Manalwar ed Palso Iran Managbangat!
“Wala met ed sikatayo so tilatilan managbangat.”—2 PEDRO 2:1.
1. Nipaakar ed anto so ginetman isulat nen Judas, tan akin ya inuman to so tema to?
AGAYLAN makapakigtot itan! Palso iran managbangat ed loob na inmunan-siglon Kristianon kongregasyon! (Mateo 7:15; Gawa 20:29, 30) Amta nen Judas, say agi nen Jesus ed ina, iyan inkagawa. Inkuanton ginetma ton sulaten iray kapananisiaan “nisengeg ed lapag a kilalaban,” balet ta insalaysay ton: “Apasoot ak a mansulat ed sikayo dia ed panangibangat ko a mibangal kayo a nisesengeg ed pananisia.” Akin ya inuman nen Judas so tema to? Lapud, inkuanto, “wala so saray totoo a manakarakar ya agam-amta [ed kongregasyon] . . . a say grasya na Dios tayo papagmaliwen da a kaugsan.”—Judas 3, 4.
2. Akin ya ontanlay panpara na 2 Pedro kapitulo 2 tan say Judas?
2 Ompapaway a nansulat si Judas ag-abayag kayarin insulat nen Pedro so komaduan sulat to. Agpanduaruwaan a kabisado nen Judas iyan sulat. Maseguro, imbalikas toy dakel a panparpara a kaisipan ed mismon mabiskeg a sulat ton pananimbawa. Kanian, legan tayon uusisaen so 2 Pedro kapitulo 2, naimano tayo so pipara to ed sulat nen Judas.
Saray Pansumpalan na Palson Bangabangat
3. Antoy agawa ed apalabas ya imbaga nen Pedro a nagawa lamet?
3 Kayarin pinaseseg nen Pedro iray agagi pian imanoen so propesiya, kuanto: “Bangbalet inmalagey met nensaman so tilatilan propetas [diad kadaanan ya Israel], unong na wala met naani ed sikayo so saray tilatilan managbangat.” (2 Pedro 1:14–2:1) Say totoo na Dios ed inmunan panaon so akaawat na tuan propesiya, balet ta kinaukolan met ed sikaran labanan iray mauges a bangat na palson propetas. (Jeremias 6:13, 14; 28:1-3, 15) “Ed saray propeta na Jerusalem,” insulat nen Jeremias, “akanengneng ak met na sakey a makapakebbiew a bengatla; sikara akikalugoran ira, tan manakar ira ed tilatila.”—Jeremias 23:14.
4. Akin a makanepegan labat na kadederal iray palson managbangat?
4 Diad panideskribe no antoy gawaen na saray palson managbangat ed loob na Kristianon kongregasyon, kuan nen Pedro: “A mangiloob ed maamot na inkaherehes a pakaderalan, ta ibeneg da ingen so managbangat [Jesu-Kristo] ya analiw ed sikara, et tarok da ed inkasikara a dili so magano a kaderal da.” (2 Pedro 2:1; Judas 4) Say unor a resulta na ontan a sektarianismo na inmunan-siglo et say kabkabat tayo natan a Kakristianoan. Impanengneng nen Pedro no akin a makanepegan labat ed kadederal iray palson managbangat: “Dakel so ontumbok naani ed saray binabagel [malukak a kondukta, NW] a gawa ra, et lapu ed satan say dalan na katuaan napauges naani.”—2 Pedro 2:2.
