Ɛzinzalɛ Arane YINTANƐTE ZO MBULUKUZIELƐLEKA
Ɛzinzalɛ Arane
YINTANƐTE ZO MBULUKUZIELƐLEKA
Nzema
@
  • ɛ
  • ɔ
  • Ɛ
  • Ɔ
  • BAEBOLO
  • MBULUKU
  • DEBIEZUKOALƐ
  • w25 June m. 14-19
  • Die To Nu Kɛ Tɛ Debie Biala A Ɛze A

Vidio biala ɛnle foa ɛhye

Mmafa ɛya vidio ne angola ambuke

  • Die To Nu Kɛ Tɛ Debie Biala A Ɛze A
  • Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2025
  • Edwɛkɛtile Ngyikyi
  • Edwɛkɛ Mɔɔ Nee Ye Le Ko
  • YƐNZE MEKƐ MƆƆ AWIELEƐ NE BARA LA
  • YƐNZE KƐZI GYIHOVA BALI NINYƐNE NWO GYIMA LA
  • YƐNZE MƆƆ BAZI ƐHYEMA LA
  • YƐNRƐHOLA YƐNRƐDE KƐZI GYIHOVA ZE YƐ KPALƐ LA ABO BƆKƆƆ
  • Kpɔkɛzilɛ Mɔɔ Ɔkile Kɛ Yɛfa Yɛ Nwo Yɛto Gyihova Anwo Zo La
    Yɛ Kilisiene Ɛbɛlabɔlɛ Nee Yɛ Ɛzonlenlɛ—Nyianu Buluku—2023
  • Kakye Kɛ Gyihova A Le “Tease Nyamenle Ne” A
    Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2024
  • Duzu A Yɛze Wɔ Kɛzi Gyihova Babua Ndɛne Kenle Bie La Anwo A?
    Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2024
  • Sukoa Debie Fi Mrenyia Nɔhavoma Edwɛkɛ Mɔɔ Li Awieleɛ La Anu
    Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2024
Nea Dɔɔnwo
Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2025
w25 June m. 14-19

EDWƐKƐ 26

EDWƐNE 123 Bɛlɛ Ɛ Nwo Aze Maa Teokelase Ngyehyɛleɛ

Die To Nu Kɛ Tɛ Debie Biala A Ɛze A

“Tumivolɛ Bedevinli ne anwo ndelebɛbo bo yɛ nwo zo.”—DWOBU 37:23.

BODANE

Ɔbamaa yɛabɛlɛ yɛ nwo aze yɛalie yɛado nu kɛ tɛ debie biala a yɛze a, yɛava yɛ adwenle yɛazie mɔɔ yɛze la azo na yɛava yɛ nwo yɛado Gyihova anwo zo.

1. Kɛzi Gyihova bɔle yɛ ɛ, na duzu ati a ɔbɔle yɛ zɔhane a?

GYIHOVA bɔle yɛ wɔ adenle mɔɔ ɔmaa yɛkola yɛdwenle, yɛsukoa ninyɛne fofolɛ, yɛnyia ndelebɛbo na yɛfa ninyɛne mɔɔ yɛzukoa la yɛbɔ yɛ ɛbɛla la azo. Duzu ati a ɔbɔle yɛ zɔ a? Ɔkulo kɛ yɛnyia “Nyamenle anwo nrɛlɛbɛ” na yɛdayɛ mumua ne yɛsi kpɔkɛ kɛ yɛbazonle ye.—Mrɛ. 2:​1-5; Wlo. 12:1.

2. (a) Duzu a ɔwɔ kɛ yɛte ɔ bo a? (Dwobu 37:​23, 24) (Eza nea nvoninli ne.) (b) Saa yɛbɛlɛ yɛ nwo aze yɛdie yɛto nu kɛ tɛ debie biala a yɛze a, kɛzi ɔbaboa yɛ ɛ?

