‘Re Dirile Seo Re Bego Re Swanetše Go Se Dira’
KA GE GO ANEGA GEORGE COUCH
Ka morago ga ge re be re feditše meso bodireding bja ntlo le ntlo, modirišani wa-ka o ile a ntšha disangwetši tše pedi. Ge re feditše go ja, ke ile ka ntšha sekerete gore ke kgoge. O ile a botšiša gore: “O bile therešong nako e kaaka’ng?” Ke ile ka mmotša gore: “Bošego bja maabane e be e le seboka sa pele seo ke bilego go sona.”
KE BELEGWE ka March 3, 1917, polaseng ya dikhilomithara tše ka bago 50 ka bohlabela bja Pittsburgh, Pennsylvania, U.S.A. kgaufsi le torotswana ya Avonmore. Moo batswadi ba-ka ba ile ba godiša bo-morwarre ba bane, kgaetšedi le nna.
Re be re sa tlwaetšwa kudu ka tlwaetšo ya bodumedi. Batswadi ba-ka ba be ba e-ya kerekeng ka nako e nngwe, eupša ba ile ba tlogela go ya ge rena bana re be re sa le ba banyenyane. Lega go le bjalo, re be re dumela go Mmopi gomme bophelo bja rena bja lapa bo be bo latela melao ya motheo yeo e hwetšwago ka Beibeleng.
Tlwaetšo e botse kudu yeo ke e hweditšego go batswadi ba-ka e be e le mabapi le boikarabelo—kamoo bo ka tšewago ka gona le go bo rwala. Ke kamoo bophelo bja dipolaseng bo bego bo le ka gona. Eupša bophelo bja rena e be e se go fo šoma. Re be re thabela boithabišo bjo bobotse, bjalo ka go bapala basketball le baseball, go namela dipere le go rutha. Tšhelete e be e hlokega mehleng yeo, lega go le bjalo bophelo polaseng bo be bo le bose. Re be re tsena sekolo ka moagong wa phapoši e tee ge re be re sa le sekolong sa tlase gomme ra ya sekolong toropong nywageng ya rena ya ge re le sekolong se se phagamego.
Bošegong bjo bongwe ke be ke sepela toropong le mogwera wa-ka. Ngwanenyana yo mobotse o ile a tšwa ka ntlong ya gagwe go tla go dumediša mogwera wa-ka. O ile a ntsebiša go Fern Prugh. Se sebotse ke gore o be a dula lefelong leo sekolo se se phagamego se bego se le go lona. Gantši ge ke feta ntlong ya gabo, Fern o ba a šoma mediro ya ka gae. Go molaleng gore e be e le seroto, e lego seo se ilego sa nkgahla. Re ile ra godiša segwera sa kgaufsi gomme ra ratana ra ba ra nyalana ka April ya 1936.
Go Hwetša Therešo ya Beibele
Pele ga ge ke be ke belegwa, go be go na le mokgekolo yo batho ba toropong ba bego ba mo swara gampe ka baka la bodumedi bja gagwe. Mma o be a mo etela ka Mekibelo ge a be a e-ya toropong go ya go reka. Mma o be a hlwekiša ntlo ya gagwe gomme a mo thuša ka mešongwana e mengwe, a dira bjalo go fihlela mosadi a hlokofala. Ke dumela gore Jehofa o ile a šegofatša mma ka ge e be e le yo botho go mosadi yo yo e bego e le Morutwana wa Beibele, ka ge Dihlatse tša Jehofa di be di bitšwa bjalo ka nako yeo.
Nako e nngwe ka morago ga moo, morwedi yo monyenyane wa rakgadi o ile a hlokofala gatee-tee. Kereke ga se ya ka ya homotša rakgadi, eupša moagišani yo e bego e le Morutwana wa Beibele o ile a mo homotša. Morutwana wa Beibele o ile a mo hlalosetša seo se diregago ge motho a e-hwa. (Jobo 14:13-15; Mmoledi 9:5, 10) Se e bile mothopo wa khomotšo e kgolo. Rakgadi le yena o ile a bolela le mma ka kholofelo ya tsogo. Se se ile sa tsoša kgahlego ya mma ka ge batswadi ba gagwe ba ile ba hwa ge e be e sa le yo monyenyane gomme o be a fišegela go tseba seo se diregago go motho lehung. Phihlelo yeo e ile ya gatiša go nna bohlokwa bja go diriša ka mo go holago dibaka tša go nea bohlatse bjo bo sa rulaganyetšwago ka mehla.
