Panon so Panmoria na Dios ed Panagdayew na Kakristianoan?

“ALIWA’N balang sakey a mankuan ed siak na, ‘Katawan, Katawan,’ et onloob naani ed panariay tawen,” inkuan nen Jesus, “noag ingen say mangunor na linawa nen Amak a wala ed tawen. Dakel naani ray mankuan ed siak [ed] saman ya agew, ‘Katawan, Katawan, agkami ta . . . lapud ngaran mo nanggawa kami makapakelaw iran gawa?’ Et saman ko la ipaliwawa naani ed sikara: Agtakayo apikabkabatan a balot! Arawi kayo’d siak, sikayo a managgawa na kaugsan.”​—Mateo 7:21-23.

Diad panamegley na sagradon Salita to, say Masanton Biblia, impalinew na Dios no anto so linawa to. Kasin gagawaen na iglesia na Kakristianoan so linawa na Dios? Odino sikara imay tinawag nen Jesus a “managgawa na kaugsan”?

Panagpaagus na Dala

Diad labin sakbay na ipatey na Katawan to, dawit-dawit a nigapo nen Pedro so armadon laban ed ulop na sundalos ya imbakin mangerel ed si Jesus. (Juan 18:3, 10) Balet pinakalmado nen Jesus tan pinasakbayan si Pedro: “Amin a mangala na kampilan onpatey ira naani ed kampilan.” (Mateo 26:52) Sayan malinew a pasakbay so naulit ed Apocalipsis 13:10. Kasin tinalineng itan na saray iglesia na Kakristianoan? Odino sikaray mibibiang ed nagagawa iran bakal ed nanduruman parti na dalin?

Legan na Guerra Mundial II, nilasus nilibo a taga Serbia tan taga Croatia so pinatey ed ngaran na relihyon. “Diad Croatia,” irereport na The New Encyclopœdia Britannica, “say nanlapu ditan a fasistan uley so mangipapaskar ed totontonen a ‘panaglinis na rasa’ a lalon mauges nen saray agamil na Nazi. . . . Nideklara a kakatlo na populasyon ed Serbia so pataynanen, kakatlo so kinombertin Romano Katoliko, tan kakatlo so tinigway. . . . Say kabiangan ya impikomplot na klero na Katoliko ed sarayan agamil so seryoson nanderal ed relasyon na simbaan tan gobierno kayari na guerra.” Agnabilang a totoo so pinaskar a kinomberti ed Katolisismo odino pateyen; nilibon arum so ag-inikdan ni ingen na panpili. Pinurok​—lalaki, bibii, tan ugugaw​—so pinaskar ya onla’d saray Ortudokson simbaan da tan pinatey. Komusta met so onsusumpan Komunistan armada? Kasin walaan met ira na relihyoson suporta?

“Arum ed papari so akiguerra diad dapag na rebolusyonario iran puersa,” so inreport na libron History of Yugoslavia. “Say Ilalaban iran armada so angilaktip ni ingen ed papari a nanlapud saray iglesian Serbianon Ortudoks tan Romano Katoliko,” so salaysay na libron Yugoslavia and the New Communism. Saray relihyoson pandurumaan so nantultuloy ya amadalang na guerra ed Balkans.

Tan komusta met so Rwanda? Say general secretary na Catholic Institute for International Relations, si Ian Linden, so angaksobi a singa ed kuan na dyurnal a The Month: “Saray imbestigasyon na African Rights ed London so angiter na sakey odino duaran alimbawa na lokal a papangulo a Katoliko, Anglikano tan Baptist a pinakasalananan lapud impangekal odino impangiganggan ed panagpatey na militia. . . . Absoluton segseguradon baleg a bilang na prominentin Kristianos ed saray simbaan so alanor ed panagpatey.” Makapaermen, say panlalaban ed baetan na saray mankuan a Kristianos so mantultuloy a manasalot ed central Africa.

Pilalawanan tan Pikakalugoran

Unong ed Salita na Dios, wala labat so saksakey a mapagalang a pasen na sekso, tan satan so diad loob na bedber na panangasawa. “Say panangasawa sikato komon so narayew ed saray ganagana,” so ibabaga na Biblia, “tan say dokolan andi komon so tilol to, ta saray managlawan tan saray mankakalugoran ukomen ira naani na Dios.” (Hebreos 13:4) Kasin susuportaan na papangulo na iglesia iyan bangat na Dios?

Nen 1989 say Anglikanon Iglesia ed Australia so angipaway na opisyal a dokumento ed seksualidad a mangipapanengneng a say sekso sakbay na pankasal so aliwan mauges no say sankaparis so sigpot a nanpaknaan ed balang sakey. Diad agano ni, say pangulo na Anglikanon Iglesia ed Scotland so angikuan: “Agkaukolan a kondenaen na Iglesia so panamong bilang kasalanan tan mauges. Nepeg a moriaen na Iglesia a say panagkalugoran so sengegan na makasalanan a tawir tayo.”

