Talaga Ta’n Saraya lay Kaunoran ya Agew?

WALA ka ed banda’d arapay paraw legan na idadalan to’d sakey a mabulayon ya ilog. Paway-paway iray ankakabaleg a bato lapud mabura tan manpupulasin agos. Sasalien mon iwagsil iratan. Ontulong komon so toon walad benegan mo pian mansagwan ed paraw, balet ta ag-eksperiensiadon maong. Mas alodloor ni, anggapoy mapam, kanian agmo amta no kasin sayan maples ya agos et ompugta ed mareen ya ilog odino diad waterfall.

Aliwan marakep a nenengnengen, agta ontan? Kanian umanen ta itan. Isipen pan walay kaibam ya eksperiensiadon giya, a kabisado to iyan ilog. Arawi ni et amta to la no asingger la itan ed maburakan ilog, amta to no iner so pugtaan to, tan amta to no panon ton imaneobray idalan to. Agta mas makakaseguro ka?

Tua, amin tayo so walad mipadparan kipapasen. Naromog tayoy inkasikatayo, ya anggapoy pakatetelan tayo, ed mabulayon a peryodoy awaran na too. Ag-amta na maslak a totoo no anggad kapigan ni iyan bengabengatla, no kasin onaligwas niray kipapasen, odino no panon so sankaabigan a pakalegyas sanlegan to ni. Balet ta agtayo kaukolan a liknaen a sikatayoy akaindanan odino pakaskasi. Intarya ed sikatayo na Manamalsa so sakey a giya​—ya angipasakbay ed sayan mauddiem a peryodo na awaran, a mamapasakbay no panon iyan mangangga, tan mangiyoopresi ed sikatayo na panangiwanwan a kaukolan tayo pian nilegyas. Satan a giya et sakey a libro, say Biblia. Say Autor to, si Jehova a Dios, a tatawagen toy inkasikaton Engranden Instruktor, tan diad panamegley nen Isaias et angipaseguro na onia: “Saray layag mo makadngel ira naani na sakey a salita ed beneg mo, a kuanto: ‘Saya so Dalan, ondalan kayo ed sikato,’ sano onarap kayo ed nikawanan, tan sano onarap kayo ed nikawigi.” (Isaias 30:20, 21) Abrasaen mo kasi so ontan a panangiwanwan? Konsideraen ta pa sirin no peteg ya impasakbay na Biblia so kipapasen ed saray agew tayo.

Makabaliksan so Intepet na Saray Patumbok nen Jesus

Maseguron nikelawan iray patumbok nen Jesus. Kapkapangibaga nen Jesus ed sikara, diad marandanet iran termino, a say pandinayewan iran paalagey a templo na Jerusalem et sigpot a naderal! Makapabigla so ontan a panamasakbay. Agnambayag ed saginonor, legan a manyudyurong ira ed Palandey Olivo, oniay intepet na apatira ed saray babangatan nen Jesus: “Ibagam ed sikami, kapigan so kagawa na sarayan bengatla? Tan anto kasi so tanda ed isabim tan say anggaan na mundo?” (Mateo 24:3; Marcos 13:1-4) Balanglan atalosan da itan odino andi, say ebat nen Jesus so walaan na nankakapigan kiyaplikaan.

Say inkaderal na temploy Jerusalem tan say impangangga na Judion sistema na bengabengatla so agmipara ed panaon na kiwawala nen Kristo tan ed konklusyon na sistemay bengabengatla diad intiron mundo. Balet, diad malabor ya ebat to, sidudunong ya impaliwawa nen Jesus so amin iyan aspeto na tepet. Imbaga to’d sikara no antoy situasyon sakbay na kadederal na Jerusalem; imbaga to met ed sikara no antoy nailaloan a nagawa ed mundo legan na kiwawala to, sano sikato lay manguley bilang Ari ed tawen tan paganigani lan panganggaen toy sistema na bengabengatla ed intiron mundo.

Say Anggaan na Jerusalem

Isip-isipen pan unona so imbaga nen Jesus nipaakar ed Jerusalem tan say templo to. Diad masulok a taloran dekada kasakbayan to, sikatoy angipasakbay na sakey a panaon na pirmin kairapan ed sakey ed sankabalgan a syudades ed mundo. Nikabiig ya imanoen iray salita to a nirekord ed Lucas 21:20, 21: “Ingen sano nanengneng yo so Jerusalem a niliktob na saray ehersito, saman la amtaen yo a say kabagbag to asingger la. Saman la saray wala ed Judea ombatik ira ed saray palandey; et saray wala ed pegley to, ontainan ira; et saray wala ed uma ag-ira onloob ed sikato.” No naliktob lay Jerusalem, a paliberan na saray armada, panon na “saray wala ed pegley to” ya “ontainan,” a singa inganggan nen Jesus? Mabitabitar, ipaparungtal nen Jesus a wala so pankanawnawan nilukas. Ontan ta?