5. Diad anto so eebatan na saray palson managbangat?
5 Isipen pa iya! Lapud impluensia na saray palson managbangat, dakel ed loob na saray kongregasyon so nalalanor ed malukak a kondukta. Say Griegon salitan nipatalos a “malukak a kondukta” so mangipapatnag na inkabanday, andian na panamuger, ag-inkadesenti, inkaalablabas, makapabaing a kondukta. Sakbay na saya et inkuan nen Pedro a saray Kristiano et “imbatikan [da la] so dumsis dia ed mundo lapu ed gawa na lawan.” (2 Pedro 1:4) Balet say arum so pinmawil ed ontan ya inkabulok, tan manunan responsabli iray palson managbangat ed saray kongregasyon! Diad ontan et say dalan na katuaan so napabanday. Agaylan makapaermen! Segurado, sakey iyan bengatlan nepeg ya imanoen a maong natan na amin a Tastasi nen Jehova. Kaukolan ya agtayon balot lilingwanan itan, dependi ed kondukta tayo, nayarin makapangitarok tayo na dayew odino kabalawan ed si Jehova a Dios tan ed totoo to.—Uliran 27:11; Roma 2:24.
Kipaparungtal na Palson Bangabangat
6. Anto so mamapakiwas ed saray palson managbangat, tan panon dan panggugunaetan a naalay panlabayan da?
6 Maong no imanoen tayo no panon ya ipaparungtal na saray palson managbangat so mauges a kaisipan da. Inmuna et inkuan nen Pedro a gagawaen da itan a marendeen, odino agnaliklikas, masilib a paraan. Inyarum to ni: “Lapu ed agum gawaen da kayo a panagkatagilako ra a tekep na kunkunwarin salita.” Abayuboan iray palson managbangat na sinisiblet a pilalek, a singa idadanet na patalos na The Jerusalem Bible: “Sikaray sigugunaet a manalin manaliw ed sikayo parad inkasikaran dili diad panamegley na makapasakit iran talumpati.” Mipadpara, oniay kuan na patalos nen James Moffatt: “Diad inkalablabas da lamesen da kayo diad saray sinisilib ya argumento.” (2 Pedro 2:1, 3) Say ibabaga na saray palson managbangat et nengneng toy tudtua ed sakey ya ag-alerto ed espiritualidad to, balet ta saray salita ra so inap-apiger a dinesinyo pian ‘saliwen’ so totoo, ya iingganyoen iran gawaen iray sinisiblet a gagala na saray manamalikdo.
7. Anton pilosopiya so nagmaliw a popular ed inmunan siglo?
7 Anggapoy duaruwa, saray palson managbangat ed inmunan-siglo so naimpluensiaan ed saman na peles a minumundon kaisipan. Diad ngalngalin panaon na impansulat nen Pedro, popular lay pilosopiyan tatawagen a Gnostisismo. Sisiaen na saray Gnostiko ya amin a bengatla et mauges tan saman labat so manasaglawi ed espiritu so maong. Kanian, inkuan na arum ed sikara ya ag-importanti no antoy gagawaen na sakey a too ed pisikal a laman to. Diad kaunoran et inkatunongan da, agla nakayarian na too iyan laman. Sirin, kuanda, saray kasalanan na laman—pati say seksual—so ag-importanti. Mapatnag, a saratan a panmoria so ginmapon angimpluensia ed arum a mankuan a Kristiano.
8, 9. (a) Anton pikewet a panagkatunongan so akaapekta ed arum ya asasakbay a Kristianos? (b) Unong ed si Judas, anto so gagawaen na arum ed loob na kongregasyon?
8 Inkuan na sakey ya iskolar ed Biblia a “walaray kabiangan na Iglesia ya amikewet ed doktrina na inkadibino,” odino “grasya [agkanepegan a kaabigan, NW].” (Efeso 1:5-7) Unong ed sikato, oniay ikakatunongan na arum: “Ibabaga yo ta a say [agkanepegan a kaabigan] na Dios so daakan pian magenap lan nasakbongan ton amin so kasalanan? . . . No ontan mantultuloy tayo sirin a mankasalanan, lapud nayarin paandien [na agkanepegan a kaabigan] so amin a kasalanan. Diad tua et no lalon mankasalanan itayo et lalon dakel so pankanawnawan onkurang so [agkanepegan a kaabigan] na Dios.” Akadngel kayo ta la na mas pikewet a panagkatunongan nen say satan?
