Saray Reperensya Parad Workbook ed Aral

HULYO 6-12

KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | EXODO 6-7

“Nanengneng Mo Natan No Antoy Gawaen Ko ed Faraon”

(Exodo 6:1) Kanian inkuan nen Jehova ed si Moises: “Nanengneng mo natan no antoy gawaen ko ed Faraon. Sakey a mabiskeg a lima so mamuersa ed sikato pian ibulos to ra, tan sakey a mabiskeg a lima so mamuersa ed sikato pian pataynanen to ra ed dalin to.”

(Exodo 6:6, 7) “Kanian ibagam ed saray Israelita: ‘Siak si Jehova, tan ipaway ta kayo ed panamairap na saray Ehipsio tan iliktar ta kayo ed panangaripen da, tan bawien ta kayo diad panamegley na akaunat a taklay tan baleg iran panangukom. ⁷ Tan awaten ta kayo bilang totook, tan magmaliw ak a Dios yo, tan naamtaan yo a siak si Jehova a Dios yo a mangipaway ed sikayo ed panamairap na Ehipto.

it-2 436 ¶3

Moises

Anguma-uman met iray mamatatken ya Israelita. Nen unaan, inawat da ya kualipikado si Moises, pero nen pinairap ira na Faraon, tinetel day Moises ya anggad punton akikasi lay Moises ed si Jehova ta adisdismaya la. (Ex 4:29-31; 5:19-23) Kanian pinabiskeg nen Jehova si Moises. Imbaga tod si Moises ya gawaen to iramay tatalaran nen Abraham, Isaac, tan Jacob. Impaamta nen Jehova so mas detalyadon kabaliksan na ngaran to diad pangiliktar tod saray Israelita tan gawaen to ran mabiskeg a bansa diad lugar ya insipan ton panayaman da. (Ex 6:1-8) Pero agnin siansia dinmengel iray mamatatken ya Israelita. Kayari balet na komasiam ya salot, sinuportaan tan uunoren da lay Moises. Kanian kayari na komasamplon salot, agla nairapan si Moises ya ipaway iray Israelita diad Ehipto. Main-inomay to la ran uksoyen, ‘nandarasig ira a singa ra miguerra.’​—Ex 13:18.

(Exodo 7:4, 5) Balet ag-ondengel ed sikayo so Faraon, tan idapok so limak ed Ehipto tan ipaway ko iray dakerakel a totook, saray Israelita, manlapud dalin na Ehipto diad panamegley na angkakabaleg iran panangukom. ⁵ Tan naamtaan na saray Ehipsio a siak si Jehova sano iyunat koy limak sumpad Ehipto tan ipaway ko iray Israelita ed limog da.”

it-2 436 ¶1-2

Moises

Inmarap ed Faraon na Ehipto. Agawa so kompetisyon na saray dirios. Si Moises tan Aaron so imbaki nen Jehova. Say kalaban da et si Janes tan Jambres ya managmahikon saserdote (2Ti 3:8), sikaray ingganggan na Faraon ya kerewen so pakayari na amin a dirios ed Ehipto tan labanan so pakapanyari nen Jehova. Nen ingganggan nen Moises si Aaron ya gawaen so unonan milagro diad arapan na Faraon, sankaimano lan agmakakiking so pakapanyari na saray dirios na saray Ehipsio ed pakapanyari nen Jehova. Pero lalo la ingen ya inmawet so puso na Faraon. (Ex 7:8-13) Diad samay komatlon salot, anggan saray saserdote na Ehipto et inamin da la ya say Dios lan mismoy kakalabanen da ta apelpelsaan met ira. Kanian agda la nasuportaan so Faraon tan agla ra makapiarap ed si Moises.​—Ex 8:16-19; 9:10-12.

Lapud salot, mas naaro tan mas binusol day Jehova. Si Moises tan Aaron so mangipapaamta ed kada salot. Kada sakey ed saratan ya imbaga ra et agawa, kanian prueba iya ya si Moises so imbaki nen Jehova. Akabkabat so ngaran nen Jehova tan sikatoy bungay sangi ed interon Ehipto. Tan lapud saya, mas naaro na saray Israelita tan arum ya Ehipsio si Jehova. Balet mas binusol na Faraon si Jehova, kaiba la ray managsimbawa tan onsusuporta ed sikato. (Ex 9:16; 11:10; 12:29-39) Diad saman et amta la na saray Ehipsio ya aliwan saray dirios da so mandudusa ed sikara, kombinsido iran dudusaen odino impaakseb nen Jehova so panangukom to ed saray dirios da. Diad komasiam ya salot, si Moises et “inggalgalang na saray lingkor na Faraon tan saray totoo ed dalin na Ehipto.”​—Ex 11:3.

Pankotkot na Espiritual a Kayamanan

(Exodo 6:3) Tan nampanengneng ak nensaman ed si Abraham, Isaac, tan Jacob bilang Makapanyarin-amin a Dios, balet nipaakar ed ngaran kon Jehova et agko sigpot ya imparungtal ed sikara.

it-1 78 ¶3-4

Makapanyarin-amin

Inusar nen Jehova so titulo ton “Makapanyarin-amin” (El Shaddai) nen insipan tod si Abraham ya nawalaan na ilalak, si Isaac. Lapud agni iya agawa, kaukolan ya kombinsido si Abraham ya sarasarag na Dios ya gawaen iyan insipan to. Sayan titulo et nausar met nen abitla so Dios ya mamendisyon ed si Isaac tan Jacob, saray manawir ed sipan na Dios ed si Abraham.​—Ge 17:1; 28:3; 35:11; 48:3.

