32 EKOBEE UE ENƆ
YƆƆ 38 Jɛhova Edoo Kɔ O Agaloo
Pya Sīdee Jɛhova Gaa I Yerebah Nɛ Kɔ I Egerebu
“Bari lo dɛ̄dɛɛ̄ ewonu . . . edoo kɔ bui mma, wu i yira sa i agɛrɛ.”—1 PIT 5:10.
NU I NƆ
I gaa le nɔ pya nu Jɛhova i nɛ lo eyerebah i nɛ kɔ i egerebu, le kɛ̄ i dap ɛrɛ biī aāloo ziī ziī pya lo nu doo.
1. Ena anua i gbī egerebu a, e mɛɛ̄ na edap i yerebah nɛ a? (1 Pita 5:10)
BU KPƐDUMƐ dee a aga ama, pya nɛɛ Jɛhova gbī egerebu. Pio aba ɛrɛ gbɛnɛ e’agabah dumɛloo. Pio aba le bu gbɛnɛ ekiɛ̄nu nyɔɔ pya wa nɛɛ a bee u. Pya lo dɔɔ̄na gaa kpesī gbānasī a aabah pya wa butɔ, ale pya bɛbɛɛ. (Mat 10:18, 36, 37) Suā leere kɔ kaɛlɛɛ ɛrɛgebah e’aga kɛ̄tɔɔ̄ o le bu, Jɛhova eyerebah a nɛ kɔ o egerebu.—Buū 1 Pita 5:10.
2. Ena egerebu kura a?
2 Nu egerebu kura na kiisī lo esu ɛɛbu taāŋabah Jɛhova leere kere sɔ̄ i le bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄, sɔ̄ alu etɛ̄ŋa i loo, ale sɔ̄ i le bu dɔā-ɛp. Lokwa i dap egerebu, i ɛrɛ eyiga kɔ nu esah a lee. Aba nɛɛ a dap doo kɔ i egerebu na Jɛhova, e a naale nyɔɔ ilii ekpo, nyɔnɛbee a wee i nɛ “eenyɔɔ ekpo.” (2 Kɔr 4:7) Bu ekobee ue ama, i gaa le nɔ nia nu Jɛhova enɛā i lokwa i dap egerebu. I gaa le nɔnage nu i dap doo lokwa i dap ɛrɛ biī aāloo ziī ziī ɛɛ.
KARA
3. Ena anua i kɔ kara lu nyɛŋiatam a aabah Bari a?
3 Jɛhova enɛā i ziī nu alu nyɛŋia lo eyerebah i nɛ kɔ i egerebu. A doo kɔ a waɛ i bah ekɔ ue ye nɛ kereadoo ii mmana. (Hib 4:16) Naa kɛɛrɛ lo ama: I dap yere kara nɛ Jɛhova ɛrɛgebah sɔ̄, e i dap kɔ ue akiiloo ɛrɛgebah nu ye nɛ. A dā ɛrɛgebah muɛ̄ ue i ye su yeā kara nɛ, e i dap ye yere kara nɛ bie ɛrɛgebah kɛ̄, kereadoo i le aba ii ale i le tɔ-kpɔgɔrɔ. (Jona 2:1, 2; Doonu 16:25, 26) Kereadoo i le bu gbɛnɛ ekiɛ̄nu sa ii suāna kunɛ kɛ̄ ekɔ kɛ̄ nu i tɔɔ̄loo doo ye nɛ, Jɛhova dānage bee loo nu i gaa bee gbī ekɔ. (Rom 8:26, 27) Bu kaka, kara lu nyɛŋiatam a aabah Bari!