9 Kinontra nen apostol Pablo itan a lingon kaisipan nipaakar ed panangasi na Dios sanen intepet to: “Mansiansia itayo [kasi] ed kasalanan pian say grasya et ondaak?” Intepet to met: “Mankasalanan itayo kasi lapud andi itayo ed silong na ganggan, noag dia ed silong na grasya?” Diad balang tepet et maranet ya inmebat si Pablo: “Andin balot!” (Roma 6:1, 2, 15) Malinew, singa ed imbaga nen Judas, “say grasya na Dios tayo papagmaliwen da [na arum] a kaugsan.” Anggaman ontan, inkuan nen Pedro a parad saratan a totoo et ‘say kaderal ag-ontemeg.’—Judas 4; 2 Pedro 2:3.
Manamasakbay Iran Alimbawa
10, 11. Antoran taloran manamasakbay ya alimbawa so intarya nen Pedro?
10 Pian idanet ya onkiwas so Dios sumpad sigagala iran managgaway-mauges, intarya nen Pedro so taloran manamasakbay ya alimbawa manlapud Kasulatan. Unona, insulat to: “Ag-intepel na Dios so saray angheles nen nankasalanan ira nensaman.” Saraya, kuan nen Judas, “agda inunor so dilin uley da, noag ingen pinaulyan da so nigetar a panaayaman da” diad tawen. Sikaray linma dia ed dalin sakbay na Delap tan nankinon-too ta pian mirelasyonan ed saray anak a bibii na totoo. Bilang dusa ed agmanepeg, agkasiporan a kondukta ra, sikaray nibasileng ed “Tartaro,” odino singa ed salaysay nen Judas, sikaray “inggana to ed silong na kabilungetan ed andi-anggaan a panamangawan, angga ed panangukom na sankabalgan ya agew.”—2 Pedro 2:4; Judas 6; Genesis 6:1-3.
11 Insan tinukoy nen Pedro so totoo ed panaon nen Noe. (Genesis 7:17-24) Inkuanto a diad panaon nen Noe et “agto [Dios] intepel so daan a mundo . . . dia ed impangitarok to na delap ed mundo na saray momoan.” Kaunoran, nansulat si Pedro a say Dios so angigana na “panuliranan na saray totoo a manbilay na marumsis” diad “saray syudad na Sodoma tan Gomorra, impagmaliw to ra a dapol.” Initer nen Judas so kaaruman ya impormasyon a saramay indibidual so ‘akilawanan tan tinumbok da so sananey a laman.’ (2 Pedro 2:5, 6; Judas 7) Saray lalaki so aglabat nanggawa na nisesebel a pisekso ed bibii noagta pinilalek da so arum a lalaki, anggan ni ingen ed ayayep.—Genesis 19:4, 5; Levitico 18:22-25.
12. Unong ed si Pedro, panon a natutumangan so matunong a kondukta?
12 Ingen, kabansag na saya et indanet nen Pedro a si Jehova so mananumang ed saramay sitotoor a manlingkor ed sikato. Alimbawa, insalaysay to no panon a say Dios et “inlaban to si Noe a pati arum nin pitora, sakey a managpulong na katunongan” sanen intarok Toy Delubio. Sinaglawi to met so impangiliktar nen Jehova ed “matunong a Lot” diad panaoy Sodoma, a sinampotan to: “Amta na Katawan so pangiliktar to ed saray masantos ed katukso, tan mangikana ed saray aliwan matunong ed leksab na kadudusa no nasabi agew na panangukom.”—2 Pedro 2:5, 7-9.