2 Yɛkola yɛsukoa ninyɛne fofolɛ ɛdeɛ, noko ɔwɔ kɛ yɛte ɔ bo kɛ ninyɛne dɔɔnwo wɔ ɛkɛ mɔɔ yɛnze a. (Kenga Dwobu 37:​23, 24.) Suzu Dwobu neazo ne anwo. Kpuya ngakyile mɔɔ Gyihova bizebizale ye la maanle ɔnwunle ye wienyi kɛ ninyɛne dɔɔnwo wɔ ɛkɛ mɔɔ ɔnze a. Zɔhane kpuya ne mɔ maanle ɔbɛlɛle ɔ nwo aze na ɔboale ye ɔmaanle ɔhakyile ye adwenle. (Dwobu 42:​3-6) Saa yɛdayɛ noko yɛbɛlɛ yɛ nwo aze yɛdie yɛto nu kɛ tɛ debie biala a yɛze a, ɔbaboa yɛ. Ɔluakɛ mɛlɛbɛnwoaze zɛhae bamaa yɛanyia anwodozo kɛ Gyihova bamaa yɛanwu debie biala mɔɔ amgba ɔhyia kɛ yɛnwu ye amaa yɛahola yɛasisi kpɔkɛ kpalɛ la.—Mrɛ. 2:6.

Wienyi bie ɛlɛta agua Dwobu anwo zo wɔ mekɛ mɔɔ Gyihova ɛlɛtendɛ ahile ye wɔ amungu ne anu la. Ɛlaehu nee adalɛ arɛlekyekyevolɛma nsa ne de ɛkɛ bɛlɛnea.

Yɛdie yɛto nu kɛ yɛnze ninyɛne bie mɔ a, ɔbaboa yɛ kɛ mɔɔ ɔboale Dwobu la (Nea ɛdendɛkpunli 2)


3. Duzu a yɛbazuzu nwo wɔ edwɛkɛ ɛhye anu a?

3 Wɔ edwɛkɛ ɛhye anu, yɛbazuzu ninyɛne bie mɔ mɔɔ yɛnze bɛ nee ngyegyelɛ mɔɔ bie a ɔbamaa yɛayia la anwo. Eza yɛbanwu deɛmɔti ɔle kpalɛ kɛ yɛnze ninyɛne bie mɔ la. Ninyɛne ɛhye mɔ mɔɔ yɛbazuzu nwo la bamaa yɛanyia anwodozo kpole kɛ Gyihova, “Ahenle mɔɔ ye nrɛlɛbɛ di munli la” ka mɔɔ amgba ɔhyia kɛ yɛnwu ye la kile yɛ.—Dwobu 37:16.

YƐNZE MEKƐ MƆƆ AWIELEƐ NE BARA LA

4. Kɛ mɔɔ Mateyu 24:36 kile la, duzu a yɛnze a?

4 Kenga Mateyu 24:36. Yɛnze mekɛ mɔɔ ewiade ɛhye awieleɛ bara a. Mɔɔ Gyisɛse bɔbɔ wɔ azɛlɛ ye azo la, ɛnee ɔnze “kenle zɔhane nee dɔnehwele ne.”a Nzinlii ɔhanle ɔhilele ye ɛzoanvolɛma ne kɛ Gyihova mɔɔ le Mekɛ Menle ne la “angome a kola kile” mekɛ mɔɔ ninyɛne bie mɔ basisi la. (Gyi. 1:​6, 7) Gyihova ɛyɛ mekɛ mɔɔ ewiade ɛhye awieleɛ bara la anwo ngyehyɛleɛ ɛdo ɛkɛ, noko yɛnrɛhola yɛnrɛnwu mekɛ fɔɔnwo mɔɔ ɛhye bazi la ɛlɛ.

