bjalo ka monkgo wo o gogelago wa kofi e gadikwago woo o bego o tletše moyeng wa mesong, gotee le monkgo wa dinoko tša mero e bose yeo e lokišitšwego bakeng sa mehuta e mentši ya pasta.

Go Phethagatša Pakane

Re ile ra thoma bodireding ka thero yeo e swerwego ka hlogo, gomme re ile ra e neela go fihlela molaetša o amogelwa goba lebati le tswalelwa. Kganyogo ya go itlhalosa ka borena e ile ya re tutueletša go ithuta leleme ka phišego. Ka morago ga dikgwedi tše nne, re ile ra abelwa legaeng le lefsa la boromiwa kua Naples.

Motse wo o mogolo o tumile ka diponagalo tša wona tše dibotse. Re ile ra thabela tirelo ya rena moo, eupja ka morago ga dikgwedi tše dingwe gape tše nne, monna wa-ka o ile a abelwa modiro wa tikologo goba wa bosepedi, a etela diphuthego go tloga Roma go ya Sicily. Mafelelong, re ile ra ba ra etela Melite gaešita le Libya ka Leboa la Afrika.

Maeto a setimela go tloga Naples go ya Sicily nywageng yeo e be e le teko ya kgotlelelo ya mmele. Re be re namela setimela se se tletšego gomme re ema mo ditsejaneng tša magareng ga ditulo tše di tletšego, ka dinako tše dingwe ka diiri tše tshelelago go iša go tše seswai. Lega go le bjalo, se se ile sa re nea sebaka se sebotse sa go ithuta bao ba re dikologilego. Gantši moeta o mogolo wa beine ya go itirelwa gae o be o šoma bjalo ka setulo bakeng sa mong wa wona, yoo ka dinako a bego a fela a diriša se se lego ka gare ga wona go itloša lenyora nakong ya leeto le letelele. Banamedi bao ba nago le bogwera gantši ba be ba ithapela go ngwathelana le rena senkgwa le boroso ya bona e tšhetšwego dinoko, e lego pontšho ya botho le yeo e ruthetšago pelo yeo re ilego ra e leboga.

Kua Sicily re be re gahlanetšwa ke bagwera bao ba bego ba re rwalela disutukheisi tša rena go namelela thabeng morotogeng wo o tšwelago pele ka diiri tše tharo le seripa go fihla phuthegong yeo e lego ka godimo ga yona. Kamogelo e borutho ya banababo rena ba Bakriste e ile ya re dira gore re lebale go lapa ga rena. Ka dinako tše dingwe re be re namela dimeila tšeo di tlwaeditšwego, eupja le ka mohla re be re sa lebelele tlase metheogeng moo go thedimoga gatee fela ga meila go bego go ka re wišetša gona. Go emela therešo ya Beibele ka go tia ga banababo rena go sa šetšwe mathata a bona go ile gwa re matlafatša, gomme lerato leo re le bontšhitšwego le ile la re dira gore re leboge go ba le bona.

Melite le Libya

Re tletše la go falala ka dilo tše re di gopolago ka banababo rena kua Sicily, re ile ra sesela Melite. Moapostola Paulo o be a ile a hwetša batho ba botho moo, go bile bjalo le ka rena. Ledimo kua St. Paul’s Bay le ile la re dira gore re nagane ka kotsi yeo diketswana tše dinyenyane di ilego tša lebana le yona lekgolong la pele la nywaga. (Ditiro 27:39–28:10) Lega go le bjalo, ka pele ga rena e be e sa le Libya. Re be re tla tšwela pele bjang nageng ye ya Afrika yeo go yona modiro wa rena o bego o thibetšwe?

Re ile ra lebana gape le setšo se se fapanego ka mo go feletšego. Diponagalo le medumo ya motse wa Tripoli di ile tša tanya tlhokomelo ya-ka ge re dutše re sepela ka gare ga ditarata tše di thekgilwego ka dikokwane tša lefelong la kgwebo la toropo. Banna ba be ba diriša diaparo tša go logwa ka boya bja kamela go itšhireletša phišong e tšhumago ya Leganateng la Sahara nakong ya mosegare le go tonya ga bošego. Re ithutile go kwešiša le go hlompha tsela yeo batho ba kgonago go itumelelanya le maemo a tlelaemete yeo ba dulago go yona.

Phišego yeo e nago le go šetša ya banababo rena e ile ya re ruta go gontši mabapi le go ithekga ka mo go feletšego ka Jehofa le go latela ditaelo tša bao ba nago le tsebo kudu mabapi le go dira boboledi ka tlase ga maemo a bjalo. Banababo rena ba Bakriste e be e le ba tšwago ditšhabeng tše dintši; lega go le bjalo ba be ba šoma ka go kwana tirelong ya bona go Jehofa.

Kabelo e Mpsha

Ka baka la kganetšo modirong wa rena wa go bolela, re ile ra swanelwa ke go tloga Italy, eupja re ile ra amogela ka lethabo kabelo e mpsha ya boboledi kua Brazil ka 1957. Nna le Francis re ile ra itlwaelanya le bophelo le mekgwa ya moo, gomme ka morago ga dikgwedi tše seswai, Francis o ile a laletšwa go dira modiro wa tikologo. Re be re sepela ka pese, ka sefofane le ka maoto. Naga ye e kgolo-kgolo, e botse, e be e bulegile ka pele ga rena bjalo ka thuto ya tša thutafase.

Tikologo ya rena ya pele e akareditše diphuthego tše lesome ka motseng wa São Paulo gotee le ditorotswana tše dinyenyane tše lesome ka gare ga naga, le go bapa le lefelo la ka borwa la lebopo la naga ya São Paulo. Ka nako yeo go be go se na diphuthego ditoropong tšeo. Re be re inyakela lefelo la go dula, gomme ka morago ga ge re dutše, re be re etela ka ntlo le ntlo ka molaetša wa Mmušo. Re be re bile re tlogela dipampišana tša taletšo ya go tla pontšhong ya e nngwe ya difilimi tše di rutago tša Mokgatlo wa Watch Tower.

Go namela pese ka difilimi, sebapala-difilimi, transformer, difaele, dipuku, ditaletšo gotee le setlabelo sa go dirišwa ka letsogo sa go kiba lefelo la pontšho ya filimi ditaletšong, e be e se mošomo o bonolo. Ge go bapišwa, sutukheisi ya rena e nyenyane ya diaparo e be e se selo se segolo. Re be re swanela go fara sebapala-difilimi e le gore se se ke sa robja ke go sepela ga rena godimo ga ditsela tša lekgwara.

Ka morago ga go hwetša lefelo la go bontšha filimi, re be re e-ya ka ntlo le ntlo gomme re tlogela ditaletšo tša go laleletša pontšhong ya filimi. Ka dinako tše dingwe re be re hwetša tumelelo ya go bapala filimi ka lebenkeleng la go jela goba ka hoteleng. Ka dinako tše dingwe re be re phurulla lelakane magareng ga dikota tše pedi ka ntle. Batheetši bao ba nago le tebogo bao bontši bja bona le ka mohla ba bego ba se ba ka ba bona seswantšho se se sepelago, ba be ba ema le go theetša ka kelohloko ge Francis a bala kanegelo. Ka morago ga moo, re be re aba dipuku tša Beibele.

Go fihlelela metsana, re be re sepela ka pese. Tše dingwe tša dinoka di be di sa agelwa maporogo, ka gona pese e be e bewa godimo ga sephaphamali sa dikota se segolo gomme e tshedišetšwa ka mošola wa noka. Re ile ra tsebišwa gore re fologe peseng, gomme ge re bona pese e thedimogela ka nokeng, re tabogele ka lehlakoreng le lengwe la sephaphamali sa dikota go efoga go nwelela ka meetseng. Ka mo go thabišago, le ka mohla ga go pese yeo e ilego ya wela ka nokeng—e lego selo se sebotse, kudu-kudu ka ge noka e be e tsebja e le ye e nago le dihlapi tša piranha tše di jago nama!

Ka morago ga go ba gona kopanong ya ditšhaba-tšhaba kua New York ka 1958, re ile ra boela Brazil, moo kapejana ka morago re ilego ra boela modirong wa bosepedi. Selete sa rena se ile sa re iša mollwaneng wa Uruguay ka borwa, Paraguay ka bodikela, naga ya Pernambuco ka leboa la Lewatle la Atlantic ka lehlakoreng la ka bohlabela la Brazil.

Meago ya Balephera

Bogareng bja bo-1960, re ile ra amogela taletšo ya go bontšha e nngwe ya difilimi tša Mokgatlo ka meagong ya balephera. Ke swanetše go dumela gore ke be ke tšhogile ka tekanyo e itšego. Re be re e-na le tsebo e nyenyane ka ga lephera, ge e se feela seo re se badilego ka Beibeleng. Ka morago ga go tsena ka kompong yeo e bego e pentilwe ka bošweu, re ile ra išwa ka holong e kgolo. Go be go e-na le karolo yeo e ageleditšwego ka thapo mo gare bakeng sa rena le ditlabelo tša rena.

