Batswadi, Mohlala Wa Lena O Ruta’ng?
“Bang baetši ba Modimo byalo ka bana ba ba ratêxaxo. Le tšeê ka tsela ya leratô.”—BA-EFESO 5:1, 2.
1. Jehofa o neile ditaelo tša mohuta ofe bakeng sa banyalani ba pele ba batho?
JEHOFA ke Mothomi wa thulaganyo ya lapa. Lapa le lengwe le le lengwe le bile gona ka baka la gagwe ka gobane o theile lapa la pele, gomme a nea banyalani ba pele matla a go belega. (Ba-Efeso 3:14, 15) O neile Adama le Efa ditaelo tša motheo ge e le ka boikarabelo bja bona, gomme a ba a ba nea sebaka se se lekanego sa go gata mogato wa pele e le bona ka noši bakeng sa go phetha se. (Genesi 1:28-30; 2:15-22) Maemo ao malapa a ilego a swanelwa ke go lebeletšana le ona a ile a thoma go raragana go ya pele ka morago ga ge Adama le Efa ba dirile sebe. Lega go le bjalo, Jehofa ka lerato o ile a nea tlhahlo yeo e bego e tla thuša bahlanka ba gagwe go lebeletšana le maemo a bjalo.
2. (a) Jehofa o ile a gatelela bjang keletšo e ngwadilwego ka tlhahlo e bolelwago ka molomo? (b) Ke dipotšišo dife tšeo batswadi ba swanetšego go ipotšiša tšona?
2 Jehofa ka ge e le Mohlahli wa rena yo Mogolo o dirile se se fetago go nea ditaelo tše di ngwadilwego ge e le ka seo re swanetšego go se dira le seo re swanetšego go se phema. Mehleng ya bogologolo o ile a kopanya tlhahlo e ngwadilwego le tlhahlo yeo e bolelwago ka molomo ka baperisita le baporofeta le ka dihlogo tša malapa. Ke bomang bao a ba dirišago go nea thuto e bjalo ya molomo mehleng ya rena? Ke bagolo ba Bakriste le batswadi. Ge e ba o le motswadi, na o phetha karolo ya gago bakeng sa go hlahla lapa la gago ditseleng tša Jehofa?—Diema 6:20-23.
3. Dihlogo tša malapa di ka ithuta’ng go Jehofa ge e le ka thuto e atlegago?
3 Thuto e bjalo e swanetše go newa bjang ka lapeng? Jehofa o bea mohlala. O bolela ka mo go kwagalago seo e lego se se lokilego le seo e lego se sebe, gomme o di bolela leboelela. (Ekisodo 20:4, 5; Doiteronomio 4:23, 24; 5:8, 9; 6:14, 15; Jošua 24:19, 20) O diriša dipotšišo tše di šišinyago kgopolo. (Jobo 38:4, 8, 31) O šišinya maikwelo a rena le go bopa dipelo tša rena ka diswantšho le mehlala ya kgonthe. (Genesi 15:5; Daniele 3:1-29) Batswadi, ge le ruta bana ba lena, na le leka go latela mohlala woo?
4. Re ithuta’ng go Jehofa ge e le ka go nea tayo, gomme ke ka baka la’ng tayo e le bohlokwa?
4 Jehofa ke yo a sa šišinyegego mabapi le se se nepagetšego, eupša o kwešiša mafelelo a go se phethagale. Ka gona, pele ga ge a nea kotlo o ruta batho ba sa phethagalago le go ba nea ditemošo le dikgopotšo leboelela. (Genesi 19:15, 16; Jeremia 7:23-26) Ge a nea tayo, o e nea ka tekanyo e nepagetšego, e sego ka mo go feteletšego. (Psalme 103:10, 11; Jesaya 28:26-29) Ge e ba yeo e le tsela ye re dirišanago ka yona le bana ba rena, e nea bohlatse bja gore re tseba Jehofa, gomme go tla ba bonolo gore le bona ba tle ba mo tsebe.—Jeremia 22:16; 1 Johane 4:8.