5. Kɛmɔ yɛnze mekɛ mɔɔ awieleɛ ne bara la ati, kɛzi ɔbahola yeaha yɛ ɛ?

5 Kɛ mɔɔ Gyisɛse hanle la, yɛnze mekɛ tendenle mɔɔ ɔwɔ kɛ yɛkendɛ kolaa na awieleɛ ne ara a. Ɔti ɔbahola yeamaa yeayɛ se kɛ yɛbazi abotane anzɛɛ yɛ sa nu bado, titili saa yɛva mekɛ ekyii yɛhendɛ kɛ Gyihova kenle ne bara a. Eza bie a ɔbayɛ se kɛ yɛbagyinla kɛzi yɛ mbusuafoɔ nee awie mɔ golo yɛ nwo la anloa. (2 Pita 3:​3, 4) Nɔhalɛ nu, saa yɛze kenle fɔɔnwo mɔɔ awieleɛ ne bara a, yemɔ anrɛɛ ɔnrɛyɛ se kɛ yɛbazi abotane na yɛahola yɛagyinla agolobɛnwo nloa.

6. Duzu ati a ɔle kpalɛ kɛ yɛnze kenle mɔɔ awieleɛ ne bara la ɛ?

6 Nɔhalɛ ne a le kɛ, kenle mɔɔ awieleɛ ne bara mɔɔ Gyihova anga angile yɛ la maa yɛnyia nwolɛ adenle yɛda ye ali kɛ kɛmɔ yɛkulo ye na yɛdie ye yɛdi la ati a yɛsonle ye a. Yɛtɛmaanle yɛ nwo mekɛ tendenle mɔɔ yɛbava yɛazonle Gyihova a, kɛ asɛɛ diedi mɔɔ yɛlɛ wɔ Gyihova anu la lɛ mekɛ mɔɔ ɔbara ye awieleɛ a. Kɛ anrɛɛ yɛbava yɛ adwenle yɛazie mekɛ mɔɔ “Gyihova kenle ne” bara la azo la, ɔle kpalɛ kɛ yɛbava yɛ adwenle yɛazie mɔɔ kenle zɔhane bayɛ la azo. Ɛhye baboa yɛ yeamaa yɛabikye Gyihova kpalɛ, yɛanyia ye nu anwodozo na yɛabɔ yɛ nwo mɔdenle yɛayɛ mɔɔ sɔ ɔ nye la.—2 Pita 3:​11, 12.

7. Duzu a yɛze a?

7 Ɔle kpalɛ kɛ yɛbadwenle mɔɔ yɛze la anwo—yɛze kɛ awieleɛ mekɛ ne bɔle ɔ bo wɔ 1914. Ngapezo ngakyile mɔɔ Gyihova hanle ye wɔ Baebolo ne anu la maa ɔda ali wienyi kɛ ɛvolɛ zɔhane a awieleɛ mekɛ ne bɔle ɔ bo a. Eza ɔhanle ninyɛne mɔɔ bɔle ɔ bo kɛ ɔsisi ɔvi mekɛ zɔhane la anwo edwɛkɛ dɔɔnwo. Ɔlua ɛhye ati yɛdie yɛdi kɛ “Gyihova kenle kpole ne ɛbikye!” (Zɛf. 1:14) Eza yɛze gyima mɔɔ Gyihova kulo kɛ yɛyɛ la, yemɔ a le kɛ yɛbabɔ “Belemgbunlililɛ ne anwo edwɛkpa” ne nolo yɛahile menli dodo biala mɔɔ yɛbahola la. (Mat. 24:14) Bɛlɛbɔ edwɛkpa ɛhye nolo wɔ maanle kɛyɛ 240 azo yɛɛ wɔ aneɛ mɔɔ bo 1,000 la anu. Ɔngyia kɛ yɛnwu “kenle ne nee dɔnehwele” ne amaa yɛ nye abolo wɔ gyima ɛhye mɔɔ hyia la ɛyɛlɛ nu.

