Pa gekhu̱ xa xä ñho gä ꞌmu̱ihu̱ getbu̱ de yä zi ku

1, 2. ¿Ndaꞌä nꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe xa ja ndunthi rä muui pa rä Zi Dada Jeoba, ꞌne te to̱ꞌmi gä pe̱fihu̱?

PA RÄ Zi Dada Jeoba, ja nꞌa hängutho nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe xa ja ndunthi rä muui. Nꞌa de nuya yä tꞌo̱tꞌe, adi gä tratahu̱ xä ñho märꞌaa. Mi mꞌu̱kua rä Hesu ha rä Xiꞌmhai, bi ꞌñenä: «Pe̱ꞌtsi te gi mädi ri mikꞌei ja ngu gi mädise̱» (Mat. 22:​37-39, TNM). Nuya yä noya signifika ge rä Zi Dada Jeoba adi gä tratahu̱ xä ñho asta nuꞌu̱ yä jäꞌi hingi pe̱päbi. Mu̱ gä ñhojäꞌihu̱ ko gatꞌho yä jäꞌi, ma gä udihu̱ ge di de̱mbäbihu̱ rä mꞌu̱i rä Zi Dada Jeoba ngeꞌä näꞌä «japi dä bo̱xä rä hyadi pa yä hojäꞌi ꞌne pa yä tsꞌomꞌu̱i, ꞌne di japi dä ꞌuäi pa yä hojäꞌi ꞌne pa yä tsꞌomꞌu̱i» (Mat. 5:45).

² ¿Pe gi pädi? Mäske rä Zi Dada Jeoba di mädi gatꞌho yä jäꞌi, näꞌä mänꞌa xa di mädi nuꞌu̱ o̱te yä mhända (Juan 14:21). Po geꞌä, näꞌä to̱ꞌmi ge nuju̱ ꞌnehe «xa gä mädihu̱» nuꞌu̱ pe̱päbi ꞌne gä udihu̱ nꞌa «rä hogä mhäte» po geꞌu̱ (1 Ped. 4:​8, TNM; Rom. 12:​10, TNM). Hää, rä Zi Dada Jeoba to̱ꞌmi gä mädihu̱ gatꞌho nuꞌu̱ pe̱päbi ja ngu di mädihu̱ mä kuhu̱, mä familiahu̱ o nꞌa mä hogä amigohu̱.

3. ¿Te xa mähyoni gä benihu̱ de rä mhäte?

³ Rä mhäte ꞌñenä nꞌa rä zi planta; pe̱ꞌtsi te mähyoni dä siꞌtuäbi rä dehe ꞌne drä su pa njabu̱ dä te xä ñho. Rä apostol Pablo bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä mu̱di kristianu: «Sigi gi ꞌñudihu̱ näꞌä rä hogä mhäte de gä ku» (Heb. 13:​1, TNM). Ja ngu nꞌa rä planta, rä Zi Dada Jeoba ne gä suhu̱ ꞌne gä tedehu̱ näꞌä rä mhäte di sentihu̱ po märꞌaa. Ha nunä ntꞌudi di nxadihu̱, ma gä pädihu̱ por hanja xa mähyoni gä jonihu̱ ko mä zi kuhu̱, ꞌne te dä za gä pe̱fihu̱ pa mänꞌa gä ntsitsꞌihu̱ xä ñho kongeꞌu̱.

POR HANJA XA MÄHYONI MÄNꞌA GÄ JONIHU̱ KO MÄ ZI KUHU̱

4. Ja ngu udi rä Salmo 133:​1, ¿te ma dä maxkägihu̱ pa mänꞌa gä sigihu̱ gä balorahu̱ näꞌä rä unida ja ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba? (Hyandi ꞌnehe yä kꞌoi).