Nen 66 K.P., saray Romanon armada diad panangidaulo nen Cestius Gallus so amaatras ed saray puersa na Judion rebeldi ed Jerusalem tan asaruko da ra ed dalem na syudad. Akaloob ni ingen iray Romano ed mismon syudad tan akasabi ra anggad bakur na templo. Balet ta indirihi nen Gallus so armada to a manggaway bengatlan makapataranta. Inganggan toran onatras! Saray sinmayaksak a Judion sundalo so inmusil tan angapekta ed ombabatik iran Romanon kakabusol. Sirin nilukas la so pankanawnawan impasakbay nen Jesus. Tinmalineng iray tuan Kristiano ed pasakbay to tan tinmataynan ira ed Jerusalem. Makabat itan, lapud apatiran taon lambengat ed saginonor, pinmawil iray Romanon armada, ya indaulo nen Heneral Tito. Diad sayan bekta et agla posibli itaynan.

Niliktob lamet na Romanon armada so Jerusalem; pinaliberan da itan na kutan nautokan iran istaka. Onia so impropesiya nen Jesus nipaakar ed Jerusalem: “Onsabi so saray agew ed sika, sano saray kabusol mo liktoben da ka naani na kuta, tan liktoben da ka, tan ed amin a pasen aposan da ka.”a (Lucas 19:43) Agnambayag et akobkob so Jerusalem; say maglorian templo to so nansumpal ed manasewek a deralderal. Asumpal iray salita nen Jesus ed kada detalye!

Balet, wala so iisipen nen Jesus a nagkalalo ni nen say kadederal na Jerusalem. Intepet met na saray babangatan to so nipaakar ed tanda na kiwawala to. Agda ni’d saman amta, balet tutukoyen na saya so panaon sano sikato lay onyurong a manuley bilang Ari ed tawen. Anto so impasakbay to?

Bakal ed Kaunoran Iran Agew

No basaen mo so Mateo kapitulo 24 tan 25, Marcos kapitulo 13, tan Lucas kapitulo 21, nanengneng mo so agnamintis ya ebidensia a sasaglawien nen Jesus so nipaakar ed panaon tayo. Impasakbay toy panaon na bakabakal​—aliwa lambengat a “saray bakal tan dalamurom na bakal” a mabetbet a manasalot ed awaran na too balet bakabakal a mangilalanor ed “nasyon sumpad nasyon, tan panarian sumpad panarian”​—on, ankakabaleg ya internasyonal a bakal.​—Mateo 24:6-8.

Isipen pan magano no panon so impanguman na pambabakal ed loob na siglo tayo. Nen saman et say bakal so panlalaban labat na saray armadan ilalaman na duaran mankalaban a nasyon, a mansisigbatan na saray espada odino manpapaltogan ira diad pambabakalan, satan et teribli lan tuloy. Balet nen 1914 et binmetag so Baleg a Bakal. Nantutumbokan so nasyon ed gulaan a manlalanoran​—say sankaunaan ya englobon bakal. Adesinyo iray automatikon armas pian mamatey na mas dakel nin totoo tan diad arawdawin distansya. Mabiskeg a mangibubugay bala iray machine gun; pinoolan, pinairap, nilupoy, tan pinatey na mustard gas iray nilibon sundalo; andi-panangasin angalagorog iray tangki diad nasasakopay kalaban, a manliob iray ankakabaleg a paltog da. Nausar met iray eroplano tan submarino​—a melanting lambengat no ipareng ed pagmaliwan da ni.

Agnarandan na nonot so Guerra Mundial II​—a pinamelanting toy tinumbokan to, ya amatey na minilyon a totoo. Saray ankakabaleg ya aircraft carrier, a kuanmono manletletaw iran syudad, a manbiabiahi ed saray taew tan mamapatekkiab ed pan-guerra iran eroplano pian bombaen iray pupuntiryaen a kalaban. Tinorpedo tan inlereg na saray submarino iray barko na kalaban. Tan impapattak iray bomba atomika, ya amatey na nilibon bilay ed kada makatemek ya isasabog to! A singa impropesiya nen Jesus, talagan walaray ‘makapataktakot a tanda’ a mananda ed sayan panaon na bakal.​—Lucas 21:11.

