E-bang Le Sebete Ge Topollo E Dutše E Batamela

“Nna ke na le wena, ke tla go hlakodiša, go rialo Jehofa.”—JEREMIA 1:19, PK.

1, 2. Ke ka baka la’ng lapa la motho le nyaka topollo?

TOPOLLO! Ke lentšu le le homotšago gakaakang! Go lopollwa go bolela go hlakodišwa, go lokollwa boemong bjo bobe bjo bo sa thabišego. Se se akaretša kgopolo ya go tlišwa boemong bjo bokaone kudu le bjo bo thabišago kudu.

² Ruri lapa la motho le nyaka topollo e bjalo ka tlalelo gakaakang mo nakong ye! Batho kae le kae ba imelwa le go nyamišwa ke mathata a boima—e lego a tša boiphedišo, a tša leago, a mmele, a tša monagano le a maikwelo. Batho ba bantši ga ba kgotsofale e bile ba nyamišwa ke tsela yeo lefase le laolwago ka yona gomme ba rata go fetogela bokaoneng.—Jesaya 60:2; Mateo 9:36.

“Dinako tše Hlobaetšago Tšeo go Lego Thata go Lebeletšana le Tšona”

3, 4. Ke ka baka la’ng topollo e nyakega kudu mo nakong ye?

³ Ka ge lekgolo le la bo-20 la nywaga le bile le tlaišego e kgolo kudu go feta le ge e le lefe le lengwe, topollo e nyakega kudu mo nakong ye go feta le ge e le neng pele. Lehono batho ba fetago dimilione tše sekete ba phela bodiiding bjo šoro gomme palo yeo e oketšega ka mo e ka bago dimilione tše 25 ngwaga le ngwaga. Ngwaga o mongwe le o mongwe bana ba ka bago dimilione tše 13 ba bolawa ke phepo-mpe goba dibaki tše dingwe tše di tswalanago le bodiidi—e lego ba fetago 35 000 ka letšatši! Batho ba godilego ba dimilione ba bolawa pele ga nako ke malwetši a fapa-fapanego.—Luka 21:11; Kutollo 6:8.

⁴ Dintwa le ditšharakano tša selegae di bakile tlaišego e sa hlalosegego. Puku ya Death by Government e re dintwa, dikgohlano tša morafo le tša bodumedi le polao ya lešaba tšeo di bakwago ke mebušo go babušwa ba yona ka noši “di bolaile batho ba fetago dimilione tše 203 lekgolong le la nywaga.” E tšwela pele ka gore: “Bahu ba ka akanyetšwa go ba batho ba e nyakilego go ba ba dimilione tše 360. Go bjalo ka ge eka batho ba feditšwe ke bolwetši bja Black Plague bja mehleng yeno. Ka kgonthe bo ba feditše, eupša e le leuba la Pušo e sego la ditwatši.” Mongwadi Richard Harwood o hlalositše gore: “Dintwa tša bonkgwete tša nywaga-kgolong e fetilego e be e le dintwa tše dinyenyane ge di bapišwa.”—Mateo 24:6, 7; Kutollo 6:4.

5, 6. Ke eng seo se dirago gore mehla ya rena e be e nyamišago gakaakaa?

⁵ Se se tlaleletšago maemong a nyamišago a nywageng ya morago bjale ke koketšego e kgolo ya bosenyi bjo šoro, boitshwaro bjo bo gobogilego le go thubega ga malapa. Yo e bego e le Mongwaledi wa Thuto wa United States William Bennett o boletše gore badudi ba United States ba oketšegile ka 41 lekgolong ka nywaga e 30, eupša bosenyi bjo šoro bo oketšegile ka 560 lekgolong, go belega bana mo e sego ga molao ka 400 lekgolong, ditlhalo ka 300 lekgolong gomme tekanyo ya go ipolaya ga bafsa ba lego mahlalagading ka 200 lekgolong. Moprofesara wa Yunibesithi ya Princeton John DiIulio yo monyenyane o lemošitše ka dipalo tše di golago tša “bahlasedi ba feteletšego” bao e lego bafsa bao ba “bolayago, ba hlaselago, ba katago, ba hlakolago, ba thubago le ba bakago ditšharakano tše dikgolo setšhabeng. Ga ba boife leswao la go swarwa, bohloko bja go golegwa goba go jewa ke letswalo.” Nageng yeo, polao bjale ke sebaki sa bobedi sa lehu magareng ga bao ba nago le nywaga e 15 go ya go e 19. Le gona bana ba bantši ba nywaga ya ka tlase ga e mene ba hwa ka baka la tshwaro e mpe go e na le bolwetši.