Mikonektaan ed saya, imbaga nen Jehova ed si Moises: “Tan nampanengneng ak nensaman ed si Abraham, Isaac, tan Jacob bilang Makapanyarin-amin [beEl Shaddai] a Dios, balet nipaakar ed ngaran kon Jehova et agko sigpot ya imparungtal ed sikara.” (Ex 6:3) Aglabay ya ibaga na saya ya ag-amta na sarayan patriarka so ngaran nen Jehova, ta mabetbet da iyan uusaren anggan saramay totoon nambilay antis ni ran niyanak. (Ge 4:1, 26; 14:22; 27:27; 28:16) Diad tua, diad libron Genesis ya pakabasaan ed bilay na saray patriarka, anemiran beses labat nabasa so salitan “Makapanyarin-amin,” balet say personal ya ngaran ya Jehova et 172 ya beses ya nabasa ed orihinal ya teksto ed Hebreo. Anggano atalosan na sarayan patriarka ya talagan Makapanyarin-amin so Dios ta naeksperiensya dan mismo so pakapanyari to, dakel ni balet iray agda amtan detalye ed kabaliksan na ngaran nen Jehova. Oniay komento na The Illustrated Bible Dictionary (Vol. 1, p. 572): “Samay insipan ed saray Patriarka et dia nid arapen nagawa. Pinaseguroan ira na Dios (el), ya si Yahweh, ya sarasarag (posiblin sakey nin kabaliksan na salitan sadday) ton gawaen iratan. Mas detalyado tan mas personal balet imay impaamta na Dios ed si Moises, ta likud ed pakapanyari, naaruman so amtan kabaliksan na ngaran ya Yahweh, say inkapeles tan inkapermanente na presensia to.”​—In-edit nen J. D. Douglas, 1980.

(Exodo 7:1) Insan inkuan nen Jehova ed si Moises: “Ginawa ta kan singa Dios ed say Faraon, tan si Aaron a kuyam et magmaliw a propetam.

it-2 435 ¶5

Moises

Si Moises et propeta nen Jehova ta sikatoy mansalita parad si Jehova. Kanian nen imbaga nen Jehova ya si Aaron et magmaliw ya ‘propeta’ nen Moises, si Aaron so mansalita parad si Moises. Ontan met, imbaga nen Jehova ya ginawa toy Moises ya “singa Dios ed say Faraon,” ta inikdan toy Moises na pakapanyari tan autoridad pian agto takotan iyan ari na Ehipto.​—Ex 7:1, 2.

Panagbasa ed Biblia

(Exodo 6:1-15) Kanian inkuan nen Jehova ed si Moises: “Nanengneng mo natan no antoy gawaen ko ed Faraon. Sakey a mabiskeg a lima so mamuersa ed sikato pian ibulos to ra, tan sakey a mabiskeg a lima so mamuersa ed sikato pian pataynanen to ra ed dalin to.” ² Insan inkuan na Dios ed si Moises: “Siak si Jehova. ³ Tan nampanengneng ak nensaman ed si Abraham, Isaac, tan Jacob bilang Makapanyarin-amin a Dios, balet nipaakar ed ngaran kon Jehova et agko sigpot ya imparungtal ed sikara. ⁴ Akisipanan ak met ed sikara ya iter kod sikara so dalin na Canaan, say dalin a nanayaman da bilang dayo. ⁵ Nadngel kon mismo so akis na saray totoo na Israel, ya aaripenen na saray Ehipsio, tan ninonot ko so impisipanan ko. ⁶ “Kanian ibagam ed saray Israelita: ‘Siak si Jehova, tan ipaway ta kayo ed panamairap na saray Ehipsio tan iliktar ta kayo ed panangaripen da, tan bawien ta kayo diad panamegley na akaunat a taklay tan baleg iran panangukom. ⁷ Tan awaten ta kayo bilang totook, tan magmaliw ak a Dios yo, tan naamtaan yo a siak si Jehova a Dios yo a mangipaway ed sikayo ed panamairap na Ehipto. ⁸ Tan iyakar ta kayo ed dalin a sinambaan ko ya iter ed si Abraham, Isaac, tan Jacob; tan iter ko itan ed sikayo pian nakayarian yo. Siak si Jehova.’” ⁹ Diad saginonor et impasabi nen Moises iyan mensahe ed saray Israelita, balet ag-ira dinmengel ed sikato lapud impakadismaya ra tan lapud maruksan pangaaripen ed sikara. ¹⁰ Insan oniay inkuan nen Jehova ed si Moises: ¹¹ “La ka tan ibagam ed Faraon, say ari na Ehipto, a nepeg ton ibulos iray Israelita ed dalin to.” ¹² Balet inkuan nen Moises ed si Jehova: “Agdinmengel ed siak iray Israelita; panon sirin so idengel na Faraon ed siak, ta nanairapan ak a mansalita?” ¹³ Balet imbaga lamet nen Jehova ed si Moises tan Aaron no anto ray ganggan ya iter dad saray Israelita tan ed Faraon, say ari na Ehipto, pian nipaway iray Israelita ed dalin na Ehipto. ¹⁴ Saraya so ulo ed sankaabungan na saray ama ra: Saray ananak nen Ruben a panguloan nen Israel et si Hanoc, Palu, Hezron, tan Carmi. Saraya so pamilya ed tribu nen Ruben. ¹⁵ Saray ananak nen Simeon et si Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, tan Shaul ya anak na biin Canaanita. Saraya so pamilya ed tribu nen Simeon.