YƐNZE KƐZI GYIHOVA BALI NINYƐNE NWO GYIMA LA

8. Duzu a le ‘nɔhalɛ Nyamenle ne gyima’ a? (Nolobɔvo 11:5)

8 Tɛ dahuu a yɛze ‘nɔhalɛ Nyamenle ne gyima’ a. (Kenga Nolobɔvo 11:5.) Edwɛkɛ zɔhane kile mɔɔ Gyihova maa ɔsisi anzɛɛ ɔmaa nwolɛ adenle ɔmaa ɔsisi amaa ye ɛhulolɛdeɛ ara nu la. Yɛnze deɛmɔti Gyihova maa adenle maa debie bie si la anzɛɛ kɛzi ɔbali ninyɛne nwo gyima yeaboa yɛ la. (Edw. 37:5) Kɛ mɔɔ yɛnze kɛzi adɔma nyi wɔ ye mame awodeɛ nu, debie mɔɔ abɔdeɛ nwo nrɛlɛbɛvolɛma bɔbɔ ɛnwie ɔ bo te la, zɔhane ala a yɛnrɛnwu kɛzi Gyihova bali ninyɛne nwo gyima la a.

9. Kɛmɔ yɛnze kɛzi Gyihova bali ninyɛne nwo gyima la ati, ngyegyelɛ boni mɔ a yɛbahola yɛayia a?

9 Kɛmɔ yɛnze kɛzi Gyihova bali ninyɛne nwo gyima aboa yɛ la ati, ɔbahola yeamaa yeayɛ se kɛ yɛbasisi kpɔkɛ bie mɔ. Bie a ɔbayɛ se kɛ yɛbava ninyɛne bie mɔ yɛabɔ afɔle amaa yɛadɛlɛ yɛ ɛzonlenlɛ gyima ne anu, bie a le kɛ yɛbatete ninyɛne zo anzɛɛ yɛbadu yɛahɔ ɛleka mɔɔ bɛhyia nolobɔlɛma dɔɔnwo la. Anzɛɛ bie a ɔbamaa yɛ adwenle ayɛ yɛ nwiɔ nwiɔ kɛ saa yɛnyia Nyamenle anyunlu ɛlolɛ a. Kɛ neazo la, saa yɛndwu sunsum nu bodane mɔɔ yɛva yɛzie yɛ nye zo la anwo, anzɛɛ yɛlɛbɔ mɔdenle wɔ ɛzonlenlɛ gyima ne anu noko yɛnnwu debie biala mɔɔ kile kɛ nvasoɛ ɛra zo, anzɛɛ yɛlɛyɛ gyima bie yɛaboa ahyehyɛdeɛ ne noko yɛlɛyia ngyegyelɛ a, bie a yɛbade nganeɛ kɛ Gyihova anye ɛnlie yɛ nwo.

10. Kɛmɔ yɛnze kɛzi Gyihova bali ninyɛne nwo gyima la ati, subane mɔɔ hyia la boni mɔ a ɔmaa yɛnyia a?

10 Kɛmɔ yɛnze kɛzi Gyihova bali ninyɛne nwo gyima la ati, ɔboa yɛ ɔmaa yɛnyia subane mɔɔ hyia le kɛ mɛlɛbɛnwoaze. Ɔmaa yɛnwu kɛ Gyihova adwenle nee ye ndenle kpogya tɛla yɛ ɛdeɛ ne. (Aye. 55:​8, 9) Eza yɛsukoa kɛ yɛbava yɛ nwo yɛado Gyihova anwo zo bɔkɔɔ kɛ ɔbamaa ninyɛne ahɔ boɛ. Saa yɛ ɛzonlenlɛ gyima ne anzɛɛ gyima bie mɔɔ yɛlɛyɛ yɛaboa ahyehyɛdeɛ ne la ɛlɛkɔ boɛ a, ɔmaa yɛye Gyihova ayɛlɛ. (Edw. 127:1; 1 Kɔl. 3:7) Saa ninyɛne angɔ ye kɔ mɔɔ yɛ nye la la a, ɔwɔ kɛ yɛkakye kɛ Gyihova ze debie biala. (Aye. 26:12) Yɛyɛ mɔɔ yɛbahola la na yɛnyia anwodozo dahuu kɛ Gyihova bayɛ ye afoa nu ɛdeɛ. Yɛlɛ anwodozo kɛ Gyihova bamaa yɛ sa aha adehilelɛ mɔɔ yɛhyia nwo, saa bɔbɔ ɔnrɛyɛ ye kɛ mɔɔ ɔluale nwanwane adenle zo ɔyɛle ye wɔ tete ne la a.—Gyi. 16:​6-10.

