MOHI
Ouwa Utundilila Kokulikondola Omutima
OKULIKONDOLA OMUTIMA OITYI?
Okulikondola omutima tyakutikinya
okulilongesa okukevelela
okulityilika onyengo
okumanuhula ovilinga
nokuhumba vakuenyi
OMOKONDA YATYI OKULIKONDOLA OMUTIMA TYAKOLELA?
Ovana velikondola omutima vetyivila okuanya omahongiliyo omavi, namphila kuvo amoneka ngoti ekahi nawa. Mahi ovana vehelikondola omutima vapondola
okukala nonyengo
okukala tyasoya
okupuena omapangwe ine okunwa unene
nokulia ovipuka vihekahi nawa
Eovololo limwe lialingwa, lialekesa okuti ovana velikondola omutima, tyina vamekulu kamavakala novitateka viekongoko, no vionombongo, tupu vetyivila okufuisapo ovitumino. Mokonda yeovololo olio, omulongesi utiwa Angela Duckworth wosikola onene yoko Pennsylvania wati: “Okulikondola omutima apeho matyituetela ouwa.”
OÑGENI MOLONGESA OVANA OKULIKONDOLA OMUTIMA
Lilongesa okuti au iya otyilekesa.
ONONDONGA MBO MBIMBILIYA: “Yeka vala ondaka yove ‘Enga’ ikale umwe enga, iya o ‘Au’ yove, aikala umwe au.” — Mateusi 5:37.
Ovana vapondola okulola ovohe tyina vapomba, alo tyina veli pokati kovanthu. Inkha ovohe vatyiliya okuavela atyiho omona ahanda, matualako okutyilinga apeho tyina amahande otyipuka tyimwe.
Tupu, inkha ovohe vapopila omona wavo okuti au iya avetyilekesa, omona melilongesa otyipuka tyimwe momuenyo tyakolela unene — okuti hapeho matukala netyi tuhanda. David Walsh wahoneka okuti: “Ovanthu vanoñgonoka otyipuka otyo, apeho vakala nehambu enene. Inkha tulongesa ovana vetu okuti ovanthu apeho maveveavela ovipuka aviho vahanda, opo tutupu ohole.”a
Okupopila omona wove okuti au pehepano, matyimukuatesako komutwe wandyila nae okuti au. Mongeleka, mati au tyina amahongiliyua okupuena, nokulinga ouhayo yotyihola, novipuka ovikuavo vali.
Kuatesako ovana vove okunoñgonoka etyi tyitundilila komatokolo avo.
ONONDONGA MBO MBIMBILIYA: “Etyi omunthu akuna tupu otyo makateya.” — Ova Galata 6:7.
Omona wove wesukisa okunoñgonoka etyi tyitundilila komatokolo ae, mokonda inkha ulikondola omutima, omatokolo ae apondola okueta ouwa. Mongeleka, inkha omona wove unumana vala, vakuavo mavelityilika okukala nae. Mahi inkha ukala notyituwa tyokulikondola omutima, akala noumphua-lundo, ovanthu mavahande okukala epanga liae. Kuatesako omona wove okunoñgonoka okuti okulikondola omutima tyakolela unene.
Kuatesako omona wove okunoñgonoka ovipuka viesukisa vali.
ONONDONGA MBO MBIMBILIYA: ‘Tala nawa ovipuka viesukisa vali.’ — Ova Filipu 1:10.
Okulikondola omutima hakulityilika vala ovipuka viapenga; tyakutikinya okulinga ovipuka viesukisa vali, alo umwe tyina ankho havioko tuhole. Tyakolela omona wove anoñgonoke ovipuka viakolela vali iya alingi ononkhono mbokuvilinga. Mongeleka, una okutetekela okulinga ovipuka atumwa nomulongesi, tyipona okukanyana vala.
Kala ongeleka ongwa.
ONONDONGA MBO MBIMBILIYA: “Ame nemuavela ongeleka yokuti ngetyi ame nemulinga, no onwe otyo muna okulinga.” — Suau 13:15.
Oñgeni mokala inkha omona wove ulinga otyipuka tyikunumanesa? Nongeleka yove, lekesa okuti okulikondola omutima tyieta ouwa. Mongeleka, tyina omona alinga otyipuka otyivi, okuti ove ukala tyanumana, ine ukala tyahiliya?
a Momukanda omu onondaka ombo mbapolwa una osapi yati: No: Why Kids — of All Ages — Need to Hear It and Ways Parents Can Say It. (Au: Ovana Vomati Aeho — Vesukisa Okutyitehelela iya Noñgeni Ovohe Vapondola Okupopia Okuti “Au.”)