HULYO 13-19

KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | EXODO 8-9

“Ag-aliklikas na Mapaatagey a Faraon ya Sikatoy Akatulong Pian Nasumpal so Gagala na Dios”

(Exodo 8:15) Sanen anengneng na Faraon a maabig lay kipapasen, pinaawet toy puso to tan agto ra dinengel, unong ya imbaga nen Jehova.

it-2 1040-1041

Bangar

Maan-anos si Jehova ta inabuloyan ton manbilay iray indibidual o bansa anggano kanepegan da lay ompatey. (Ge 15:16; 2Pe 3:9) Wala ray nagbabawi kanian kinasian ira nen Jehova (Jos 2:8-14; 6:22, 23; 9:3-15), balet wala ray anawet so ulo ra tan mas binusol day Jehova tan say totoo to. (De 2:30-33; Jos 11:19, 20) Anggano aliwan si Jehova so manggagawa ed sakey a too pian magmaliw a bangar, lapud desisyon itan na kada indibidual, pero no maminsan idedeskribe si Jehova ya ‘aabuloyan ton onawet so puso na too’ odino “pinaawet to iray puso [na totoo].” Kada no deralen to iray totoon bangar ya agda labay so manguman, nanengneng so balbaleg ya pakapanyari to tan niyaabawag so ngaran to.​—Ikompara so Ex 4:21; Jn 12:40; Rom 9:14-18.

(Exodo 8:18, 19) Inalig itan na saray managmahikon saserdote pian mamawala met iray ageyet diad panamegley na mahiko ra, balet agda ayarian. Tan inambungalan na saray ageyet so totoo tan ayayep. ¹⁹ Kanian inkuan na saray managmahikon saserdote ed Faraon: “Gamet iya na Dios!” Balet nantultuloy ya inmawet so puso na Faraon, tan agto ra dinengel, unong ya imbaga nen Jehova.

(Exodo 9:15-17) Ta inyunat ko la komon so limak pian sakitan ta ka tan saray totoom diad panamegley na makapatey a salot, tan naandi ka la komon diad dalin. ¹⁶ Balet impansiansia ta kan mabilay lapud saya: pian nipanengneng kod sika so pakayarik tan niyabawag so ngaran ko ed interon dalin. ¹⁷ Kasin siansia nin manpapaatagey ka ed saray totook diad agmo pangibulos ed sikara?

it-2 1181 ¶3-5

Inkauges

Sakey ni, uusaren nen Jehova ya Dios iray situasyon diad paraan ya agnaliklikas na saray mauges ya makakatulong iran nagawa so gagala to. Anggano onkokontra irad sikato, sarag ton kontrolen so situasyon pian naprotektaan iray matoor ya lingkor to, tan sarag ton baliktaren so resulta na gagawaen da pian mas ombitar laingen so inkatunong to. (Rom 3:3-5, 23-26; 8:35-39; Sal 76:10) Singa ibabaga na Proverbio 16:4, sarag ya imaneobra nen Jehova so ‘amin a bengatla pian nasumpal so gagala to ya anggad naderal iray mauges.’

Say alimbawa et amay agawad Faraon. Inusar nen Jehova si Moises tan Aaron pian iganggan so Faraon ya ibulos to iray inaripen ton Israelita. Agginawa na Dios ya mauges so ari na Ehipto, balet pinaulyanan ton manbilay ni tan gawaen iray labalabay to pian napruebaan laingen ya mauges so Faraon tan nepeg labat ya ompatey. Naamtaan so gagala nen Jehova ya nabasa ed Exodo 9:16: “Impansiansia ta kan mabilay lapud saya: pian nipanengneng kod sika so pakayarik tan niyabawag so ngaran ko ed interon dalin.”

Talagan makapadinayew so pakapanyari nen Jehova ya anengneng ed samay Samploran Salot tan nen dineral toy Faraon tan saray kakaiba to diad Ambalangan Dayat. (Ex 7:14–12:30; Sal 78:43-51; 136:15) Anggano linmabas la ray taon, siansia nin pantotongtongan na nanduruman bansa iman ya agawa, kanian niyabawag laingen so ngaran na Dios ed interon dalin. (Jos 2:10, 11; 1Sa 4:8) Maong labat ta agpinatey ya tampol nen Jehova so Faraon, ta no andi, ag-anengneng so makapadinayew ya pakapanyari na Dios ya iliktar iray Israelita tan agmet pandinayewan na totoo so ngaran to.

Pankotkot na Espiritual a Kayamanan

(Exodo 8:21) Balet no agmo ibulos iray totook, iyakar kod sika, ed saray lingkor mo, tan ed saray totoom tan kaabungan mo iray apangat; tan saray kaabungan na Ehipto et napanoy apangat, tan sakbongan da ni ingen so dalin a panaayaman da.

it-1 878

Apangat

Agsegurado no anton klasen insekto imay tutukoyen ed komapat ya salot. Nayarin sakey iyan klase na apangat ya mangetket tan sepsepen toy dala na too tan ayayep, ya singa ageyet. Wala ni sakey a klase na apangat ya ondakel tan manbilay ya parasite ed laman na ayayep tan too; naromog iraya ed ampetang ya klima.

(Exodo 8:25-27) Diad kaunoran et tinawag na Faraon si Moises tan Aaron tan inkuan to: “La kayo, manbagat kayo ed Dios yo, dia ed sayan dalin.” ²⁶ Balet inkuan nen Moises: “Ag-itan manepeg a gawaen, lapud say ibagat mi ed si Jehova a Dios mi et makapadimla ed saray Ehipsio. No manbagat kami na bengatlan makapadimla ed mismon imaton na saray Ehipsio, agda kami kasi tupaken? ²⁷ Manbiahe kami taloy agew ed kalawakan, tan diman kami manbagat ed si Jehova a Dios mi, unong ya imbaga tod sikami.”

w04 3/15 25 ¶9

Saray Pabitar ed Libro na Exodo

8:26, 27​—Akin ya imbaga nen Moises a saray bagat na Israelita et ‘makapagulgula ed saray Ehipsio’? Dakerakel a klase na ayep so dadayewen ed Ehipto. Say inkasalambit na saray bagat so angarum ed puersa tan panangguyor ed mapilit a kerew nen Moises ya ibulos la so Israel pian makapangisaklang ira na bagat ed si Jehova.