5. Batswadi ba ka ithuta’ng go Jehofa mabapi le go theetša?
5 Ka mo go kgahlišago, Jehofa o a theetša bjalo ka Tate yo lerato wa legodimong. Ga a fo ntšha ditaelo. O re kgothaletša gore re mo tšhollele dipelo tša rena. (Psalme 62:8) Le gona ge e ba mantšu ao re a bolelago e se a nepagetšego, ga a re hlabele lešata a le legodimong. O re ruta ka go se fele pelo. Ka gona, keletšo ya moapostola Paulo ke e swanetšego gakaakang ge a re: “Bang baetši ba Modimo byalo ka bana ba ba ratêxaxo”! (Ba-Efeso 4:31–5:1) A mohlala o mobotse gakaakang woo Jehofa a o beelago batswadi ge ba dutše ba tsoma go ruta bana ba bona! Ke mohlala wo o re kgomago dipelo gomme wa re dira gore re nyake go sepela tseleng ya gagwe ya bophelo.
Tutuetšo Yeo e Bakwago ke Mohlala
6. Boemo bja kgopolo le mohlala wa batswadi di tutuetša bjang bana ba bona?
6 Go okeletša thutong ya molomo, mohlala o na le tutuetšo e kgolo go bana. Go sa šetšwe gore batswadi ba a rata goba ga ba rate, bana ba bona ba tlile go ba ekiša. Se se ka kgahla batswadi—ka dinako tše dingwe go ka ba tšhoša—ge ba e-kwa bana ba bona ba bolela dilo tšeo bona ka noši ba di boletšego. Ge e ba boitshwaro gotee le boemo bja kgopolo bja batswadi di bonagatša tlhompho e tseneletšego le tebogo ya go leboga ditaba tša moya, se se ba le tutuetšo e lokilego go bana.—Diema 20:7.
7. Ke mohuta ofe wa mohlala wa botswadi woo Jafeta a ilego a o beela morwedi wa gagwe, gomme se sa ba le mafelelo afe?
7 Mafelelo a mohlala wa batswadi a bontšhwa gabotse ka Beibeleng. Jafeta, monna yo a ilego a dirišwa ke Jehofa gore a etelele Isiraele pele phenyong ya go fenya ba-Amoni e be e bile e le tate. Pego ya kamoo a ilego a araba kgoši ya Amoni e bontšha gore Jafeta o swanetše go ba a ile a bala histori ya ditirišano tša Jehofa le Isiraele leboelela. O kgonne go tsopola histori yeo ka bolokologi, gomme o be a bontšha tumelo e tiilego go Jehofa. Ga go pelaelo gore mohlala wa gagwe o ile wa thuša morwedi wa gagwe gore a hlagolele tumelo le moya wa boikgafo tšeo a ilego a di bontšha ka go tšea tirelo ya bophelo ka moka e le mosadi yo a sa nyalwago yo a ineetšego go Jehofa.—Baahlodi 11:14-27, 34-40; bapiša le Jošua 1:8.
8. (a) Ke boemo bofe bjo bobotse bja kgopolo bjo batswadi ba Samuele ba ilego ba bo bontšha? (b) Seo se ile sa hola Samuele bjang?
8 Samuele e bile mohlala ge e be e sa le ngwana gomme a botegela Modimo e le moporofeta bophelong bja gagwe ka moka. Na o ka rata gore bana ba gago ba be kamoo a bilego ka gona? Hlahloba mohlala wo o beilwego ke Elikana le Hanna batswadi ba Samuele. Gaešita le ge boemo bja ka lapeng la bona bo be bo se bja phethagala, ka mehla ba be ba e-ya Silo bakeng sa borapedi, e lego lefelong leo tabarenakele e kgethwa e bego e le go lona. (1 Samuele 1:3-8, 21) Hlokomela kamoo Hanna a ilego a rapela ka maikwelo a tseneletšego ka gona. (1 Samuele 1:9-13) Ela hloko kamoo ka bobedi bja bona ba ilego ba ikwa ka gona ka bohlokwa bja go phethagatša kholofetšo le ge e le efe yeo e dirilwego go Modimo. (1 Samuele 1:22-28) Ka ntle le pelaelo, mohlala wa bona o mobotse o ile wa thuša Samuele gore a hlagolele dika tšeo di ilego tša mo dira gore a kgone go phegelela tsela e nepagetšego—gaešita le ge batho bao ba bego ba mo dikologile bao go bego go bonagala eka ba hlankela Jehofa ba be ba sa bontšhe tlhompho ya go hlompha ditsela tša Modimo. Ge nako e dutše e e-ya Jehofa o ile a gafela Samuele boikarabelo bja go ba moporofeta wa Gagwe.—1 Samuele 2:11, 12; 3:1-21.