11. Duzu a yɛze mɔɔ ɔbahola yeaboa yɛ a?

11 Yɛze kɛ Gyihova lɛ ɛlɔlɛ, ɔdi pɛlepɛle yɛɛ ɔda nrɛlɛbɛ ali dahuu. Yɛze kɛ ɔ nye sɔ mɔɔ yɛyɛ yɛmaa ye nee yɛ mediema diedima la kpalɛ. Yɛɛ yɛze kɛ Gyihova maa bɛdabɛ mɔɔ bɛdi nɔhalɛ bɛmaa ye la ahatualɛ.—Hib. 11:6.

YƐNZE MƆƆ BAZI ƐHYEMA LA

12. Kɛ mɔɔ Gyemise 4:​13, 14 kile la, duzu a yɛnze a?

12 Kenga Gyemise 4:​13, 14. Nɔhalɛ edwɛkɛ ne a le kɛ yɛnze mɔɔ bazi yɛ nwo zo ɛhyema la. Wɔ ewiade ɛhye anu, ‘mekɛ nee edwɛkɛ mɔɔ yɛ nye ɛnla la to yɛ muala.’ (Nol. 9:11) Ɛhye ati yɛnze saa ngyehyɛleɛ mɔɔ yɛyɛ la bawie boɛ anzɛɛ saa yɛbadɛnla ngoane nu amaa yɛawie ngyehyɛleɛ bie mɔɔ yɛyɛle la anwo gyima di a.

13. Kɛmɔ yɛnze mɔɔ bazi kenle bie la ati kɛzi ɔkola ɔka yɛ ɛ?

13 Ninyɛne mɔɔ ɔbasisi kenle bie mɔɔ yɛnze la kola maa ɛbɛlabɔlɛ yɛ se. Adenle boni azo? Wɔannea a yɛbadwenledwenle mɔɔ bie a ɔbazi la anwo na yemɔ ɛnrɛmaa yɛ nye ɛnrɛlie. Arɛlevilɛ nu anwubɛnyunlu nee ninyɛne mɔɔ yɛ nye ɛnla la kola maa yɛdi nyane na yɛ adwenle tufonyia. Yɛɛ saa yɛ anyelazo amba nu a, ɔkola ɔmaa yɛ rɛle bɔ na yɛ sa nu to.—Mrɛ. 13:12.

14. Saa yɛbanyia anyelielɛ dahuu a, duzu a ɔhyia kɛ yɛyɛ a? (Eza nea nvoninli ne mɔ.)

14 Saa yɛgyinla ngyegyelɛ nloa a, yɛmaa ɔda ali kɛ ɔnva nwo biala mɔɔ ɔbazi la Gyihova anwo ɛlɔlɛ ti a yɛsonle ye a na tɛ angomedi ti ɔ. Kɛlɛtokɛ dɔɔnwo mɔɔ wɔ Baebolo ne anu la maa yɛnwu kɛ ɔnle kɛ yɛmaa yɛ nye da kɛ Gyihova bazi esiane biala mɔɔ ɔbado yɛ la adenle yɛɛ ɔtɛhyehyɛle mɔɔ ɔbasisi yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la ɔtɛtole ɛkɛ dɛba. Ɔze kɛ saa yɛbanyia anyelielɛ a ɔngyia kɛ yɛnwu mɔɔ ɔbasisi yɛ nwo zo kenle bie la. Emomu, mɔɔ hyia la a le kɛ yɛbakpondɛ ye adehilelɛ na yɛadie ye. (Gyɛ. 10:23) Saa yɛkpondɛ adehilelɛ yɛfi ye ɛkɛ kolaa na yɛasisi kpɔkɛ a, ɔle kɛ yɛlɛka kɛ: “Saa ɔyɛ Gyihova ɛhulolɛ a, yɛbadɛnla ngoane nu na yɛayɛ ɛhye anzɛɛ zɛhae.”—Gye. 4:15.