Dinmaiset la kasi bakal manlapulad Guerra Mundial II? Maseguron andi. No maminsan et literal a dakerakel a bakal so manedesyang ed sakey taon lambengat​—anggan diad sayan dekada na 1990​—a nansumpal ed impatey na minilyon. Tan wala so impanguman ed saray manunan biktima ed bakal. Aliwa lan sundalo so karaklan ya ompapatey. Natan, dakel ed saray atigway ed bakal​—diad tua, masulok a 90 porsiento ed sikara​—et sibilyan.

Arum Nin Kabiangan na Tanda

Say bakal et sakey lambengat ya aspeto na tandan sinalambit nen Jesus. Impasakbay to met a wala so “eraeras.” (Mateo 24:7) Tan ontan so agawa, anggaman diad kasuniyan to et mamapawalay dalin na mas daakan a tagano nen say kakaukolanen na katooan, anggaman say agrikultural a siensia so mas abanti ed kapiganman diad awaran na too, anggaman walay maples tan magenap a transportasyon a makapangolor na tagano ed inerman a pasen na mundo. Anggaman ed saratan, ngalngalin kakalima ed populasyon na mundo so naeerasan ya agew-agew.

Impasakbay met nen Jesus a diad “nambabangil a pasen” et walaray “salot.” (Lucas 21:11) Lamet, say panaon tayo so akanengneng na makapakelaw ya impansuniyan​—magmaong a medikal a panagtambal ed kapiganman, saray inyabanti na teknolohiya, saray bakunan mangontra ed kaslakan iran sakit; balet saray sinmalot a sakit so lapag a dinmaak met. Say Trangkaso Español so maples a tinmumbok ed Guerra Mundial I tan anigway na dakel a bilay nen say mismon bakal. Makaalis iyan tuloy a sakit lapud diad saray syudad a singa say New York et manmulta odino napriso iray totoo ya ombasis lambengat! Natan, titigwayen na kanser tan sakit ed puso so minilyon a bilay kada taon​—peteg a salot. Tan say AIDS so mantutultuloy a mamapatey, ya agni natambal na medikal a siensia.

Bangta malaknab a siningbat nen Jesus so kaunoran ya agew nipaakar ed onloloor a maawaran tan politikal a kipapasen, si apostol Pablo so angisentro a maong ed saray problema ed sosyedad tan kasmak ya awawey. Onia so insulat to, diad kabiangan: “Ingen kabaten mo so saya, a dia ed saray kaunoran ya agew onsabi so saray panaon a maatap. Ta saray totoo sikara naani so mangaro ed saray lamalaman da, . . . aliwa ran masimpit, anggapo so aro ra a nianakan, anggapo so panangasi’ra, . . . aliwan ra’n maadia, maruksa ra, maingongot ed saray maabig, managliput, mayu-uges, mapasang, maaro ed likeliket, a lalo nen say dia ed Dios.”​—2 Timoteo 3:1-5.

Pamilyar ta iratan a salita ed sika? Konsideraen pay sakey lambengat ya aspeto a kabubulokay sosyedad ed mundo natan​—say pakakabuyak na pamilya. Say idarakel na abuyak iran ayaman, pinekpek a kaasawaan, naabuson ugugaw, tan amaltraton maedad lan atateng​—agaylan ipapanengneng na saraya a saray totoo et “anggapo so aro ra a nianakan,” a “maruksa ra,” tan anggan “managliput,” “maingongot ed saray maabig”! On, naiimano tayo natan so ikakasmak na sarayan awawey.

Saya Ta’n Kailalakan Tayo Imay Nipasakbay?

Balet, ompan manuumameng ka, ‘Agta sarayan kipapasen so abayag lan mamabakbak ed katooan? Panon tayon naamtaan a sayan modernon kailalakan tayo et samay nipasakbay ed sarayan kadaanan a propesiya? Konsideraen tayo pay taloran linya na ebidensyan mamaneknek ed idadalatdat nen Jesus nipaakar ed panaon tayo.

Unona, bangta walay inmuna, asasakbay a kasumpalan na inkaderal na Jerusalem tan say templo to, saray salita nen Jesus so pihon mangituturo ed arapen ni. Ngalngalin 30 taon kayari na desyang ya aneral ed Jerusalem, inter nen Jesus ed masiken lan apostol Juan so pasingawey a mangipapanengneng a saray nipropesiyan kipapasen​—bakal, eras, salot, tan pansumpalan a patey​—et onsabi’d sankamundoan diad arapen. On, laknaben na sarayan pakasesgaan, aliwa labat lan sakey a pasen, noagta “say dalin” ya intiraminti.​—Apocalipsis 6:2-8.