9. Ke ditutuetšo dife ka gae tšeo di ilego tša ba le mafelelo a mabotse go Timotheo? (b) Timotheo o ile a ba motho wa mohuta mang?
9 Na o ka rata gore morwa wa gago a swane le Timotheo, yoo ge e be e le lesogana a ilego a ba mogwera wa moapostola Paulo? Tatago Timotheo e be e se modumedi, eupša mmagwe le makgolo’agwe ba ile ba bea mohlala o mobotse wa tebogo ya go leboga dilo tša moya. Ka ntle le pelaelo se se ile sa thuša go thea motheo o mobotse wa bophelo bja Timotheo e le Mokriste. Re botšwa gore Oinika mmagwe le makgolo’agwe Loisa ba be ba e-na le “tumêlô . . . e se naxo boikaketši.” Maphelo a bona e le Bakriste e be e se a boikaketši; ba be ba tloga ba phela ka go dumelelana le seo ba bego ba ipolela gore ba a se dumela, gomme ba ile ba ruta Timotheo yo monyenyane gore a dire se se swanago. Timotheo o ile a ipontšha gore o be a botega le gore e be e tloga e le yo a šetšago mabapi le katlego ya ba bangwe.—2 Timotheo 1:5; Ba-Filipi 2:20-22.
10. (a) Ke mehlala efe ya ka ntle ga legae yeo e ka kgomago bana ba rena? (b) Re swanetše go arabela bjang ge ditutuetšo tše di iponagatša polelong ya bana ba rena goba boemong bja bona bja kgopolo?
10 Mehlala yeo e kgomago bana ba rena ga e hwetšwe ka gae ka moka ga yona. Ke bana bao ba tsenago le bona sekolo, barutiši bao modiro wa bona e lego go bopa menagano ya bana, batho bao ba dumelago ka go tia gore mang le mang o swanetše go dumelelana le ditlwaelo tše di tsemilego medu tša setšhaba, dinaletšana tša dipapadi tšeo dilo tšeo di di fihleletšego di retwago ka gohle le bahlankedi ba setšhaba bao boitshwaro bja bona bo tšweletšwago ditabeng. Bana ba dimilione gape ba bone le bošoro bja ntwa. Na go swanetše go re makatša ge ditutuetšo tše di ipontšha dipolelong tša bana ba rena le boemong bja bona bja kgopolo? Re arabela bjang ge di ipontšha? Na go ba omanya ka bogale goba go ba rerela go rarolla bothata? Go e-na le go akgofela go arabela bana ba rena, na go ka se be kaone go ipotšiša gore, ‘Na go na le selo se sengwe tseleng ya Jehofa ya go dirišana le rena seo se ka thušago tabeng ya go lemoga kamoo go ka lebeletšanwago le boemo bjo ka gona?’—Bapiša le Ba-Roma 2:4.