4. Ena anua i kɔ yere kara bara egerebu lu nu a gbaaloo ekɛɛrɛ Jɛhova a?
4 Jɛhova nɛ i agɛrɛ beenyiɛ bu ye Muɛ̄ Ue “kɔ mɛ lo i bara ɛrɛgebah nu dookɛ̄ a gbī doo, alɛ edā i muɛ̄.” (1 Jɔn 5:14) A bɔgeloo kɔ i bara Jɛhova kɔ a yerebah i nɛ kɔ i egerebu ni? Aiī! Nyɔnɛbee egerebu lu nu a gbaaloo ekɛɛrɛ Jɛhova. Ena anua i kɔ doo wo a? Nyɔnɛbee sɔ̄ i egerebu bu pya i taāŋa, a doo kɔ Jɛhova a dap agara ue nɛ nɛɛ a gaa ye gbɛ, lo a le Setan. (Kam 27:11) Lo dɔɔ̄na na kɔ, Baibol kɔ a taɛ Jɛhova “lo etɔgɛ ye ekpo nyɔɔbee pya wa beenyiɛ naa ɛrɛ beebee kɛ̄ a le.” (2 Edoo 16:9) Nyɔɔwo, i suā leere kɔ a taɛ Jɛhova lo eyerebah i nɛ kɔ i egerebu, e a ɛrɛnage ekpo lo edoo wo.—Ais 30:18; 41:10; Luk 11:13.
5. Bu mɛ sīdee na kara edap doo kɔ i ɛrɛ efɛɛloo beenyiɛ a? (Aisaia 26:3)
5 Sɔ̄ i yere kara kumaloo pya i taāŋa, sa kɔ taɛ kɛ̄ nu i tɔɔ̄loo doo, Baibol kɔ, “efɛɛloo Bari, lo a eenyɔɔ dɛ̄dɛɛ̄ suānu, esere [i] beenyiɛ le [i] ekɛɛrɛ bu Kraist Jizɔs.” (Fil 4:7) Naa ɛp nu lo ama kura. Pya a naa taāŋabah Jɛhova gaa tɛɛ̄nage bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄. E sɔ̄ ba le bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄ doo wo, ba doo keekee nu lokwa ba dap ɛrɛ efɛɛloo beenyiɛ sa ibere pya wa taāŋa. Kerewo, efɛɛloo Jɛhova nɛ sɔ̄ i ye yere kara nɛ eenyɔɔ ɛrɛgebah efɛɛloo nɛɛ su ye bah gbiā. Sɔ̄ i yere kara nɛ Jɛhova, i gaa tɔgɛ kɔ i dɛɛae ye nyɔɔ kaāna, e alɛ wee i nɛ “efɛɛloo a mma.” (Buū Aisaia 26:3.) Ziī sīdee Jɛhova i nɛ “efɛɛloo a mma” ama na tɛ̄maloo edoo kɔ i nyɛŋiabu pya dɔ Baibol i bee buū lo a dap i gbɔ̄nyiɛ. Pya dɔ Baibol ama doo kɔ i ɛrɛ iīnaloo bu beenyiɛ nyɔnɛbee a doo kɔ i muɛ kɛ̄ Jɛhova i kuūdɛɛ̄loo, i wereloo, sa gbī eyerebah i nɛ doo.—Yɔɔ 62:1, 2.
6. Pya ena o dap kɔ bu kara a? (Ɛpnage foto.)
6 Ena o dap doo a? Sɔ̄ o le bu taāŋa, ‘top dɛ̄dɛɛ̄ lo taāŋa tɛrɛ nyɔɔ Jɛhova’ sa ye bara kɔ a nɛ a efɛɛloo beenyiɛ. (Yɔɔ 55:22) Baranage ye kɔ a nɛ a suānu lokwa o dap suā nu o doo kiiloo lo taāŋa. (Kam 2:10, 11) Sɔ̄ o gaa ye bara kɔ a nɛ a egerebu, o aa ibere lo edoonage ye yaa bu pya o kara. (Fil 4:6) Kɛɛrɛ pya sīdee Jɛhova gaa a yerebah nɛ ziī ziī biradee kɔ o dap egerebu, lɛɛ o doo ye yaa bu kara loo pya lo nu le pya dɔɔ̄na lele nu a gaa a nɛ. O aa iye kɔ pya taāŋa o gaa tɛɛ̄bu a doo kɔ o aa muɛ pya leelee Jɛhova enɛā a.—Yɔɔ 16:5, 6.
