BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • g96 8/6 pág. 3-5
  • Un Mundu sin Auto?

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Un Mundu sin Auto?
  • Spièrta!—1996
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • Mundu yen di Auto
  • E Peliger di Contaminacion
  • Buscando Solucionnan Aceptabel
    Spièrta!—1996
  • Hañando e Solucion Ideal
    Spièrta!—1996
  • En Busca Dje Bida Bon
    Spièrta!—1999
  • Ai, Ki Dushi Lo Ta pa Haña Aire Puru!
    Spièrta!—1996
Mas Artíkulo
Spièrta!—1996
g96 8/6 pág. 3-5

Un Mundu sin Auto?

BO POR imaginá un mundu sin vehículo di motor? Of, bo por mencioná un invento durante e último siglo cu a cambia e moda di biba i conducta di hende asina fundamentalmente manera auto? Sin auto, lo no existí motel, ni restaurant drive-in, i ni cine drive-in. Mas importante, si no tin bus, taxi, auto, of truck, con bo por yega trabou? yega scol? Con cuminda i mercancia por yega mercado?

Segun The New Encyclopædia Britannica, “Un di cada seis negoshi di Merca ta dependé di produccion, distribucion, i mantencion, of uso di auto,” i el a agregá: “Benta i ganashi di compania di auto ta representá mas cu un kinta parti dje negoshi por mayor i mas cu un cuarta parti di benta por menor na Merca. E porciento den otro paisnan ta un poco ménos, pero Hapon i paisnan di West Europa ta yegando rápidamente e nivel di Merca.”

No obstante, algun hende ta bisa cu un mundu sin vehículo di motor lo ta mihó. Nan ta bisa esei pa dos motibu básicamente.

Mundu yen di Auto

Si bo a yega di dal buelta sin fin buscando lugá di parkeer, ningun hende tin cu bisá bo cu aunke auto ta un bentaha, demasiado auto den un lugá pertá no ta bon. Of si bo a yega di keda pegá den tráfico, bo sa caba con frustrá bo ta sintí bo, atrapá den un vehículo trahá pa core pero obligá di keda pará.

Na 1950, Merca tabata e único pais cu tabatin un auto pa cada 4 persona. Pa 1974, Bélgica, Francia, Alemania, Gran Bretania, Italia, Hulanda, i Suecia a alcans’é. Pero, p’e tempu ei e total na Merca a aumentá te na casi 1 auto pa cada 2 persona. Awor Alemania i Luxemburgo tin rond di 1 vehículo di motor pa cada 2 habitante. Bélgica, Francia, Gran Bretania, Italia, i Hulanda no ta muchu leu di esei tampoco.

E mayor parti di stadnan grandi—apesar di unda nan por ta den mundu—ta asina yen di auto cu nan ta parce parkeerplaats gigante. Por ehempel, na India n’e tempu di su independencia na 1947, New Delhi, su capital, tabatin 11.000 auto i truck. Pa 1993 e total a pasa 2.200.000! Un aumento astronómico—pero “un cantidad cu nan ta spera pa redoblá promé cu aña dos mil,” segun e revista Time.

Entretantu, na Oost Europa, caminda tin solamente un cuarta parti di e cantidad di auto pa persona cu tin na West Europa, tin rond di 400 miyon posibel cliente. Den poco aña so, e situacion den China, cu te awor ta conocí pa su 400 miyon baiskel, por cambia. Segun informe di 1994, “e gobiernu [chines] ta traha plan pa un aumento rápido den produccion di auto,” aumentando for di 1,3 miyon auto pa aña te na 3 miyon na aña dos mil.

E Peliger di Contaminacion

“No tin aire limpi mas na Gran Bretania,” segun The Daily Telegraph di 28 di october di 1994. Kisas esei ta exagerá pero tog ta suficientemente cierto pa causa preocupacion. Segun e spiertamentu di profesor Stuart Penkett di Universidad di East Anglia: “Autonan ta cambiando structura kímico di henter e atmósfera.”

Segun e buki 5000 Days to Save the Planet, un concentracion haltu di contaminacion di koolmonoxide “ta deprivá e curpa di oxígeno, ta empeorá percepcion i pensamentu, ta tarda reaccion i ta duna hende soño.” I e Organisacion di Salubridad Mundial ta bisa: “Rond di mitar di tur hende cu ta biba den stadnan na Europa i Nort América ta den contacto cu nivel inaceptablemente haltu di koolmonoxide.”

Nan ta calculá cu den algun lugá gas di auto ta mata hopi hende anualmente—ademas di causa miles di miyones di dollar di daño na medio ambiente. Na juli di 1995 un informe di telenoticia a bisa cu mas cu 11.000 británico ta muri anualmente debí na contaminacion di aire cu auto ta causa.

Na 1995 Nacionnan Uní a celebrá un Conferencia di Clima na Berlin. Representantenan di 116 pais a keda conforme cu ta necesario pa haci algu. Pero hopi hende a keda desilusioná ora nan no a sigui cu e trabou di adoptá metanan specífico i establecé reglanan definitivo of planea programa precis.

Den lus di loke e buki 5000 Days to Save the Planet a bisa aya na 1990, e falta di progreso aki tabata probablemente sperá. El a splica: “E caracter di poder político i económico den e mundu industrial djawe ta determiná cu medida pa combatí destruccion di medio ambiente ta aceptabel solamente si nan no ta entremeté den e funcionamentu dje economia.”

P’esei, Time a advertí recientemente di “e posibilidad cu e aumento den e atmósfera di kooldioxide i otro gasnan cu ta causa e efecto di ‘broeikas,’ lo keinta e planeta gradualmente. E resultado, segun hopi científico, por ta secura, dirtimentu di ijs polar, subimentu di nivel di laman, inundacion di costa, tempestadnan mas severo i otro calamidadnan climático.”

E seriedad dje problema di contaminacion ta exigí hacimentu di algu. Pero di kico?

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí