Go Tsepeletša Mahlo le Pelo Moputsong
KA GE GO ANEGA EDITH MICHAEL
Mathomong a nywaga ya bo-1930, re be re dula ka ntle ga St. Louis, Missouri, U.S.A., ge yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa a be a re etela. Ka yona nako yeo terata ya go anega diaparo e ile ya kgaoga, ya wišetša diaparo tša mma tše ditšhweu-tšhweu ka lerageng. O ile a amogela dipuku tšeo di bego di sepedišwa e le feela gore mosadi a tloge gomme a di bee ka rakeng a lebale ka tšona.
YEO e be e le nywaga ya tšhaparego, gomme tate o be a ntšhitšwe mošomong. Ka letšatši le lengwe o ile a botšiša ge e ba go be go e-na le selo le ge e le sefe ka ngwakong seo a ka se balago. Mma o ile a mmotša ka dipuku. Tate o ile a thoma go di bala gomme ka morago ga lebakanyana a bolela gore: “Mma, ye ke therešo!”
Mma o ile a araba ka gore: “Ao, e fo ba bodumedi bjo itšego bjo bo nyakago tšhelete go swana le a mangwe ka moka.” Lega go le bjalo, tate o ile a mo kgothaletša gore a dule fase gomme a bale mangwalo le yena. Ge a be a dutše, le yena o be a kgodišegile. Ka morago ga moo ba ile ba thoma go tsoma Dihlatse gomme ba hwetša gore di kopanela holong e hirilwego kgaufsi le bogare bja St. Louis, e lego holo yeo e bego e bile e dirišetšwa metantsho le mediro e mengwe.
Tate le mma ba ile ba sepela le nna—ke be ke e-na le nywaga e ka bago e meraro—gomme re ile ra hwetša holo, eupša motantsho o be o tšwela pele. Tate o ile a nyakišiša nako yeo diboka di bego di swarwa ka yona gomme ra boa. Re ile ra ba ra thoma go ba gona thutong ya Beibele ya beke le beke kgaufsi le moo re bego re dula gona. E be e swarelwa legaeng la mosadi yo a bego a kile a re etela la mathomo. O ile a botšiša gore: “Ke ka baka la’ng le sa tle le bašemanyana ba lena?” Mma o be a na le dihlong tša go bolela gore ba be ba se na dieta. Ge a be a hlalositše mafelelong, go ile gwa newa dieta gomme dikgaetšedi tša-ka tša thoma go ya dibokeng le rena.
Mma o ile a newa tšhemo yeo a bolelago go yona kgaufsi le legae la rena gomme a thoma bodireding bja ntlo le ntlo. Ke be ke e-ya le yena, ke khuta ka yena. Pele ga ge a ithuta go otlela, re be re sepela mo e ka bago go feta khilomithara go ya go namela pese yeo e bego e re iša dibokeng St. Louis. Gaešita le ge go be go e-na le lehlwa le kapoko, le ka mohla ga se ra ka ra foša diboka.
Mma le tate ba ile ba kolobetšwa ka 1934. Le nna ke be ke nyaka go kolobetšwa gomme ka phegelela go fihlela mma a kgopela Hlatse e godilego gore e boledišane le nna ka yona. E ile ya botšiša dipotšišo tše dintši ka mokgwa wo ke bego ke kgona go kwešiša. Ka morago e ile ya botša batswadi ba-ka gore ga ke a swanela go thibelwa go kolobetšwa; go ka gobatša kgolo ya-ka ya moya. Ka gona ke ile ka kolobetšwa selemong se se latetšego ge ke be ke sa na le nywaga e tshelelago.
Ke be ke rata pukwana ya Home and Happiness, yeo ke bego ke dula ke e swere ka dinako tšohle e bile ke e bea ka tlase ga mosamelo wa-ka ge ke robetše. Ke be ke kgopela mma leboelela gore a mpalele yona go fihlela ke e tseba ka hlogo. Letlakala la yona la ka morago le be le e-na le seswantšho sa ngwanenyana yo monyenyane Paradeiseng a e-na le tau. Ke be ke re ngwanenyana yo yo monyenyane ke nna. Seswantšho seo se nthušitše go tsepeletša mahlo a-ka moputsong wa bophelo lefaseng le lefsa la Modimo.
