E Lugá di Música den Adoracion Djawendia
CANTAMENTU ta un don for di Dios. Hisando nos bosnan den canto por trece contentamentu na nos i na nos Creador. Pa medio di dje, nos por expresá nos emocionnan, tantu tristesa i goso. Asta mas, nos por expresá nos amor, adoracion i alabansa p’e Originador di canto, Jehova.
Mayoria di rond di treshen referencia na música den Bijbel ta relacioná cu e adoracion di Jehova. Cantamentu ta ser asociá cu goso tambe—no solamente e goso di esnan cu ta canta pero goso di parti di Jehova tambe. E salmista a skirbi: “Laga nan producí melodia na dje. Pasobra Jehova tin placer den su pueblo.”—Salmo 149:3, 4.
Pero con importante cantamentu ta den adoracion djawendia? Con Jehova su pueblo awe por agrad’é dor di hisa nan bos den canto? Ki lugá música mester tin den adoracion berdadero? Dor di investigá e historia di música den adoracion lo yuda contestá e preguntanan aki.
Música Su Lugá Histórico den Adoracion
E promé referencia na música den Bijbel no ta ser mencioná specíficamente en coneccion cu e adoracion di Jehova. Na Génesis 4:21, Jubal ta ricibí e crédito pa loke por ta e invento dje promé instrumentnan musical of tal bes e establecimentu di un clase di profesion musical. Sin embargo, música tabata un parti dje adoracion di Jehova asta promé cu e creacion di hende. Un cantidad di traduccion di Bijbel ta describí e angelnan cantando. Job 38:7 ta bisa nos dje angelnan cu a sclama gososamente i a “grita den aplauso.” Pues, tin motibu bíblico pa kere cu cantamentu den adoracion na Jehova tabata un custumber hopi promé cu hende a ser creá.
Algun historiador a argumentá cu música hebreo di antigwedad tabata solamente melodia, sin combinacion di notanan armonioso pa compañ’é. Sin embargo, mas cu un nota por a ser tocá na mes momento riba e arpa, un instrument bastante mencioná den Bijbel. E tocadornan di arpa mester a ripará e armonia cu por a ser producí dor di combinacion di tononan riba e instrument. En bes di ser primitivo, nan música tabata indudablemente basta avansá. I husgando a base di poema i prosa dje Scritura Hebreo, nos por concluí cu e música israelita tabata di un calidad haltu. Sin duda, e inspiracion pa composicionnan musical tabata muchu mas elevá cu esun dje nacionnan bisiña.
E organisacion dje tempel antiguo a haci posibel pa tin areglonan complicá di vários instrument i bos den adoracion di tempel. (2 Crónicanan 29:27, 28) Tabatin “directornan,” “expertonan,” “alumnonan,” i “cabesantenan dje cantantenan.” (1 Crónicanan 15:21; 25:7, 8; Nehemías 12:46) Comentando riba nan abilidadnan musical avansá, historiador Curt Sachs a skirbi: “E coronan i orkestanan conectá cu e Tempel den Jerusalem ta indicá cu tabatin un nivel haltu di educacion, abilidad i conocimentu musical. . . . Aunke nos no sa con e música ei di antigwedad a zona, nos tin suficiente evidencia di su poder, dignidad i maestria.” (The Rise of Music in the Ancient World: East and West, 1943, página 48, 101-2) E Cantica di Sálomon ta un ehempel dje creatividad i calidad di composicionnan hebreo. E ta un historia cantá, igual cu e libretto, of texto, di un ópera. E cantica ta ser yamá den e texto hebreo e “Cantica di Canticanan,” esta, e cantica di mas excelente. Pa e hebreonan di antigwedad, cantamentu tabata un parti integral di adoracion. I el a permití nan expresá emocion positivo den nan alabansa na Jehova.