Ka bo-1930, mma o ile a thoma go theetša mananeo a radio a mesong ya Sontaga a Joseph F. Rutherford, yo e bego e le mopresidente wa Watch Tower Bible and Tract Society. Nywageng yeo, Dihlatse gape di ile tša thoma modiro wa ntlo le ntlo moo re bego re dula gona. Ba be ba bea keremafomo ya go šikarwa ka jarateng ka tlase ga sehlare se se nago le moriti gomme ba bapala dithero tše di gatišitšwego tša Ngwanabo rena Rutherford. Dikgatišo tšeo le dimakasine tša Morokami le Golden Age (yeo bjale e lego Phafoga!) di ile tša dira gore kgahlego ya mma e dule e le gona.
Nywaga e sego kae ka morago ka 1938, go ile gwa romelwa karata go babeeletši ba Morokami yeo e bego e ba laleletša go ya sebokeng se se kgethegilego legaeng la motho la bokgole bja dikhilomithara tše ka bago 25. Mma o be a nyaka go ba gona, ka gona nna le Fern gotee le bo-mogolw’ake re ile ra mo felegetša. John Booth le Charles Hessler, e lego balebeledi ba basepedi ba Dihlatse tša Jehofa ba ile ba nea dipolelo go rena ba ka bago 12. Ka morago ga moo, ba ile ba thoma go rulaganya sehlopha sa go tšea karolo bodireding mesong e latelago. Ga go le yo a ilego a ithapela go sepela le bona, ka gona Ngwanabo rena Hessler o ile a nkgetha gomme a botšiša gore, “Ke ka baka la’ng o sa sepele le rena?” Ke be ke sa tsebe gabotse seo ba bego ba e-ya go se dira, eupša ke be ke se na lebaka la go se ba thuše.
Re ile ra ya ka ntlo le ntlo go fihlela mo e ka bago mosegare, ke moka Ngwanabo rena Hessler a ntšha disangwetši tše pedi. Re ile ra dula fase manamelong a kereke gomme ra thoma go ja. E bile ka morago ga ge ke ntšhitše sekerete seo moo Ngwanabo rena Hessler a ilego a tseba ge ke be ke bile gona sebokeng se tee feela. O ile a ithapela go tla dijong tša mantšiboa bjona bošego bjoo gomme a re kgopela gore re laletše baagišani bakeng sa poledišano ya Beibele. Ka morago ga dijo tša mantšiboa o ile a swara thuto ya Beibele le rena gomme a nea polelo go sehlopha sa ba ka bago lesome bao ba bego ba tlile. O ile a re botša gore re swanetše go ba le thuto ya Beibele beke e nngwe le e nngwe. Gaešita le ge baagišani ba rena ba se ba ka ba dumelelana le se, nna le Fern re ile ra rulaganyetša go ba le thuto ya legae ya Beibele ya beke le beke.
Tšwelopele Therešong
Go se go ye kae ka morago ga moo, nna le Fern re ile ra ya bodireding bja tšhemo. Re be re dutše setulong sa ka morago sa koloi gomme re be re sa tšwa go gotetša disekerete tša rena ge mogolw’ake a re gadima gomme a re: “Ke sa tšwa go tseba gore Dihlatse ga di kgoge.” Gatee-tee Fern o ile a lahla sekerete sa gagwe ka lefasetere—nna ke ile ka feleletša sa-ka. Gaešita le ge re be re thabela go kgoga, le ka mohla ga se ra ka ra swara sekerete gape.
Ka morago ga kolobetšo ya rena ka 1940, nna le Fern re be re le sebokeng moo re bego re ithuta sehlogo seo se bego se kgothaletša go bula madibogo, bjalo ka ge modiro wa boboledi wa nako e tletšego o bitšwa bjalo. Ge re le tseleng re e-ya gae, ngwanabo rena yo mongwe o ile a re botšiša gore: “Ke ka baka la’ng wena le Fern le sa yo bula madibogo? Ga go na seo se le thibelago.” Re be re ka se kgone go ganetšana le yena, ka gona re ile ra itira ba hwetšagalago. Ke ile ka tsenya tsebišo ya go rola modiro ya matšatši a 30 lefelong la-ka la modiro gomme ra dira dithulaganyo tša go bula madibogo.