⁶ Bosenyi bjo bo bjalo le bošoro ga di direge setšhabeng se tee. Dinaga tše dintši di bega mekgwa e swanago. Se se tlaleletšago go se ke leuba la go dirišwa ga dihlare-tagi mo e sego ga molao mo go senyago ba dimilione. Sydney Morning Herald ya Australia e itše: “Kgwebo ya dihlare-tagi ya ditšhaba ka moka e fetogile kgwebo ya bobedi ya lefase e nago le tšhelete e ntši kudu go latela kgwebo ya dibetša.” Lebaka le lengwe ke bošoro le boitshwaro bjo bo gobogilego tšeo bjale di atilego thelebišeneng. Dinageng tše dintši, nakong ya ge ngwana a e-ba le nywaga e 18, o ba a šetše a bone ditiro tše masome a dikete tša bošoro go TV le tše di sa balegego tša boitshwaro bjo bo gobogilego. Yeo ke tutuetšo e gobošago kudu, ka ge semelo sa rena se bopša ke seo re fepago menagano ya rena ka sona ka mehla.—Ba-Roma 12:2; Ba-Efeso 5:3, 4.

7. Boporofeta bja Beibele bo ile bja bolela bjang e sa le pele ka maemo a gona bjale a mabe?

⁷ Boporofeta bja Beibele bo boletše e sa le pele ka mo go nepagetšego ka mohuta wo o boifišago wa ditiragalo lekgolong la rena la nywaga. Bo boletše gore go be go tla ba le dintwa tša lefase ka bophara, mauba a malwetši, ditlhaelelo tša dijo le go hloka molao mo go oketšegago. (Mateo 24:7-12; Luka 21:10, 11) Ge re ela hloko boporofeta bjo bo ngwadilwego go 2 Timotheo 3:1-5, go bjalo ka ge eka re theeditše dipego tša ditaba tša bošego bjo bongwe le bjo bongwe. Bo hlaola mehla ya rena e le ‘mehla ya bofelo’ gomme bja hlalosa batho e le ‘baithati, barati ba tšhelete, ba ba sa kwego batswadi, ba ba sa botegego, ba ba se nago maikwelo a borutho a tlhago, ba ba se nago boitshwaro, ba bogale, ba ba ikgogomošago, barati ba maipshino go e na le go ba barati ba Modimo.’ (NW) Ke kamoo lefase le lego ka gona lehono. Go bjalo ka ge William Bennett a dumetše ka gore: “Go na le dipontšho tše dintši kudu tša . . . go bola ga tlhabologo.” Go bile go boletšwe gore tlhabologo e fedile le ntwa ya pele ya lefase.

8. Ke ka baka la’ng Modimo a ile a tliša Meetse-fula mehleng ya Noage, gomme se se tswalana bjang le mehla ya rena?

⁸ Boemo bjale ke bjo bo bobe kudu le go feta pele ga Meetse-fula a mehleng ya Noage ge “lefase [le be] lè tletše tša sehloxo.” Morago nakong yeo, batho ka kakaretšo ba ile ba gana go sokologa ditseleng tša bona tše mpe. Ka go rialo, Modimo o ile a re: “Mo batho ba tlaxo xôna, lefase le tlala tša sehloxo. Byale Nna ke tlo ba senya xo-tee le lefase.” Meetse-fula a ile a fediša lefase leo la bošoro.—Genesi 6:11, 13; 7:17-24.

Ga go na Topollo Yeo e ka Tlišwago ke Batho

9, 10. Ke ka baka la’ng re sa swanela go lebelela batho gore ba nee topollo?