Ke be ke e-na le dihlong kudu, eupša gaešita le ge ke be nka thothomela, ke be ke araba ka mehla dipotšišo Thutong ya Morokami ya phuthego.
Ka manyami, tate o be a boifa gore o tla lahlegelwa ke mošomo wa gagwe gomme a tlogela go kopanela le Dihlatse. Dikgaetšedi tša-ka le tšona di ile tša tlogela.
Bodiredi bja Nako e Tletšego
Mma o be a dumeletše babulamadibogo goba badiredi ba nako e tletšego gore ba emiše koloyana ya bona ka mafuri a jarata ya rena, gomme ge sekolo se tšwile ke be ke ba tlatša bodireding. Go se go ye kae ke be ke nyaka go bula madibogo, eupša tate o ile a ganetša se a dumela gore ke swanetše go ba le thuto e oketšegilego ya lefase. Mafelelong mma o ile a mo kgodiša gore a ntumelele go bula madibogo. Ka gona ka June 1943 ge ke be ke e-na le nywaga e 14, ke ile ka thoma bodiredi bja nako e tletšego. Gore ke thuše ditshenyagalelong tša lapa, ke ile ka šoma mošomo wa boiphedišo wa nakwana gomme ka dinako tše dingwe ke šoma ka nako e tletšego. Lega go le bjalo, ke be ke fihlelela pakane ya kgwedi le kgwedi ya diiri tše 150 modirong wa boboledi.
Ge nako e dutše e e-ya ke ile ka hwetša modirišani wa mmulamadibogo, e lego Dorothy Craden yo a bego a thomile go bula madibogo ka January 1943 ge a be a e-na le nywaga e 17. E be e le Mokatholika yo a fišegago, eupša o ile a kolobetšwa ka morago ga go ithuta Beibele ka dikgwedi tše tshelelago. O bile mothopo wa kgothatšo le matla go nna ka nywaga e mentši, le nna ke le bjalo go yena. Re ile ra gwerana kudu go feta bana ba motho.
Go thoma ka 1945, re ile ra bula madibogo re le gotee ditorotswaneng tša Missouri tšeo go bego go se na diphuthego go tšona. Re ile ra lokiša holo ya diboka kua Bowling Green; mma o ile a tla gomme a re thuša. Ka gona re be re etela magaeng ka moka a lego toropong bekeng e nngwe le e nngwe re laletša batho gore ba tle polelong ya phatlalatša yeo re bego re rulaganya banababo rena ba tšwago St. Louis gore ba tle go e nea. Re be re e-na le palo ya ba magareng ga 40 le 50 bao ba bago gona beke le beke. Ka morago re ile ra dira se se swanago kua Louisiana moo re ilego ra hira tempele ya ba-Mason. Gore re lefelele ditshenyagalelo tša go hira diholo, re be re bea mapokisi a meneelo gomme beke e nngwe le e nngwe ditshenyagalelo ka moka di be di lefša.
Ka morago re ile ra ya Mexico, Missouri, moo re ilego ra hira folete. Re ile ra e lokiša gore phuthego e nyenyane ya moo e e diriše. Moago o be o e-na le diphapoši tše di kopanego le wona tšeo re bego re dula go tšona. Re be re bile re thuša go rulaganyetša dipolelo tša phatlalatša Mexico. Ka morago re ile ra ya motse-mošate, e lego Jefferson City moo mesong ya letšatši le lengwe le le lengwe bekeng re bego re ikopanya le balaodi ba setšhaba diofising tša bona. Re be re dula ka phapošing ya ka godimo Holong ya Mmušo le Stella Willie yo a bego a le bjalo ka mma go rena.