Re ile ra boledišana le Mokgatlo wa Watch Tower mabapi le moo re bego re swanetše go hlankela gona, ke moka ra hudugela Baltimore, Maryland. Moo go be go na le legae la babulamadibogo gomme ditshenyagalelo tša madulo le dijo e be e le R48 ka kgwedi. Re be re e-na le tšhelete yeo re e bolokilego yeo re bego re nagana gore e be e tla re thuša go fihla ka Haramagedone. (Kutollo 16:14, 16) Go feta moo, ka mehla re be re nagana gore Haramagedone e be e le kgaufsi kudu. Ka gona ge re be re thoma go bula madibogo re ile ra tlogela legae la rena le go tlogela tšohle.
Re ile ra bula madibogo Baltimore go tloga ka 1942 go fihla ka 1947. Nywageng yeo kganetšo ya modiro wa Dihlatse tša Jehofa e be e le e šoro kudu. Go e na le go otlela koloi ya rena gore re ye magaeng a barutwana ba rena ba Beibele, ka dinako tše dingwe re be re išwa ke yo mongwe. Ka tsela yeo maotwana a koloi ya rena a be a ka se phunywe ka thipa. Ga go na yo a ratago kganetšo e bjalo, eupša nka bolela gore re thabetše bodiredi bja tšhemo ka mehla. Ge e le gabotse, re be re lebelela pele kgahlegong e oketšegilego go direng modiro wa Morena.
Re be re dirišitše gatee-tee tšhelete ka moka yeo re bego re e bolokile. Dithaere tša koloi ya rena di ile tša hlagala, gomme gwa ba bjalo le ka diaparo tša rena le dieta. Re ile ra babja gabedi goba gararo ka nako e telele. Go be go se bonolo go tšwela pele, eupša le ka mohla ga se ra ka ra nagana go tlogela. Le ka mohla ga se ra ka ra ba ra bolela ka gona. Re ile ra fokotša dilo tše dingwe bophelong e le gore re kgone go dula modirong wa bobulamadibogo.
Go Fetoša Kabelo
Ka 1947 re ile ra ya kopanong Los Angeles, California. Ge re le moo, nna le mogolw’ake William, yo mongwe le yo mongwe o ile a newa lengwalo leo le bego le re abela modirong wa bosepedi bakeng sa go etela le go thuša diphuthego. Nakong yeo re be re sa hwetše tlwaetšo le ge e le efe e kgethegilego ya modiro woo. Re be re fo sepela. Nywageng e šupago e latetšego, nna le Fern re ile ra hlankela Ohio, Michigan, Indiana, Illinois le New York. Ka 1954 re ile ra laleletšwa go tsena sehlopheng sa bo-24 sa Gilead, e lego sekolo sa go tlwaetša baromiwa. Ge re le moo Fern o ile a swarwa ke polio. Ka mo go thabišago, o ile a fola gomme ra abelwa modiro wa bosepedi New York le Connecticut.
Ge re hlankela Stamford, Connecticut, Nathan H. Knorr, yo e bego e le mopresidente wa Mokgatlo wa Watch Tower ka nako yeo o ile a re kgopela gore re fetše mafelo-beke le yena le mosadi wa gagwe, Audrey. Ba ile ba re fepa ka dijo tše bose ka nama ya kgomo le dilwana-lwana. Re be re tlwaelane le bona pele ga moo gomme ke be ke tseba Ngwanabo rena Knorr gabotse moo ke bego ke lemoga gore o be a na le selo seo a se nagannego ka ntle le go kopana ga rena le dijo tša mantšiboa. Bošegong bjoo ka morago o ile a mpotšiša gore, “O be o tla ikwa bjang ka go tla Bethele?”
Ke ile ka araba ka gore: “Ke tloga ke sa kgonthišege; ga ke tsebe mo gontši ka bophelo bja Bethele.”