⁹ Na maiteko a batho a ka re lopolla maemong a a mabe? Lentšu la Modimo le araba ka gore: “Se boteng maxoši e lexo bana ba batho, bao xo sexo phološô xo bôná.” “Motho yo a sepelago ga a tsebe go tsebiša dikgato tša gagwe mo a yago ntshe.” (Psalme 146:3; Jeremia 10:23, PK) Nywaga e dikete ya histori e hlatsetše ditherešo tšeo. Batho ba lekile tshepedišo e nngwe le e nngwe ya tša dipolitiki, tša boiphedišo le ya tša leago yeo e ka akanywago, eupša maemo a befela pele. Ge nkabe go bile le tharollo ya motho, nkabe e bonagetše ga bjale. Go e na le moo, therešo ke gore ‘motho o buša ba bangwe ka go ba senya.’—Mmoledi 8:9, PK; Diema 29:2; Jeremia 17:5, 6.

¹⁰ Nywageng e sego kae e fetilego, yo e bego e le moeletši wa tša tlhapetšo ya setšhaba wa United States Zbigniew Brzezinski o itše: “Mafelelo a sa phemegego a nyakišišo le ge e le efe yeo e ikemetšego ya ditshekamelo tša lefase ke gore khuduego ya tša leago, mpherefere wa bopolitiki, mathata a tša boiphedišo le kgohlano ya ditšhaba-tšhaba go bonala e tla ba tše apareditšego kudu.” O okeditše ka gore: “Poifo yeo e lebeletšanego le batho [ke] go hloka taolo ga lefase.” Kakanyetšo yeo ya maemo a lefase ke e swanetšego kudu lehono. Ge a hlalosa ka mehla ye ya bošoro bjo bo oketšegilego, morulaganyi wa Register ya New Haven, Connecticut o itše: “Go bonala boemo bo tšwile taolong kudu gore re ka kgona go bo thibela.” Aowa, go senyega ga lefase go ka se ke gwa thibelwa ka gobane boporofeta bjo bo lego mabapi le ‘mehla [ye] ya bofelo’ bo boletše gape gore: “Batho ba babe le baaroši, bobe bya bôná bo tlo fêla bò xola bò e-ya, bà fora ba bangwê, le bôná bà forwa.”—2 Timotheo 3:13.

11. Ke ka baka la’ng maemo a befelago pele a ka se ke a dirollwa ka maiteko a batho?

¹¹ Batho ba ka se kgone go dirolla mekgwa ye ka gobane Sathane ke “modimo wa lefase lé.” (2 Ba-Korinthe 4:4) Ee, “lefase ka moka le rapaletše matleng a yo kgopo.” (1 Johane 5:19, NW; bona le Johane 14:30.) Beibele e bolela ka mo go swanetšego ka mehla ya rena gore: “Ba madi-mabe ké lena ba Le axilexo lefaseng le lewatleng, xobane Diabolo ó theoxetše xo lena à tuka boxale ka kudu; ó tseba xe a sa šaletšwe ke lebakanyana fêla.” (Kutollo 12:12) Sathane o a tseba gore pušo ya gagwe le lefase la gagwe di kgaufsi le go fela, ka gona o swana le “tau e bôpaxo; ó nyaka yo a kaxo mo metša.”—1 Petro 5:8.

Topollo e Batametše —Bakeng sa Bomang?

12. Topollo e batametše bakeng sa bomang?

¹² Maemo a thata ao a oketšegago lefaseng ke bohlatse bjo bo lego molaleng bja gore phetogo e kgolo—e lego topollo e kgolo e le ka kgonthe—e batametše kudu! Bakeng sa bomang? Topollo e batametše bakeng sa bao ba elago hloko dipontšho tša temošo le bao ba gatago mogato o swanetšego. Johane wa Pele 2:17 e bontšha seo se swanetšego go dirwa: “Lefase [tshepedišo ya Sathane ya dilo] le a feta, le yôna kxanyoxô ya lôna. E a tl’o xo dula à le xôna xo ya xo ile, ké eo a diraxo tše Modimo a di rataxo.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.)—Bona le 2 Petro 3:10-13.