Panagbasa ed Biblia

(Exodo 8:1-19) Insan inkuan nen Jehova ed si Moises: “La kad Faraon, tan ibagam ed sikato, ‘Oniay inkuan nen Jehova: “Ibulos mo iray totook pian makapanlingkor ira ed siak. ² No siansia nin agmo ra ibulos, saloten koy interon dalin a nasasakopan mo diad panamegley na saray patang. ³ Tan say Ilog Nilo et napano na saray patang, tan onsakbit iratan tan onloob ira ed abung mo, ed kuartom, ed dukolan mo, ed kaabungan na saray lingkor mo tan ed saray totoom, diad saray pugon mo, tan diad saray kargaan a panagmasaan mo. ⁴ Saray patang et ondagsa ed sika, ed saray totoom, tan ed amin a lingkor mo.”’” ⁵ Agnambayag et inkuan nen Jehova ed si Moises: “Ibagam ed si Aaron, ‘Iyunat moy limam a sankaegnaan moy baston mo diad tapew na saray ilog, diad saray kanal na Nilo, tan diad saray maranum a karikaan, tan pasakbit mo iray patang diad dalin na Ehipto.’” ⁶ Kanian inyunat nen Aaron so lima to diad tapew na saray danum na Ehipto, tan sinmakbit iray patang tan sinakbongan da so dalin na Ehipto. ⁷ Balet inalig itan na saray managmahikon saserdote diad panamegley na mahiko ra, tan pinasakbit da met iray patang diad dalin na Ehipto. ⁸ Insan tinawag na Faraon si Moises tan Aaron tan inkuan to: “Mikasi kayod si Jehova ya ekalen tod siak tan ed totook iray patang, ta labay ko lan ibulos iray totoo pian makapanbagat ira ed si Jehova.” ⁹ Insan inkuan nen Moises ed Faraon: “Walad sikay desisyon no kapigan ak mikasi pian naekal iray patang ed sika, saray lingkor mo, saray totoom, tan saray kaabungan mo. Dia labat ed Ilog Nilo so pansiansiaan da.” ¹⁰ Diad saya et inkuan to: “Nabuas.” Kanian inkuan to: “Nagawa so unong ed imbagam pian naamtaan mo ya anggapoy mipara ed si Jehova a Dios mi. ¹¹ Ontaynan iray patang manlapud sika, saray kaabungan mo, saray lingkor mo, tan saray totoom. Dia labat ed Nilo so pansiansiaan da.” ¹² Kanian tinaynan nen Moises tan Aaron so Faraon, tan akikasi si Moises ed si Jehova nipaakar ed saray patang ya inyakar Tod Faraon. ¹³ Insan ginawa nen Jehova imay kerew nen Moises, tan inaatey iray patang diad kaabungan, diad saray sular, tan diad saray uma. ¹⁴ Impanbubuntonan da iratan ya anggad aluslusbo la, tan binmanget so dalin. ¹⁵ Sanen anengneng na Faraon a maabig lay kipapasen, pinaawet toy puso to tan agto ra dinengel, unong ya imbaga nen Jehova. ¹⁶ Inkuan natan nen Jehova ed si Moises: “Ibagam ed si Aaron, ‘Itagey moy baston mo tan ibasig mod dabok na dalin, tan magmaliw iratan ya ageyet ed interon dalin na Ehipto.’” ¹⁷ Tan ontan so ginawa ra. Intagey nen Aaron so baston a sankaegnaan to tan imbasig to ed dabok na dalin, tan inambungalan na saray ageyet so totoo tan ayayep. Nagmaliw ya ageyet so amin a dabok diad interon dalin na Ehipto. ¹⁸ Inalig itan na saray managmahikon saserdote pian mamawala met iray ageyet diad panamegley na mahiko ra, balet agda ayarian. Tan inambungalan na saray ageyet so totoo tan ayayep. ¹⁹ Kanian inkuan na saray managmahikon saserdote ed Faraon: “Gamet iya na Dios!” Balet nantultuloy ya inmawet so puso na Faraon, tan agto ra dinengel, unong ya imbaga nen Jehova.

HULYO 20-26

KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | EXODO 10-11

“Impanengneng nen Moises tan Aaron ya Makmakpel Ira”

(Exodo 10:3-6) Kanian linmoob si Moises tan Aaron ed kawalaan na Faraon tan inkuan dad sikato: “Oniay inkuan nen Jehova a Dios na saray Hebreo, ‘Anggad kapigan so agmo pampasakop ed siak? Ibulos mo iray totook pian makapanlingkor ira ed siak. ⁴ Ta no agmo nin siansia ibulos iray totook, iyakar ko nabuas iray duroduron diad loob na saray ketegan mo. ⁵ Tan sakbongan day tapew na dalin, tan agla nanengneng so dalin. Kanen day antokaman ya inkera na uran a kristal parad sikayo, tan kanen day amin a kiew yo ya ontutubo ed uma. ⁶ Panoen da iray kaabungan mo, saray kaabungan na amin a lingkor mo, tan saray kaabungan ed interon Ehipto, a satan et agnin balot anengneng na atateng mo tan saray inmuunan atateng mo manlapu lad insabi rad sayan dalin ya anggad natan.’” Diad saman et sikatoy binmeneg tan tinaynan toy Faraon.