⁴ (Hñeti Salmo 133:1). Ja ngu näꞌä toꞌo bi yꞌofo nunä rä Salmo, nuju̱ ꞌnehe di pädihu̱ ge «xa xä ñho ꞌne xa ungä rä johya» ora di ntsitsꞌi ko nuꞌu̱ di mädi rä Zi Dada Jeoba. ¿Pe gi pädi? Ja nꞌa rä peligro: ko rä tiempo dä za ya hingä balorahu̱ näꞌä rä hogä ntsitsꞌi ja ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba. Ma gä huxu̱ nꞌa rä ejemplo: mu̱ gä handihu̱ nꞌa rä arbol näꞌä xa xä ñhetsꞌi, zäi ge ri mu̱di ma gä handihu̱ ge xa mähotho. Pe mu̱ hyaxtho gä handihu̱ näꞌä arbolꞌä, zäi ge mꞌe̱fa ya hingä ma gä handihu̱ ge mähotho. Njabu̱ ꞌnehe dä za dä thogi kongekhu̱: koꞌmu̱ hyaxtho o tatꞌä semänä di handihu̱ mä zi kuhu̱, dä za gä pumfrihu̱ hängu rä muui ꞌne hängu mähotho näꞌä rä unida ja ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba. Hänge, ¿te ma dä maxkägihu̱ pa gä sigi gä balorahu̱ näꞌä rä hogä ntsitsꞌi ja entre gekhu̱? Mähyoni gä ꞌuekehu̱ rä tiempo, ꞌne gä hudihu̱ gä ntso̱ꞌmihu̱ por hanja kada nꞌa de nuꞌu̱ mä zi kuhu̱ xa ja ndunthi rä muui pa gekhu̱ ꞌne pa rä mhuntsꞌi.

5. ¿Te xä me̱fi ndunthi yä zi jäꞌi ora xä hyandi näꞌä rä mhäte ja ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba?

⁵ Rꞌa yä jäꞌi nuꞌu̱ di ntini po ri mu̱di ha yä mhuntsꞌi, hingi tsa dä gamfri näꞌä rä mhäte ja entre gekhu̱ ꞌne mäntꞌä di da ngue̱nda ge go geꞌä xa mäjuäni rä ꞌñuu Äjuä. Rä Hesu bi ꞌñenä: «Gatꞌho ma dä bädi ge nuꞌähu̱ go mä de̱niꞌihu̱, mu̱ gi mädihu̱ entre geꞌähu̱» (Juan 13:​35, TNM). Ma gä handihu̱ te bi thogi rä zi nju Chaithra. Nuni mi pa ha rä universidad nuꞌmu̱ bi mu̱di bi nxadi rä Mäkä Tꞌofo ko yä testigo rä Jeoba. ꞌNehe bi asepta dä ntini ha nꞌa rä däta mhuntsꞌi, ne ha näꞌä rä mu̱di pa, bi ꞌñembäbi näꞌä rä zi nju toꞌo mi uti de rä Mäkä Tꞌofo: «Nuꞌu̱ mä dada nunka xä hyu̱figi, pe ha nunä däta mhuntsꞌi ya bi tꞌakägi 52 yä nthu̱fi. Nunä xi nꞌa rä däta familia habu̱ di handi rä mhäte rä Zi Dada Jeoba. ¡Di ne gä pertenese ha nunä familia!». Chaithra bi sigi bi nxadi rä Mäkä Tꞌofo ꞌne bi nxixtehe ha rä je̱ya 2024. Ja ngu di handihu̱, ora yä zi jäꞌi xä hyandi näꞌä rä mhäte ja entre gekhu̱, geꞌä xä japäbi ndunthi de geꞌu̱ dä me̱päbi rä Zi Dada Jeoba ꞌnehe (Mat. 5:16).

6. ¿Por hanja xi nꞌa rä däta mfatsꞌi gä ꞌmu̱ihu̱ getbu̱ de mä kuhu̱?