Gawgawan Makanepegay Dusa
13. Siopa so lalo lan nigana parad panangukom, tan ed antoran kugkugip so mapatnag a panliliketan da?
13 Tinukoy nen Pedro iramay nagkalalo lan nigana ed panangukom na Dios, salanti, “saraman so manakar ya ontumbok ed laman ed gawa na lawan na karutakan, tan pabpabandayen da so pakauley.” Singa tayo la naliliknay sanok nen Pedro legan ya ibabaga ton: “Managkabengat ira, atagey ira a linawa ya agda antakot so manalabotob ed saray atagey a pakauley.” Insulat nen Judas a “saraya, . . . diad panagkugip da tilolan da so laman . . . tan pagpaugesen da so saray atagey ya inkabtang.” (2 Pedro 2:10; Judas 8) Nayarin say kugkugip da et lalanoren toy seksual iran pantasya a managdag ed panggegemtan day imoral a kapenek da ed sekso. Balet diad anton pantalos a sikaray “manalabotob ed saray atagey a pakauley” tan mansasalitan “pagpaugesen da so saray atagey ya inkabtang”?
14. Diad anton pantalos a saray palson managbangat et “pabpabandayen da so pakauley” tan “pagpaugesen da so saray atagey ya inkabtang’?
14 Gagawaen da itan diad pamabalaw da ed autoridad a tinuro na Dios. Ilalaman na Kristianon mamatatken so maglorian Jehova a Dios tan say Anak to tan, bilang resulta naikdan iray sakey a sukat na gloria. Tua, sikaray nalilingo, a singa si Pedro a mismo, balet papasesegen na Kasulatan iray membro na kongregasyon a manpasakop ed saratan a magloria. (Hebreos 13:17) Aliwan rason iray kakulangan da pian mansalitan siaabuso ed sikara. Kuan nen Pedro a saray anghel et ‘ag-angitarok na pamabpabanday ya onsumpa ed sikara [palso iran managbangat],’ anggaman makanepegan labat itan. “Bangbalet saraya,” intuloy nen Pedro, “singa ra monanakap ya andiay pankatunongan, ayayep ya apalsa ra lambengat a deralen ya erel-erelen, tan masalita ra na mauges ed saray agagamil a bengatla ya agda natalosan; et mauges diad inkabulok da naani naderal ira.”—2 Pedro 2:10-13.
‘Legan a Miookob ed Sikayo a Mangan’
15. Antoray metodo na saray palson managbangat, tan iner so panggagawaan da na saray panangingganyo ra?
15 Anggaman sarayan mauges a totoo et “igaton da a gayaga so pakapnek da ed likeliket ed agew” tan “matik tan tilol,” sikara met et mapalikdo. Sikaray onkikiwas a “maamot,” diad panguusar na “kunkunwarin salita,” a singa akadkaunan sinaglawi la nen Pedro. (2 Pedro 2:1, 3, 13) Kanian nayarin agda arap-arapan ya aangatan iray impanali na mamatatken ya iyalibansa so moral iran estandarte na Dios odino butar-butar a ginegemtan iray seksual a kapenek da. Imbes, inkuan nen Pedro a sikaray nailuam “dia ed piokob da ed sikayo a mangan, panliketan da so lingo-lingo ra.” Tan insulat nen Judas: “Sikaraya so niamot a batobato ed saray panliliketan yo.” (Judas 12) On, no panon a saray mautok a baton walad dalem na danum so nayarin maneral ed pinagkasilong na sakey a baloto, a pansengegay kalener na agmaalwar iran marinero, dederalen na saray palson managbangat iray agmaalwar a mansimpisimpitan da iran aaroen diad panaon na saray “panliliketan.”
16. (a) Antoray “panliliketan,” tan ed anton mipadpara iran eksena a nayarin onkikiwas iray imoral a totoo natan? (b) Siopa so pangiyaapasakeyay imano na saray palson managbangat, kanian anto so nepeg a gawaen na saratan a totoo?