13, 14. Jesu o gateletše bjang go nyakega ga go dula re phakgame?

¹³ Jesu o boletše e sa le pele gore lekoko le le gobogilego la mehleng yeno le kgaufsi le go fedišwa nakong ya masetla-pelo “a a sešoxo a bônwa xo tloxa mola lefase lè thôma xo ba xôna, a a ka se kexo a ba xôna le ka mohla o mongwê.” (Mateo 24:21) Ke ka baka leo a ilego a lemoša ka gore: “Fêla, Le itôtê xore dipelo tša lena di se kê tša imêlwa ke bohori le xo boiwa, le dipelaêlô tša bophelô byono, ’me letšatši leo la tlo Le wêla sehloxo. Xobane le tlo etša sefu xe le wêla ba ba dutšexo lefaseng mo xo fêla. Phakxamang-xe, Le fêlê Le rapêla ka mabaka ohle, xore Le hwetšwê Lè loketše xo phônyôkxa tšeo ka moka di tl’o xo dirêxa.”—Luka 21:34-36.

¹⁴ Bao ba ‘itotago’ le go ‘phakgama’ ba tla tsoma thato ya Modimo gomme ba e dira. (Diema 2:1-5; Ba-Roma 12:2) Ba ke bao ba tlago “xo phônyôkxa” tshenyegong yeo e lego kgaufsi le go tlišwa tshepedišong ya Sathane. Ba ka kgodišega ka mo go feletšego gore ba tla lopollwa.—Psalme 34:15; Diema 10:28-30.

Molopolodi yo Mogolo

15, 16. Molopolodi yo mogolo ke mang, gomme ke ka baka la’ng re kgodišegile gore dikahlolo tša gagwe e tla ba tša go loka?

¹⁵ Gore bahlanka ba Modimo ba lopollwe, Sathane le tshepedišo ya gagwe ka moka ya dilo ya lefase ka bophara ba swanetše go tlošwa. Se se nyaka mothopo wa topollo o matla kudu go feta batho. Mothopo woo ke Jehofa Modimo, Mmuši yo a Phagamego, Mmopi yo matla ohle wa legohle le le makatšago. Ke Molopolodi yo mogolo: “Morêna ké Nna kè nnoši; xa xo Mophološi xe e se Nna.”—Jesaya 43:11; Diema 18:10.

¹⁶ Jehofa o na le tekanyo e feletšego ya matla, bohlale, toka le lerato. (Psalme 147:5; Diema 2:6; Jesaya 61:8; 1 Johane 4:8) Ka gona ge a phetha dikahlolo tša gagwe, re ka kgodišega gore ditiro tša gagwe e tla ba tša go loka. Aborahama o ile a botšiša gore: “Naa Moahlodi wa lefase ka moka a ka se dirê se se swanetšexo naa!” (Genesi 18:24-33) Paulo o ile a bolela gore: “A ke xo re mo xo Modimo xo na le xo se loke?—Xa xo byalo.” (Ba-Roma 9:14) Johane o ngwadile gore: “Xo byalo Morêna Modimo Ra-matla-ohle; ’kahlolô tša xaxo ké tša therešô le tokô.”—Kutollo 16:7.

17. Bahlanka ba Jehofa ba ile ba bontšha bjang kgodišego dikholofetšong tša gagwe nakong e fetilego?

¹⁷ Ge Jehofa a holofetša topollo, o tla e phetha ka ntle le go palelwa. Jošua o itše: “Xa xo a’ hlaêla le setee sa tše botse ka moka tše Morêna a di [holofeditšego, NW].” (Jošua 21:45) Salomo o itše: “Mo xo mantšu a mabotse ka moka a a a [holofeditšego, NW] . . . , xa xo na le letee le le wetšexo fase.” (1 Dikxoši 8:56) Moapostola Paulo o boletše gore Aborahama “xa a ka a . . . belaêla ka xo se dumêle; . . . à kxodilwe ruri xore Modimo ó na le matla a xo dira se a mo holofedišitšexo sôna.” Sara le yena “o be a holofetše [Modimo] yo a mo holofeditšego gore ke yo a botegago.”—Ba-Roma 4:20, 21; Ba-Hebere 11:11, PK.

