Imanoen so Propesiya nen Daniel!
Kapitulo Onse
Niparungtal so Panaon na Isabi na Mesias
1. Lapud si Jehova so Baleg a Manag-oras, antoy naseguro tayo?
SI Jehova so Baleg a Manag-oras. Kontrolado to so amin a panaon tan tiempo a mikonektaan ed kimey to. (Gawa 1:7) Seguradon nagawa so amin ya ebenton inggeter to ed sarayan panaon tan tiempo. Agnamintis iratan.
2, 3. Anton propesiya so nan-interesan nen Daniel, tan anton empiryo so manuuley ed Babilonia ed satan a panaon?
2 Bilang maseet a manaaral na Kasulatan, anisia si Daniel ed abilidad nen Jehova ya iyeskedyul iray nagawgawa tan ed panumpal to ed saratan. Nagkalautlan interesado si Daniel ed saray propesiya nipaakar ed inkagaygay na Jerusalem. Inrekord nen Jeremias so panangiparungtal na Dios nipaakar ed kaunongan kabayag so pansiansian pankibalatar na masanton syudad, tan maalwar ya insalaysay nen Daniel iyan propesiya. Insulat to: “Dia ed inmuna a taon nen Dario ya anak a laki nen Asuero, ed bini na saray Medo, a sikato so agawa ya ari ed panarian na saray Caldeo, dia ed inmuna a taon na impanari to, siak si Daniel, atalosan ko lapu ed saray libro so bilang na saray taon a nipaakar ed sikara nen say salita nen Jehova sinmabi ed Jeremias a propeta, lapu ed inkasumpal a pankibalatar na Jerusalem, salanti pitomplo a taon.”—Daniel 9:1, 2; Jeremias 25:11.
3 Si Dario a Medo so manuuley ed saman dia “ed panarian na saray Caldeo.” Say akadkaunan pasakbay nen Daniel et sanen maples ya asumpal so inkipatalos ed sulat dia ed dingding. Anggapo lay Empiryo na Babilonia. Satan et “niiter [la] ed saray Medo tan Persia” nen 539 K.K.P.—Daniel 5:24-28, 30, 31.
Mapaabeban Akikasi si Daniel ed si Jehova
4. (a) Anto so nakaukolan pian nagamoray panangiliktar na Dios? (b) Panon so inyasingger nen Daniel ed si Jehova?
4 Amoria nen Daniel a mangangga lay 70-taon ya impankibalatar na Jerusalem. Antoy gawaen to la ey? Inkuan ton mismo ed sikatayo: “Inyarap ko so lupak ed Katawan a Dios, ya anapen ko ed panamegley na pikakasi tan pankerew, pati panayunal tan abel a magaspang tan saray dapol. Et nampikasi ak ed Jehova a Dios ko, tan nampatua ak.” (Daniel 9:3, 4) Nakaukolan so dugan kipapasen na puso pian nagamoran so mapangasin panangiliktar na Dios. (Levitico 26:31-46; 1 Arari 8:46-53) Kaukolan so pananisia, mapaabeban espiritu, tan sigpot a panagbabawi ed saray kasalanan ya angitonton ed inkibantak tan inkaaripen. Diad biang na makasalanan a kabaleyan to, inmasingger sirin si Daniel ed Dios. Panon? Diad impanayunal, impandageyem, impangisulong to na magasal ya abel, a simbolo na pagbabawi tan inkasimoon ed puso.
5. Akin a nankompiyansa si Daniel a nipawil iray Judio ed dalin da?
5 Say propesiya nen Jeremias so angiter na ilalo ed si Daniel, ta impatnag na satan a saray Judio so magano lan makapawil ed binalegan dan dalin a Juda. (Jeremias 25:12; 29:10) Maseguron nankompiyansa si Daniel a nainawaan iray naaripen a Judio lapud say toon manngaran na Ciro so manuuley lan ari na Persia. Agta impropesiya nen Isaias a si Ciro so nausar a mangibulos ed saray Judio pian ipaalagey lamet so Jerusalem tan say templo? (Isaias 44:28–45:3) Balet ag-amta nen Daniel no panon itan a nasumpal. Kanian intultuloy toy inmey-ey ed si Jehova.
