Iyapay so Naabobonan Iran Bagat ed si Jehova

AMINSAN ed awaran, napamintuan so makatantandan agawa diad mamabukig a lolooban ed hardin na Eden.a Wadtan ya akatanyareg a mangguaguardia iray makapanyarin kerubin, ya ipapatnag na makapakebbiew ya itsura ra ya anggapoy makaloob. Sakey nin mangaamper et say manyuboyob a tarem na matmatlek a kampilan, a no labi et maseguron mamapawalay makapakebbiew a liwawa diad saray kakiewan a walad kaliberliber. (Genesis 3:24) Anggaman singano makasagyat iya na imano, siopaman a maniimaton so maalwar ya ondistansya.

Nayarin aminpigan binisita di Cain tan Abel so lugar. Lapud nianak ira ed di Adan tan Eva diad paway na hardin, napalbengan da lambengat no anto so kipapasey bilay ed Paraiso, a singa say impanbilay nensaman na atateng da, a walaay malamlambot tan makapasagyat a tanamanan tan daakan a prutas tan pisipising. Natan say seguradon nanengneng labat ed Eden et masamek tan masuposupok lan lugar.

Maseguron impaliwawa la di Adan tan Eva ed ananak da no akin ya agla naasikaso so hardin tan no akin ya apapaway ira ed satan. (Genesis 2:17; 3:16, 23) Agaylan ermen di Cain tan Abel! Sankanengneng da so hardin, balet ta ag-ira makaloob ed satan. Asingsingger ira ed Paraiso ingen ta arawdawi ira’d satan. Say ag-inkayadyari so anumsis ed sikara, tan anggapoy nagawaan nen Cain odino si Abel ed satan.

Say relasyon na atateng da so maseguron agmamaaligwas ed pamaakaran. Sanen sesentensiaan si Eva, inkuan na Dios: “Say pirawat mo naani say nipaakar ed asawam, tan sikato so mangyuley ed sika.” (Genesis 3:16) Singa impropesiya la, inagamil nen Adan so pakauley ed asawa to, a nayarin agto la tratratoen so akulaw to bilang kaiba tan katulongan. Tan ompatnag ya impanengneng nen Eva so pirmin impandependi ed sayan laki. Alodloor ni ingen so impaneskribe na sakey a komentaryo ed “pirawat” na bii bilang “sakey a pilalek a singano la sakit.”

Anggapoy ibabaga na Biblia no anggad anton laknab so inkaapektaay panagrespeto na sarayan anak ed atateng da. Balet, mabitar a nipanengneng di Adan tan Eva so makapaingongot ya alimbawa ed ananak da.

Impamili ed Nanduruman Basbas

Diad kaunoran, nagmaliw a managpastol si Abel tan nandalos met si Cain. (Genesis 4:2) Diad pangaasikaso to’d saray papastolan to, seguradon malaglaem so panaon nen Abel a manimatlek ed nikadkaduman propesiya a nibalikas sakbay a napapaway so atateng to ed Eden: “Mangyan ak na gulaan ed sika tan say bii, tan gulaan ed saray ilalak mo tan ilalak to; sikato sugaten to so ulom, et sika sugaten mo so mukor to.” (Genesis 3:15) Nayarin inumameng nen Abel no, ‘Panon a nasumpal so sipan na Dios nipaakar ed sakey a binin manemek ed uleg, tan panon a nasugat ed mukor iyan bini?’

Linmabas so panaon, sanen maseguron wala lara’d edad, angiyapay si Cain tan Abel ed si Jehova. Lapud managpastol si Abel, agpankelawan a say inyapay to et “papanguloan a karnero to tan say taba ra.” Midumaan, angiyapay si Cain na “saray bunga na dalin.” Inawat nen Jehova so bagat nen Abel, bangbalet “anggapo so panamabli to ed Cain tan say yaapay to.” (Genesis 4:3-5) Akin ya anggapo?

Ikakatunongan na arum a say bagat nen Abel et nanlapud “papanguloan na karnero to,” bangta say bagat nen Cain et basta labat “pigaran bunga na dalin.” Balet say problema et aliwan say kualidad na bunga ya inyapay nen Cain, lapud ibabaga na salaysay a pinaboran nen Jehova “si Abel tan say yaapay to,” tan agto pinaboran si “Cain tan say yaapay to.” Kanian say manunan nenengnengen nen Jehova et say kipapasen na pusoy managdayew. Diad ontan, anto so naimano to? Ibabaga na Hebreos 11:4 a “lapu ed pananisia” si Abel so angiyapay na bagat. Kanian lapud kulang so pananisia nen Cain, agnaabobonan so inyapay to balet ta naabobonay bagat nen Abel.

Nipaakar ed saya, makatantanda a say apay nen Abel so angilanor ed impamatedter na dala. Nayarin dugay naisip to a say sipan na Dios nipaakar ed sakey a bini a nasugat ed mukor et mankaukolay kibagat na sakey a bilay. Say apay nen Abel sirin et kerew parad pananakbong, tan angipatnag itan na pananisia a mangitarya so Dios na manamakepan bagat parad kaskasalanan ed kinepeg ton panaon.

