UN KÒMBERSASHON INTERESANTE TOKANTE BEIBEL
Na Ki Tempu e Reino di Dios A Kuminsá Goberná?—Parti 1
Pa bo haña un idea kon Testigunan di Yehova ta kòmbersá ku hende, tuma nota di e siguiente diálogo. Imaginá ku un Testigu ku yama Robert ta bishitá un hòmber ku yama Frank.
SIGUI ‘BUSKA’ KOMPRONDEMENTU
Robert: Frank, mi ta haña masha great ku nos ta kòmbersá regularmente tokante Beibel.a Último biaha ku nos a papia, bo a hasi un pregunta tokante e Reino di Dios. Bo a puntra mi dikon Testigunan di Yehova ta kere ku e Reino a kuminsá goberná na aña 1914.
Frank: Sí, esei ta loke mi a lesa den un di boso publikashonnan, esta, ku e Reino di Dios a kuminsá goberná na 1914. Esei a hasi mi kurioso pasobra boso ta bisa ku tur boso kreensianan ta basá riba Beibel.
Robert: Sí, ta asina mes.
Frank: Wèl, mi a lesa Beibel kompleto. Pero mi’n por kòrda ku mi a yega di mira e aña ei skirbí niun kaminda. P’esei mi a bai buska “1914” den un Beibel riba Internet i, nèt manera mi a pensa, mi no a haña niun resultado.
Robert: Mi tin ku duna bo un kòmplimènt pa dos motibu, Frank. Na promé lugá, pasobra bo a lesa Beibel kompleto. Esei ta nifiká ku bo mester ta stima e Palabra di Dios.
Frank: Sí, no tin niun buki manera Beibel.
Robert: Mi ta eens ku bo. Na di dos lugá, mi kier elogiá bo pasobra bo a bai buska e kontesta pa bo pregunta den Beibel. Bo a hasi presis loke Beibel mes ta animá nos pa hasi: pa nos sigui ‘buska’ komprondementu.b E tipo di esfuerso ei ta bale la pena.
Frank: Danki, Robert. Bo sa, mi tin gana di sigui siña mas. De echo, mi a hasi mas investigashon i mi a haña algun informashon tokante 1914 den e buki ku nos ta lesando akí. E ta menshoná loke un rei a soña. Segun mi, tabata trata di un palu grandi ku a ser di kap i despues a krese bèk, òf algu asina.
Robert: Ang sí, esei ta e profesia skirbí na Daniel kapítulo 4. E ta papia di un soño ku Rei Nabukodonosor di Babilonia tabatin.
Frank: Sí, esei mes. Mi a lesa e profesia ei vários biaha kaba. Pero pa ta franko ku bo, ainda mi no por komprondé kiko e tin di haber ku e Reino di Dios òf ku e aña 1914.
Robert: Bo sa Frank, ni profeta Daniel mes no a komprondé kompletamente loke el a ser inspirá pa skirbi.
Frank: Bèrdat?
Robert: Sí. Aki na Daniel 12:8, e ta bisa: “Pa loke ta ami, mi a tende, ma no por a komprondé.”
Frank: Awèl, no ta mi so no ta komprondé anto. Ménos mal.
Robert: En realidat, Daniel no a komprondé pasobra, pa Dios, ainda no tabata tempu pa hende haña sa kiko e profesianan den e buki di Daniel ta nifiká. Pero, awor den nos tempu, nos sí por komprondé e profesianan akí mas mihó.
Frank: Dikon bo ta bisa esei?
Robert: Wèl, wak kiko e siguiente versíkulo, Daniel 12:9, ta bisa: “E palabranan akí ta keda skondí i seyá te na e tempu di e fin.” Pues, hende lo a bin komprondé e profesianan akí hopi mas despues, durante “e tempu di e fin.” I manera nos lo trata pronto den nos estudio di Beibel, tur kos ta indiká ku aworakí nos ta bibando den e tempu ei.c
Frank: Awor, bo por splika mi kiko e profesia di Daniel ta nifiká?