Go tloga moo ka boraro bja rena re ile ra ya ditorotswaneng tša Festus le Crystal City tšeo di bego di batamelane. Re ile ra dula ka ntlwaneng ya dikgogo e fetotšwego bodulo ka morago ga ntlo ya lapa le le thabelago. Ka ge go be go se na banna ba kolobeditšwego, re be re swara diboka ka moka. Bakeng sa mošomo wa nakwana, re be re rekiša ditlolo tša go ikgabiša. Re be re se na dilo tše dintši tše di bonagalago. Ge e le gabotse, re be re sa kgone go lefelela gore mašoba a lego dieteng tša rena a thibje, ka gona mesong e mengwe le e mengwe re be re tsenya khatepokisi ka gare ga tšona gomme bošego yo mongwe le yo mongwe wa rena o be a hlatswa roko e nnoši yeo a nago le yona.
Mathomong a 1948 ge ke be ke e-na le nywaga e 19, nna le Dorothy re ile ra amogela ditaletšo tša go tsena sehlopheng sa bo-12 sa Sekolo sa Beibele sa Watchtower sa Gilead sa baromiwa. Ka morago ga thuto ya dikgwedi tše hlano, barutwana ba lekgolo ba ile ba aloga ka February 6, 1949. E be e le nako ya lethabo le legolo. Batswadi ba-ka ba be ba hudugetše California, gomme mma o ile a tla a e-tšwa moo gore a be gona.
Go Leba Kabelong ya Rena
Dialoga tše 28 di ile tša abelwa go ya Italy—tše 6, go akaretša nna le Dorothy ra abelwa motseng wa Milan. Ka March 4, 1949, re ile ra tloga New York ka sekepe sa Italy sa Vulcania. Leeto le ile la tšea matšatši a 11 gomme mawatle a huduegilego a ile a dira gore bontši bja rena re lwatšwe ke lewatle. Ngwanabo rena Benanti o ile a tla boema-kepeng bja Genoa go tlo re gahlanetša gomme a re bušetša Milan ka setimela.
Ge re fihlile legaeng la baromiwa kua Milan, re ile ra hwetša matšoba ao ngwanenyana yo monyenyane wa Motaliana a bego a a beile ka go e nngwe le e nngwe ya diphapoši tša rena. Nywaga ka morago ngwanenyana yo, e lego Maria Merafina o ile a ya Gilead, a boela Italy gomme nna le yena ra šoma gotee legaeng la baromiwa!
Mesong ya ka morago ga ge re fihlile Milan, re ile ra lebelela ka ntle ka lefasetere la phapoši ya go hlapela. Setarateng sa ka morago go be go e-na le moago o mogolo wa difolete wo o bego o thuthupišitšwe ka pomo. Sefofane sa Amerika sa dipomo se ile sa wiša ka kotsi pomo yeo e ilego ya bolaya malapa ka moka a 80 ao a bego a dula moo. Ka nako e nngwe feketori e ile ya fošwa gomme dipomo tša betha sekolo tša bolaya bana ba 500. Ka gona batho ba be ba tloga ba sa thabele ma-Amerika.
Batho ba be ba lapišitšwe ke ntwa. Ba bantši ba ile ba bolela gore ge e ba ntwa e nngwe e ka thoma, ba be ba ka se ye mafelong a botšhabelo bja dipomo eupša ba be ba tla dula ka gae gomme ba bulele kgase ba hwele moo. Re ile ra ba kgonthišetša gore re tlile moo e sego go emela United States goba mmušo le ge e le ofe o hlamilwego ke batho, eupša go emela Mmušo wa Modimo wo o bego o tla fediša dintwa ka moka le tlaišego yeo di e tlišago.
Motseng o mogolo wa Milan, phuthego e nnoši ya batho ba ka bago 20 goba go feta moo e be e kopanela legaeng la baromiwa. Go be go sešo gwa rulaganywa mašemo a boboledi, ka gona re ile ra thoma go nea bohlatse moagong o mogolo wa difolete. Mojakong wa pele, re ile ra gahlana le Mna. Giandinotti yo a bego a nyaka gore mosadi wa gagwe a tlogele kereke, ka gona o ile a amogela e nngwe ya dipuku tša rena. Mdi. Giandinotti e be e le mosadi yo a botegago yo a nago le dipotšišo tše dintši. O itše: “Ke tla thaba ge le ka ithuta Setaliana gore le kgone go nthuta Beibele.”