Nvoninli ngakyile: 1. Selɛ bie nee ɔ ra ɛva bɛ esiane mekɛ nu baage. Bɛlɛfa Baebolo nee ninyɛne gyɛne mɔɔ bɛbahyia nwo la bɛagua nu. 2. Ezule ɛlɛtɔ na nrenyia ne nee ɔ ye yɛɛ bɛ ra ne vea tɛnte bie abo. Bɛlɛfa ninyɛne mɔɔ bɛvale bɛguale bɛ baage ne anu la bɛali gyima wɔ tɛnlabelɛ ɛhye anu.

Saa yɛkpondɛ Gyihova adehilelɛ na yɛfa yɛbɔ yɛ ɛbɛla a, ɔbɔ yɛ nwo bane kpalɛ (Nea ɛdendɛkpunli 14-15)b


15. Kenle bie nwo debie boni a yɛze a?

15 Yɛnze mɔɔ bazi alehyenlɛ ko biala la ɛdeɛ, noko yɛze kɛ Gyihova ɛbɔ ɛwɔkɛ kɛ yɛbanyia dahuu ngoane, saa anwuma o anzɛɛ azɛlɛ ye azo o. Yɛze kɛ ɔmbɔ adalɛ yɛɛ debie biala ɛnrɛhola ɛnrɛzi ye adenle kɛ ɔbali ye ɛwɔkɛ kɔsɔɔti azo. (Tae. 1:2) Ɔ ngome ala a ɔbahola ‘yeaha mɔɔ bazi kenle bie, na yeaha ninyɛne mɔɔ ɛtɛsisile la yeado ɛkɛ mekɛ tendenle a.’ Kɛ ɔyɛle ye wɔ tete ne la ɛne, na zɔhane ala a ɔbayɛ ye kenle bie a. (Aye. 46:10) Yɛze ye wienyi kɛ debie biala ɛnrɛhola ɛnrɛzi Gyihova adenle kɛ ɔbahulo yɛ. (Wlo. 8:​35-39) Ɔbamaa yɛ nrɛlɛbɛ, ɔbakyekye yɛ rɛle na yeamaa yɛ anwosesebɛ mɔɔ yɛhyia amaa yɛahola yɛagyinla debie biala mɔɔ bazi yɛ nwo zo la anloa. Yɛbahola yɛanyia anwodozo kɛ Gyihova baboa yɛ na yeayila yɛ.—Gyɛ. 17:​7, 8.

YƐNRƐHOLA YƐNRƐDE KƐZI GYIHOVA ZE YƐ KPALƐ LA ABO BƆKƆƆ

16. Kɛ mɔɔ Edwɛne 139:​1-6 kile la, duzu a Gyihova ze ye wɔ yɛ nwo mɔɔ yɛnrɛhola yɛnrɛde ɔ bo bɔkɔɔ a?

16 Kenga Edwɛne 139:​1-6. Yɛ Bɔvolɛ ne ze yɛ nwo edwɛkɛ biala. Ɔze deɛmɔti yɛdwenle na yɛte nganeɛ wɔ adenle fɔɔnwo bie azo la. Ɔze mɔɔ yɛka nee ninyɛne mɔɔ wɔ yɛ ahonle nu la. Eza ɔze debie biala mɔɔ yɛyɛ nee deɛmɔti yɛyɛ zɔ la. Kɛ mɔɔ Belemgbunli Devidi hanle la, Gyihova anye wɔ yɛ nwo kpalɛ na yeziezie ɔ nwo kɛ ɔbaboa yɛ dahuu. Nea kɛzi ɔyɛ nwanwane kɛ Tumivolɛ Awulae ne, tumivolɛ bedevinli ne mɔɔ bɔle anwuma nee aze la dwenle yɛ nwo kpole zɛhae la! Devidi hanle kɛ: “Adwenle ɛhye bo me ndelebɛbo zo. Ɔyɛ se ɔmaa me kɛ mebade ɔ bo.”—Edw. 139:​6, ɔbdw.