Ramohlagase yo a bego a re thuša e be e le modudi wa meagong yeo wa nywaga e 40. O be a lahlegetšwe ke diatla tša gagwe go tloga manakailaneng le dikarolo tše dingwe tša mmele wa gagwe, e lego seo se bego se mo sentše ponagalo o šoro. Mathomong ke be ke makatše, eupja seemo sa gagwe sa lethabo le bokgoni bja go dira mošomo wa gagwe di ile tša ntira gore ke ikwe ke lokologile kudu. Go se go ye kae re be re šetše re boledišana ka dilo tše dintši ge re phetha ditokišo tše nyakegago. Go batho ba sekete ba ba nago le bolwetši bjo bao ba dudišitšwego ka moagong wo, ba go feta makgolo a mabedi ba ile ba ba gona. Ge ba dutše ba e-tla ka gare ba hlotša, re ile ra lemoga dikgato tše dintši tše di sa swanego tša bolwetši bjo bo bego bo ba swere. A phihlelo e kgomago maikwelo gakaakang yeo re bilego le yona!

Re ile ra gopola ka seo Jesu a ilego a se bolela go molephera yo a ilego a kgopela gore, “Morêna, xe O ka rata, O ka kxôna xo mphodiša!” Ge a kgwatha monna, Jesu o ile a mo kgonthišetša ka gore, “Ke rata fao! fôla!” (Mateo 8:2, 3) Ka morago ga ge lenaneo le fedile, ba bantši ba ile ba re batamela go tla go re leboga ge re tlile, mebele ya bona e senyegilego e be e le bohlatse bjo bo lego molaleng kudu bja tlaišego e kgolo ya batho. Ka morago, Dihlatse tša tikologong di ile tša ithuta Beibele le bao ba nago le kganyogo ya go ithuta ka mo go oketšegilego.

Ka 1967 re ile ra boela United States go yo hlokomela mathata a šoro a tša maphelo. Ge re dutše re tšwela pele re lebeletšana le ona, re ile ra ba le tokelo gape ya go hlankela modirong wa tikologo. Nywageng e 20 e latetšego, ke ile ka kopanela le Francis modirong wa bosepedi kua United States. Nakong yona ye o be a bile a ruta le Sekolo sa Bodiredi sa Mmušo.

E bile mothopo wa kgothatšo gakaakang go nna go ba le monna yo lerato le mogwera wa potego yoo a bego a hlokomela kabelo le ge e le efe yeo a bego a e filwe! Bobedi re bile le tokelo ya go aba lehumo la therešo ya Beibele mo dikarolong tša dikontinente tše nne.

Go Thekgwa ke Lehumo

Morago kua ka 1950, mma o ile a nyalwa ke David Easter, ngwanabo rena yo a botegago yo a kolobeditšwego ka 1924. Ba hlanketše gotee ka nywaga e mentši bodireding bja nako e tletšego. Lega go le bjalo, nakong ya karolo ya mafelelo ya bophelo bja mma, bolwetši bja Alzheimer bo ile bja thoma go iponagatša. O ile a nyaka tlhokomelo e kgolo ka ge bolwetši bo be bo mo tšeetše matla a gagwe a go nagana. Bo-mogolo’a-ke bao ba bego ba e-na le thekgo gotee le David, ba ile ba rwala boikarabelo bjo boima bja go mo hlokomela, ka ge ba be ba sa nyake gore re tlogele tokelo ya rena e kgethegilego ya tirelo ya nako e tletšego. Mohlala wa potego wa mma go theoša go fihla lehung la gagwe ka 1987 o dirile go gontši go re thuša go rulaganya tsela ya rena bophelong, gomme kholofelo ye a bego a e thabela ya moputso wa legodimong e ile ya re homotša.

Ka 1989, ke ile ka lemoga gore Francis ga a sa hlwa a le matšato go etša kamoo a bego a le ka gona pele. Re be re sa lemoge gore snail fever, bolwetši bjo bo tsebjago kudu dikarolong tše dintši tša lefase bo be bo ipha matla. Ka 1990, lenaba le le le se nago lešoko le ile la mo fenya, ka fao ke ile ka lahlegelwa ke modirišani wa-ka yo a rategago yoo ke hlanketšego le yena ka nywaga e fetago 40 tirelong ya Jehofa.

Ditokišo ke karolo ya bophelo. Tše dingwe di bonolo, tše dingwe di thata. Eupja Jehofa, Monei wa lehumo le bohlokwa-hlokwa la therešo ya Beibele, o ile a nthekga ka mokgatlo wa gagwe le ka lerato le kgothatšo ya ba leloko. Ke sa dutše ke hwetša kgotsofalo ge ke lebelela pele phethagatšong ya dikholofetšo ka moka tše di sa palelwego tša Jehofa.

[Seswantšho go letlakala 23]

Ge nna le monna wa-ka re be re le baromiwa kua Italy