Siling ya folete ya bona e be e le godimo kudu gomme lebone le be le sa bontšhe gabotse, ka gona bošego o be a bea setulo sa gagwe godimo ga tafola gore a be kgaufsi le seetša a bale Beibele. O ile a botšiša gore: “Ge nka ithuta Beibele le lena, na ke sa dutše nka ya kerekeng?” Re ile ra mmotša gore ke kgetho ya gagwe. O be a e-ya kerekeng mesong ya Sontaga gomme thapama a e-tla dibokeng tša rena. Ka gona ka letšatši le lengwe o ile a re, “Ga ke sa ya kerekeng.”
Re ile ra botšiša ka gore: “Ka baka la’ng?”
“Ka gobane ga ba rute Beibele, gomme ke hweditše therešo ka go ithuta Beibele le lena.” O ile a kolobetšwa gomme a ithuta le basadi ba bantši bao ba bego ba e-ya kerekeng letšatši le lengwe le le lengwe. Ka morago o ile a re botša gore ge nkabe re ile ra mmotša gore a se ke a ya kerekeng, nkabe a ile a kgaotša go ithuta gomme mohlomongwe nkabe a se a ka a ithuta therešo.
Dikabelo tše Difsa
Ge nako e dutše e e-ya, nna le Dorothy gotee le baromiwa ba bangwe ba bane re ile ra abelwa motseng wa Italy wa Trieste woo ka nako yeo o bego o dulwa ke madira a Brithania le a Amerika. Go be go e-na le Dihlatse tše ka bago lesome feela, eupša palo ye e ile ya gola. Re ile ra bolela Trieste ka nywaga e meraro gomme ge re be re tloga, go be go e-na le bagoeledi ba Mmušo ba 40 bao ba 10 ba bona e bego e le babulamadibogo.
Kabelo ya rena e latetšego e bile motse wa Verona moo go bego go se na phuthego. Eupša ge kereke e be e gateletša babuši ba lefase, re ile ra gapeletšega go tloga. Nna le Dorothy re ile ra abelwa Roma. Moo re ile ra hira phapoši e nago le phahlo gomme ra šoma tšhemo e lego kgaufsi le Vatican. E bile ge re le moo ge Dorothy a be a e-ya Lebanon go ya go nyalana le John Chimiklis. Re bile gotee ka nywaga e ka bago 12, gomme ke ile ka mo hlolosela kudu.
Ka 1955 go ile gwa bulwa legae le lefsa la baromiwa karolong e nngwe ya Roma setarateng se se bitšwago New Appian Way. Yo mongwe wa ba bane ba ba bego ba le legaeng e be e le Maria Merafina, ngwanenyana yo a ilego a bea matšoba ka diphapošing tša rena bošegong bjo re fihlilego ka bjona Milan. Go ile gwa bopša phuthego e mpsha lefelong le la motse. Ka morago ga kopano ya ditšhaba ka moka Roma selemong seo, ke ile ka ba le tokelo ya go ya kopanong Nuremberg, Jeremane. E bile lethabo gakaakang go kopana le bao ba ilego ba kgotlelela kudu ka tlase ga pušo ya Hitler!
Go Boela States
Ka baka la mathata a tša maphelo, ke ile ka boela United States ka 1956 ke le maikhutšong ka baka la bolwetši. Eupša le ka mohla ga se ka ka ka tloša mahlo a-ka moputsong wa go hlankela Jehofa gona bjale le ka mo go sa felego lefaseng la gagwe le lefsa. Ke be ke rulaganyeditše go boela Italy. Lega go le bjalo, ke ile ka kopana le Orville Michael yo a bego a hlankela ntlong-kgolo ya lefase ya Dihlatse tša Jehofa Brooklyn, New York. Re ile ra nyalana ka morago ga kopano ya ditšhaba ka moka ya 1958 New York City.