Misunian, maseguron agminotektek nen Cain so impangiyapay to. “Say apay to so panamidbir lambengat ed Dios bilang sakey a manamalabo,” so insuheri na sakey a koma-19 siglon komentarista na Biblia. “Malinew ya imparungtal na satan ya agto binidbir so aktual a babeng a walad baetan to tan say Manamalsa to, nisay antokaman a pankaukolay panangipatua na kasalanan odino pandependi ed sakey a pananakbong.”

Niarum ni, bilang panguloan, nayarin inlangsot nen Cain a sikato so nisipan a bini a maneral ed Uleg, si Satanas. Nayarin ontan met so maambisyon ya uugagepen nen Eva parad panguloan ya anak to. (Genesis 4:1) Siempre, no oniay inilaloan di Cain tan Eva, alingolingo ra.

Ag-insalaysay na Biblia no panoy impangabobon nen Jehova ed bagat nen Abel. Insuheri na arum a satan et sinimot na apuy a nanlapud tawen. Antokaman so agawa, diad impakaamtan nipulisay so apay to, “si Cain pinmetang a maong so kalakal to, tan nalmay so lupa to.” (Genesis 4:5) Tinmundas lay Cain ed desyang.

Say Simbawa nen Jehova tan say Kiwas nen Cain

Akikatunongan si Jehova ed si Cain. “Akin a pinmetang ka? Tan akin et nalmay so lupam?” so intepet to. Angiter iya ed si Cain na malaem a pankanawnawa pian usisaen toray liknaan tan motibo to. Intuloy nen Jehova, “no manggawa ka na maong, agka ta nitandoro? Et no agka manggawa na maong, say kasalanan onkepkep ed pinto. Et say panpirawatan to dia ed sika et anggaman ontan sikay manguley ed sikato.”​—Genesis 4:6, 7. (Nengnengen so kahon ed pahina 23.)

Agdinmengel si Cain. Imbes, intagar toy Abel ed uma tan pinatey to. Saginonor, sanen intepet nen Jehova no iner so kawalaan nen Abel, lalon pinabelat nen Cain so kasalanan to diad impantila to. “Agko amta,” so inyebat to. “Siak ta so managkomis ed kinen agik?”​—Genesis 4:8, 9.

Sakbay tan kayari na impamatey to’d si Abel, impulisay nen Cain so “manggawa na maong.” Sikatoy impaaripen ed kasalanan, tan lapud saya, si Cain so atawtaw manlapud pasen a panaayamay atooan a pamilya. Sakey a “panandaan” so nipaakseb, a nayarin sakey labat a seryoson ganggan ta pian anggapoy ombales ed si Cain lapud impamatey to’d si Abel.​—Genesis 4:15.

Diad saginonor et angipaalagey si Cain na sakey a syudad, ya inngaran to itan unong ed ilalak to. Agpankelawan a binmantog iray kapolian to lapud inkaramsak da. Diad kaunoran, anampot so linya na kapolian nen Cain sanen intakos na Delubio ed agew nen Noe so amin ya agmatunong a totoo.​—Genesis 4:17-24; 7:21-24.

Agnigana so salaysay na Biblia nipaakar ed di Cain tan Abel ta pian wala labat lay basaen. Imbes, “nisulat [itan] ya onkana ed kibangat tayo” tan “maabig a pakaaralan, pakasumalan.” (Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16) Anto so naaralan tayo ed sayan salaysay?

Leksion Parad Sikatayo

Singa si Cain tan si Abel, naiimbitaan iray Kristianos natan a mangiyapay ed Dios na bagat​—aliwan literal a bagat a popoolan, noagta sakey a “bagat a panangidayew, salanti, say bunga na saray bibil a mangiwakawak na ngaran to.” (Hebreos 13:15) Saya so kaplesan a nasusumpal ed sankamundoan, diad pangipupulong na Tastasi nen Jehova ed maong a balita na Panarian na Dios ed masulok a 230 a daldalin. (Mateo 24:14) Mibibiang ka kasi ed satan a kimey? Diad ontan, makaseguro ka a “say Dios aliwan agmatunong pian nalingwanan to so gawa yo tan say aro ya impanengneng yo ed ngaran to.”​—Hebreos 6:10.

Singa ed saray apay nen Cain tan si Abel, aghuhusgaan so bagat mo a nibase’d akinpaway lambengat​—alimbawa, diad bilang lambengat na oras ya uusaren mo ed ministeryo. Say akindalem so nenengnengen nen Jehova. Ibabaga na Jeremias 17:10 a ‘salien toy puso’ tan ‘usisaen to ni ingen so isip’​—saray sankaaralman a kanonotan, liknaan, tan motibo a walad personalidad na sakey. Kanian say talagan nasasaglawi et say motibo, aliwan say bilang. Peteg, balanglan dakel odino daiset, mabmabli ed Dios so sakey a bagat sano inyapay itan a manlapu ed puson pinakiwas na aro.​—Ikompara so Marcos 12:41-44 ed 14:3-9.