⁶ Gä jonihu̱ ko mä kuhu̱ ꞌne gä ꞌmu̱ihu̱ getbu̱ de geꞌu̱, faxkägihu̱ pa gä suhu̱ näꞌä rä ntsitsꞌi di pe̱ꞌtsihu̱ ko rä Zi Dada Jeoba. Rä apostol Pablo bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä mu̱di kristianu: «Nꞌa pa ngu nꞌa pa gi nupä mfenihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa [ . . . ], pa ninꞌa de geꞌähu̱ hindä hyaꞌähu̱ yä tsꞌo nthate de yä tsꞌoki ne dä jaꞌähu̱ dä megi ri korasohu̱» (Heb. 3:13). Mu̱ nꞌa rä pa gä desanimähu̱ o di sentihu̱ ge ya di fu̱dihu̱ di ꞌuegehu̱ de näꞌä rä hogä ꞌñuu; rä Zi Dada Jeoba dä za dä usa nꞌa rä ku pa dä rꞌakägihu̱ näꞌä rä mfatsꞌi di jakägihu̱ mꞌe̱di ꞌne hingä ꞌuegehu̱ de Geꞌä (Sal. 73:​2, 17, 23). ¿Hänge xi nꞌa rä däta mfatsꞌi gä jonihu̱ ko mä kuhu̱ ꞌne gä ꞌmu̱ihu̱ getbu̱ de geꞌu̱?

7. Ja ngu di handihu̱ ha Colosenses 3:​13, 14, ¿te thogi ora gatꞌho di o̱tꞌehu̱ ntsꞌe̱di po gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa?

⁷ Nuju̱ di ꞌmu̱ihu̱ ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba, xa di o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa, ꞌne xtä hänihu̱ ndunthi yä jäpi (1 Juan 4:11). Por ejemplo, di jamäsuhu̱ nunä konseho uni rä Mäkä Tꞌofo ora enä: «Sigi gi mpe̱spä pasensiahu̱ ꞌne mpumbäbihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa» (hñeti Colosenses 3:​13, 14, TNM; Efes. 4:​2-6). Nunä konseho geꞌä xä maxkägihu̱ pa gä mꞌu̱ihu̱ unido ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba. Ha nuꞌu̱ yä Ngu de gä Mhuntsꞌi habu̱ di ntinihu̱ di nheki hanja gatꞌho di ntsitsꞌi xä ñho ꞌne ja nꞌa rä mꞌu̱i temäꞌentho. Nunä rä mhäte ho̱nse̱ di nheki ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba.

JU̱TꞌIHU̱ RÄ ꞌÑUU PA GI HYOMBÄBIHU̱ RÄ ÑHO MÄRꞌAA

8. ¿Hanja xä maxkägihu̱ rä Zi Dada Jeoba pa gä ntsitsꞌihu̱ ꞌne gä mädihu̱ ko yä ku de gatꞌho rä Xiꞌmhai?

⁸ Ha nuya yä pa di ꞌmu̱hu̱, rä Zi Dada Jeoba xä ja nꞌa rä milagro: mäske dyä imperfectohu̱, näꞌä xä maxkägihu̱ pa dä nja nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ꞌne rä mhäte ko yä ku de gatꞌho rä Xiꞌmhai (1 Cor. 12:25). Rä Mäkä Tꞌofo enä: «Äjuä ya xä ꞌñutꞌähu̱ ge gi mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa» (1 Tes. 4:9). Po mädee de rä Mäkä Tꞌofo, rä Zi Dada Jeoba utkägihu̱ xä ñho te di debe gä pe̱fihu̱ pa gä jonihu̱ ko mä kuhu̱ ꞌne gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa. Ora di jamäsuhu̱ ꞌne di pe̱fihu̱ nuꞌu̱ yä konseho ꞌne yä mhända, di udihu̱ ge di hopäbihu̱ rä Zi Dada Jeoba dä ꞌñutkägihu̱ (Heb. 4:12; Sant. 1:25). Geꞌä pe̱fi yä testigo rä Jeoba po gatꞌho rä Xiꞌmhai.

9. ¿Hanja dä za gä udihu̱ ge di jamäsuhu̱ näꞌä rä konseho hutsꞌi ha Romanos 12:​9-13?