6. Antoy binidbir nen Daniel nen sikatoy nampikasi?
6 Tinukoy nen Daniel so panangasi tan maaron-inkamapangasi na Dios. Mapaabeba ton binidbir a nankasalanan iray Judio lapud impanrebeldi, inkasipa ed saray ganggan nen Jehova, tan impangibaliwala ed saray propeta to. Say Dios so makanepegan lambengat a ‘mamataynan ed sikara lapu ed impakasumlang da.’ Impikasi nen Daniel: “O Katawan, dia ed sikami so kawalaan na kagulo na lupa, ed saray arari mi, ed saray manunaan mi, tan ed saray atateng mi, lapu ed nankasalanan kami a sumpa ed sika. Ed Katawan a Dios mi a makankien na panangasi tan pamerdona; ta tinmunganga kami a sumpa ed sikato. Agkami met inmunor ed bosis nen Jehova a Dios mi, a manakar ed saray tunong to, a sikara so inletneg to ed arap mi ed panamegley na saray ariripen to a propeta. On, amin ya Israel sinumpa to so tunong mo, salanti sinmian ira, pian agda unoren so bosis mo; lapu ed saya naibung ed sikami so pangayew, tan say samba a nisulat ed tunong nen Moises, ya aripen na Dios; lapu ed nankasalanan kami a sumpa ed Sikato.”—Daniel 9:5-11; Exodo 19:5-8; 24:3, 7, 8.
7. Akin a nibagan sustoy inkiwas nen Jehova diad impangiyabuloy ton nakautibo iray Judio?
7 Pinasakbayan na Dios iray Israelita no anto iray pansumpalan na itunganga ed sikato tan panleglemew ed sipanan to ed sikara. (Levitico 26:31-33; Deuteronomio 28:15; 31:17) Binidbir nen Daniel so kaptekan na saray kiwas na Dios, a kuanto: “Sikato pinaletan to so saray salita to ya insalita to a sumpa ed sikami, tan sumpa ed saray ukom mi a mangukom ed sikami, ed impangiyakar to ed sikami na baleg ya inkauges; ta anggan kapigan ag-agawa ed leksab na amin a tawen so singa agawa ed Jerusalem. Unong a wala a nisulat ed tunong nen Moises, saya ya amin ya inkauges sinmabi ed sikami; balet agkami ni nankerew na pamalangkap nen Jehova a Dios mi, pian magbabawi kami komon ed saray inkauges mi, tan wala komon so panisip mi ed katuaan mo. Kanian si Jehova nambantay nipaakar ed mauges, tan sikato so inyakar to ed sikami; lapu ed si Jehova a Dios mi sikato so matunong ed saray amin a gawa to a gawaen to, et agmi inunor so bosis to.”—Daniel 9:12-14.
8. Antoy angibasiyan nen Daniel na kerew to ed si Jehova?
8 Agnanggunaetan nen Daniel ya ikatunongan iray ginawa na kabaleyan to. Manepeg labat so inkibantak da, a singa tampol ton impatua: “Nankasalanan kami a marelrelmeng.” (Daniel 9:15) Nisay sikato labat lay mapaga ed kainawaan manlapud kairapan. Andi, imbase toy kerew to unong ed kigloriaan tan kigalangan nen Jehova. Diad impamerdona ed saray Judio tan impangipawil to ed sikara diad binalegan dan dalin, sumpalen na Dios so sipan to panamegley nen Jeremias tan pasantosen to so masanton ngaran To. Impikasi nen Daniel: “O Katawan, unong ed amin ya inkatunong mo, paulyan mo komon so sanok mo tan petang mo, kerewen ko ed sika, ya ompaliis a manlapu ed syudad mo a Jerusalem, a masanto a palandey mo; ta lapu ed saray kasalanan mi, tan lapu ed saray inkauges na saray atateng mi, say Jerusalem tan say baley mo nagmaliw ira a balaw ed amin a wala ed liberliber mi.”—Daniel 9:16.
9. (a) Antoray ey-ey nen Daniel sanen sinampotan toy pikakasi to? (b) Antoy akagonigonan nen Daniel, balet panon ton impanengneng so panamagalang ed ngaran na Dios?