Ontan met, kaukolan a tandaan tayon ag-awaten nen Jehova iray walaay depekton bagbagat, a singa ed impangipulisay to’d aliwan sigpot-puson impangiyapay nen Cain. (Malaquias 1:8, 13) Say kekerewen nen Jehova et say pangiter moy sankaabigan mo, a manlingkor ka ed sikato ed intiron puso, kamarerwa, kanonotan, tan biskeg mo. (Marcos 12:30) Gagawaen mo kasi itan? No ontan, nawalaan kay maabig a rason pian moriaen so bagat mo tekep na inkapnek. Insulat nen Pablo: “Balang sakey patnagen to komon so gawa ton dili, et dia ed ontan wala naani sirin so like’to nipaakar ed sikato, [“tan ag-ikokompara ed arum a too,” NW].”​—Galacia 6:4.

Parehoy impamabaleg ed di Cain tan Abel. Balet say panaon tan saray sirkumstansia so angiter ed balang sakey na pankanawnawa a makabayuboy nikaduma iran walna. Say awawey nen Cain so kalkalna ya inapektaan na imon, pilalaslasan, tan sanok.

Midumaan, si Abel so nodnonoten na Dios bilang matunong a too. (Mateo 23:35) Say determinasyon nen Abel a mamaliket ed Dios antokaman so nagawa so angiduman tuloy ed sikato manlapud saray anggapoy otang na linawa a kapamilyaan to​—Adan, Eva, tan Cain. Ibabaga ed sikatayo na Biblia ya anggaman inatey lay Abel, sikato so ‘mansasalita ni.’ Say matoor ya impanlingkor to ed Dios so kabiangan na permanentin maawaran a rekord a lugan na Biblia. Komon ta tumboken tayo so alimbawa nen Abel diad tuloytuloy a panangiyapay na naabobonan iran bagat ed Dios.​—Hebreos 11:4.

[Paimano ed leksab]

[Kahon/Litrato ed pahina 23]

Uliran Parad Saray Kristianon Managsimbawa

“AKIN a pinmetang ka? Tan akin et nalmay so lupam?” Diad onian tepet, mapangasin akikatunongan si Jehova ed si Cain. Agto pinaskar si Cain a manguman, lapud si Cain et walaay kawayangan a mandesisyon. (Ikompara so Deuteronomio 30:19.) Anggaman kuan, impabitar nen Jehova iray pansumpalan na masugnar a kurso nen Cain. Pinasakbayan toy Cain: “No agka manggawa na maong, say kasalanan onkepkep ed pinto. Et say panpirawatan to dia ed sika.”​—Genesis 4:6, 7.

Makatantanda ya anggan ed ontan a mabiskeg a panamaat, ag-impasen nen Jehova si Cain a singa toon ‘andian lay ilalo.’ Imbes, imbaga to’d si Cain iray bendision a manatalaran ed sikato sano umanen toray dalan to, tan imbalikas toy kompiyansa a nayarian nen Cain a talonaan iyan problema no labay ton gawaen. “No manggawa ka na maong,” so kuan nen Jehova, “agka ta nitandoro?” Tinepetan to met si Cain nipaakar ed makapatey a sanok to: ‘Diad biang mo, nauleyan mo kasi itan?’

Natan, kaukolan ya aligen na mamatatken ed Kristianon kongregasyon so alimbawa nen Jehova. Singa nipaimano ed 2 Timoteo 4:2, no maminsan et nepeg iran “mamaat” tan “manimbawa,” a diretsaan ya idadalatdat iray pansumpalan na masugnar a kurso na sakey a mankakasalanan. Ontan met, kaukolan a “manbilin” iray mamatatken. Say Griegon salita a pa·ra·ka·leʹo et mankabaliksay “mamaseseg.” “Say pananimbawa et aliwan makapasakit, mangaataki, odino makritiko,” so impaimano na Theological Dictionary of the New Testament. “Anggaman say sananey a kabaliksan to et ligliwa, ipapabitar na satan so parehon punto.”

Makatantanda, say misiglaotan a Griegon salitan, pa·raʹkle·tos, so nayarin ontukoy ed sakey a katulongan odino sakey a manangiyalibansay legal a pamaakaran. Kanian, anggan sano mangiiter iray mamatatken na matukoy a panamaat, kaukolan dan tandaan a sikara so katulongan​—aliwan kalaban​—na indibidual a mankaukolay simbawa. Singa si Jehova, kaukolan a positibo iray mamatatken, a mangipanengneng na kompiyansa a say sisimbawaen et nayarian ton talonaan so problema.​—Galacia 6:1.

Siempre, diad kaunoran, akauley lay sakey no iyaplika to so simbawa. (Galacia 6:5; Filipos 2:12) Nayarin naiimatonan na saray managsimbawa ya agtinalineng na arum iray pasakbay da, a singa ed impangibaliwala nen Cain ed panamaat na mismon Manamalsa. Ingen, sano aligen na mamatatken si Jehova, say ayadyarin Uliran parad saray Kristianon managsimbawa, sikaray makapanseguro a nagagawaan day nepeg dan gawaen.