⁹ ¿Hanja utkägihu̱ rä Noya Äjuä gä jonihu̱ ko mä kuhu̱ ꞌne gä ꞌmu̱ihu̱ getbu̱ de geꞌu̱? Rä apostol Pablo bi mää hanja utkägihu̱ rä Zi Dada Jeoba (hñeti Romanos 12:​9-13, TNM). ¿Te di signifika nuꞌu̱ yä noya ora bi ꞌñenä «ju̱tꞌihu̱ rä ꞌñuu pa gi ꞌñudihu̱ rä tꞌekꞌei ꞌne gi hombäbihu̱ rä ñho märꞌaa»? Signifika ge di debe gä honihu̱ rä modo hanja gä utihu̱ mä zi kuhu̱ ge xa mäjuäni di mädihu̱. Por ejemplo, mähyoni ge nzäntho gä mꞌu̱ihu̱ dispuesto gä unihu̱ rä mpumbäte, gä uñhu̱ ntsaya ꞌne gä usahu̱ de näꞌä di pe̱ꞌtsihu̱ pa gä fatsꞌihu̱ märꞌaa (Efes. 4:32). Hindi debe gä to̱ꞌmithohu̱ ge märꞌaa go dä joni kongekhu̱, sino ke di debe go gä ju̱tꞌihu̱ rä ꞌñuu pa gä jonihu̱ kongeꞌu̱. Njabu̱, ma gä handihu̱ ge xa mäjuäni näꞌä bi mää rä Hesu ora bi ꞌñenä: «Mänꞌa ja rä johya ora di unihu̱ ke ora di hänihu̱» (Hech. 20:​35, TNM).

10. ¿Hanja dä za gä udihu̱ ge «xa di mpe̱fihu̱ ꞌne hindyä dähñehu̱» ora di handihu̱ toꞌo di japäbi mꞌe̱di rä mfatsꞌi? (Hyandi ꞌnehe rä kꞌoi).

¹⁰ Nuꞌmu̱ rä apostol Pablo bi ꞌñenä «ju̱tꞌihu̱ rä ꞌñuu pa gi ꞌñudihu̱ rä tꞌekꞌei ꞌne gi hombäbihu̱ rä ñho märꞌaa», ꞌnehe bi mää: «Xa dä mpe̱fihu̱ ꞌne ogyä dähñehu̱» (Rom. 12:​11, TNM). Nꞌa rä jäꞌi näꞌä rä me̱fi, ko rä johya ꞌne ko ngatꞌho rä ganä mäntꞌä di ja näꞌä rä ꞌme̱fi tꞌumbäbi. Proverbios 3:​27, 28 uni ꞌnehe nunä konseho: «Ogi he̱gi de gi yꞌo̱ꞌtuäbi näꞌä xä ñho nuꞌu̱ toꞌo di japäbi mꞌe̱di mu̱ hää gi pe̱ꞌtsi konte gi mfaxte». Hänge mu̱ di handihu̱ ge toꞌo di japäbi mꞌe̱di rä mfatsꞌi, mäntꞌä di debe gä honihu̱ rä modo hanja gä fatsꞌihu̱. Hindi debe gä tsoogihu̱ asta mꞌe̱fa, nixi gä mbenihu̱ ge ma dä mꞌu̱pu̱ mä nꞌa rä jäꞌi toꞌo ma dä matsꞌi (1 Juan 3:​17, 18).

11. ¿Por hanja xi xä ñho gä pumbäbihu̱ mä kuhu̱ ora di ofendegihu̱?