Sɔ̄ o yere kara, o gaa kɔ ue nɛ Jɛhova. Sɔ̄ o buū Baibol, Jɛhova gaa a kɔ ue nɛ (Ɛp 6 barakpaɛ̄)b
MUƐ̄ UE BARI
7. Bu mɛ sīdee na nɔ Baibol eyerebah i nɛ kɔ i egerebu a?
7 Jɛhova enɛā i ye Muɛ̄ Ue lo a le Baibol lokwa i dap egerebu. A ɛrɛ gbɛnɛ-edo dɔ a le bu Baibol a doo kɔ i suā kɔ Jɛhova eyerebah i nɛ. Dooraa i naa ɛp ziī lo dɔ, lo a le Matiu 6:8, lo a kɔ: “Bui Tɛ suā nu a i bɛɛ̄ lɛɛ bui gae bip ye.” Ɛɛ Jizɔs na a bee kɔ pya ue ama a, e a suāloo Jɛhova ee dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ. Nyɔɔwo, i suā leere kɔ sɔ̄ i gaa tɔga, Jɛhova suā nu a i bɛɛ̄, e a gaa le yerebah i nɛ. A ɛrɛnage pya dɔɔ̄na dɔ Baibol lo a dap i nɛ mɛm lokwa i dap egerebu bu pya i taāŋa.—Yɔɔ 94:19.
8. (a) Naa nɛ edobah akiiloo ziī zuurabahtɔ̄ a le bu Baibol lo edap i yerebah nɛ kɔ i egerebu. (b) Ena edap doo kɔ i nyɛŋiabu pya zuurabahtɔ̄ a le bu Baibol sɔ̄ i gaa gbī esu wa daānu a?
8 Pya zuurabahtɔ̄ a le bu Baibol dapnage i yerebah nɛ kɔ i egerebu nyɔnɛbee ba aara pya ue suānu lo edap i yerebah nɛ kɔ i biaɛfii nu a lee. (Kam 2:6, 7) Bu edobah, Baibol kɔ i nɛ kɔ, i aa nɛ taāŋa loo i akiiloo nu esira li deesī, mɛ taāwo, i dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova kɔ eyerebah i nɛ ziī ziī biradee. (Mat 6:34) Lo i bialoo wee buū Baibol sa ɛrɛ ekɛɛrɛ nyɔɔ nu i buū kaāna, lo sɔ̄ ewaɛ i bah lo enyɛŋiabu pya zuurabahtɔ̄ a le bu Baibol sɔ̄ i gaa gbī ebiaɛ nu fii ale sɔ̄ i gaa gbī esuā nu i doo lokwa i dap tāma pya i taāŋa, nyɔnɛbee ii le edap nyɛŋiabu nu i sii bee buū.
9. Bu mɛ sīdee na pya e’ɛma a le bu Baibol doo kɔ i dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova kɔ eyerebah i nɛ a?
9 Baibol aaranage keekee nu a bee siraloo pya nɛɛ a bee tɔɔ̄dum a dee kere lo ba bee dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ Jɛhova, e Jɛhova bee wa yerebah nɛ. (Hib 11:32-34; Jem 5:17) Lo i kɛɛrɛ kɛ̄ Jɛhova bee wa yerebah nɛ doo, edoo kɔ yira i ɛrɛ bu Jɛhova a agatɛ̄ kɔ a gaa le yerenage bah nɛ ili. Jɛhova na “i gbɛnɛ kɛ̄ teera yii le ekpo, nɛɛ yerebah a bɔloo eture nyiɛ loo bu sɔ̄ etɛɛrɛloo.” (Yɔɔ 46:1) Sɔ̄ i kɛɛrɛ kɛ̄ pya zooro Jɛhova a bee le a dee kere bee ɛrɛ yira doo sa kiisī lo etaāŋa ye bah bu pya wa taāŋa, edoo kɔ i nɔ wa yira le wa egerebu.—Jem 5:10, 11.
10. Ena o dap doo lokwa Baibol dap a dɔbiī nɛ kaāna a?
10 Ena o dap doo a? Buū Baibol ziī ziī biradee sa ɛm pya dɔ eyerebah a nɛ serekɛ̄. Gbɛnɛ-edo nɛɛ emɔna kɔ sɔ̄ ba ɛp nu a le nɛ dee lɔɔrɛ ziī ziī biradee, alu kaāna le sīdee ebɔātɛ̄ lo biradee sa doo kɔ o ɛrɛ nu o kɛɛrɛ nu akiiloo bu yubeloo lo biradee. Nu ama na a bee yerebah nɛ ziī wuga nɛɛwa a kura Mariea sɔ̄ a gaa bee kuūdɛɛ̄loo ye tɛ le ka a. Ye tɛ le ka bee ɛrɛ dumɛloo kansa aba ziī sɔ̄, sa dɔktɔ bee wa kɔ nɛ kɔ ba gaa le u. Marie baatɛ̄ kɔ: “Ziī ziī lɔɔrɛ, m wee buū dɔ Baibol a le bu i kpa a kura Ɛp Nu A Le Bu Kpa Kaɛ Dɛ̄dɛɛ̄ Dee sa kɛɛrɛ nu akiiloo nu a le nɛ dee lo biradee kaāna. Lo ama bee mɛ yerebah nɛ kɔ m kɛɛrɛ nu akiiloo Jɛhova ziī ziī biradee le pya lele nu a i tɔgɛ bu ye Muɛ̄ Ue, taā m bialoo kɛɛrɛ nu akiiloo na taāŋa.”—Yɔɔ 61:2.