18. Ke ka baka la’ng bahlanka ba Jehofa ba ka kgodišega gore ba tla lopollwa lehono?

¹⁸ Go fapana le batho, Jehofa o botega ka mo go feletšego, o phetha lentšu la gagwe. “Morêna wa mašaba ó enne a re: Xe xo sa direxe tše ke di xopotšexo, xe xo sa tšwêlêle tše ke di rerilexo, e tlo ba è se Nna!” (Jesaya 14:24) Ka gona, ge Beibele e bolela gore “Jehofa o kgona go phološa batho ba boineelo go Modimo molekong, le go bolokela batho ba sa lokago letšatši la kahlolo gore ba fedišwe,” re ka kgodišega ka mo go tletšego gore se se tla direga. (2 Petro 2:9, NW) Gaešita le ge ba beilwe kotsing ya go fedišwa ke manaba a matla, bahlanka ba Jehofa ba ba le sebete ka baka la boemo bja gagwe bja kgopolo bjo bo bonagatšwago kholofetšong ya gagwe go yo mongwe wa baporofeta ba gagwe e rego: “Ba tlo lwa nago, eupša ba ka se ke ba go kgona, gobane Nna ke na le wena, ke tlo go hlakodiša, go rialo Jehofa.”—Jeremia 1:19, PK; Psalme 33:18, 19; Tito 1:2.

Topollo Nakong e Fetilego

19. Jehofa o ile a lopolla Lota bjang, gomme se se swana ka eng bakeng sa mehla ya rena?

¹⁹ Re ka kgothatšwa kudu ke go nagana ka tše dingwe tša ditiro tša Jehofa tša nakong e fetilego tša go phološa. Ka mohlala, Lota o be a “tenexile” o šoro ka baka la bokgopo bja Sodoma le Gomora. Eupša Jehofa o ile a lemoga “tumô” malebana le metse yeo. O ile a romela batseta ba gagwe ka nako e swanetšego go kgothaletša Lota le lapa la gagwe gore ba tšwe lefelong leo gatee-tee. Mafelelo e bile afe? Jehofa o ile a “phonyokxiša Loto moloki,” “metse yela ya Sodoma le Gomora ó e lahlile ya ba molôra.” (2 Petro 2:6-8; Genesi 18:20, 21) Le lehono Jehofa o lemoga tumo mabapi le bokgopo bjo bogolo bja lefase le. Ge batseta ba gagwe ba mehleng yeno ba phethile modiro wa bona o akgofilego wa go nea bohlatse go fihla bokgoleng bjoo a bo nyakago, o tla gata mogato malebana le lefase le gomme a phološa bahlanka ba gagwe go etša ge a dirile ka Lota.—Mateo 24:14.

20. Hlalosa go lopolla ga Jehofa Isiraele ya bogologolo Egipita.

²⁰ Batho ba dimilione ba Modimo ba be ba dirilwe makgoba go Egipita ya bogologolo. Jehofa o ile a bolela ka bona gore: “Ke ba kwile xe ba xôlôla . . . ruri, ditlaišêxô tša bôná ke a di tseba. Byale ke tletše tšôna, xore ke ba namolêlê.” (Ekisodo 3:7, 8) Lega go le bjalo, ka morago ga go dumelela batho ba Modimo gore ba sepele, Farao o ile a fetola monagano wa gagwe gomme a ba šala morago le bahlabani ba gagwe ba matla. Ba-Isiraele ba ile ba bonala ba kgakgetšwe Lewatleng le Lehwibidu. Lega go le bjalo, Moše o itše: “Le se boifê! Êmang! Lehono ké mo Le tl’o xo bôna phološô ye Morêna a tl’o xo Le dirêla lehono!” (Ekisodo 14:8-14) Jehofa o ile a aroganya Lewatle le Lehwibidu gomme ba-Isiraele ba phonyokga. Bahlabani ba Farao ba ile ba ba hlomarela, eupša Jehofa a diriša matla a gagwe moo “’watlê [le ilego] la ba tšea; ba têka wa morodu, ba ile le bodiba byo boxolo.” Ka morago ga moo, Moše o ile a hlalalela Jehofa ka kopelo ka gore: “Ké mang . . . mo-etša-Wêna Mo-ithlama ka bokxêthwa? Wa xo rêtwa ka di-thšoša-batho, Mo-dira-matete.”—Ekisodo 15:4-12, 19.