w09 7/15 20 ¶6

Aligen si Jesus​—Makpel a Manpulong

⁶ Isipen pa met so inkakpel nen Moises sanen akiarapan ed si Faraon, sakey a manuley ya aglabat impasen bilang representanti na dirios noagta dios a mismo, say anak na dios ya agew a si Ra. Singa ed inmuuna ni ran Faraon, posiblin dinayew toy dilin imahen to. No antoy imbaga to, sikatoy natumbok. Tan anggapoy siopaman a nayarin mandikta ed sikato. Sikatoy makapanyari, mapaatagey, tan anawet so puso to. Satan a too so kaukolan a maminpigapigan piarapan na mauyamon pastol a si Moises tan say piarap to ni ingen et ag-iilaloan tan aglabalabay. Antoy impasakbay nen Moises? Makaderal iran bakbak. Tan antoy kinerew to? A saray pigaran milyon ya ariripen nen Faraon et abuloyan to komon ya ontaynan ed Ehipto! Diad padesir mo, kaukolan ta nen Moises so manpakpel? Siempre!​—Num. 12:3; Heb. 11:27.

(Exodo 10:24-26) Kanian tinawag na Faraon si Moises tan inkuan to: “La kayo la, manlingkor kayo ed si Jehova. Saray karnero tan baka yo labat so natilak. Nayari yon ipila iray ananak yo.” ²⁵ Balet inkuan nen Moises: “Iter mo met ed sikami iray bagat tan apay a popoolan, tan iyapay mi iratan ed si Jehova a Dios mi. ²⁶ Awiten mi met iray ayayep mi. Anggapoy anggan sakey ya ayep a natilak, ta usaren mi so arum ed saratan pian dayewen si Jehova a Dios mi, tan agmi ni amta no antoy iyapay mi diad pandayew mi ed si Jehova ya anggad pakasabi mi diman.”

(Exodo 10:28) Inkuan na Faraon ed sikato: “Ekal kad arapan ko! Agmo la sasalien so onarap ed siak, ta diad agew ya iyarap mod siak et ompatey ka.”

(Exodo 11:4-8) Insan inkuan nen Moises: “Oniay inkuan nen Jehova, ‘Ondalan ak ed pegley na Ehipto no pegley-labi, ⁵ tan ompatey so amin a panguloan ed dalin na Ehipto, manlapud panguloan na Faraon ya akayurong ed trono to ya anggad panguloan na aripen a bii a mankikimey ed gilingan, tan amin a panguloan na saray ayayep. ⁶ Diad interon dalin na Ehipto et walay maksil a panugaog ya agnin balot agawa tan aglan balot nagawa. ⁷ Balet anggapoy anggan sakey ya aso ya ondangol ed saray Israelita, ed saray totoo odino ayayep da, pian naamtaan yo a nayarian nen Jehova a pandumaan iray Ehipsio tan saray Israelita.’ ⁸ Tan onlad siak so amin a lingkor mo tan ondakmomo rad siak, a kuan da, ‘La kayo la, sika tan amin a totoon ontutumbok ed sika.’ Tan kayari na satan et ompaway ak la.” Diad saman et tinaynan to lay Faraon a mamapasnok.

it-2 436 ¶4

Moises

Kaukolay pakpel tan pananisia pian onarap ed Faraon. Imadyin mo pay palasyo na Faraon, say ari ya sankamakapanyarian ed interon mundo diad saman ya panaon. Grabe inkayaman tan inkalastog to, sikatoy ipapasen dan dios. Dakdakel so managsimbawa, sundalo, guardia, tan aripen ya walad palasyo to. Insan wadtan met iray managmahikon saserdote to ya manunan onkokontra ed si Moises. Mabisbiskeg tan maimpluensya met irayan lalaki ya akapaliber ed Faraon. Nen impasabi nen Moises tan Aaron so komawalon salot, pinaekal ira na Faraon ed arapan to. Tan diad komasiam ya salot, imbaga na Faraon ya agla ran balot manpapanengneng ed sikato, ta no andi et ipapatey to ra.​—Ex 10:11, 28.

Pankotkot na Espiritual a Kayamanan

(Exodo 10:1, 2) Insan inkuan nen Jehova ed si Moises: “La kad Faraon, ta inabuloyan kon onawet so puso to tan say kapusoan na saray lingkor to, pian nipatnag ko irayan tanda a gawaen kod mismon arapan to, ² tan ginawak met iya pian nibagam ed saray ananak mo tan saray apom no panon kon dinusa so Ehipto tan no anto ran tanda so ginawak ed sikara; tan naamtaan yo a siak si Jehova.”

w95 9/1 11 ¶11

Tastasi Sumpad Palson Dirios

¹¹ Legan a wala ni’d Ehipto iray Israelita, imbaki nen Jehova si Moises ed Paraon tan inkuanto: “Onla ka a miarap ed Faraon; ta pinaawet to so puso to tan say puso na saray ariripen to, ta ipanengneng ko ed sikara so saraya a panamirbiran diman ed utel da, tan pian salitaen mo ed saray kalayagan na saray anak mo, tan saray anak na saray anak mo, no anto so saray ginawak dia ed Egipto, tan no anto so saray panamirbiran a ginawak diman ed utel da; pian naamtaan yo a siak si Jehova.” (Exodo 10:1, 2) Saray matulok ya Israelita so mangibaga ed ananak da nipaakar ed makapanyari iran gawa nen Jehova. Saray anak da ed satan so mangibaga ed saratan ed ananak da, tan diad ontan et nagawa itan manlapud sakey a kailalakan ed ontumbok a kailalakan. Diad ontan et natandaan iray mabisbiskeg a gawa nen Jehova. Mipadpara, natan et walaan iray ateng na responsabilidad a mantasi ed ananak da.​—Deuteronomio 6:4-7; Uliran 22:6.