Ka morago ga go nagana ka se ka dibeke tše mmalwa, re ile ra botša Ngwanabo rena Knorr gore re be re tla tla ge e ba a be a nyaka re e-tla. Bekeng e latetšego re ile ra amogela lengwalo la gore re tle Bethele ka April 27, 1957, e lego letšatši la ngwaga wa bo-21 la lenyalo la rena.
Letšatši leo la pele re le Bethele, Ngwanabo rena Knorr o ile a nnea taelo e kwalago ya seo se bego se letetšwe. O ile a mpotša gore: “Ga o sa hlwa o le mohlanka wa tikologo; o mo bakeng sa go šoma Bethele. Wo ke modiro o bohlokwa-hlokwa wo o swanetšego go o dira gomme re nyaka gore o diriše nako ya gago le matla go dirišeng tlwaetšo yeo o e hwetšago mo Bethele. Re nyaka o dula.”
Bophelo Bethele bo na le Morero
Kabelo ya pele yeo ke bilego le yona e bile Mafapheng a Dimakasine le tša Thomelo. Ka morago ga nywaga e ka bago e meraro, Ngwanabo rena Knorr o ile a romela molaetša wa gore ke tle ofising ya gagwe. O ile a ntsebiša ka nako yeo gore lebaka-baka la gore ke tlišwe Bethele e be e le go tlo šoma legaeng. Ditaelo tša gagwe di be di tloga di lebanya, “O tlile mo go tlo laola Legae la Bethele.”
Go laola Legae la Bethele go ile gwa nkgopotša dithuto tšeo batswadi ba-ka ba bego ba nthutile tšona ge ke be ke gola polaseng. Legae la Bethele le tloga le swana le lapa le le tlwaelegilego. Go na le diaparo tšeo di swanetšego go hlatswiwa, dijo tšeo di swanetšego go apewa, dibjana tšeo di swanetšego go hlatswiwa, malao ao a swanetšego go alolwa le tše dingwe. Thulaganyo ya legae e leka go dira gore Bethele e be lefelo le le kgahlišago leo go ka dulwago go lona, e lego leo motho a ka le bitšago legae la gagwe.
Ke dumela gore go na le dithuto tše dintši tšeo malapa a ka ithutago tšona tša kamoo Bethele e šomago ka gona. Re tsoga e sa le mesong gomme ra thoma letšatši ka dilo tša moya ka go ahla-ahla temana ya letšatši le letšatši ya Beibele. Go letetšwe gore re šome ka thata gomme re phele bophelo bjo bo leka-lekanego fela e le bja leema-ema. Bethele ga e swane le lefelo la bodula-noši, ka ge ba bangwe ba ka nagana bjalo. Re phetha mo gontši ka baka la tsela ya rena ya bophelo e rulagantšwego. Ba bantši ba itše tlwaetšo yeo ba e hweditšego mo e ba thušitše ka morago go amogela boikarabelo malapeng a bona le ka phuthegong ya Bokriste.
Masogana le basadi ba bafsa bao ba tlago Bethele ba ka abelwa go hlwekiša, go šoma bohlatswetšong goba feketoring. Lefase le ka dira gore re dumele gore mediro e bjalo ya diatla e a nyatšiša e bile ga se ya re swanela. Lega go le bjalo, bafsa ba lego Bethele ba lemoga gore dikabelo tše bjalo tša modiro di a nyakega bakeng sa gore lapa la rena le tšwele pele ka tshwanelo le ka lethabo.
Lefase le ka ba la godiša kgopolo ya gore o nyaka boemo le botumo gore o thabe e le ka kgonthe. Seo se fošagetše. Ge re dira seo re abetšwego go se dira, re ‘dira seo re swanetšego go se dira,’ gomme re hwetša tšhegofatšo ya Jehofa. (Luka 17:10) Re ka ba le kgotsofalo le lethabo tša kgonthe ge e ba feela re gopola morero wa modiro wa rena—go dira thato ya Jehofa le go tšwetša pele dikgahlego tša Mmušo. Ge e ba re boloka seo monaganong, kabelo le ge e le efe e ka ba e thabišago le e kgotsofatšago.