Dakel a klerigo ed Abalaten Aprika so masebeg ya angibaga a pabor ed homoseksualidad. Alimbawa, nen 1990 say magasin a You ed Abalaten Aprika so angaon ed sakey a prominentin Anglikanon ministro diad pangibagan: “Say Kasulatan so agtumboken a naynay. . . . Sisiaen kon nagawa iray pananguman ed awawey tan totontonen na iglesia nipaakar ed homoseksual a totoo.”​—Iduma so Roma 1:26, 27.

Unong ed 1994 Britannica Book of the Year, nagmaliw lan manunan isyu so seksualidad diad saray iglesia ed Amerika, nagkalalo la ed saray pamaakaran a singa “say ordinasyon na nipakabat iran bakla tan tomboy ed ministeryo, say relihyoson pakatalos ed saray kanepegan na homoseksual, panamendisyon ed ‘kasal na bakla,’ tan panangiyabuloy tan panangondena ed saray estiloy panagbilay a misiglaotan ed homoseksualidad.” Maslak ed saray manunan denominasyon na iglesia so mangiyaabuloy ed saray klerigo a mankakampanya parad babaleg a seksual a kawayangan. Unong ed 1995 Britannica Book of the Year, 55 Episkopaliano iran obispo so nanpirma na sakey a deklarasyon a “mamepekder ed panangawat ed homoseksual ya ordinasyon tan agamil.”

Arum a klerigo so angisangsang a pabor ed homoseksualidad, ya ibabagan agbalot nansalita si Jesus sumpad satan. Balet peteg kasin ontan? Indeklara nen Jesu-Kristo a say Salita na Dios so katuaan. (Juan 17:17) Kabaliksan na satan ya inyindorso to so panmoria na Dios ed homoseksualidad a singa adeskribe ed Levitico 18:22, a nabasa: “Agmo nepeg so midokol ed laki a singa piakdol mo ed bii. Ta sikato so gugulaen.” Niarum ni, inlista nen Jesus so pilalawanan tan pikakalugoran a kalaktip na “amin a [marelmeng a, NW] bengatla manlapu ed loob, tan dutakan day too.” (Marcos 7:21-23) Say Griegon salita parad pilalawanan so mas malaknab a termino nen say pikakalugoran. Dedeskribien to so amin a porma na seksual a relasyon ed paway na legal a panangasawa, pati lay homoseksualidad. (Judas 7) Pinasakbayan met nen Jesu-Kristo iray patumbok to ya ag-abuloyan so dinanman a mankuan a Kristianon managbangat ya agmangikabkabilangan ed inkaseryoso na pilalawanan.​—Apocalipsis 1:1; 2:14, 20.

Sano ikampanya na saray relihyoson pangulo so ordinasyon na saray homoseksual tan Tomboy, anto kasi epekto na saya ed saray membro na iglesia ra, nagkalalo la ed kalangweran? Agta satan so panagyat ed paneksperimento ed sekso ed paway na panangasawa? Diad pidumaan, papasesegen na Salitay Dios iray Kristiano ya “ibatikan yo so lawanan.” (1 Corinto 6:18) No say kapananisiaan so napelag ed ontan a kasalanan, say maaron tulong so niiter tekep na panmorian nipawil so too ed pabor na Dios. (Santiago 5:16, 19, 20) Anto no ipulisay iyan tulong? Isasalaysay na Biblia a no saratan so agmagbabawi iratan a totoo, “agda natawir so panariay Dios.”​—1 Corinto 6:9, 10.

‘Mangisesebel a Mangasawa’

Lapud “kasmak so lawanan,” kuan na Biblia a “magmaong a mangasawa nen say ondalang ed gali.” (1 Corinto 7:2, 9, NW) Anggaman ed sayan makabat a simbawa, dakel ed limog na klero so kakaukolanen a mansiansian paulino, salanti, anggapoy asawa. “Say samba na selebasya so ag-abuyak,” so impaliwawa nen Nino Lo Bello ed libro ton The Vatican Papers, “no sakey a pare, monghe odino madre so mibibiang ed seksual iran relasyon. . . . Say panamerdona parad seksual iran relasyon so nagamoran diad pangipatua ed panangumpisaran, bangta say panangasawa na siopaman a pare so agbidbiren na Iglesia.” Kasin sayan bangat so amawala na maong odino mauges a bunga?​—Mateo 7:15-19.