(Exodo 11:7) Balet anggapoy anggan sakey ya aso ya ondangol ed saray Israelita, ed saray totoo odino ayayep da, pian naamtaan yo a nayarian nen Jehova a pandumaan iray Ehipsio tan saray Israelita.’

it-1 783 ¶5

Exodo

Nen pinmaway iray Israelita ed Ehipto, prinotektaan to ra ed saray totoo tan ayayep; ag-ira anggan dangolan, ngengeman, o ngerngeran na saray aso.​—Ex 11:7.

Panagbasa ed Biblia

(Exodo 10:1-15) Insan inkuan nen Jehova ed si Moises: “La kad Faraon, ta inabuloyan kon onawet so puso to tan say kapusoan na saray lingkor to, pian nipatnag ko irayan tanda a gawaen kod mismon arapan to, ² tan ginawak met iya pian nibagam ed saray ananak mo tan saray apom no panon kon dinusa so Ehipto tan no anto ran tanda so ginawak ed sikara; tan naamtaan yo a siak si Jehova.” ³ Kanian linmoob si Moises tan Aaron ed kawalaan na Faraon tan inkuan dad sikato: “Oniay inkuan nen Jehova a Dios na saray Hebreo, ‘Anggad kapigan so agmo pampasakop ed siak? Ibulos mo iray totook pian makapanlingkor ira ed siak. ⁴ Ta no agmo nin siansia ibulos iray totook, iyakar ko nabuas iray duroduron diad loob na saray ketegan mo. ⁵ Tan sakbongan day tapew na dalin, tan agla nanengneng so dalin. Kanen day antokaman ya inkera na uran a kristal parad sikayo, tan kanen day amin a kiew yo ya ontutubo ed uma. ⁶ Panoen da iray kaabungan mo, saray kaabungan na amin a lingkor mo, tan saray kaabungan ed interon Ehipto, a satan et agnin balot anengneng na atateng mo tan saray inmuunan atateng mo manlapu lad insabi rad sayan dalin ya anggad natan.’” Diad saman et sikatoy binmeneg tan tinaynan toy Faraon. ⁷ Insan inkuan na saray lingkor na Faraon ed sikato: “Anggad kapigan so panesdes na sayan too ed sikatayo? Ibulos mo la ray totoo pian makapanlingkor ira ed si Jehova a Dios da. Agmo ta nanenengneng ya aderal lay Ehipto?” ⁸ Kanian pinapawil da ra di Moises tan Aaron ed kawalaan na Faraon, tan inkuan tod sikara: “La kayo la, manlingkor kayo ed si Jehova a Dios yo. Balet siopa ray onla?” ⁹ Insan inkuan nen Moises: “Onla kami a kaiba iray kalangweran mi, saray mamatatken mi, saray ananak min lalaki tan bibii, saray karnero tan baka mi, ta manpiesta kami parad si Jehova.” ¹⁰ Inkuan tod sikara: “No ibulos ta kayo tan saray ananak yo, seguradon ibaga yon walad sikayo si Jehova! Mapatnag a walay mauges a getma yo. ¹¹ Andi! Saray lalaki labat ed sikayo so onlan manlingkor ed si Jehova, ta satan so kinerew yo.” Diad saman et pinapaway da rad arapan na Faraon. ¹² Inkuan natan nen Jehova ed si Moises: “Iyunat moy limam diad dalin na Ehipto pian ompaway iray duron, pian ontatdang ira ed dalin na Ehipto tan kanen day amin a tanaman ed dalin, amin ya inkera na uran a kristal.” ¹³ Tampol ya inyunat nen Moises so baston to diad dalin na Ehipto, tan sanagew tan sanlabin pinasiplog nen Jehova ed sayan dalin so dagem a manlalapud bukig. Sinmabi so kabuasan, tan saray duroduron et inawit na dagem a nanlapud bukig. ¹⁴ Tan tinmatdang iray duroduron diad interon dalin na Ehipto tan nanayam ira ed interon nasasakopan na Ehipto. Dakdakel iran maong; anggapo nin balot so onian karakel na duron nensaman, tan anggapo lay onian karakel ed arapen. ¹⁵ Sinakbongan day interon dalin, tan binmilunget so dalin lapud sikara; inupot day amin a tanaman ed dalin tan amin a bunga na kakiewan ya inkera na uran a kristal; anggapoy akera ya anggan sakey a birdin bulong na kiew odino tanaman ed uma diad interon dalin na Ehipto.

HULYO 27–AGOSTO 2

KAYAMANAN ED SALITA NA DIOS | EXODO 12

“Paskua—No Antoy Naaralan ed Satan na Saray Kristiano”

(Exodo 12:5-7) Nepeg ya andiay depekto so karnero yo, sakey a kalakian a mantaoy sakey. Pilien yo so kilaw a kalakian ed saray karnero odino kanding. ⁶ Komponien yo itan anggad koma-14 ya agew na sayan bulan, tan pateyen itan na kada pamilya ed kongregasyon na Israel diad pansirunget. ⁷ Mangala ra na daiset a dala tan iwalsik da itan diad duaran lusek na puerta tan diad bandad tagey na puerta na saray abung a panganan da.

w07 1/1 20 ¶4

Nepeg a ‘Mansayaksak Kayo ed Amin’

⁴ Inatey si Jesus nen Nisan 14, 33 C.E. Diad Israel, say Nisan 14 et makapaliket ya agew na selebrasyon na Paskua. Diad kada taon ed satan a petsa, pandurungoan na saray pamilya so sakey a kordero ya andian na depekto. Diad onian paraan, nanonotan da so kakanaan na dala na sakey a kordero diad inkiliktar na saray panguloan ya anak na saray Israelita sanen pinatey na anghel iray panguloan ya anak na saray Ehipsio nen Nisan 14, 1513 B.C.E. (Exodo 12:1-14) Say inlitrato na kordero ed Paskua et si Jesus, ya oniay insulat nen apostol Pablo nipaakar ed sikato: ‘Say paskua tayo et nibagat met, salanti si Kristo.’ (1 Corinto 5:7) Singa met say dala na kordero ed Paskua, say nipaagus a dala nen Jesus so angitarya na kilalaban parad dakel a totoo.​—Juan 3:16, 36.