Go ba le Tokelo go Tšeeng Karolo Katološong
Kopanong ya Cleveland, Ohio ka 1942, mo e ka bago go feta nywaga e lesome pele re e-tla Bethele, Ngwanabo rena Knorr o ile a nea polelo e rego, “Khutšo—Na e ka ba Gona ka mo go sa Felego?” O ile a hlalosa ka mo go kwalago gore Ntwa ya II ya Lefase yeo e bego e kgatlampana ka nako yeo, e be e tla fela le gore e be e tla ba nako ya khutšo yeo e bego e tla nea sebaka sa lesolo le le katološitšwego la boboledi. Sekolo sa Gilead sa go tlwaetša baromiwa le Sekolo sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo bakeng sa go kaonefatša bokgoni bja go bolela phatlalatša bja banababo rena di ile tša hlongwa ka 1943. Go ile gwa ba gwa rulaganywa le dikopano tše dikgolo. Tšeo di ilego tša tuma kudu nywageng ya bo-1950 e bile tšeo di bego di le Lepatlelong la Yankee, New York. Mabapi le dikopano moo ka 1950 le 1953, ke bile le sebaka sa go thuša go rulaganyetša lefelo le legolo la Motse wa Dikharabane leo le ilego la dudiša ba masome a dikete ka matšatši a seswai a e nngwe le e nngwe ya dikopano tšeo.
Ka morago ga dikopano tšeo go akaretša le e kgolo go di feta ka moka ka 1958, go be go e-na le dikoketšego tše dikgolo tša bagoeledi ba Mmušo. Se se ile sa kgoma modiro wa rena mo Bethele ka go lebanya. Mafelelong a bo-1960 le mathomong a bo-1970, re ile ra ikhwetša re tloga re le tlalelong ka baka la sekgoba le diphapoši tša go dudiša bašomi. Gore re hweletše lapa la rena le le golago madulo, re ile ra swanelwa ke gore re be le diphapoši tša marobalo tše oketšegilego, dikhitšhi le diphapoši tša go jela tše oketšegilego.
Ngwanabo rena Knorr o ile a kgopela nna le Ngwanabo rena Max Larson, molebeledi wa feketori gore re nyake lefelo le le swanetšego bakeng sa katološo. Ka 1957 ge ke be ke e-tla Bethele, lapa la rena la ba ka bago 500 le be le dula moagong o tee o mogolo wa madulo. Eupša ge nywaga e dutše e feta Mokgatlo o ile wa reka le go mpshafatša dihotele tše tharo tše dikgolo—e lego ya Towers, Standish le ya Bossert—gotee le meago e mentši e menyenyane. Ka 1986 Mokgatlo o ile wa reka lefelo leo Hotel Margaret e bego e le go lona gomme wa fetoša moago o mofsa wo o agilwego moo go ba legae la batho ba ka bago ba 250. Ke moka mathomong a bo-1990, moago wa madulo wa mabato a 30 o ile wa agwa bakeng sa go dudiša bašomi ba oketšegilego ba 1000. Bethele ya Brooklyn bjale e ka dudiša le go fepa ditho tša lapa la rena tše fetago 3300.
Gape go ile gwa rekwa lefelo Wallkill, New York, mo e nyakilego go ba dikhilomithara tše 160 go tloga Bethele ya Brooklyn. Ge nywaga e dutše e feta go thoma mafelelong a bo-1960, go ile gwa agwa meago ya madulo le lefelo le legolo la tša kgatišo moo. Mo nakong ye, ditho tše ka bago 1200 tša lapa la rena la Bethele di dula le go šoma moo. Ka 1980 go ile gwa thoma go tsongwa lefelo la diheketare tše ka bago 250 kgaufsi le New York City le gona leo le nago le botseno bjo bobotse bja tsela e kgolo. Morekiši wa dintlo le dithoto o ile a sega gomme a re: “Le tla hwetša kae lefelo la mohuta woo? Go tloga go sa kgonege.” Eupša mesong e latetšego o ile a re leletša gomme a re: “Ke hweditše lefelo la lena.” Lehono le tsebja e le Lefelo la tša Thuto la Watchtower leo le lego Patterson, New York. Moo go swarwa dikolo gomme go na le lapa la badiredi ba fetago 1300.
Dithuto Tšeo ke Ithutilego Tšona
Ke ithutile gore molebeledi yo botse ke yo a ka hwetšago tsebišo e bohlokwa go ba bangwe. Bontši bja dikgopolo tšeo ke ilego ka ba le tokelo ya go di diriša ke le molebeledi wa Bethele di be di e-tšwa go ba bangwe.