9 Diad masimoon a pikakasi, intuloy nen Daniel: “Natan sirin, O Dios mi, talinengen mo so pikakasi na aripen mo tan saray pankerew to, tan pasnagen mo so lupam ed santuaryom a sikato so mankibalatar, lapu ed kakanaan na Katawan. O Dios ko, ikiling mo so layag mo, tan dengelen mo; lukasan mo so saray matam, tan nengnengen mo ray pankibalatar mi, tan say syudad ya atawag unong ed ngaran mo; ta agmi isaklang so saray pankerew mi ed arap mo lapu ed saray inkatunong mi, noag ingen lapu ed kakanaan na baleg a panangasim. O Katawan, ondengel ka; O Katawan, mamerdona ka; O Katawan, ontalineng ka tan gawaen mo; agmo ilaron, lapu ed say syudad mo tan say baley mo atawag ira unong ed ngaran mo.” (Daniel 9:17-19) No agmanamerdona so Dios tan pinaulyan toy totoo ton nibantak, ya inabuloyan to so magnayon a pankibalatar na masanton syudad ton Jerusalem, kasin sikatoy ipasen na saray nasyon bilang Sankatalbaan a Soberano? Agta nayarin ibaga ran anggapoy pakayari nen Jehova ed pakayari na dirios na Babilonia? On, nipaabeba la’d satan so ngaran nen Jehova, et saya so kagogonigonan nen Daniel. Dia ed 19 danay ya inkausar na say madibinon ngaran, a Jehova, ed libro na Daniel, 18 so abitla a mitukoyan ed sayan pikakasi!
Maples a Sinmabi si Gabriel
10. (a) Siopay nibaki’d si Daniel, tan akin? (b) Akin a binitla nen Daniel si Gabriel a sakey a “too”?
10 Leleg a manpipikasi si Daniel, pinmatnag si anghel Gabriel. Inkuan to: “O Daniel, natan ompaway ak, pian ikdan taka na kakabatan tan pakatalos. Dia ed gapo na saray pankerew mo say ganggan pinmaway, tan linma ak dia a mangibaga ed sika; ta sika so balbaleg ya inadaro; kanian isisipen mo so pegdat, tan talosan mo so pasingawey.” Balet akin et sikatoy binitla nen Daniel a “say laki a Gabriel”? (Daniel 9:20-23) Sanen nanggunaetan nen Daniel a natalosan komon iray akadkaunan pasingawey nipaakar ed kalakian a kanding tan kalakian a karnero, pinmatnag ed arap toy “singa nengneng na sakey a too.” Si anghel Gabriel itan, a nibakin mangiter ed si Daniel na aralem a pakatalos. (Daniel 8:15-17) Mipadpara, kayari na pikakasi nen Daniel, inmasingger ed sikato iyan anghel diad itsura na too tan akitongtong ed sikato a singa pitotongtong na sakey ed kapara ton too.
11, 12. (a) Anggaman anggapoy templo odino altar nen Jehova ed Babilonia, panon ya impanengneng na masimoon iran Judio so panamagalang da ed saray iyaapay a kinaukolan na Ganggan? (b) Akin ya atawag si Daniel a ‘sakey a pampilpilalekan’?
11 Sinmabi si Gabriel ‘ed panaon na langkap ya iyaapay ed labi.’ Aderal la so altar nen Jehova pati say templo ed Jerusalem, tan saray Judio so kinautibo na saray paganon Babilonia. Kanian agla niyaapay na saray Judio diman ed Babilonia iray bagat a parad Dios. Balet, diad panaon a nigeter a panangiyapay unong ed Mosaikon Ganggan, matukoy ed masimoon iran Judio diman ed Babilonia a mandayew tan oney-ey ed si Jehova. Bilang toon debosyonadon maong ed Dios, si Daniel so atawag a ‘sakey a pampilpilalekan.’ Si Jehova, say “Dumerengel na pikakasi,” so aliketan ed sikato, tan mapmaples a nibaki si Gabriel a mangebat ed pikakasi nen Daniel ya atekepay pananisia.—Salmo 65:2, NW.
12 Anggano napepeligro so bilay to lapud pampipikasi ed si Jehova, intultuloy nen Daniel so nampikasi ed Dios a mamitlo ed sanagew. (Daniel 6:10, 11) Andi duaruwan sikatoy minoria nen Jehova a pampilpilalekan a maong! Niarum ed pikakasi, say impandalepdep nen Daniel ed Salitay Dios so akatulong ed sikaton mikabat ed linawa nen Jehova. Naynay a manpipikasi si Daniel tan amta toy manepeg ya iyaasingger ed si Jehova ta pian naebatan iray pikakasi to. Impabitar toy inkatunong na Dios. (Daniel 9:7, 14, 16) Tan anggaman anggapoy naromog na kakabusol to a kasalanan to, amta nen Daniel a sikato so managkasalanan diad imaton na Dios tan tampol ton impatua so kasalanan to.—Daniel 6:4; Roma 3:23.
(Ituloy ed ontumbok a paway.)