16 Sarayan “panliliketan” et mapatnag a sosyal iran okasyon sanen nandaragup iray inmunan-siglon Kristiano pian panggayagaay tagano tan pantutuyaw. Saray Tastasi nen Jehova natan so mandaragup met, anganko ed saray ponsiay kasal, ed saray piknik, odino ed sakey a pantutuyaw ed sakey a labi. Panon a nayarin usaren na saray mauges ya indibidual iratan ya okasyon pian sagyaten iray biktima? Oniay insulat nen Pedro: “Walay mata ra a napno na panagderal na panamaley . . . , ilagyat da ra so saray magapil a kamarerwa.” Isesentro ray “ni-iluam [a] puso ra ed agum” ed saramay magapil so espiritualidad da ya agsigpot ya anayakop ed katuaan. Kanian napasakbayan komon ed no antoy agawa ed agew nen Pedro, tan magmaliw ya akabantay! Resistian so antokaman a mabanday a panangingganyo, tan agpapapalikdo ed santing odino pisikal ya inkalimgas na sakey a mangiingganyo ed imoralidad!—2 Pedro 2:14.
“Dalan nen Balaam”
17. Anto so “dalan nen Balaam,” tan panon iyan akaapekta ed 24,000 ya Israelita?
17 Amta la na sarayan ‘naayew’ so katuaan ed magenap lan panaon. Ompatnag ni ingen a sikaray aktibo ed kongregasyon. Balet kuan nen Pedro: “Ta nilingwanan da so dalan a maptek, tan abalang ira, dia ed impanumbok da na dalan nen Balaam, ya anak nen Beor, a kinaliktan to so gungguna na kaugsan.” (2 Pedro 2:14, 15) Say dalan nen propetan Balaam et say pangisimbaway kurang na imoral a panamalikdo parad pankaabigan ton dili. Imbaga to ed Moabita ya Arin Balak ya ayewen na Dios so Israel no saray totoo so naingganyon milawanan. Bilang resulta, dakel ed totoo na Dios et apalikdoy bibiin Moabita, tan 24,000 so apapatey lapud imoral a kondukta ra.—Numeros 25:1-9; 31:15, 16; Apocalipsis 2:14.
18. Panon kapursegido si Balaam, tan say nansumpalan so mangipapasakbay na anto parad saray palson managbangat?
18 Impabitar nen Pedro a naamper si Balaam sanen say asno to et nansalita ed sikato, balet ta “kinaliktan [nen Balaam] so gungguna na kaugsan” a tuloy ya anggan agawa iman et agto intunday “kasanokan.” (2 Pedro 2:15, 16) Agaylan inkauges! Abagey la so siopaman a singa si Balaam a manalin mamalikdo ed totoo na Dios diad panukso ed sikaran man-imoralidad! Inatey si Balaam lapud kaugsan to, a paunan pakanengnengan iya no antoy nagawa ed amin a manumbok ed dalan to.—Numeros 31:8.
Dinidiablo Iran Panangingganyo Ra
19, 20. (a) Diad anto so akapangikomparaan ed saray singa-Balaam, tan akin? (b) Siopa so iingganyoen da, tan panon? (c) Akin a nibaga tayo a talagan dinidiablo iray panangingganyo ra, tan panon tayon salimbengay inkasikatayo tan say arum sumpad sikara?
19 Diad panideskribe ed saray singa-Balaam, oniay insulat nen Pedro: “Saraya so subol [odino, bubon] ya andi danum, tan kelpa [odino, lurelurem] ya isisiplog na bagyo.” Parad sakey a napnapgaan a manbiabiahe ed desierto, nayarin mankabaliksay ipapatey so sakey a nakatan a bobon. Agpankelawan a “nitadiaan na deket na kabilungetan” parad saramay kapara na saratan a bengatla! “Ta dia ed pangibesngaw da na angkakabaleg a pasirayew a salitan maapa,” intuloy nen Pedro, “ilayat da ra lapud kasibaan na gawa na lawan ed laman, so saray ibabatikan da la a peteg so saray manbibilay ed lingo.” Iingganyoen daray anggapoy eksperiensia a “pangpangakoan da ra na kabubulos,” kuan nen Pedro, “anta dili a sikara so aripen na inkabulok.”—2 Pedro 2:17-19; Galacia 5:13.
