Dikon Nos Tin Mester di Maestro?
“Un dia ku un bon maestro ta mihó ku mil dia di siñamentu diligente.”—Proverbio hapones.
BO TA kòrda un maestro di skol ku realmente a impreshoná bo? Òf si ainda bo ta bai skol, bo tin un maestro faborito? Si ta asina, dikon?
Un bon maestro ta inkulká konfiansa i ta hasi siñamentu un tarea interesante. Un eks-alumno di un skol na Birmingham, Inglatera, di 70 aña, ku kariño ta kòrda su mener di ingles. “Mener Clewley a hasi mi konsiente di mi abilidatnan ku mi no tabata konsiente di dje. Mi tabata tímido i reservá, pero tòg el a entrená mi pa mi por a partisipá den un kompetensia eskolar di drama. Den mi último aña di skol, mi a gana e premio di drama. Sin su animashon, lo mi no por a logra esei. Lástimamente, mi no a mir’é nunka mas despues pa mi gradisié pa su dedikashon na su studiantenan.”
Margit, un señora agradabel di 50 i piku aña, di Munich, Alemania, ta bisa: “Tabatin un maestra ku mi tabata gusta mashá. E tabatin un manera ekselente di spliká e kosnan mas kompliká den un manera simpel. El a animá nos pa hasi pregunta ora nos no por a komprendé algu. E no tabata reservá, sino amigabel. Esei tabata hasi e lèsnan mas agradabel.”
Peter, un oustraliano, a bisa ku e ta kòrda un maestro di wiskunde kende “a yuda nos mira e importansia di loke nos tabata siña dor di duna ehèmpel práktiko. Ora nos tabata siña trigonometria (driehoeksmeting), el a mustra nos kon pa midi e haltura di un edifisio sin mishi kuné, djis dor di apliká e prinsipio di trigonometria. Mi ta kòrda ku mi a bisa mi mes: ‘Esei si ta impreshonante! ’ ”
Pauline di nort Inglatera, a atmití na su maestro: “Mi tin masha difikultat ku sifra.” El a puntra: “Bo tin gana di mehorá? Mi por yuda bo.” Pauline a sigui bisa: “E siguiente par di lunanan, el a duna mi atenshon adishonal, asta el a yuda mi despues di skol. Mi tabata sa ku e tabata kier pa mi logra. E tabata interesá den mi. Dor ku mi tabata sa esei, mi tabata traha mas duru i mi a mehorá.”
Angie di Eskosia, ku awor tin 30 i piku aña, ta kòrda mener Graham, su maestro di historia. “E tabata duna historia na un manera masha interesante! Komo si fuera ta un kuenta, e tabata relatá susesonan i tabata realmente entusiasmá tokante kada tópiko. E tabata duna nan bida.” Tambe ku kariño e ta kòrda yùfrou Hewitt di edat avansá, su maestra di eerste klas. “E tabata lif i interesá den hende. Un biaha den klas, mi a bai serka dje pa hasié un pregunta. El a brasa mi. El a laga mi sinti ku e tabata realmente interesá den mi.”
Timothy di sur Gresia, a ekspresá su apresio pa un di su maestronan asina aki: “Ainda mi ta kòrda mi maestro di ‘scheikunde’ ku ‘natuurkunde.’ El a kambia mi punto di bista di e mundu rondó di mi i di bida. E tabata krea un sintimentu di temor, rèspèt i asombro den klas. El a hinka den nos un pashon pa konosementu i amor pa komprendementu.”
Ramona di California, Merka, ta un otro ehèmpel. El a skirbi: “Mi yùfrou di skol sekundario tabata gusta ingles. Su entusiasmo tabata masha kontagioso! E ta laga asta e partinan mas difísil parse fásil.”
Jane di Kánada, tabata papia ku entusiasmo di su maestro di gimnastik ku tabata “yen di idea pa pasa dushi i siña. E tabata bai rekreá ku nos den aire liber i a siña nos ski i piska den awa bou di eis. Asta nos a yega di traha bannock, un tipo di pan indjan, riba un kampvuur ku nos mes a traha. Tur esaki tabata un eksperensia masha dushi mes pa un mucha di kas ku normalmente semper ta gusta studia den buki! ”
Helen ta un señora tímido ku a nase na Shangai i a bai skol na Hong Kong. E ta kòrda: “Den vijfde klas mi tabatin un mener ku yama Chan, ku tabata duna gimnastik i lès di pintamentu. Mi tabata un mucha flaku i no tabata bon den vòlibòl ni básketbòl. E no tabata brongosá mi. E tabata laga mi hunga badminton i otro weganan ku tabata pas mas ku mi. E tabata mustra konsiderashon i tabata bondadoso.
E mesun kos ta konta pa pintamentu, mi no tabata bon den pinta opheto ni hende. Pues e tabata laga mi diseñá i pinta patronchi, loke mi tabata mas mihó aden. Pa motibu ku mi tabata mas yòn ku e otro alumnonan, el a konvensé mi pa keda un aña mas den e klas ei. Esaki tabata un momentu desisivo den mi edukashon. Mi a haña konfiansa i a progresá. Semper lo mi keda gradisidu na dje.”
Kua maestro ta parse di hasi un impakto mas grandi? William Ayers ta kontestá den su buki To Teach—The Journey of a Teacher (Dunamentu di Lès—E Biahe di un Maestro): “Pa un persona duna lès bon, riba tur kos e mester ta un maestro atento, ku interes i dediká na e bida di e alumnonan. . . . Dunamentu di lès na un manera efikas no ta un asuntu di téknika òf método spesífiko, plan òf manera di hasi kos. . . . Dunamentu di lès primeramente ta un kuestion di amor.” Pues ken ta un maestro eksitoso? E ta bisa: “E maestro ku ta touch bo kurason, e maestro ku a komprendé bo i ku a interesá den bo komo hende, e maestro kende su pashon pa algu—músika, wiskunde, latin i fli—tabata kontagioso i motivador.”
Sin duda, hopi maestro a haña palabranan di apresio for di alumnonan i asta for di mayornan. I esei a animá nan pa sigui duna lès apesar di kontratempu. Loke tur e komentarionan aki tabatin en komun ta ku e maestro a mustra bondat i berdadero interes den e alumno.
Naturalmente, no ta tur maestro ta demostrá e kualidatnan ei na e alumnonan. Pero tambe nos tin ku kòrda ku maestronan frekuentemente ta haña nan ku hopi preshon ku ta limitá loke nan por hasi pa nan alumnonan. Esaki ta hiba nos na e pregunta: Dikon hende ta skohe un profeshon asina difísil?
[Plachi na página 4]
“Dunamentu di lès primeramente ta un kuestion di amor”