Cantamentu dje Cristiannan di Promé Siglo
Música a sigui ser un parti regular di adoracion entre e cristiannan di promé. Ademas di tin e Salmonan inspirá, aparentemente nan a componé música i letranan original pa adoracion, poniendo e precedente pa composicion den e tempu actual di canticanan cristian. (Efesionan 5:19) E buki The History of Music, di Waldo Selden Pratt, ta splica: “Cantamentu den público i den adoracion privá tabata un asuntu di custumber p’e cristiannan di promé. Pa e hudiunan cu a combertí na cristianismo esaki tabata un continuacion di custumbernan di snoa . . . Ademas dje Salmonan hebreo . . . , e fe nobo tabatin tendencia constantemente pa producí canticanan nobo, na promé instante aparentemente den e forma di rapsodia.”a
Resaltando e balor di cantamentu, ora Jesus a instituí e Cena di Señor, e i e apostelnan probablemente a canta e canticanan di Halel. (Mateo 26:26-30) Esakinan tabata canticanan di alabansa na Jehova registrá den e Salmonan i cantá en coneccion cu e celebracion di Pascu.—Salmo 113-118.
E Influencia di Adoracion Falsu
Pa e tempu dje asina yamá Epoca di Scuridad, música religioso a ser reducí na cantamentu monótono i tristu. Rond di aña 200 E.C., Clemente di Alehandria a bisa: “Nos mester di un instrument so: e palabra pacífico di adoracion, no arpa ni tambú ni flauta ni trompet.” Restriccionnan a ser imponé, limitando música di misa na stemnan. E estilo aki a bira conocí como cantica litúrgico. “Ménos cu cuarenta aña despues dje construccion di Constantinopla, e Conseho di Laodicea (A.D. 367) a prohibí pa tantu e instrumentnan i congregacionnan participá den e liturgia. Música ortodox tabata puramente stem,” e buki Our Musical Heritage ta bisa. (Letternan cursivo ta di nos.) E restriccionnan aki no tabatin base den cristianismo di promé.
Durante e Epoca di Scuridad, Bijbel tabata un buki cerá pa hende comun. Cristiannan cu a risca poseé of lesa un Bijbel a ser persiguí i asta matá. Nada straño, anto, cu e custumber di canta alabansa na Dios pa un gran parti a disparcé durante e periodo scur ei. Al fin i al cabo, si e hendenan comun no tabatin acceso n’e Scritura, con nan lo por a sa cu un décimo parti di henter Bijbel ta consistí di cantica? Ken lo a informá nan cu Dios a manda su adoradornan “canta na Jehova un cantica nobo, su alabansa den e congregacion di esnan leal”?—Salmo 149:1.
Restorando Música na Su Lugá Corecto den Adoracion
Jehova su organisacion a haci hopi pa restorá música i cantamentu na nan lugá legítimo den adoracion. Por ehempel, e edicion di 1 di februari, 1896 di Zion’s Watch Tower tabata consistí di cantica so. E tabata titulá “Síon Su Canticanan Alegre di Mainta.”
Na 1938 pa un gran parti a stop cu cantamentu na reunionnan di congregacion. Sin embargo, e sabiduria di sigui ehempel i guia apostólico pronto a prevalecé. N’e congreso di distrito di 1944, F. W. Franz a duna e discurso “Cantica di Sirbishi di Reino.” El a mustra cu Dios su criaturanan celestial a ofrecé canticanan di alabansa na dje hopi promé cu e creacion di hende i a bisa: “Ta corecto i ta agradá Dios si Su sirbidornan terenal hisa nan bos den cantamentu literal.” Despues di a desaroyá e argumento pa canta den adoracion, el a anunciá e presentacion di Kingdom Service Song Book pa usa n’e reunionnan di sirbishi semanal.b Anto e Informant di december 1944 (awor yamá Nos Ministerio di Reino) a anunciá cu otro reunionnan tambe lo a incluí canticanan di apertura i di conclusion. Un biaha mas cantamentu a bira parti dje adoracion di Jehova.