PYA WUGA BU BƆŊANALOO
11. A tɔɔ̄ i loo doodoo wa sɔ̄ i suā kɔ pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa gaa egerenage bu bu pya wa taāŋa?
11 Jɛhova enɛā i pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa lo eyerebah i nɛ kɔ i dap egerebu. A gbɔ̄ i nyiɛ sɔ̄ i suā kɔ “pya [i] wuga a le bu dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe” gaa muɛnage “aba lo muɛ pɔrɔ ama.” (1 Pit 5:9) I suā leere kɔ ɛrɛgebah kɛ̄tɔɔ̄ i gaa tɛɛ̄bu, pya dɔɔ̄na i wuga etɛ̄nanage bu dua kɛ̄tɔɔ̄ a le doo wo, sa gaa kiisī lo e’egerebu. Lo ama kura kɔ ili dapnage egerebu sa tāma!—Doonu 14:22.
12. Bu pya amunu sīdee na pya wuga bu bɔŋanaloo edap i yerebah nɛ a, e ena ili edap wa doo nɛ a? (2 Pya Kɔrint 1:3, 4)
12 Sɔ̄ i le bu taāŋa, pya i wuga bu bɔŋanaloo dap i yere mɛm loo tɛ̄maloo pya nu ba kɔ sa i doo nɛ. Nu ama bee siraloo nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl. Bu pya kpa Pɔɔl bee ɛm, a bee kue bee pya wuga a bee ye yerebah nɛ sɔ̄ a bee lu e’aa ye sere tɔ, e a bee wa doo yaa. Pya wuga ama bee ye nɛ egbɔ̄nyiɛ, ye yere mɛm loo, sa dɔɔ̄ pya nu alu ye ebɛɛ̄ ye nɛ. (Fil 2:25, 29, 30; Kɔl 4:10, 11) Nii’ee, pya wuga wee i nɛ egbɔ̄nyiɛ sa i yerebah nɛ sɔ̄ i le bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄; e sɔ̄ alaba le bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄, ili i yerenage bah wa nɛ.—Buū 2 Pya Kɔrint 1:3, 4.
13. Ena a bee yerebah nɛ ziī wuga nɛɛwa a kura Maya kɔ a egerebu a?
13 Bu zua 2020, pya polis Russia bee yii tɔ ziī wuga nɛɛwa a kura Maya sa lap dɛ̄dɛɛ̄ ye tɔ. Pya bɛbɛɛ Russia bee su lo ue yere tɔbiaɛ kɔ wuga nɛɛwa Maya bee kɔ ye yira nɛ pya dɔɔ̄na, nyɔɔwo, i wuga ama bee si tɔbiaɛ sa kɔ ue bee ye yira. Maya kɔ pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa bee ye yere mɛm loo kaāna bu pya e’aga sɔ̄ ama. A bee kɔ: “Bu lo sɔ̄ m bee le bu gbɛnɛ bura le biirabu, e loo mɛ bee ɔ. Mɛ pya wuga bee mɛ kuegi nyɔɔ fon sa mɛ ɛmgi lɛta ma. Ba bee doo kɔ m muɛ kɔ ba were mɛ loo. M wee suā kɔ pya wuga were mɛ loo, e ba lu pya na butɔ, mɛ aābu zua 2020, m bee sikɛ̄ muɛ sa yiga leere kɔ ba were mɛ loo kaāna.”