Ge ke e-tla Bethele, ba bantši e be e le ba godilego go etša ge le nna ke godile lehono. Ba bantši bjale ga ba sa le gona. Ke mang yo a emago legatong la bao ba tšofalago le go hwa? Ga se ka mehla e lego bao ba nago le bokgoni bjo bogolo. Ke bao ba lego gona mo, bao ba šomago mošomong ka potego le bao ba itirago ba hwetšagalago.
Taba e nngwe ya bohlokwa yeo e swanetšego go go gopolwa ke bohlokwa bja mosadi yo botse. Thekgo ya mosadi wa-ka yo a rategago Fern, e bile thušo e kgolo go nna go phethagatšeng dikabelo tša-ka tša pušo ya Modimo. Banna ba na le boikarabelo bja go kgonthišetša gore basadi ba bona ba thabela dikabelo tša bona. Ke leka gore ke be le seo ke se rulaganyetšago seo nna le Fern re ka ratago go se dira. Ga se ya swanela go ba selo se se bitšago ditšhelete tša godimo, e fo ba go fetoša tsela ya tlwaelo. Ke boikarabelo bja monna go dira dilo gore a thabiše mosadi wa gagwe. Nako ya gagwe a e-na le yena e bohlokwa gomme e feta ka pela, ka gona o swanetše go e diriša ka mo go holago.
Ke thabela go phela mehleng ya bofelo yeo Jesu a boletšego ka yona. Ye ke nako e makatšago kudu historing ka moka ya batho. Re kgona go lebelela gomme ra bona ka mahlo a rena a tumelo kamoo Morena a dirišago mokgatlo wa gagwe ka gona go lokišetšeng go tla ga lefase le lefsa leo le holofeditšwego. Ge ke dutše ke lebelela morago bophelong bja-ka ka moka tirelong ya Jehofa, ke kgona go bona gore Jehofa ke yena yo a laolago mokgatlo wo—e sego batho. Re fo ba bahlanka ba gagwe. Re le bahlanka bjalo, ka mehla re swanetše go lebelela go yena bakeng sa tlhahlo. Ge feela a bontšha gabotse seo re swanetšego go se dira, re swanetše go akgofela go kwa gomme re se dire gotee.
Dirišana le mokgatlo ka mo go tletšego gomme o a kgonthišetšwa gore o tla ba le bophelo bjo bo tletšego bja lethabo. Se sengwe le se sengwe seo o se dirago—e ka ba go bula madibogo, modiro wa tikologo, go hlankela le phuthego o le mogoeledi, tirelo ya Bethele goba modiro wa boromiwa—latela tlhahlo e rulagantšwego gomme o tšeele kabelo ya gago godimo. Leka ka mo o ka kgonago gore o thabele kabelo e nngwe le e nngwe le letšatši le lengwe le le lengwe la mošomo tirelong ya Jehofa. Ka dinako tše dingwe o tla lapa, e bile o ka ba wa šoma ka thata ka mo go feteletšego goba wa ikwa o nyamile. Yeo ke nako ya ge o swanetše go gopola morero wa go neela bophelo bja gago go Jehofa. Ke go dira thato ya gagwe, e sego ya gago.
Ga se gwa ka gwa ba le letšatši leo ke tlilego mošomong ka lona gomme ka se thabele seo ke se dirilego. Ka baka la’ng? Ka gobane ge re ikgafa ka moya ka moka go Jehofa, re ba le kgotsofalo ya go tseba gore ‘re dirile seo re bego re swanetše go se dira.’
[Seswantšho go letlakala 19]
Re bula madibogo Baltimore, 1946
[Seswantšho go letlakala 19]
Motseng wa Dikharabane ke e-na le Fern ka 1950
[Seswantšho go letlakala 19]
Lefapha la Dimakasine
[Seswantšho go letlakala 19]
Motse wa Dikharabane, 1950
[Seswantšho go letlakala 22]
Re e-na le Audrey le Nathan Knorr
[Seswantšho go letlakala 23]
Lefelo la tša Thuto la Watchtower leo le lego Patterson, New York
[Seswantšho go letlakala 24]
Ke e-na le Fern lehono