Robert: Mi ta bai hasi mi bèst.
E SOÑO DI NABUKODONOSOR
Robert: Pa kuminsá, laga mi resumí un ratu kiko Rei Nabukodonosor a soña. Despues nos por sigui papia tokante loke e ta nifiká.
Frank: Oké, ta bon.
Robert: Den su soño, Nabukodonosor a mira un palu grandi ku tabata yega te den shelu. Despues el a tende un mensahero di Dios duna òrdu pa kap e palu. Ma Dios a bisa pa laga su raisnan i un pida tronkon keda den tera. Despues di “shete periodo di tempu,” e palu lo a krese bèk.d Na promé instante, e profesia akí a apliká na Nabukodonosor mes. Maske e tabata un rei prominente, meskos ku e palu ku a yega te den shelu, el a ser kòrtá pa “shete periodo di tempu.” Bo ta kòrda kiko a pasa?
Frank: Hmm, nò, mi no ta kòrda.
Robert: No ta problema. Beibel ta mustra ku Nabukodonosor a bira loko, aparentemente pa shete aña. Durante e tempu ei, e no por a goberná komo rei. Pero na final di e shete periodonan di tempu, Nabukodonosor a rekobrá su sano huisio i a kuminsá goberná atrobe.e
Frank: Oké, mi ta komprondé loke bo a splika mi te asina leu. Oké, masha bunita, pero kiko tur esei tin di haber ku e Reino di Dios i e aña 1914?
Robert: Den poko palabra, e profesia akí ta kumpli den dos manera. El a kumpli promé biaha ora ku e gobernashon di Rei Nabukodonosor a keda interumpí. El a kumpli e di dos biaha ora e gobernashon di Dios a keda interumpí. Pues, ta e di dos kumplimentu tin di haber ku e Reino di Dios.
Frank: Kon bo por sa ku e profesia tin un di dos kumplimentu ku tin di haber ku e Reino di Dios?
Robert: Wèl, pa di promé, e profesia mes ta bisa esei. Segun Daniel 4:17, Dios a duna e profesia akí ‘pa e bibunan por sa ku ta e Haltísimo ta goberná e reino di hende, i ku ta duna esaki na esun ku e kier.’ Bo a ripará ku e teksto ta menshoná “e reino di hende”?
Frank: Sí, e ta bisa ku “e Haltísimo ta goberná e reino di hende.”
Robert: Hopi bon! Awor, ken bo ta kere ta “e Haltísimo?”
Frank: Segun mi, aki e ta papiando di Dios.
Robert: Korekto. Pues esaki ta laga nos komprondé ku no ta di Nabukodonosor so e profesia akí ta papia. E ta referí tambe na “e reino di hende,” esta, Dios su gobernashon riba hende. I esaki ta zona lógiko ora nos wak e konteksto di e profesia.
Frank: Kon bo ke men?
E TEMA SENTRAL DI E BUKI DI DANIEL
Robert: E buki di Daniel ta referí bes tras bes na e mesun tema. E ta mustra ku e Reino di Dios a kuminsá goberná ku Hesus komo Rei. Por ehèmpel, laga nos ban un par di kapítulo mas promé. Bo por lesa Daniel 2:44?
Frank: Oké. E ta bisa: “Den e dianan di e reinan ei e Dios di shelu lo lanta un reino ku nunka lo no wòrdu destruí, i e reino ei lo no pasa pa ningun otro pueblo; e lo garna i pone un fin na tur e reinonan aki, ma e mes lo dura pa semper.”
Robert: Danki. Bo’n ta kere ku e versíkulo akí ta referí na e Reino di Dios?
Frank: Hmm. Mi’n ta sigur.
Robert: Wèl, ripará ku e ta bisa ku e Reino akí “lo dura pa semper.” Esaki ta algu ku ta konta sigur pa e Reino di Dios pero nos por bisa meskos di gobièrnunan humano?
Frank: Mi ta kere ku nò.