Agpanduaruwaan, dakel a papare so walaan na malinis a kabibilay, balet baleg a bilang so andi. Unong ed 1992 Britannica of the Year, “nireport a nambayar na $300 milyon so Romano Katoliko Iglesia pian aregloen iray kaso ed seksual a panangabuso na klero.” Saginonor, inkuan na 1994 ya edisyon: “Say impatey na dakel a klero lapud AIDS so angiwalwal a walaray bakla iran pare tan naimanon makapabiglan bilang na . . . saray bakla so atangguyor a nanpare.” Agpankelawan ya isasalaysay na Biblia a say “panangisebel a pangasawa” et ‘bangat na saray demonyo.’ (1 Timoteo 4:1-3, NW) “Unong ed panmoria na pigaran manag-awaran,” insulat nen Peter de Rosa ed libro ton Vicars of Christ, “[say inkaparin selebasya] so nayarin akagawa na lalon inkabulok ed moral nen say dinanman ya institusyon ed Sagur, pati say panagbalangkantis. . . . Mas mabetbet a [satan] so sakey a mantsa ed ngaran na Inkakristiano. . . . Say inyimpuersan selebasya so lawas angitonton ed pansimpisimpitan ed saray ranggo na klero. . . . Say sakey a pare so makagawa na imoral a maminlibon danay balet sikato so sesebelan na ganggan ed simbaan a mangasawa.”

Diad impangonsidera ed panmoria na Dios ed panagdayew ed Baal, aliwan mairap a tebeken no panon so panmoria to ed naapag-apag iran iglesia na Kakristianoan. Tutugyopen na unor a libro na Biblia so amin a porma na palson panagdayew ed silong na ngaran a “Babilonia a Baleg, ina na saray balangkantis tan saray karimdimla dia ed dalin.” “Dia ed sikato,” inyarum na Biblia, “aromog so dala na saray profeta tan saray sasantos, tan amin da a pinatey dia ed dalin.”​—Apocalipsis 17:5; 18:24.

Kanian, papasesegen na Dios so amin a malabay a magmaliw a tua iran managdayew to: “Ompaway kayo ed sikato, baley ko, pian agkayo nalanor ed saray kasalanan to, tan agkayo manlikna ed saray bakbak to. . . . Dia ed sanagew, onsabi so saray bakbak to, ipatey, tan nangis tan eras; tan napoolan a sigpot ed apuy, ta say Katawan a Dios sikato so mabiskeg a mangukom ed sikato.”​—Apocalipsis 18:4, 8.

Onlelesa natan so tepet: Kayari ipaway ed palson relihyon, iner so nepeg a laen na sakey? Anton porma na panagdayew so awaten na Dios?

[Kahon/Litrato ed pahina 5]

Panagtalintao

Lalanoren na panagdayew ed Baal so panangusar na saray talintao. Sinali na saray Israelita ya ilaok so panagdayew ed si Baal ed panagdayew ed si Jehova. Intarok da ni ingen iray talintao ed loob na templo nen Jehova. Say panmoria na Dios ed panagdayew ed talintao so nipalinew sanen intarok to’d kadederal so Jerusalem tan say templo to.

Dakel ed saray simbaan na Kakristianoan so napno na saray talintao, nayarin diad porma na krus, saray litrato, odino saray estatua nen Maria. Kaaruman ni, dakel a mimimisa so imbangat ya ontuek, ontalimukor, odino manguros ed arapan na sarayan imahen. Diad pidumaan, saray tuan Kristiano so gagangganen ya ‘ibatikan iray talintao.’ (1 Corinto 10:14) Agda sasalien so mandayew ed Dios diad tulong na materyal iran bengatla.​—Juan 4:24.

[Credit Line]

Musée du Louvre, Paris

[Kahon ed pahina 7]

“Say Pangulo na Iglesia so Nepeg a Magmaliw ya Andian na Kasalanan”

SAYAN balikas so nanlapu ed Tito 1:7, unong ed Today’s English Version. Nabasa ed King James Version: “Nepeg ya andiay kabalawan so sakey ya obispo.” Say salitan “obispo” so nanlapu ed Griegon salita a kabaliksan toy “manangasikaso.” Diad ontan et saray lalakin aturo pian mangidaulo ed tuan Kristianon kongregasyon so nepeg a makakapet ed saray kakaukolanen na manuna iran estandarte na Biblia. No agda natumbok, sikaray nepeg ya ekalen manlapud posisyon na panangasikaso, lapud agla “panagkauliran a tomboken na saray pulok.” (1 Pedro 5:2, 3) Panon kaseryoso iyan kakaukolanen parad saray iglesia na Kakristianoan?

Diad libro ton I Care About Your Marriage, nen Dr. Everett Worthington so manutukoy ed sakey a surbey na 100 pastor diad say estado na Virginia, E.U.A. Masulok a 40 porsiento so angako ya akibiang ed sakey a porma na mananagyat-pilalek a kondukta ed siopaman ya agda asawa. Babaleg a bilang ed sikara so akapikalugoran.

“Diad apalabas a dekada,” ibabaga na Christianity Today, a “say iglesia so naulit-ulit a kinebbiew na saray inkiparungtal na imoral iran kondukta na pigara ed saray respetadon tuloy a pangulo.” Inangat na artikulon “Why Adulterous Pastors Should Not Be Restored” so kaslakan ya agamil ed Kakristianoan lapud tamtampol a panangipawil ed papangulo na iglesia ed dati ran posisyon da kayari iran “pinakasalanan ed seksual a kasalanan.”