Ovanthu vesukisa okutehelela elondolo lya Huku tyina nkhele “ombila” iheneye!
TYINA HUKU AKOYESA OVANTHU — Okuti Uveavela Omuvo Wokupiluluka?
OMUNTHU umwe umona otyipuka tyihuvisa momakina yae. Omakina oyo ikuatesako okutala inkha muhuka ombila mailoko ine kamailoko, inkha makuya epuku-puku, novipuka ovikuavo vali. Mahi oityi amona? Wamona okuti mepunda-umbo limwe lina ovanthu ovanyingi, mamuloko ombila imwe ipondola okuhanyako ovipuka ovinyingi nokuipaa ovanthu. Otyo atyimusukalalesa unene. Iya mokonda uhanda ovanthu vahupe, ahimbika okuvelondola.
Tyelifwa notyo, Siovaa hono ulondola ovanthu aveho kombanda yohi konthele “yombila” imwe itilisa vali owoma tyipona ei yapopiwa mo palagrafu yo tete. Oñgeni etyilinga? Oñgeni tutyii okuti Siovaa ukahi nokuavela ovanthu omuvo wokupiluluka? Opo tukumbulule omapulo oo, tete matulilongesa konthele yomalondolo Siovaa avele kohale.
ETYI HUKU ALONDOLELE
Kohale Siovaa walondolele ovanthu ovikando ovinyingi konthele “yombila,” ine ovipuka malingila vana ankho vehetavela ovitumino viae. (Prov. 10:25; Jer. 30:23) Tyina ankho evelondola, ankho uveavela omuvo vesukisa opo vapiluluke. Iya ankho uvepopila etyi vesukisa okulinga opo vatyinde omuenyo monkhalelo yelikuata nehando liae. (2 Reis 17:12-15; Nee. 9:29, 30) Tyihe-otyo vala, Siovaa ankho utuma ovaumbili vae valondole vakuavo, nokuvelekesa okuti ankho vesukisa okupiluluka liwa-liwa. — Amós 3:7.
Umwe povanthu Siovaa atumine opo alondole vakuavo, o Noe. Mokueenda kuomanima omanyingi, Noe walondolele onondingavivi tyihena owoma konthele Yombila Onene. (Gên. 6:9-13, 17) Tupu wevepopilile etyi ankho vesukisa okulinga opo vahupe. Otyo, otyo Ombimbiliya ihanena Noe okuti “omuivisi wouviuki.” — 2 Pet. 2:5.
Namphila Noe alingile ononkhono, mahi no ngotyo ovanthu kavemutavelele. Valekesile okuti vetupu ekolelo. Iya mokonda yotyo, etyi Ombila Onene yeya ‘aivekomboko aveho.’ (Mat. 24:39; Heb. 11:7) Ovanthu ovo, ankho kavapondola okupopia okuti Huku kevelondolele.
Movikando ovikuavo, Siovaa walondolele ovanthu etyi ankho kuakambela vala katutu. Mahi no ngotyo Siovaa waavelele ovanthu ovo omuvo wokupiluluka. Walondolele ova Isitu konthele yomahingano ekwi. Mongeleka, nthiki imwe Siovaa watumine Moisesi na Alau opo valondole Falao novaundapi vae konthele yehingano lya pandu-vali: ombila yongandavila. Iya ovipuka ovio, ankho maviya monthiki mailandulako. Okuti ngotyo ova Isitu ankho mavetyivili okutaindya onkhalelo yokuhupa? Ombimbiliya ikumbulula okuti: “Vana ankho vena onthilo na Siovaa povaundapi va Falao avakongolola ovaundapi vavo novipako viavo avevipake nawa. Mahi aveho vehetavelele ondaka ya Siovaa vasilepo ovaundapi vavo novipako viavo mohika.” (Êx. 9:18-21) Tyayandyuluka nawa okuti Siovaa walondolele ovanthu ovo momuvo waviuka mokonda vana vokuetavelele vahupisilwe.
Etyi ankho kuakambela vala katutu pala ehingano lya tyekwi, Falao novaundapi vae avalondolwa vali. Iya oityi valingile? Kavetavelele iya apamoneka otyipuka tyeveihamene unene. (Êx. 4:22, 23) Ovana vavo aveho voviveli avankhi! (Êx. 11:4-10; 12:29) Okuti ankho vena omuvo wokutavela elondolo? Enga. Mongeleka, Moisesi walondolele ova Isilayeli konthele yehingano lya tyekwi iya evepopila etyi ankho vena okulinga opo vahupise onombunga mbavo. (Êx. 12:21-28) Ovanthu veñgapi vetavelele elondolo olio? Ovanthu valamba po nomiliau ononthatu, okukutikinyamo vana vehe va Isilayeli, nova Isitu. Aveho ovo vahupisilwe iya avatundu mo Isitu. — Êx. 12:38; okatoi.
Onongeleka ombo mbulekesa okuti apeho tyina Siovaa alondola ovanthu uveavela omuvo wokupiluluka. (Deut. 32:4) Oityi tyimulunda okulinga ngotyo? Apositolu Petulu wapopia okuti Siovaa “kahande nawike eye okuhanyua-ko, mahi uhanda aveho velivele.” (2 Pet. 3:9) Huku usuka unene novanthu. Wevelondolele mokonda ankho uhanda velivele, avapiluluka tyina nkhele ehenehimbike okuvekoyesa. — Isa. 48:17, 18; Loma 2:4.
OKUTAVELA ELONDOLO LYA HUKU HONO
Etyi Sesusi ali pano pohi, wapopile okuti ouye uno mauhanyuako mokueenda ‘kuononkhumbi ononene.’ Hono ovanthu aveho vekahi nokulondolwa konthele yotyo. Iya inkha vahanda okuhupa, vena okutavela. (Mat. 24:21) Sesusi wapopile ovipuka ovalongwa vae mavamono mavilekesa okuti “ononkhumbi ononene” mbuli popepi. Tupu Sesusi wapopile ovipuka viakolela ankho mavimoneka mouye auho. Iya ovipuka ovio aviho vikahi nokumoneka hono. — Mat. 24:3-12; Luka 21:10-13.
Mokonda ovipuka ovio vikahi nokumoneka-po, Siovaa ukahi nokulondola ovanthu opo vatokole okumufenda nokumutavela. Uhanda ovanthu vokutavela vakale nehambu pahetyino iya avakakala nomuenyo omuwa mouye omupe. (2 Pet. 3:13) Siovaa uhanda vakale nekolelo momilao viae. Iya opo ovanthu vakale nekolelo mwe iya avakahupa, ukahi nokuvepopila “onondaka onongwa Mbouhamba.” Sesusi waulile okuti onondaka onongwa “mambukaiviswa kombanda yohi aiho, okuava oumbangi kovanthu vomalongo aeho.” (Mat. 24:14) Huku waonganeka ovaumbili vae opo vaivise onondaka mbae movilongo vina 240. Siovaa uhanda ovanthu vatehelele omalondolo ae, avapiluluka, opo vakahupe kehanyauno. — Sof. 1:14, 15; 2:2, 3.
Onthue katupondola okulipula inkha tyina Siovaa alondola ovanthu uveavela umwe omuvo wokupiluluka. Tyayandyuluka nawa okuti Siovaa apeho otyo alinga. Epulo tuesukisa okulipula olieli: Okuti ovanthu mavetavela elondolo lya Huku tyina nkhele vena omuvo wokutyilinga? Onthue tuvatumwa-ndaka va Huku. Ngotyo, tuesukisa okutualako okukuatesako ovanthu ovanyingi opo vakahupe kehanyauno liouye uno.