11. Ge batswadi ba dira diphošo, se se ka kgoma bjang boemo bja kgopolo bja bana ba bona?
11 Ke therešo gore ga se ka mehla batswadi bao ba sa phethagalago ba tla swaraganago le maemo ka tsela e phalago tšohle. Ba tla dira diphošo. Ge bana ba lemoga seo, na seo se tla ba dira gore ba se sa hlompha batswadi ba bona? Se ka dira bjalo, kudu-kudu ge e ba batswadi ba leka go tshediša diphošo tša bona mahlo ka go gatelela matla a bona a taolo ka bogale. Eupša mafelelo e ka ba a fapanego ge e ba batswadi e le ba ikokobeditšego gomme ba amogela diphošo tša bona ka bolokologi. Ba ka beela bana ba bona, bao ba swanetšego go ithuta go dira se se swanago, mohlala o bohlokwa go se.—Jakobo 4:6.
Seo Mohlala wa Rena o ka se Rutago
12, 13. (a) Ke’ng seo bana ba swanetšego go ithuta sona ka lerato, gomme se se ka rutwa bjang ka mo go atlegago kudu? (b) Ke ka baka la’ng go le bohlokwa gore bana ba ithute ka lerato?
12 Go na le dithuto tše dintši tše bohlokwa tšeo di ka rutwago ka mo go atlegilego kudu ge e ba tlhahlo ya molomo e sepedišana le mohlala o mobotse. Ela hloko tše sego kae.
13 Go bontšha lerato leo e sego la boithati: E nngwe ya dithuto tše bohlokwa kudu tšeo di swanetšego go tiišwa ka mohlala ke seo se bolelwago ke lerato. “Rena a re Mo rateng, xobane ó [Modimo] re ratile pele.” (1 Johane 4:19) Ke yena Mothopo le mohlala o mogolo kudu wa lerato. Lerato le leo le theilwego molaong wa motheo, e lego a·gaʹpe, le bolelwa ka Beibeleng ka makga a fetago a 100. Ke seka seo se hlaolago Bakriste ba therešo. (Johane 13:35) Lerato le le bjalo le swanetše go bontšhwa go Modimo le go Jesu Kriste le ke batho magareng ga bona—gaešita le go batho ba re ka ikwago re sa ba rate. (Mateo 5:44, 45; 1 Johane 5:3) Lerato le le swanetše go ba ka dipelong tša rena gomme le bonale maphelong a rena pele ga ge re ka le ruta bana ba rena ka mo go atlegilego. Mediro e bolela go feta mantšu. Ka lapeng bana ba swanetše go bona le go kwa lerato le dika tše di tswalanago le lona, tše bjalo ka maikwelo a borutho. Ka ntle le dilo tše, kgolo ya ngwana mmeleng, monaganong le maikwelong e a šitišega. Bana gape ba swanetše go bona kamoo lerato le maikwelo a borutho di bontšhwago ka gona ka mo go swanetšego go Bakriste-gotee le rena ka ntle ga lapa.—Ba-Roma 12:10; 1 Petro 3:8.
14. (a) Bana ba ka rutwa bjang go dira modiro o mobotse wo o tlišago kgotsofalo? (b) Se se ka dirwa bjang boemong bja lapa la lena?
14 Go ithuta go šoma: Mošomo ke sebopego sa motheo sa bophelo. Motho o swanetše go ithuta go dira modiro wo mobotse gore a ikwe a le bohlokwa. (Mmoledi 2:24; 2 Ba-Thesalonika 3:10) Ge e ba ngwana a abelwa mediro yeo a neilwego tlhahlo e nyenyane ka yona ke moka a omanyetšwa go se e dire gabotse, ga go bonale a tla ithuta go dira modiro o mobotse. Eupša ge bana ba ithuta ka gore ba tloge ba šomišana ba bapile le batswadi ba bona gomme ba retwa ka mo go swanetšego, go na le kgonagalo e kgolo ya gore ba ithute go dira modiro o tlišago kgotsofalo. Ge e ba mohlala wa batswadi o sepedišana le tlhaloso bana ba ka se ithute feela kamoo ba ka phethago modiro ka gona, eupša ba tla ithuta le kamoo ba ka fenyago mathata ka gona, tsela ya go kgomarela modiro go fihlela o fela le tsela ya go fa mabaka le go dira diphetho. Boemong bjo gape ba ka thušwa go lemoga gore Jehofa le yena o a šoma, gore o dira modiro o mobotse le gore Jesu o ekiša Tatagwe. (Genesi 1:31; Diema 8:27-31; Johane 5:17) Ge e ba lapa le lema goba le sepediša kgwebo, tše dingwe tša ditho tša lapa di ka šoma gotee. Goba mohlomongwe mma a ka ruta morwa goba morwedi wa gagwe go apea goba go hlwekiša ka morago ga dijo. Tate yo a šomago kgole le gae a ka rulaganyetša go šoma mešomo e itšego ka gae le bana. Ke mo go holago gakaakang ge batswadi ba sa nagane feela ka gore go fetšwe mediro yeo e nyakegago ka pela eupša ba hlama bana ba bona bakeng sa bophelo ka moka!