‘Cantando den Nos Curason na Jehova’
E balor di cantamentu di curason ta ser ilustrá dor di nos rumannan na Oost Europa i na Africa cu a pasa añanan largu di adversidad i persecucion. Lothar Wagner a pasa shete aña su so cerá. Con el a haci soportá? E ta bisa: “Pa vários siman mi a concentrá riba corda tur e canticanan di Reino completo. Ora mi no tabata sa e texto exactamente mi tabata simplemente componé un of dos cuplet. . . . Ki un abundancia di animacion i pensamentu edificante nos canticanan di Reino ta contené!”—Anuario de los testigos de Jehová para 1974, página 226-8.
Durante e cincu añanan cu el a pasa cerá su so debí na su posicion fiel, Harold King a haña consuelo den componé i canta canticanan di alabansa na Jehova. Vários di su composicionnan ta ser usá awor dor di Testigonan di Jehova den nan adoracion. E goso conectá cu cantamentu ta unu sostenedor. Pero no ta necesario pa nos pasa persecucion pa convencé nos dje balor di canta alabansa na Dios.
Henter e pueblo di Jehova por haña goso den canto. Aunke nos por tin algun strobansa pa expresá nos mes verbalmente, nos sintimentunan pa cu Jehova por ta liber ora nos expresá nan den canto. Apostel Pablo a indicá con nos por haña goso den canta alabansa ora el a amonestá cristiannan pa sigui “papiando cu boso mes cu salmo i alabansa na Dios i canticanan spiritual, cantando i compañando boso mes cu música den boso curason na Jehova.” (Efesionan 5:19) Ora nos curason ta yená cu cosnan spiritual, nos por expresá nos mes di un manera poderoso den cantica. Pues e clave pa mihó cantamentu ta e actitud corecto di curason.
Teniendo un bon relacion cu Jehova ta contribuí na un spiritu gososo, moviendo nos pa papia, canta i grita alabansanan na Jehova. (Salmo 146:2, 5) Nos ta canta di curason tocante e cosnan cu nos ta disfrutá di dje. I si nos gusta e cantica of e sintimentunan dje cantica, muy probablemente nos lo cant’é cu berdadero sintimentu.
Bo no tin cu canta duru pa canta cu sintimentu. Canta duru no necesariamente ta sinónimo cu canta bon; no ta bon cantamentu tampoco si no por tende e cantá. Algun bos cu resonancia natural por resaltá maske e cantamentu por ta suave. Parti dje desafio di canta bon den un grupo ta pa siña combiná. Sea bo ta canta den e mésun tono cu e otronan of bo ta canta un otro stem, dor di tene e mésun volúmen cu esnan cerca bo ta resultá den un cantamentu agradabel i unificá. Modestia cristian i un orea scuchador ta yudá bo haña e balansa entre canta cu vigor i tog no sea dominante cu bo bos. Sin embargo, nunca no mester desanimá esnan cu ta canta bon of cu tin un bos excepcionalmente excelente di canta un tiki mas duru. Un bunita bos por duna apoyo fuerte na un congregacion cu ta canta alabansa na Jehova.
Cantamentu na nos reunionnan tambe ta percurá un ocasion apropiado pa canta e melodianan cu vários stem. Esnan cu tin oido pa armonia di stem of cu por lesa e liñanan di vários stem den e buki di cantica i canta nan ta ser animá pa combiná cu e cantamentu i resaltá e bunitesa dje música.c
Algun hende por bisa, ‘Mi no por canta bon den tono’ of ‘mi tin un stem teribel; e ta faya den e tononan haltu.’ P’esei, nan ta tímido ora nan ta canta, asta na Salon di Reino. Echo ta cu ningun stem cu ta canta pa alabá Jehova ta “teribel” for di su punto di bista. Mescos cu bo por mehorá bo bos ora di papia dor di practicá i dor di sigui e sugerencianan útil duná den e Scol di Ministerio Teocrático, asina bo cantamentu por mehorá. Algun a mehorá nan bos dor di simplemente neuri e canticanan segun cu nan ta haci otro cos. Neuri ta yuda suavisá e tono dje bos. I na oranan apropiado, ora nos ta nos so of ora nos ta traha unda nos lo no molestiá otronan, canta melodianan di Reino ta un ehercicio excelente p’e bos i un medio pa hincá bo den un estado di ánimo gososo i relahá.