(Exodo 12:12, 13) Ta diad satan a labi et ondalan ak ed interon dalin na Ehipto tan pateyen ko so amin a panguloan ed dalin na Ehipto, manlapud too ya anggad ayep; tan ukomen ko so amin a dirios na Ehipto. Siak si Jehova. ¹³ Onkanan tanda yo so dala ed saray abung a kawalaan yo; tan nanengneng ko so dala tan labsanan ta kayo, tan ag-onsabin maneral ed sikayo so salot sano kabilen ko so dalin na Ehipto.

it-2 583 ¶6

Paskua

Wala ray aspekto ed Paskua ya walay kasumpalan tod si Jesus. Singa bilang, angiwalsik iray Israelita na dala ed lusek na puerta pian makaliktar iray panguloan da no ondalan so anghel ya mamatey. Diad panaon na saray Kristiano, imbaga nen Pablo ya saray alanaan so kongregasyon na saray panguloan (Heb 12:23), tan inliktar ira nen Kristo panamegley na dala to.​—1Te 1:10; Efe 1:7.

(Exodo 12:24-27) “Nepeg yon selebraan iya bilang manbayag a totontonen a parad sika tan saray ananak yo. ²⁵ Tan sano onloob kayo ed dalin ya iter nen Jehova ed sikayo, unong ya imbaga to la, nepeg yon gawaen iyan selebrasyon. ²⁶ Tan sano tepetan kayo na saray ananak yo, ‘Antoy kabaliksan na sayan selebrasyon?’ ²⁷ ibaga yo, ‘Saya so bagat na Paskua parad si Jehova, a nilabsanan to iray kaabungan na saray Israelita diad Ehipto sanen indapo toy salot ed saray Ehipsio, balet inliktar to iray pamilya mi.’” Insan tinmalimukor tan dinmakmomo iray totoo.

w13 12/15 20 ¶13-14

‘Nodnonot Yo Iyan Agew’

¹³ Diad onsublay iran henerasyon, nipasa na atateng ed ananak da iray importantin leksion. Singa bilang, naaralan dan sarag nen Jehova ya protektaan iray mandadayew ed sikato. Naaralan da met ya sikatoy aliwan misteryo tan agnaasinggeran a dios. Imbes si Jehova et tua tan mabilay a Dios ya interesadod totoo to tan ontutulong ed sikara. Pinaneknekan to iya diad impanalimbeng tod saray panguloan ya Israelita “sanen dinusa to so saray Ehipsios.” Inliktar to ray panguloan.

¹⁴ Tua, ag-ingganggan ed sikayo ran Kristianon atateng natan a tinaon ya istoryaen ed anak yo so nipaakar ed Paskua. Balet kasin ibabangat yod ananak yo ya proprotektaan na Dios so totoo to? Nalilikas da kasi ya talagan manisia kayon proprotektaan nen Jehova so totoo to anggad natan? (Sal. 27:11; Isa. 12:2) Tan ibabangat yo kasi iya a singa kayo mansesermon odino diad maaron paraan? Makatulong iyan leksion pian lalon manmatalek ed si Jehova so pamilya yo.

Pankotkot na Espiritual a Kayamanan

(Exodo 12:12) Ta diad satan a labi et ondalan ak ed interon dalin na Ehipto tan pateyen ko so amin a panguloan ed dalin na Ehipto, manlapud too ya anggad ayep; tan ukomen ko so amin a dirios na Ehipto. Siak si Jehova.

it-2 582 ¶2

Paskua

Say Samploran Salot ed Ehipto et dusa o pangipaakseb na panangukom nen Jehova ed saray dirios na Ehipto, lalo la may komasamplon salot ya inatey iray panguloan. (Ex 12:12) Say kalakian a karnero et sagrado parad dios dan si Ra, kanian say pangiwalsik na dala na karnero diad lusek na puerta legan na Paskua et insulto ed saray Ehipsio. Ontan met, say kalakian a baka et sagrado ed Ehipto, kanian say ipatey na amin ya panguloan ya kalakian a baka et pamabaing ed dios dan si Osiris. Say mismon Faraon et ipapasen ya anak nen Ra. Kanian impanengneng na impatey na panguloan ya ilalak na Faraon ya anggapoy kana nen Ra tan say Faraon.