Robert: At’akí un otro profesia den e buki di Daniel ku ta referí na e Reino di Dios. E ta pará na Daniel 7:13 i 14 i ta papia tokante un futuro gobernante. E ta bisa: “Na dje a wòrdu duná dominio, gloria i un reino, pa tur pueblo, nashon i hende di tur idioma por sirbié. Su dominio ta un dominio eterno ku lo no pasa nunka, i su reino ta un ku lo no wòrdu destruí.” Tin algu den e profesia akí ku ta zona bo konosí?
Frank: E ta menshoná un reino.
Robert: Asina mes, pero no kualke reino. Ripará ku e ta bisa ku e Reino akí lo goberná “tur pueblo, nashon i hende di tur idioma.” Ku otro palabra, e Reino akí lo goberná henter mundu.
Frank: Mi no a mira esei mes, pero bo tin rason. Ta asina e ta bisa bèrdat.
Robert: Wak tambe kiko mas e profesia ta bisa: “Su dominio ta un dominio eterno ku lo no pasa nunka, i su reino ta un ku lo no wòrdu destruí.” E profesia akí parse esun ku nos a kaba di lesa na Daniel 2:44, no ta bèrdat?
Frank: Sí, bèrdè.
Robert: Laga nos resumí un ratu asina loke nos a papia te asina leu. E profesia di Daniel kapítulo 4 a ser skirbí pa hende por sa ku “e Haltísimo ta goberná e reino di hende.” Esaki riba su mes kaba ta mustra bon kla ku e profesia akí tin un kumplimentu mas grandi ku djis e parti ku tin di haber ku Nabukodonosor. I den henter e buki di Daniel nos por haña profesia tokante e Reino di Dios ku a keda establesí bou di e gobernashon di su Yu, Hesus. Awor, bo’n ta kere ku ta rasonabel pa konkluí ku e profesia di Daniel kapítulo 4 tambe tin algu di haber ku e Reino di Dios?
Frank: Sí, e ta parse rasonabel. Pero ainda mi no ta mira ki konekshon e tin ku 1914.
‘LAGA SHETE TEMPU PASA’
Robert: Wèl, laga nos bai bèk na Rei Nabukodonosor. Kòrda ku e palu den e promé kumplimentu di e profesia a representá Rei Nabukodonosor. Su gobernashon a keda interumpí pa un tempu kòrtiku ora ku e palu a ser di kap i a keda bandoná pa shete tempu. Esaki ta e periodo di tempu ku Nabukodonosor a bira loko. E periodo ei di shete tempu a kaba ora ku Nabukodonosor a rekobrá su sano huisio i a bolbe kuminsá goberná. Den e di dos kumplimentu di e profesia, Dios su gobernashon lo a stòp pa un periodo di tempu, pero no pasobra Dios a frakasá.
Frank: Kon bo ke men?
Robert: Den tempunan bíbliko, e reinan israelita ku a goberná na Herúsalèm, na moda di papia, tabata sintá riba e “trono di SEÑOR.”f Nan tabata goberná e pueblo di Dios komo su representante. Pues, e gobernashon di e reinan ei tabata realmente un refleho di Dios su gobernashon. Pero, ku tempu mayoria di e reinan ei a bira desobediente na Dios i gran parti di e pueblo a sigui nan mal ehèmpel. Pa motibu di e desobedensia di e israelitanan, Dios a permití e babilonionan kapturá nan na aña 607 promé ku Kristu. For di e tempu ei padilanti, no tabatin niun otro rei mas ku a representá Yehova na Herúsalèm. Den e sentido ei, anto, Dios su gobernashon a keda interumpí. Bo a komprondé te asina leu?
Frank: Mi ta kere ku sí.
Robert: Pues aña 607 a marka e kuminsamentu di e shete tempu òf e periodo ku Dios su gobernashon a keda interumpí. Na final di e shete tempu Dios lo a nombra un gobernante nobo pa represent’é, pero e biaha akí un persona den shelu. Esei ta e momento ku e otro profesianan ku nos ta lesa di dje den e buki di Daniel a kumpli. Pues e pregunta importante ku ta lanta ta: Na ki tempu e shete tempu a yega na su fin? Si nos por kontestá e pregunta akí, nos lo por sa na ki tempu e Reino di Dios a kuminsá goberná.