Tambe nos por animá cantamentu di algun dje canticanan di Reino na reunionnan social. Tal cantamentu, acompañá pa un instrument manera un guitara of un piano of e grabacionnan di piano dje Sociedad, ta duna nos reunionnan social un ambiente spiritual. Tambe e ta sirbi como yudansa pa siña e canticanan i pa canta nan bon na reunionnan di congregacion.
Pa yuda congregacionnan haña e entusiasmo pa canta na reunionnan, e Sociedad a percurá acompañamentu musical grabá. Ora nan ser tocá, esun cu ta atendé e sistema di zonido mester ta conciente dje volúmen. Si e música no ta suficiente duru, e congregacion por ta tímido pa canta na bos haltu. Ora e ruman cu ta controlá e sistema di zonido ta canta huntu cu e congregacion, lo e por determiná si e música tin suficiente volúmen pa guia e cantamentu of no.
Producí Melodia pa Jehova
Cantamentu ta duna nos e oportunidad pa expresá nos sintimentunan pa nos Creador. (Salmo 149:1, 3) E no ta simplemente un explosion emocional, sino un expresion controlá, razonabel i gososo di nos alabansa. Cantando di henter nos curason huntu cu e congregacion por pone nos den e estado mental i di curason corecto p’e programa cu ta sigui i por incitá nos pa tene un participacion mas grandi den Jehova su adoracion. Aunke cantamentu tin un impacto emocional, e letranan por sirbi tambe pa instruí nos. Dor di expresá nos mes dje manera ei cu un solo bos i den armonia, nos ta preparando nos curason suavemente i humildemente di manera cu nos por siña huntu como un pueblo congregá.—Compará cu Salmo 10:17.
Cantamentu semper lo ta un parti di Jehova su adoracion. P’esei nos tin e prospecto di compartí pa semper e sintimentunan dje salmista: “Lo mi alabá Jehova durante henter mi bida. Lo mi producí melodia na mi Dios tanten cu mi t’ei.”—Salmo 146:2.
[Nota]
a Un rapsodia ta un piesa musical dividí den vários seccion pa un spiritu di libertad. Hopi biaha rapsodianan a engrandecé sucesonan of personalidadnan heroico.
b Promé Corintionan 14:15 ta parce di indicá cu cantamentu tabata un rasgo regular dje adoracion cristian di promé siglo.
c Algun dje canticanan den nos buki di cantica actual, Canta Alabanza na Jehova, ta usa estilo di cuater stem (soprano, alto, tenor, bas) p’e beneficio di esnan cu ta gusta canta e partinan di vários stem. Sin embargo, hopi dje canticanan a ser areglá pa acompañamentu di piano i a haña un estilo musical cu ta busca pa preservá e orígen internacional dje weisnan. Improvisando notanan di stem p’e canticanan skirbí sin e parti estricto di cuater stem por duna cantamentu na nos reunionnan un toke agradabel.
[Kuadro na página 27]
Algun Sugerencia pa Canta Miho
1. Tene e buki di cantica ariba ora di canta. Esaki ta yudá bo hala rosea mas naturalmente.
2. Hala un bon rosea na cuminsamentu di cada frase.
3. Dor di habri e boca un tiki mas tantu cu na promé instante lo bo sintí bo cómodo cuné, lo aumentá na moda natural e volúmen i resonancia di bo stem.
4. Riba tur cos, concentrá riba e sintimentu dje cantica cu ta ser cantá.