15. Dithuto mabapi le tumelo di ka rutwa bjang? Bontšha.
15 Go kgomarela tumelo ge go lebeletšanwe le mathata: Tumelo le yona ke karolo e bohlokwa ya maphelo a rena. Ge go ahla-ahlwa tumelo thutong ya lapa, bana ba ka ithuta go e hlalosa. Gape ba ka thoma go lemoga bohlatse bjo bo bakelago gore tumelo e thome go gola ka dipelong tša bona. Eupša ge ba bona batswadi ba bona ba bontšha tumelo e sa šišinyegego ge ba lebeletšane le diteko tše šoro, mafelelo a seo a ka swarelela bophelo ka moka. Morutwana wa Beibele wa Panama o be a tšhošetšwa ke monna wa gagwe ka gore o tla mo raka ka ntlong ya bona ge e ba a sa kgaotše go hlankela Jehofa. Lega go le bjalo, yena le bana ba gagwe ba bane ba banyenyane ka mehla ba be ba sepela dikhilomithara tše 16 ka maoto ke moka ba sepela dikhilomithara tše dingwe tše 30 ka pese gore ba ye Holong ya Mmušo ya kgaufsi. Ditho tše 20 tša lapa labo di amogetše tsela ya therešo di kgothatšwa ke mohlala woo.
Go Bea Mohlala ka Mmalo wa Beibele wa Letšatši le Letšatši
16. Ke ka baka la’ng go kgothaletšwa go bala Beibele letšatši le letšatši bjalo ka lapa?
16 O mongwe wa mekgwa e bohlokwa kudu yeo lapa le ge e le lefe le ka e theago—e lego mokgwa woo o tlago go hola batswadi gomme ya ba mohlala woo bana ba ka o ekišago—ke go bala Beibele ka mehla. Ge e ba go kgonega, balang Beibele letšatši le lengwe le le lengwe. Seo se lego bohlokwa kudu ga se bontši bja seo se balwago. Sa bohlokwa kudu ke go bala ka mehla le mokgwa woo go balwago ka wona. Bakeng sa bana mmalo wa Beibele o ka tlaleletšwa ka go theetša dikhasete tša My Book of Bible Stories ge e ba di le gona ka leleme la gabo lena. Go bala lentšu la Modimo letšatši le lengwe le le lengwe go re thuša go bea dikgopolo tša Modimo ka pele. Le gona ge e ba go balwa mo go bjalo ga Beibele go sa dirwe ke batho ka o tee ka o tee feela eupša go dirwa ke lapa ka moka, se se ka thuša malapa ka moka go sepela ditseleng tša Jehofa. Mokgwa wo ke wona wo o ilego wa kgothaletšwa Dikopanong tša morago bjale tša “Tsela ya Modimo ya Bophelo” papading e rego Malapa—Dirang go Bala Beibele Letšatši le Letšatši Tsela ya Lena ya Bophelo!—Psalme 1:1-3.
17. Go bala Beibele bjalo ka lapa le go swara mangwalo a itšego a motheo ka hlogo go thuša bjang tabeng ya go diriša keletšo yeo e lego go Ba-Efeso 6:4?