Frank: Warda mi. Laga mi rei, e shete tempu a kaba na 1914?
Robert: Eksaktamente! Bo a kapta e punto.
Frank: Pero kon nos por sa esei?
Robert: Wèl, durante Hesus su sirbishi akí riba tera, el a bisa ku e shete tempu no a yega na su fin ainda.g Pues lo mester ta trata akí di un periodo basta largu. E shete tempu a kuminsá sientos di aña promé ku Hesus a bini na tera i a sigui pa hopi siglo despues ku el a bai shelu bèk. Kòrda tambe ku hende lo no por a komprondé nifikashon di e profesianan di Daniel sino te na “e tempu di e fin.”h Ta interesante pa sa ku na final di siglo 19 studiantenan sinsero di Beibel a sinti nan impulsá pa analisá e profesia akí i tambe otro profesianan a fondo. Nan a kuminsá komprondé ku e shete tempu lo a kaba na aña 1914. I akontesimentunan mundial impaktante for di aña 1914 a konfirmá ku en bèrdat e Reino di Dios a kuminsá goberná den shelu. Tabata e aña ku e mundu akí a drenta su último dianan, esta, e tempu di fin. Mi sa ku esaki kisas ta un poko pisá.
Frank: Sí, lo mi tin ku bai repasá esaki pa mi por komprond’é mihó.
Robert: No wòri pasobra a tuma ami tambe un poko tempu pa mi por a komprondé. Pero mi ta ègt spera ku nos kòmbersashon a yuda bo mira ku Testigunan di Yehova ta basa nan kreensianan tokante e Reino riba Beibel.
Frank: Sí, sigur. Un kos ku semper a impreshoná mi di boso ta ku boso kreensianan ta basá riba Beibel.
Robert: I mi por nota ku abo tambe tin e mesun deseo akí. Manera mi a bisa bo kaba, mi sa ku tur esaki ta duru pa bo komprondé den un tiru asin’akí. I probablemente lo bo tin mas pregunta ainda. Por ehèmpel, nos a mira bon kla ku e shete tempu tin di haber ku e Reino di Dios i ku esaki a kuminsá na aña 607 promé ku Kristu. Pero kon nos por sa ku e shete tempu a kaba na aña 1914?i
Frank: Sí, esei mes mi tabata puntra mi mes.
Robert: Beibel mes ta yuda nos saka afó kon largu e shete tempu a dura. Lo bo ke pa nos kòmbersá tokante esei e siguiente biaha ku mi bini?j
Frank: Oké, esei ta un bon idea.
Tin un tópiko di Beibel ku bo tin gana di sa mas di dje? Bo ta interesá pa sa mas di e kreensianan i kustumbernan religioso di Testigunan di Yehova? Si esei ta e kaso, no duda pa bisa un Testigu esei. Lo e keda kontentu pa konsiderá eseinan ku bo.
a Pa medio di un kurso di Beibel ku Testigunan di Yehova ta ofresé grátis na kas di hende, nan ta trata vários tópiko basá riba Beibel.
c Wak kapítulo 9 di e buki Kiko Beibel Ta Siña Realmente? publiká pa Testigunan di Yehova. Tambe disponibel riba www.jw.org/pap.
g Den e profesia tokante e último dianan, Hesus a bisa: “E nashonnan lo trapa Herúsalèm [ku ta representá Dios su gobernashon] te ora ku e tempu stipulá di e nashonnan kumpli.” (Lukas 21:24) Pues, den tempu di Hesus ainda e gobernashon di Dios tabata interumpí i e interupshon akí lo a sigui te den e último dianan.
i Wak página 215-218 di e buki Kiko Beibel Ta Siña Realmente? Tambe e ta disponibel na www.jw.org/pap.
j E siguiente artíkulo den e seri akí lo trata tekstonan bíbliko ku lo splika e durashon di e shete tempu.