Go se go ye kae ka morago ga moo re ile ra hudugela Front Royal, Virginia moo re ilego ra thabela go hlankela le phuthego e nyenyane. Re be re dula foleteng e nyenyane ka morago ga Holo ya Mmušo. Mafelelong ka March 1960, go ile gwa nyakega gore re boele Brooklyn bakeng sa go hwetša mošomo wa boiphedišo e le gore re lefelele dikoloto tša rena. Re be re šoma mašego dipankeng tše di fapanego e le gore re kgone go dula tirelong ya nako e tletšego.
Ge re be re le Brooklyn, tate o ile a hlokofala gomme mmatswale a hwa lehlakore go se nene. Ka gona re ile ra dira phetho ya go hudugela Oregon gore re be kgaufsi le bo-mmago rena. Bobedi bja rena re ile ra hwetša mošomo wa nakwana wa boiphedišo gomme ra tšwela pele ka bodiredi bja bobulamadibogo gona moo. Mafelelong a 1964, rena le bo-mmago rena re ile ra phatša naga ka koloi gore re be gona sebokeng sa ngwaga le ngwaga sa Watch Tower Bible and Tract Society kua Pittsburgh, Pennsylvania.
Ge re be re etetše Sehlakahlakeng sa Rhode, re ile ra kgothaletšwa ke molebeledi wa tikologo Arlen Meier le mosadi wa gagwe gore re hudugele motseng-mošate, e lego Providence moo go bego go nyakega bagoeledi ba Mmušo kudu. Bo-mmago rena ba ile ba re kgothaletša go amogela kabelo ye e mpsha, ka gona ka morago ga ge re boetše Oregon, re ile ra rekiša bontši bja dithoto tša rena tša ka ntlong gomme ra huduga.
Go ya Sekolong sa Gilead Gape
Selemong sa 1965, re ile ra ya kopanong Yankee Stadium. Moo re ile ra dira kgopelo ya go ya Sekolong sa Gilead re le banyalani. Mo e ka bago kgwedi ka morago, re ile ra makatšwa ke go amogela difomo tša kgopelo tšeo di bego di swanetše go romelwa ka matšatši a 30. Ke be ke tshwenyegile ka go ya nageng ya kgole ka ge mma a be a sa phele gabotse mmeleng. Eupša o ile a nkgothatša ka gore: “Tlatša dikgopelo tšeo. O a tseba gore ka mehla o swanetše go amogela tokelo le ge e le efe ya tirelo yeo Jehofa a e neago!”
Seo se ile sa rarolla bothata. Re ile ra tlatša dikgopelo gomme ra di romela. E bile mo go makatšago gakaakang go amogela ditaletšo tša go tsena sehlopheng sa bo-42 seo se thomilego ka April 25, 1966! Ka nako yeo Sekolo sa Gilead se be se le Brooklyn, New York. Lebakeng la ka tlase ga dikgwedi tše hlano ka morago, rena ba 106 re ile ra aloga ka September 11, 1966.
Go Abelwa Argentina
Matšatši a mabedi ka morago ga go aloga, re be re le tseleng ya go ya Argentina ka sefofane sa Peruvian Airlines. Ge re fihla Buenos Aires, molebeledi wa lekala Charles Eisenhower o ile a re gahlanetša boema-fofaneng. O ile a re thuša gore re ntšhe ditefelo tša metšhelo ke moka a re iša lekaleng. Re bile le letšatši le tee gore re pakolle gomme re dudišege; ka morago dithuto tša rena tša Sepaniši di ile tša thoma. Kgweding ya pele re be re ithuta Sepaniši ka diiri tše 11 ka letšatši. Kgweding ya bobedi re be re ithuta leleme ka diiri tše nne ka letšatši gomme ra thoma go tšea karolo bodireding bja tšhemo.
