Oñgeni Molongesa Nomukanda Kalako Nomwenyo Apeho!

Tyina wehenekalongese omunthu

1. 

   1. Lilongesa umwe nawa apa mamukelilongesa. Tyina uli nokulilongesa osoko kweetyi omulongwa wove esuka vali natyo. Soka kovipuka vipondola okumupwiya okuvinoñgonoka, nokweendela-mo. Tala oñgeni apa pokwati: “Kuhande Okuovola Vali?” papondola okukwatesako omulongwa wove. Lilongesa-po nawa ukwateseko omulongwa wove tyina tyesukisa.

Tyina muli nokulilongesa

1. 2. Ine omulongwa wove utyitavela, likwambelei pokuhimbika no pokumanuhula.

2. 

   3. Wahapopie vala unene. Popia vala etyi tyili apa muli nokulilongesa, yeka omulongwa wove apopie etyi tyili komutima.

3. 4. Tyina muhimbika onthele, popila omulongwa wove etyi mamulilongesa monthele oyo, tanga pana pokwati: “Etyi Maipopi.”

4. 5. Tyina mwamamane onthele, amweende apa pokwati: “Okupitulula Onthele,” opo omulongwa wove ahinangele etyi mwelilongesa momalongeso onthele oyo.

5. 6. Pokulilongesa nomulongwa wove omalongeso atyo aeho, lingei ñgaa:

   1. Tangei onopalangalafu mbatyo.

   2. Tangei onotesitu ambuho mbokwatiwa “Tanga.”

   3. Tangei onotesitu ononkhwavo ine tyesukisa.

   4. 

      Hikisa onovindiu ambuho mbatiwa “Talei” (ine una-mbo).

   5. Omapulo atyo aeho epula omulongwa.

   6. Pula oityi omulongwa elilongesila komalutalatu eli apa pokwati: “Kuhande Okunoñgonoka Vali?”

   7. Opo omulongwa ekule motyili, mukwatesako naapa pokwati: “Hetekela Okulinga Ñgaa.” Mupa umwe ondundo akoye-po etyi ena okulinga, tyilinge etyi tyili-po-ale, tyilinge etyi mwasoka nae.

   8. Mupula ine pweetyi eli nokulilongesa aike elongeso, una etyi apanda mononthele no monovindiu mbuli apa pokwati: “Kuhande Okuovola Vali?”

   9. Ine tyetavela, monthiki lilongesei umwe elongeso aliho.

Tyina mwamamane okulilongesa

1. 

   7. Wahayeke-ko okusoka komulongwa wove. Likwambela, oiti Siovaa akwateseko omulongwa wove ekule motyili, noove ekupe ounongo utyivile okumukwatesako.