17 Go bala Beibele le le lapa go dumelelana le seo moapostola Paulo a se ngwadilego lengwalong la gagwe le le buduletšwego le le yago go Bakriste ba Efeso, ge a re: “Lena Bô-tata-xo-bana! Le se kê la befediša bana ba lena; sa lena a e bê xo ba etetša ka xo ba ruta le xo ba eletša [“tlhahlo ya monagano,” NW] tša Morêna.” (Ba-Efeso 6:4) Seo se bolela’ng? “Tlhahlo ya monagano” ka go lebanya e bolela “go tsenya monagano go”; ka gona bo-tate ba Bakriste ba opeletšwa gore ba tsenye monagano wa Jehofa Modimo ka go bana ba bona—bakeng sa go thuša bana gore ba tsebe dikgopolo tša Modimo. Go kgothaletša bana go swara mangwalo a motheo ka hlogo go ka thuša go fihlelela se. Boikemišetšo ke go dira gore dikgopolo tša Jehofa di hlahle kgopolo ya bana e le gore dikganyogo tša bona le boitshwaro di tle di bonagatše ditekanyetšo tša Modimo go sa šetšwe ge e ba batswadi ba le gotee le bana goba ba se gotee le bona. Beibele ke motheo wa mokgwa o bjalo wa go nagana.—Doiteronomio 6:6, 7.
18. Ge re bala Beibele, ke’ng seo se ka nyakegago bakeng sa (a) go e kwešiša gabotse? (b) go holwa ke keletšo yeo e e swerego? (c) go arabela go seo e se utollago ka morero wa Jehofa? (d) go holwa ke seo e se bolelago ka boemo bja kgopolo le ditiro tša batho?
18 Go ba gona, re swanetše go kwešiša seo Beibele e se bolelago ge e ba e tla kgoma maphelo a rena. Go ba bantši se mo gongwe se ka nyaka gore ba bale dikarolo tše itšego ka makga a fetago le tee. Mo gongwe go ka nyakega gore re lebelele mantšu ka pukuntšung goba ka go Insight on the Scriptures gore re hwetše kwešišo e tletšego ya dipolelo tše itšego. Ge e ba lengwalo le e-na le keletšo goba taelo, ipheng nako ya go bolela ka maemo a mehleng ya rena ao a e dirago gore e be e swanelago. Ke moka o ka botšiša gore, ‘Go diriša keletšo ye go ka re hola bjang?’ (Jesaya 48:17, 18) Ge e ba lengwalo le bolela ka sebopego se sengwe sa morero wa Jehofa, botšiša, ‘Maphelo a rena a kgongwa bjang ke se?’ Mohlomongwe o bala pego yeo e bolelago ka boemo bja kgopolo le ditiro tša batho. Ke dikgateletšo dife tša bophelo tšeo ba bego ba lebane le tšona? Ba ile ba lebeletšana bjang le tšona? Re ka holwa bjang ke mohlala wa bona? Ka mehla ipheng nako ya go ahla-ahla seo pego e se bolelago maphelong a rena lehono.—Ba-Roma 15:4; 1 Ba-Korinthe 10:11.
19. Ke’ng seo re tlago go ba re se nea bana ba rena ka go ekiša Modimo?
19 A tsela e botse ya go gatelela dikgopolo tša Modimo menaganong le dipelong tša rena! Ka go rialo re tla thušwa e le ka kgonthe gore re be “baetši ba Modimo byalo ka bana ba ba ratêxaxo.” (Ba-Efeso 5:1) Le gona re tla nea mohlala wo o tlogago o swanelwa ke go ekišwa ke bana ba rena.
Na o a Gopola?
◻ Batswadi ba ka holwa bjang ke mohlala wa Jehofa?
◻ Ke ka baka la’ng tlhahlo yeo e newago bana ka molomo e swanetše go sepedišana le mohlala o mobotse wa batswadi?
◻ Ke dithuto dife tše dingwe tšeo di rutwago gabotse kudu ka mohlala wa batswadi?
◻ Re ka holwa bjang ka botlalo ke go bala Beibele re le lapa?
[Seswantšho go letlakala 10]
Ba bantši ba thabela go bala Beibele e le lapa