(Exodo 12:14-16) “‘Saman ya agew et onkanan pakanodnonotan yo, tan nepeg yon selebraan itan bilang piesta parad si Jehova diad amin a henerasyon yo. Nepeg yon selebraan itan bilang manbayag a ganggan. ¹⁵ Pitoy agew so pangan yo na andi-lebaduran tinapay. On, diad unonan agew et ekalen yod kaabungan yo so pinaakseng a masa, ta siopaman a mangan na alebaduraan manlapud unona ya anggad komapiton agew, satan a too et nepeg ya ekalen ed Israel. ¹⁶ Diad unonan agew et nepeg kayon manggawa na masanton pandaragup, tan sananey nin masanton pandaragup diad komapiton agew. Agkayo mankikimey diad saratan ya agew. Samay nakaukolan a kanen na kada too so nayari labat ya iparaan yo.

it-1 504 ¶1

Pandaragup

Nikadkaduma so amin ya “masanton pandaragup” ta agnaabuloyan iray totoo ya manggawa na ambelat iran kimey. Say unona tan komapiton agew na Piesta na Saray Andi-lebaduran Tinapay et kaiba ed saray “masanton pandaragup” tan oniay bilin nen Jehova ed totoo: “Agkayo mankikimey diad saratan ya agew. Samay nakaukolan a kanen na kada too so nayari labat ya iparaan yo.” (Ex 12:15, 16) Legan na sarayan “masanton pandaragup,” dakdakel so kimey na saray saserdote ta manbabagat irad si Jehova (Le 23:37, 38), balet ag-ira ipapasen ya mankakasalanan ed ganggan. Agmet balet labay ya ibaga na satan ya anggapo lan balot so gawaen na saray totoo, ta panaon iman pian makaaral irad si Jehova. Diad agew na Sabaton, mantitipon iray totoo pian mandayew tan nibangat. Napapabiskeg ira ta babasaen ya maksil tan ipapaliwawa so Salita na Dios ed publikon lugar, tan onman nin siansia so ginawa nen wala la ray sinagoga. (Gaw 15:21) Kanian panaon iya pian manpikasi tan mandalepdep.

Panagbasa ed Biblia

(Exodo 12:1-20) Inkuan natan nen Jehova ed si Moises tan Aaron diad dalin na Ehipto: ² “Sayan bulan so gapo na saray bulan parad sikayo. Saya so unaan ed saray bulan na taon parad sikayo. ³ Ibagam ed amin a nantitipon ya Israelita, ‘Diad komasamplon agew na sayan bulan, mangala so balang sakey ed sikara na karnero parad sankaabungan na ama ra, sakey a karnero parad kada sankaabungan. ⁴ Balet no melag so sankaabungan tan agda nayarian ya upoten imay karnero, inabang da itan ed sankaasinggeran a kaabay da diad abung da unong ed bilang na too. Sano manbibilang, nepeg ya amtaen no kaunongan so nayarian a kanen na sakey ed samay karnero. ⁵ Nepeg ya andiay depekto so karnero yo, sakey a kalakian a mantaoy sakey. Pilien yo so kilaw a kalakian ed saray karnero odino kanding. ⁶ Komponien yo itan anggad koma-14 ya agew na sayan bulan, tan pateyen itan na kada pamilya ed kongregasyon na Israel diad pansirunget. ⁷ Mangala ra na daiset a dala tan iwalsik da itan diad duaran lusek na puerta tan diad bandad tagey na puerta na saray abung a panganan da. ⁸ “‘Nepeg dan kanen so karne ed saman a labi. Ikalot da itan tan ipangan dad andi-lebaduran tinapay tan ampait a bulobulong. ⁹ Agyo itan kakanen a maeta odino inlambong, noagta ikalot yo itan, say ulo to a pati saray bikking tan loob-loob to. ¹⁰ Anggapoy ikekera yo ed satan ya anggad kabuasan, balet no walay kera yo ya anggad kabuasan et poolan yo itan. ¹¹ Tan oniay nepeg yon pangan ed satan, ya akabalkes kayo, akasulong iray sandalyas ed sali yo, tan sankaegnaan yoy baston yo; tan apuraen yon kanen itan. Saya so Paskua parad si Jehova. ¹² Ta diad satan a labi et ondalan ak ed interon dalin na Ehipto tan pateyen ko so amin a panguloan ed dalin na Ehipto, manlapud too ya anggad ayep; tan ukomen ko so amin a dirios na Ehipto. Siak si Jehova. ¹³ Onkanan tanda yo so dala ed saray abung a kawalaan yo; tan nanengneng ko so dala tan labsanan ta kayo, tan ag-onsabin maneral ed sikayo so salot sano kabilen ko so dalin na Ehipto. ¹⁴ “‘Saman ya agew et onkanan pakanodnonotan yo, tan nepeg yon selebraan itan bilang piesta parad si Jehova diad amin a henerasyon yo. Nepeg yon selebraan itan bilang manbayag a ganggan. ¹⁵ Pitoy agew so pangan yo na andi-lebaduran tinapay. On, diad unonan agew et ekalen yod kaabungan yo so pinaakseng a masa, ta siopaman a mangan na alebaduraan manlapud unona ya anggad komapiton agew, satan a too et nepeg ya ekalen ed Israel. ¹⁶ Diad unonan agew et nepeg kayon manggawa na masanton pandaragup, tan sananey nin masanton pandaragup diad komapiton agew. Agkayo mankikimey diad saratan ya agew. Samay nakaukolan a kanen na kada too so nayari labat ya iparaan yo. ¹⁷ “‘Selebraan yo so Piesta na Andi-lebaduran Tinapay, ta diad saman a mismon agew et ipaway ko iray dakerakel a totoo yo manlapud dalin na Ehipto. Tan nepeg yon selebraan iyan agew diad amin a henerasyon yo bilang manbayag a ganggan. ¹⁸ Diad labi na koma-14 ya agew ya anggad labi na koma-21 ya agew na unonan bulan, andi-lebaduran tinapay so nepeg yon kanen. ¹⁹ Nepeg ya anggapoy pinaakseng a masa diad kaabungan yo ed loob na pitoy agew, ta siopaman a mangan na alebaduraan, balanglan sikatoy dayo odino niyanak ed sayan dalin, satan a too et nepeg ya ekalen ed nantitipon a totoo na Israel. ²⁰ Agkayo nepeg a mangan na antokaman ya alebaduraan. Andi-lebaduran tinapay so nepeg yon kanen diad amin ya ayaman yo.’”