Re bile Buenos Aires ka dikgwedi tše hlano ke moka ra abelwa Rosario, e lego motse o mogolo o lego bokgoleng bja mo e ka bago diiri tše nne ka leboa ka setimela. Ka morago ga go hlankela moo ka dikgwedi tše 15, re ile ra romelwa ka leboa-boa kua Santiago del Estero yeo e lego motse wa profense ya lehanata le le fišago. Ge re le moo ka January 1973, mma o ile a hlokofala. Ke be ke se ka ka ka mmona ka nywaga e mene. Seo se ilego sa thuša go nthekga manyaming a-ka e bile kholofelo e kgonthišeditšwego ya tsogo gotee le go tseba gore ke be ke hlankela moo mma a bego a tla rata gore ke hlankele gona.—Johane 5:28, 29; Ditiro 24:15.
Batho ba Santiago del Estero ba be ba e-na le bogwera gomme go le bonolo go thoma dithuto tša Beibele. Ge re be re goroga ka 1968, go be go e-na le ba ka bago 20 goba 30 ba bago gona dibokeng, eupša nywageng e seswai ka morago go be go e-na le ba fetago lekgolo phuthegong ya rena. Go oketša moo, go be go e-na le diphuthego tše pedi tše difsa tša bagoeledi ba magareng ga ba 25 le ba 50 ditoropong tša kgaufsi.
Go Boela States Gape
Ka baka la mathata a tša maphelo, ka 1976 re ile ra abelwa go boela United States re le babulamadibogo ba kgethegilego—kua Fayetteville, Carolina Leboa. Go be go e-na le batho ba bantši ba ba bolelago Sepaniši moo ba e-tšwa Amerika Bogare le Borwa, Dominican Republic, Puerto Rico gaešita le Sepania. Re be re e-na le dithuto tše dintši tša Beibele gomme ge nako e dutše e e-ya phuthego ya Sepaniši ya hlongwa. Re ile ra fetša nywaga e ka bago e seswai kabelong yeo.
Lega go le bjalo, re be re swanelwa ke go ba kgaufsi le mmatswale yo a bego a tšofetše kudu e bile a sa kgone go itirela. O be a dula Portland, Oregon, ka gona re ile ra amogela kabelo e mpsha ya go ya phuthegong ya Sepaniši ya Vancouver, Washington yeo e sego kgole le Portland. Phuthego e be e le e nyenyane ge re be re fihla ka December 1983, eupša re bona batho ba bantši ba bafsa.
Ke feditše nywaga e 53 ke le tirelong ya nako e tletšego ka June 1996 gomme monna wa-ka o feditše nywaga e 55 ka January 1, 1996. Nywageng ye e mentši, ke bile le tokelo ya go thuša ba makgolo go tseba therešo ya Lentšu la Modimo gomme ba neela maphelo a bona go Jehofa. Bontši bja ba mo nakong ye ba hlankela e le bagolo le badiredi ba nako e tletšego.
Ka dinako tše dingwe ke botšišwa ge e ba ke sa dume ge nkabe ke bile le bana. Therešo ke gore, Jehofa o ntšhegofaditše ka bana ba bantši ba moya le ditlogolo. Ee, bophelo bja-ka e bile bjo bo humilego le bjo bo putsago tirelong ya Jehofa. Nka ikwa bjalo ka morwedi wa Jafeta yo a feditšego bophelo bja gagwe ka moka tirelong ya tempele gomme a se ke a ba le bana ka baka la tokelo ya gagwe e kgolo ya tirelo.—Baahlodi 11:38-40.
Ke sa gopola ke ineela go Jehofa ge ke be ke sa le ngwanenyana e monyenyane. Seswantšho sa Paradeise se sa bonagala gabotse ka monaganong wa-ka gona bjale go etša ge se be se le bjalo nakong e fetilego. Mahlo a-ka le pelo di sa tsepeletše moputsong wa bophelo bjo bo sa felego lefaseng le lefsa la Modimo. Ee, kganyogo ya-ka ke go hlankela Jehofa e sego feela ka nywaga e 50, eupša ka mo go sa felego—tlase ga pušo ya Mmušo wa gagwe.
[Seswantšho go letlakala 23]
Dorothy Craden a beile diatla magetleng a-ka le babulamadibogo-gotee le rena ka 1943
[Seswantšho go letlakala 23]
Roma, Italy le baromiwa-gotee le nna ka 1953
[Seswantšho go letlakala 25]
Ke e-na le monna wa-ka