Komadua, diad sayan siglo et arum ed kabiangan na tanda nen Jesus so nasusumpal diad sankabalgan a laknab to. Alimbawa, posibli ta so iloor na saray bakal no ipareng ed saray agawa nen 1914? No wala ni so Guerra Mundial III, ya uusaren na amin a nuklear a pakpakayari iray armas da, say pansumpalan na sayan dalin et magmaliw a dutak ya uring​—tan say katooan so singa naupot lan dodo. Mipadpara, say Apocalipsis 11:18 so angipasakbay a diad sarayan agew sano “onsanok” iray nasyones, say katooan so “mamagbag ed dalin.” Diad inmunan pankanawnawa ed awaran, say polusyon tan say kagegeray na kaliberliber so mangiririsga la natan ed mismon inkanapanbilayan na sayan planeta! Kanian sayan kabiangan met so nasusumpal la odino asingger la ed kapantokan to. Talaga tan tuloytuloy ni so iloor na saray bakal tan polusyon anggad naderal lan mismo na too so inkasikato tan sayan planeta? Andi; lapud ipapaseguro na Biblian mismo a say dalin so mansiansia lawas, a ditan so pambilayan na saray maptek-impanpuson totoo.​—Salmo 37:29; Mateo 5:5.

Komatlo, say tanda na kaunoran iran agew so mas lalon makakombinsi sano konsideraen ya intiraminti. Tekep na sayan amin, sano konsideraen tayoray kabiangan ya asalambit nen Jesus ed taloran Ebanghelyo, saramay walad sulsulat nen Pablo, tan saramay walad Apocalipsis, sayan tanda so walaan na dakerakel a kabiangan. Nayarin suppiaten na sakey a too so kada sakey, a mangisangsang a problema la iratan nen saman ni, balet no manbabansag tayon konsideraen irayan amin, agnalingon ituro ra so saksakey a panaon​—say mismon panaon tayo.

Balet, anto so kabaliksan na sayan amin? Dedeskribien ta lambengat na Biblia so panaon tayo bilang desperado tan anggapoy ilalon panaon? Arawin ontan!

Maong a Balita

Sakey ed saray sankatalonggaringan a kabiangan na tanda ed kaunoran iran agew et say nirekord ed Mateo 24:14: “Sayan ebanghelyo [maong a balita, NW] na panarian nipulong naani ed sankamundoan ya onkanan pamintuaan ed saray amin a nasyones; et saman la onsabi anggaan.” Diad sayan siglo, susumpalen na Tastasi nen Jehova so nikadkaduman kimey ed awaran na too. Inawat da so mensahe na Biblia nipaakar ed Panarian nen Jehova a Dios​—no anto itan, panon itan a manuley, tan anto so sumpalen na satan​—tan ikakayat da itan a mensahe diad intiron dalin. Mangipapalapag iray literaturan nipaakar ed sayan tema diad masulok a 300 a lenguahe tan itatarok da itan ed totoo diad saray ayaman da odino ed saray lansangan odino diad saray panagnegosyoan da ed amin lawarin bansa ed dalin.

Diad panggagawa ed satan, nasusumpal da la iyan propesiya. Balet mangikakayat met ira na ilalo. Imanoen a tinawag iya nen Jesus a “maong a balita,” aliwan mauges a balita. Panon a posibli itan diad sarayan panaon a mauddiem? Lapud say manunan mensahe na Biblia et aliwan say nipaakar ed no panon a kauges lay panaon ed kasampotan na sayan daan a mundo. Lalaktipen na manunan mensahe to so Panarian na Dios, tan satan a Panarian so mangisisipan na bengatlan ankabli ed kapusoan na kada maaro’d-kareenan a too​—say kililiktar.

Anto ta itan a kililiktar, tan panon mon nagamoran itan? Ipangasin konsideraen iray onggendan ya artikulon nipaakar ed sayan tema.

Paimano ed leksab]

[Blurb ed pahina 5]

Aanapen na totoo iray ebat ed ontan iran makagonigon a tepetepet a singa say, Akin ya onia lay iyuuges na bengabengatla? Iner so aarapen na katooan?

[Blurb ed pahina 6]

Natan et masulok a 90 porsiento ed maslak ya atigway ed saray bakal et sibilyan

[Litrato ed pahina 7]

Asumpal ed kada detalye so propesiya nen Jesus nipaakar ed kadederal na Jerusalem