17. Duzu ati a bie a ɔbayɛ se kɛ yɛbalie yɛali kɛ Gyihova ze yɛ kpalɛ a?

17 Bie a abusua mɔɔ yɛvi nu, yɛ amaamuo anzɛɛ diedi mɔɔ ɛnee yɛlɛ ye dɛba la ati, ɔbahola yeayɛ se kɛ yɛbabu Gyihova kɛ ɔle Selɛ mɔɔ lɛ ɛlɔlɛ mɔɔ ɔ nye die yɛ nwo a. Anzɛɛ bie a yɛbade nganeɛ kɛ nvonleɛ mɔɔ yɛyɛ ye dɛba la ɛnle kpalɛ fee ɔti Gyihova ɛnrɛhulo kɛ ɔbanwu yɛ, na ɔ nee yɛ avinli twe kpalɛ. Ɛnee ɔyɛ a Devidi bɔbɔ te nganeɛ zɔ. (Edw. 38:​18, 21) Anzɛɛ bie a awie mɔɔ lɛ ɛhulolɛ kɛ ɔbɔ mɔdenle yeahakyi ye ɛbɛlabɔlɛ na yeava Nyamenle tenlene ngyinlazo ne mɔ yeabɔ ye ɛbɛla la banyia adwenle kɛ, ‘Saa Nyamenle te me edwɛkɛ bo a, ɛnee duzu ati a ɔ nye la kɛ mebagyakyi ɛbɛlabɔlɛ mɔɔ ɔ nee me nwo ɛli la ɛ?’

18. Saa yɛdie yɛto nu kɛ Gyihova ze yɛ kpalɛ tɛla kɛzi yɛze yɛ nwo la a, kɛzi ɔboa yɛ ɛ? (Eza nea nvoninli ne mɔ.)

18 Yɛbahola yɛalie yɛado nu kɛ Gyihova ze yɛ kpalɛ tɛla kɛzi yɛze yɛ nwo la na ɔnwu kpalɛ mɔɔ wɔ yɛ nu mɔɔ yɛdayɛ mumua ne yɛnnwu ye la. Noko ɔnva nwo kɛ ɔnwu nvonleɛ mɔɔ wɔ yɛ nwo na ɔte deɛmɔti yɛte nganeɛ na yɛyɛ yɛ nyɛleɛ wɔ adenle fɔɔnwo bie azo abo la, ɔtɛkulo yɛ. (Wlo. 7:15) Saa yɛdie yɛto nu bɔkɔɔ kɛ dahuu Gyihova nwu sonla holɛ mɔɔ yɛbahola yɛayɛ la a, ɔmaa yɛfa anwodozo kpole yɛsonle ye nɔhalɛ nu na yɛ nye die.

Nvoninli ne mɔ: 1. Adiema nrenyia bie mɔɔ ɔ sa nu ɛdo la ɛlɛnea ye nvɛnzɛlɛ nu wɔ mekɛ mɔɔ ezule ɛlɛtɔ na maanle nu ɛmunla la. 2. Adiema nrenyia ne wɔ Paladaese, ɔ nee ɔ gɔnwo mɔ ɛlɛkɔ akpɔsa na ɔ nye ɛlie kɛzi ɛkɛ ne le kɛnlɛma la anwo.

Gyihova maa yɛnyia ewiade fofolɛ ne mɔɔ bara la anu anwodozo kpole amaa yeaboa yɛ yeamaa yɛahola yɛagyinla ɛbɛlabɔlɛ nu ngyegyelɛ mɔɔ yɛyia ye ɛnɛ la anloa (Nea ɛdendɛkpunli 18-19)c