¹¹ ¿Te mä nꞌa dä za gä pe̱fihu̱ pa gä udihu̱ rä tꞌekꞌei ꞌne gä hombäbihu̱ rä ñho märꞌaa? Mähyoni mäntꞌä gä pumbäbihu̱ nuꞌu̱ toꞌo di ofendegihu̱. Rä Mäkä Tꞌofo enä: «Ora gi nkue̱hu̱, ogi o̱thu̱ yä tsꞌoki; tsohu̱bu̱ näꞌä ri kue̱hu̱ änte dä yu̱i rä hyadi, pa hingi hopäbihu̱ dä däꞌähu̱ rä Diablo» (Efes. 4:​26, 27, TNM). Rä Zi Dada Jeoba njatꞌä engägihu̱: «Sigi gi mpe̱spä pasensiahu̱ ꞌne mpumbäbihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa» (Col. 3:​13, TNM). ¿Por hanja xa xä ñho gä pumbäbihu̱ mä kuhu̱ ora di ofendegihu̱? Rä Noya Äjuä enä: «Yꞌo̱thu̱ gatꞌho näꞌä dä za pa gi mꞌu̱ihu̱ unido nꞌa ko mänꞌaa ꞌne gi ꞌmuihu̱ temäꞌentho ko rä mfatsꞌi näꞌä rä mäkä tsꞌe̱di Äjuä» (Efes. 4:​3, TNM). Ja ngu di handihu̱, mu̱ hindi ꞌmu̱ihu̱ dispuesto gä pumbäbihu̱ nuꞌu̱ di ofendegihu̱, hingä ma dä za dä nja nꞌa rä mꞌu̱i temäꞌentho ha rä mhuntsꞌi.

12. ¿Hanja dä za dä maxkägihu̱ rä Zi Dada Jeoba pa dä za gä unihu̱ rä mpumbäte?

¹² Mäjuäni ge rꞌabu̱ dä za dä jakägihu̱ xä ñhei gä pumbäbihu̱ nꞌa rä ku näꞌä xä u̱ngägihu̱ o xä ofendegihu̱. Pe rä Zi Dada Jeoba dä za dä rꞌakägihu̱ rä mäkä tsꞌe̱di pa gä lograhu̱ gä unihu̱ rä mpumbäte. Ya dä pädihu̱ te di signifika ora rä Mäkä Tꞌofo engägihu̱ ge “ko näꞌä rä hogä mhäte de gä ku, gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa” ꞌne “xa gä mpe̱fihu̱”. Pe nubye̱ ꞌnehe engägihu̱: «Dä rꞌaꞌähu̱ ndunthi rä tsꞌe̱di ꞌne rä johya rä espiritu santo» (Rom. 12:​11, TNM). Nuya yä noya signifika ge rä mäkä tsꞌe̱di rä Zi Dada Jeoba, dä za dä maxkägihu̱ pa gä nehu̱ gä pe̱fihu̱ näꞌä xä ñho. ꞌNehe dä za dä maxkägihu̱ pa gä mädihu̱ mä kuhu̱ ꞌne gä pumbäbihu̱. Po geꞌä, xa mähyoni gä xatuäbihu̱ rä Zi Dada Jeoba ꞌne gä bäntebihu̱ ge dä rꞌakägihu̱ rä mäkä tsꞌe̱di (Luc. 11:13).

«OGI HOPÄBIHU̱ DÄ NJA YÄ DIBISIO ENTRE GEꞌÄHU̱»

13. Mu̱ hingä nsuhu̱, ¿por hanja dä za dä nja yä dibisio ha rä hnini rä Zi Dada Jeoba?

¹³ Kada nꞌa de nuju̱ di ntinihu̱ ha rä Ngu de gä Mhuntsꞌi, xtä pe̱ꞌtsihu̱ rꞌa nꞌañꞌo rä mꞌu̱i dende ndi bätsihu̱ (1 Tim. 2:​3, 4). Hänge kada nꞌa de gekhu̱ hingä mähye̱gi näꞌä di hohu̱. Por ejemplo, hingä mähye̱gi hanja di ñhehu̱, di ñhokihu̱, hingä mähye̱gi näꞌä di huahnihu̱ pa gä dibertihu̱, nixi mähye̱gi näꞌä di pe̱fihu̱ pa gä suhu̱ mä ndoyꞌohu̱ ꞌne mä nzakihu̱. Hänge mu̱ hingä nsuhu̱ kada nꞌa de gekhu̱, po geꞌä dä za dä nja yä dibisio (Rom. 14:4; 1 Cor. 1:10). Koꞌmu̱ rä Zi Dada Jeoba xä ꞌñutkägihu̱ hanja di debe gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa, di nsuhu̱ pa hingä mbenihu̱ ge näꞌä di pe̱fihu̱, mänꞌa xä ñho ke näꞌä pe̱fi märꞌa yä ku (Filip. 2:3).