14. Ena i dap doo lokwa pya i wuga nɛɛdam le nɛɛwa dap i yerebah nɛ a? (Ɛpnage foto.)
14 Ena o dap doo a? Sɔ̄ o le bu taāŋa, tɔɔ̄ waɛloo pya wuga nɛɛdam le nɛɛwa. O aa pee sɔ̄ lo egbī yerebah aābah pya kanɛɛ. Pya kanɛɛ dap “le doodoo kɛ̄ egɔā aāloo fii efɔp, le kɛ̄ egɔā aāloo gbɛnɛ dɔɔ boo.” (Aisaia 32:2) Nyɛŋianage bu kɔ pya o wuga nɛɛdam le nɛɛwa lenage bu e’aga kɛ̄tɔɔ̄, nyɔɔwo, yerebah nɛ pya o wuga a le bu ebɛɛ̄, e wo edoo kɔ bu a a ɛɛ sa a yerebah nɛ kɔ o egerebu bu pya o taāŋa.—Doonu 20:35.
Tɔɔ̄ waɛloo pya o wuga nɛɛdam le nɛɛwa bu bɔŋanaloo (Ɛp 14 barakpaɛ̄)c
I BƐĀBU
15. Bɛābu akiiloo deesī bee yerebah nɛ Jizɔs doodoo wa, e bɛābu akiiloo deesī gaa yerebah nɛ ili anii’ee doodoo wa? (Pya Hibru 12:2)
15 Jɛhova enɛā i bɛābu a naale elɔ lokwa i dap egerebu. (Rom 15:13) Nyɛŋiabu kɔ nu a bee yerebah nɛ Jizɔs kɔ a dap egerebu bu ye kpɛdumɛ biradee a nyɔɔ kɛ̄nɛkɛ̄ lo a bee aga gbɛnɛ na nyɔɔbee a bee sere nyiɛ nyɔɔ pya yii Jɛhova ebee ye yira nɛ. (Buū Pya Hibru 12:2.) Jizɔs bee suā kɔ ye tɔɔ̄ agara esere bee Jɛhova kaɛ. Jizɔs gaa bee ɛmadɛɛ̄ sɔ̄ esikɛ̄ obia pii ye Tɛ, le sɔ̄ elu Mɛnɛ sa nyɔɔnɛ Pya Nɛɛ Kraist a bee lu etɔ̄ nɔɔ̄ bee bɛɛ bu Buɛ̄-mɛnɛ bunyɔɔ. Bu aba lo sīdee, bɛābu i ɛrɛ lo etɔɔ̄dum mmɛ deedee bu aā nyɔuwe Bari doo kɔ i dap egerebu bu ɛrɛgebah kɛ̄tɔɔ̄ i gaa tɛɛ̄bu bu nyɔuwe Setan.
16. Bu mɛ sīdee na bɛābu bee yerebah nɛ ziī wuga nɛɛwa kɔ a egerebu a, e ena olo nɔ aāloo nu a bee kɔ a?
16 Naa ɛp kɛ̄ bɛābu lo etɔɔ̄dum bu aā nyɔuwe bee yerebah nɛ ziī wuga nɛɛwa a kura Alla doo, lo a tɔɔ̄ Russia. A bee lu e’aa ye dam yere kpɔgɔrɔ. E ye dam gaa bee yira baɛ sɔ̄ elu ebiaɛ ye biaɛ loo. Sɔ̄ nu ama bee sira, Alla bee kɔ: “Yere kara akiiloo i bɛābu le kɛɛrɛ nu akiiloo bee mɛ yerebah nɛ kɔ loo mɛ aa ɔ gbɛnɛ. M suā kɔ sɔ̄ dɛ̄dɛɛ̄ e’aga kɛ̄tɔɔ̄ ama e’ina kuma, le nu gaa le sira. Jɛhova gaa le be eebah pya ye nɛɛbaa, e a gaa le nɛ i ekpɛanu.”