21. Batho ba Jehofa ba ile ba phološwa bjang go Amoni, Moaba le Seire?

²¹ Lebakeng le lengwe ditšhaba tšeo e lego manaba tša Amoni, Moaba le Seire (Edomo) di ile tša bea batho ba Jehofa kotsing ya go ba fediša. Jehofa o itše: “Le se kê la boifa mašaba a makaakaa á [a manaba]; Le se kê la a thšoxa; xobane ntwa xa se ya lena, ké ya Modimo. . . . Xa se lena Le tl’o xo hlabana fao. . . . Le êmê, Le bônê xe Morêna a phološa, à na le lena.” Jehofa o ile a lopolla batho ba gagwe ka go tšwela pele a baka kgakanego gare ga manaba e le gore a bolayane.—2 Koronika 20:15-23.

22. Ke topollo efe ya mohlolo yeo Jehofa a ilego a e nea Isiraele go Asiria?

²² Ge Mmušo wa Lefase wa Asiria o be o e-tla go lwantšha Jerusalema, Kgoši Sanheribe o ile a rumola Jehofa ka go botša le batho ba ba lego morakong gore: “Mo xo medimo yohle ya dinaxa [tšeo ke di fentšego] ké ofe o kxonnexo xo namolêla naxa ya wôna seatleng sa-ka, xe Le re: Morêna ó tlo namolêla Jerusalêma seatleng sa-ka!” O ile a botša bahlanka ba Modimo gore: “Hiskia a a lesê xo Le ruta xo bôta Morêna, ka xe a re: Morêna a ka se lese xo re hlakodiša.” Ka gona Hiskia o ile a rapelela topollo ka go tšwa pelong, “[gore] mebušô yohle ya lefase e tlê e tsebê xobane Modimo ké Wene Morêna Ò nnoši.” Jehofa o ile a bolaya mašole a 185 000 a Asiria gomme bahlanka ba Modimo ba lopollwa. Ka morago ge Sanheribe a be a rapela modimo wa gagwe wa maaka, barwa ba gagwe ba ile ba mmolaya.—Jesaya, dikgaolo 36 le 37.

23. Ke dipotšišo dife tšeo di nyakago go arabja mabapi le topollo lehono?

²³ Re ka ba le sebete e le ka kgonthe ge re bona kamoo Jehofa a ilego a lopolla batho ba gagwe ka mo go makatšago ka gona nakong e fetilego. Go thwe’ng ka mehla yeno? Bahlanka ba gagwe ba botegago ba tla tloga ba tsena boemong bofe bjo kotsi bjo bo tla nyakago topollo ya gagwe ya mohlolo? Ke ka baka la’ng a letile go fihlela gona bjale gore a ba lopolle? Go tla ba le go phethagala gofe ga mantšu a Jesu a rego: “E re xe tšeo di thôma xo dirêxa, Le inamoloxê, Le tsošê dihlôxô tša lena, ka xobane xo tlo ba xò batamêla topollô ya lena”? (Luka 21:28) Gona topollo e tla tlela bjang bahlanka ba Modimo bao ba šetšego ba hwile? Sehlogo se se latelago se tla ahla-ahla dipotšišo tše.

Dipotšišo tša Tlhahlobo

◻ Ke ka baka la’ng topollo e nyakega kudu?

◻ Ke ka baka la’ng re sa swanela go lebelela go batho bakeng sa topollo?

◻ Topollo e batametše bakeng sa bomang?

◻ Ke ka baka la’ng re ka kgodišega ka topollo ya Jehofa?

◻ Ke mehlala efe ya go lopollwa ga nakong e fetilego yeo e lego e kgothatšago?

[Seswantšho go letlakala 10]

Aborahama o be a le gare ga bao ba bego ba kgodišegile ka mo go tletšego ka Jehofa