14. ¿Te xa mähyoni gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä pe̱fihu̱ kada nꞌa de gekhu̱ ꞌne por hanja?

¹⁴ ¿Te mä nꞌa dä za gä pe̱fihu̱ pa njabu̱ hindä nja yä dibisio ha rä mhuntsꞌi? Mähyoni xa gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä nupäbihu̱ yä mfeni märꞌaa ꞌne gä huꞌmpäbihu̱ yä mu̱i (1 Tes. 5:11). Ndunthi de nuꞌu̱ xki hye̱gi de dä me̱päbi rä Zi Dada Jeoba o xki tꞌe̱ni de rä mhuntsꞌi, nubye̱ yꞌo ri mengi ꞌne ko ndunthi rä mhäte di umbäbihu̱ nꞌa rä hogä ꞌñehe (2 Cor. 2:8). Nꞌa rä zi nju näꞌä ya mi o̱tꞌe 10 nje̱ya de xki hye̱gi de dä me̱päbi rä Zi Dada Jeoba enä: «Nuꞌmu̱ dä desidi dä pengi ha rä Ngu de gä Mhuntsꞌi, ko ndunthi rä johya gatꞌho yä zi ku bi ma bä ze̱njuagi» (Hech. 3:19). Nunä zi nju sigi enä: «Xa bi nupkägi mä mfeni hanja bi tratagi gatꞌho yä ku ꞌne dä senti hanja rä Zi Dada Jeoba go geꞌä mi gu̱nkägi pa gä pengi habu̱ xa mäjuäni ja rä johya». Ja ngu di handihu̱, ora xa di o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä nupäbihu̱ yä mfeni märꞌaa, rä Hesu —näꞌä rä ñäxu de yä mhuntsꞌi— dä za dä usagihu̱ pa gä huꞌmpäbihu̱ yä mu̱i nuꞌu̱ thogi yä xuñha o nuꞌu̱ ꞌmu̱i desanimädo (Mat. 11:​28, 29).

15. ¿Te mä nꞌa dä za gä pe̱fihu̱ pa njabu̱ rä mhuntsꞌi dä mꞌu̱i unido? (Hyandi ꞌnehe rä kꞌoi).

¹⁵ ꞌNehe ko näꞌä di mäñhu̱ kada nꞌa de gekhu̱, dä za gä mfaxtehu̱ pa njabu̱ rä mhuntsꞌi dä mꞌu̱i unido. Rä Mäkä Tꞌofo enä: «Ja ngu mä jänehu̱ tsapi mu̱ xä ku̱hi o hinä nꞌa rä ñhuni, mä guhu̱ tsapi mu̱ xä ñho o hinä nuꞌu̱ yä noya o̱de» (Job 12:11). Nꞌa rä kosinera nzäntho mꞌe̱tꞌo tsapi mu̱ xä ku̱hi o hinä näꞌä rä ñhuni bi hyoki änte de dä umbäbi märꞌaa pa dä zi. Njabu̱ ꞌnehe, änte de gä ñähu̱, mꞌe̱tꞌo mähyoni gä mbenihu̱ mu̱ xä ñho o hinä näꞌä ma gä mäñhu̱ (Sal. 141:3). Rä Mäkä Tꞌofo benꞌgägihu̱ nunä konseho: «Pa gi ñähu̱, ogi ñähu̱ ko yä tsꞌo noya, ñähu̱ xä ñho pa dä za gi nuphu̱ yä mfeni nuꞌu̱ toꞌo dä yꞌo̱xꞌähu̱» (Efes. 4:29). Hää, mähyoni gä asegurahu̱ ge näꞌä mä gä mäñhu̱, ma dä hñuꞌmpäbi yä mu̱i o ma dä nupäbi yä mfeni nuꞌu̱ toꞌo ma dä yꞌo̱de.