20 Say panangingganyo na saratan a mauges a managbangat so talagan dinidiablo. Nayarin ikuanda, singa alimbawa. ‘Amta na Dios a sikatayoy maletey tan nisilong ed kaalakan. Kanian no paliketen tayoy inkasikatayo tan penekey seksual a pampirawat tayo, mapangasi so Dios. No ipatua tayoray kasalanan tayo, perdonaen to itayo a singa ginawa to sanen inmuna tayon akabatan so katuaan.’ Tandaan ya inusar na Diablo so singa mipadpara’d paraan ed si Eva, ya angisipan ed sikaton makapankasalanan ya agnadusa. Diad kipapasen nen Eva, ibabaga ton say pankasalanan ed Dios so mangitarok ed sikato na pakaliwawaan tan kawayangan. (Genesis 3:4, 5) No nipaarap tayo ed ontan a mauges a too a mililimog ed kongregasyon, obligasyon tayon salimbengay inkasikatayo ontan met ed arum diad pangireport ed satan ya indibidual ed totoon responsabli ed Kristianon kongregasyon.—Levitico 5:1.
Protektado na Suston Pikakabat
21-23. (a) Antoray pansumpalan na agpakapangiyaplika na suston pikakabat? (b) Anton nin problema so singbaten nen Pedro a konsideraen ya ontumbok?
21 Sinampotan nen Pedro iyan seksion na sulat to diad impaneskribe ed saray pansumpalan na agpakapangiyaplika ed pikakabat a diad bandad unaan et imbaga ton importanti ed “bilay tan kasantosan.” (2 Pedro 1:2, 3, 8) Insulat to: “Ta tuan peteg a diad kayari inyarawi ra la ed karutakan na mundo lapu ed [suston, NW] pikakabat da ed Katawan tan Manangilaban tayo a Jesu-Kristo, insan ira pasakop lamet, tan atalo ra, say kaunoran a kipapasen da maugeuges nen say inmuna.” (2 Pedro 2:20) Agaylan makapaermen! Imbalang na ontan iran totoo ed agew nen Pedro so mablin ilalo na imortal a mangatatawen a bilay a kasalat na agangganon seksual a kapenek.
22 Kanian oniay kuan nen Pedro: “Magmaong ni komon noag da akabkabatan so dalan na katunongan, nen say diad kayari impikabat da, et benegan da so masantos a ganggan a niiter ed sikara. Bangbalet agawa ed sikara so peteg ya uliran: ‘Say aso pinawil to so uta to lamet, tan say kaong a naurasan nantiblak lamet.’”—2 Pedro 2:21, 22; Uliran 26:11.
23 Say sakey nin problema a mapatnag a ginmapon angapekta ed saray inmunan Kristiano so mipadpara ed sakey a mangaapekta ed arum natan. Nensaman et mapatnag a say arum so manrereklamo nipaakar ed singa ag-isabi na insipan a kiwawala nen Kristo. Surien tayo pa no panon a siningbat nen Pedro iyan pamaakaran.
Kasin Natandaan Yo?
◻ Antoran taloran manamasakbay ya alimbawa so insitas nen Pedro?
◻ Panon a saray palson managbangat et “pabpabandayen da so pakauley”?
◻ Anto so dalan nen Balaam, tan panon a saramay manutumbok ed satan et salien dan ingganyoey arum?
◻ Antoray pansumpalan na agpakapangiyaplika na suston pikakabat?
[Litrato ed pahina 16, 17]
Kinmana si Balaam bilang sakey a manamasakbay ya alimbawa