17. Bu pya amunu sīdee na i dap tɔgɛ kɔ i tɔgɛe nia loo bɛābu Jɛhova enɛā i a? (Ɛpnage foto.)
17 Ena o dap doo a? Su sɔ̄ ɛā ekɛɛrɛ nyɔɔ kɛ̄ aā nyɔuwe lo Jɛhova eyira yii loo a nɛ emɛā doo. Naa kɛɛrɛ kɛ̄ emɛā doo sɔ̄ olo le pya o gbo le pya o butɔ etɔɔ̄ bu aā nyɔuwe a kpedɛɛ̄, le kɛ̄ dɛ̄dɛɛ̄ nɛɛ ele bu ɛɛbu doo. Ɛrɛgebah taāŋa i gaa tɛɛ̄bu anyaawo ele bu aba “ziī nwī sɔ̄.” (2 Kɔr 4:17) Lo dɔɔ̄na, piiga ɛrɛgebah kɛ̄ o dap doo lo ekɔ pya yii Bari eyira akiiloo deesī nɛ pya dɔɔ̄na. Naa kɛɛrɛ kɛ̄ nu aa agaloo pya a naa taāŋabah Bari doo. Ba gaa tɛɛ̄nage bu keekee taāŋa bee ili, kerewo ba naa suā pya lele nu Jɛhova eyira yii loo akiiloo deesī. Kunɛ nwīgbagbara nu o wa kɔ nɛ dap doo kɔ ba a ɛrɛ taɛ lo edā gbɛnɛ-edo nu akiiloo Buɛ̄-mɛnɛ Bari le pya yii Bari eyira.
Su sɔ̄ ɛā ekɛɛrɛ nyɔɔ kɛ̄ aā nyɔuwe lo Jɛhova eyira yii loo a nɛ emɛā doo (Ɛp 17 barakpaɛ̄)d
18. Ena anua i dap dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ pya yii Jɛhova a?
18 Sɔ̄ Job e’egerebu bu gbɛnɛ-edo taāŋa sah, a bee kɔ nɛ Jɛhova kɔ: “[Nyaawo na] m suā kɔ olo dap doo dɛ̄dɛɛ̄ nu [a], e a naa lu ekpaɛ̄ ɛrɛgebah oloo ekɛɛrɛ.” (Job 42:2) Pya nu Job bee tɛɛ̄bu bee doo kɔ a muɛ kɔ lɔgɔ nu naa dap kpaɛ̄ Jɛhova lɛɛloo edoo gbɔ̄mɛɛ̄ ye ekɛɛrɛ. Ue ama eyerebah i nɛ kɔ i egerebu. Bu edobah, naa su kɔ loo ziī wa a le bu gbɛnɛ dumɛloo ɔ nyɔɔbee esialoo gbɛnɛ-edo dɔktɔ, kerewo, lɔgɔ aba naa dap ye boh. Mɛ sɔ̄ lo wa bee muɛ ziī dɔktɔ a para tam sa pya nɛɛ wee ye dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ, e lo dɔktɔ bee kɔ taɛ nu alu ye dumɛloo le kɛ̄ eboh ye doo, bu lo wa bee ɛɛ kereadoo esu sɔ̄ lɛɛ loo ye gae nwaɛ̄. Nyaawo, ewaɛ ye loo e’egerebu bu ye dumɛloo nyɔnɛbee e’ɛrɛ bɛābu, lo a le kɔ, a suā kɔ elu eboh ye. Bu aba lo sīdee, ewaɛ i loo e’egerebu nyɔnɛbee i suā kɔ yii Bari eyira akiiloo deesī ɛrɛ edooa.
19. Pya ena edap i yerebah nɛ kɔ i egerebu a?
19 Dookɛ̄ i enɔā doo, Jɛhova gaa i yerebah nɛ kɔ i dap egerebu bu pya i taāŋa tɛ̄maloo kara, ye Muɛ̄ Ue, pya i wuga bu bɔŋanaloo, le i bɛābu. Lo i kiisī lo esu dɛ̄dɛɛ̄ nu ama daānu, Jɛhova eyerebah i nɛ kɔ i dap egerebu tāma pya nu i gaa tɛɛ̄bu anyaawo mmɛ sɔ̄ dɛ̄dɛɛ̄ taāŋa nyɔuwe Setan etɛ̄na tah.—Fil 4:13.
YƆƆ 33 Kɔ O Taāŋa Nɛ Jɛhova
a Elua enyaana pio bee a le bu ekobee ue ama.
b UE A BAATƐ̄ FOTO: Ziī wuga nɛɛdam e’ana gaa kiisī lo e’egerebu sa tɔɔ̄ agara aā ziī dee yii ziī.
c UE A BAATƐ̄ FOTO: Ziī wuga nɛɛdam e’ana gaa kiisī lo e’egerebu sa tɔɔ̄ agara aā ziī dee yii ziī.
d UE A BAATƐ̄ FOTO: Ziī wuga nɛɛdam e’ana gaa kiisī lo e’egerebu sa tɔɔ̄ agara aā ziī dee yii ziī.