16. ¿Toꞌo mänꞌa di debe dä asegura ge näꞌä ma dä mää, ma dä nupäbi yä mfeni märꞌaa?

¹⁶ Nuꞌu̱ yä ñꞌo̱ho̱ xä nthäti, yä dada ꞌne yä nänä, mänꞌa xa mähyoni dä asegura ge näꞌä ma dä mää, ma dä nupäbi yä mfeni märꞌaa (Col. 3:​19, 21; Tito 2:4). Rä Zi Dada Jeoba ꞌnehe xä hñutsꞌi yä anciano ngu yä mayꞌo de rä mhuntsꞌi pa dä hñuꞌmpäbi yä mu̱i ꞌne dä nupäbi yä mfeni yä ku (Is. 32:​1, 2; Gál. 6:1). Rä Mäkä Tꞌofo ꞌnehe engägihu̱: «Nꞌa rä jäꞌi pe̱ꞌtsi rä johya ora thädi xä ñho. ¡ꞌNe hängu rä ñho o̱tꞌe nuꞌu̱ yä noya mähotho ora di mhää nuꞌmu̱ xa di ja mꞌe̱di!» (Prov. 15:23). Ja ngu di handihu̱, rä Noya Äjuä benꞌgägihu̱ hängu rä ñho o̱tꞌe ora di mäñhu̱ nuꞌu̱ yä noya di nupäbi yä mfeni märꞌaa.

«MA GÄ UDIHU̱ GE XA MÄJUÄNI DI MÄDIHU̱ KO NÄꞌÄ DI PE̱FIHU̱»

17. ¿Te dä za gä pe̱fihu̱ pa gä lograhu̱ gä mädihu̱ mä zi kuhu̱ ko ngatꞌho mä korasohu̱?

¹⁷ Rä apostol Juan bi ꞌñenä: «Hingä ho̱nse̱ ma gä mäñhu̱ ge di mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa, sino ke ma gä udihu̱ ge xa mäjuäni di mädihu̱ ko näꞌä di pe̱fihu̱» (1 Juan 3:​18, TNM). ¿Te dä za gä pe̱fihu̱ pa gä lograhu̱ gä mädihu̱ mä zi kuhu̱ ko ngatꞌho mä korasohu̱? Entremäs gä ꞌuekehu̱ rä tiempo pa gä ntsitsꞌihu̱ ko mä kuhu̱, mänꞌa mä dä te näꞌä rä mhäte di sentihu̱ po geꞌu̱ ꞌne mänꞌa ma gä mꞌu̱ihu̱ unido. Ma gä o̱thu̱ ntsꞌe̱di po gä dedikabihu̱ rä tiempo mä zi kuhu̱ ora di ntinihu̱ ha yä mhuntsꞌi ꞌne ora di po̱nihu̱ di predikahu̱. ꞌNehe, ma gä ꞌuekehu̱ rä tiempo pa gä tso̱nihu̱ ha yä nguu. Mu̱ gä pe̱fihu̱ njabu̱, märꞌaa ma dä hyandi ge rä Zi Dada Jeoba xä ꞌñutkägihu̱ gä mädihu̱ nꞌa ngu mänꞌaa (1 Tes. 4:​9, TNM). ꞌNehe, ma gä sigihu̱ gä handihu̱ ge xa mäjuäni näꞌä mää rä Mäkä Tꞌofo ora enä: «¡Hyanthu̱! ¡Xa xä ñho ꞌne xa ungä rä johya ora yä ku di muntsꞌi ꞌne ꞌmu̱i unido!» (Sal. 133:1).