19. Duzu a yɛze wɔ Gyihova anwo a?

19 Yɛze kɛ Gyihova le ɛlɔlɛ. Awie biala ɛnrɛhola ɛnrɛzu ɛhye anwo kpolera. (1 Dwɔn 4:8) Yɛze kɛ ye ngyinlazo ne mɔ maa yɛnwu kɛ ɔkulo yɛ yɛɛ ɔkpondɛ kɛ ɔwie yɛ boɛ dahuu. Yɛze kɛ Gyihova kulo kɛ yɛnyia dahuu ngoane. Amaa ɛhye ayɛ boɛ la ati a ɔduale ɛkpɔnedeɛ ne a. Ɛkpɔnedeɛ ahyɛlɛdeɛ ne maa yɛnyia anwodozo kɛ ɔnva nwo kɛ yɛnli munli la, yɛbahola yɛazonle Gyihova wɔ adenle mɔɔ ɔdie ɔto nu la azo. (Wlo. 7:​24, 25) Eza yɛze kɛ “Nyamenle le kpole tɛla yɛ ahonle yɛɛ ɔze debie biala.” (1 Dwɔn 3:​19, 20) Gyihova ze yɛ nwo edwɛkɛ biala, na ɔlɛ anwodozo kɛ yɛbahola yɛayɛ ye ɛhulolɛdeɛ.

20. Duzu a baboa yɛ amaa adwenleadwenle andɔ yɛ nwo a?

20 Gyihova ɛha edwɛkɛ biala mɔɔ ɔhyia kɛ yɛnwu ye la ɛhile yɛ. Saa yɛbɛlɛ yɛ nwo aze yɛdie edwɛkɛ zɔhane yɛto nu a, ɔnrɛmaa ninyɛne mɔɔ yɛngola yɛnyɛ nwolɛ ɛhwee la anwo adwenleadwenle ɛnrɛdɔ yɛ nwo, emomu ɔbamaa yɛahola yɛava yɛ adwenle yɛzie ninyɛne mɔɔ hyia kpalɛ la azo. Yɛyɛ zɔ a, ɛnee yɛlɛda ye ali kɛ yɛlɛ Gyihova, “Ahenle mɔɔ ye nrɛlɛbɛ di munli la” anu anwodozo bɔkɔɔ. (Dwobu 36:4) Ɛnɛ, ninyɛne dɔɔnwo wɔ ɛkɛ mɔɔ yɛnze ɛdeɛ, noko yɛ nye la kɛ yɛbadɛnla aze dahuu na yɛazukoa yɛ Nyamenle Bedevinli ne anwo ninyɛne dɔɔnwo nee ninyɛne fofolɛ yɛavi ye ɛkɛ.—Nol. 3:11.

SAA YƐBƐLƐ YƐ NWO AZE YƐDIE YƐTO NU KƐ YƐNZE NINYƐNE ƐHYE MƆ A KƐZI ƆBABOA YƐ Ɛ?

  • Mekɛ mɔɔ awieleɛ ne bara la

  • Mɔɔ bazi ɛhyema la

  • Kɛzi Gyihova ze yɛ kpalɛ la

EDWƐNE 104 Sunsum Ne Le Nyamenle Ahyɛlɛdeɛ

a Kɛmɔ Gyisɛse a bali konle mɔɔ bɛbaho bɛatia Seetan ewiade ne la anyunlu la ati, yɛbahola yɛaha kɛ kɛkala ɔze kenle mɔɔ Amagɛdɔn ne bara nee mekɛ mɔɔ ‘ɔbawie ye konimlilɛ ne bɔkɔɔ’ la.—Yek. 6:2; 19:​11-16.

b NVONINLI NE ANWO NGILENU: Selɛ bie nee ɔ ra nrenyia ɛlɛfa ninyɛne agua bɛ esiane mekɛ nu baage ne anu amaa esiane bie si ala a bɛamaa ye zo bɛahɔ.

c NVONINLI NE ANWO NGILENU: Adiema nrenyia bie mɔɔ ɛlɛyia ngyegyelɛ la anye la anyelielɛ mɔɔ ɔbanyia ye kenle bie wɔ ewiade fofolɛ ne anu la ade.

    Nzema Mbuluku Ngakyile (1982-2025)
    Fi Nu
    Kɔ Nu
    • Nzema
    • Fa Nwa Awie
    • Mɔɔ ɛkulo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nwolɛ Mɛla
    • Fealeranu Edwɛkɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Kɔ Nu
    Fa Nwa Awie