Con Trinidad Ta Ser Splicá?
E IGLESIA Católico Romano ta declará: “Trinidad ta e palabra usá pa expresá e doctrina central dje religion cristian . . . Pues, den e palabranan di e credo di Atanasio: ‘e Tata ta Dios, e Yu ta Dios i e Spiritu Santo ta Dios, i toch no tin tres Dios sino un Dios.’ Den e Trinidad aki . . . e Personanan ta co-eterno i co-igual: tur igualmente no a ser creá i ta omnipotente.”—The Catholic Encyclopedia.
Casi tur otro iglesia den cristiandad ta di acuerdo. Por ehempel, e Iglesia Griego Ortodoxo tambe ta yama Trinidad “e doctrina fundamental di cristianismo,” bisando asta: “Cristiannan ta esnan cu ta aceptá Cristo como Dios.” Den e buki Our Orthodox Christian Faith, e mésun iglesia ta declará: “Dios ta tres den un. . . . E Tata ta completamente Dios. E Yu ta completamente Dios. E Spiritu Santo ta completamente Dios.”
Pues, Trinidad ta ser considerá como “un Dios den tres persona.” Di cada un ta ser bisá cu e ta sin principio, existiendo pa eternidad. Di cada un ta ser bisá cu e ta todopoderoso, ningun di nan mayor ni menor cu e otronan.
Tal razonamento ta difícil pa sigi? Hopi creyente sincero a haña cu e ta trece confusion, contrali na razonamento normal, distinto di cualkier cos den nan experencia. Nan ta puntra: Con e Tata por ta Dios, Jesus ta Dios, i e spiritu santo ta Dios, i toch no tin tres Dios pero solamente un Dios?
“Fuera dje Comprension di Razonamento Humano”
E CONFUSION aki ta plamá. The Encyclopedia Americana ta remarcá cu e doctrina di Trinidad ta ser considerá di ta “fuera dje comprension di razonamento humano.”
Hopi cu ta aceptá Trinidad ta mir’é dje mésun manera. Monseñor Eugene Clark ta bisa: “Dios ta uno, i Dios ta tres. Siendo cu no tin nada manera esaki den creacion, nos no por comprend’é, pero solamente acept’é.” Cardinal John O’Connor ta declará: “Nos sa cu e ta un misterio hopi profundo, cu nos no ta caba di comprendé.” I Papa Juan Pablo II ta papia di “e misterio inpenetrabel di Dios e Trinidad.”
P’esei, A Dictionary of Religious Knowledge ta bisa: “Kico exactamente e doctrina ta, of mas bien con exactamente e mester ta splicá, trinitarionan no ta di acuerdo entre nan mes.”
Nos por comprendé, anto, pakico e New Catholic Encyclopedia ta observá: “Tin poco maestro di teologia trinitario den seminario católico romano cu no a ser molestiá na un tempo of otro pa e pregunta, ‘Pero con un persona ta predicá e siñanza di Trinidad?’ I si e pregunta ta un síntoma di confusion di parti dje studiantenan, podisé e no ta menos cu un síntoma di confusion similar di parti di nan maestronan.”
E berdad dje observacion ei por ser verificá dor di bai un biblioteca i examiná bukinan cu ta apoyá Trinidad. Cantidad sin fin di página a ser skirbí den un esfuerzo pa splik’é. Toch, despues di lucha pasa dor di e labirinto di palabra i splicacion teológico confuso, investigadornan ainda no ta keda satisfecho.
Encuanto esaki, e jesuita Joseph Bracken ta observá den su buki What Are They Saying About the Trinity?: “Sacerdotenan kendenan cu esfuerzo considerabel a siña . . . e Trinidad durante nan añanan di seminario ta vacilá di un manera natural pa present’é na nan hendenan for di ‘preekstoel,’ asta riba diadomingo di Trinidad. . . . Pakico un persona lo ferfelá hende cu algo cu al final nan lo no comprendé bon toch?” E ta bisa tambe: “Trinidad ta un asunto di kere pa formalidad, pero e tin poco of ningun [efecto] riba bida i adoracion cristian di tur dia.” Toch, e ta “e doctrina central” dje iglesianan!
Teólogo católico Hans Kung ta observá den su buki Christianity and the World Religions cu Trinidad ta un motibo pakico e iglesianan no por a haci ningun adelanto significativo cu hende no-cristian. E ta declará: “Asta moslimnan bon informá simplemente no por sigi, mescos cu e hudionan te ainda no por a comprendé, e idea di Trinidad. . . . E distincionnan hací den e doctrina di Trinidad entre un Dios i tres persona no ta satisfacé moslimnan, kendenan ta ser confundí en bez di ser iluminá, pa palabranan teológico derivá di siriaco, griego i latin. Moslimnan ta haña cu e ta un hungamento cu palabra. . . . Pakico un persona lo kier agregá cualkier cos na e idea di cu Dios ta uno i único cu por solamente mengua of anulá e uno i único cu e ta?”
“No un Dios di Confusion”
CON un doctrina asina confuso por a originá? The Catholic Encyclopedia ta pretendé: “Un dogma asina misterioso ta presuponé un revelacion Divino.” Escolástico católico Karl Rahner i Herbert Vorgrimler ta bisa den nan Theological Dictionary: “Trinidad ta un misterio . . . den e sentido estricto . . . , cu un persona no por sa sin un revelacion, i asta despues di revelacion e no por bira totalmente comprendibel.”
Sin embargo, afirmando cu dor cu Trinidad ta un misterio asina confuso, e mester a bin di revelacion divino, ta crea un otro problema grandi. Pakico? Pasobra revelacion divino mes no ta permití tal punto di bista di Dios: “Dios no ta un Dios di confusion.”—1 Corintio 14:33, Revised Standard Version (RS).
En bista dje declaracion ei, Dios lo ta responsabel pa un doctrina encuanto su mes cu ta asina confuso cu ni sikiera escolásticonan di hebreo, griego i latin realmente por splik’é?
Ademas, hende mester ta teólogo pa ‘conocé e único Dios berdadero i Jesucristo kende el a manda’? (Juan 17:3, JB) Si esei tabata e caso, pakico asina poco dje lidernan religioso hudio educá a reconocé Jesus como e Mesias? Na lugar di esei, su disipelnan fiel tabata, cunukeronan humilde, piscadónan, cobradónan di belasting, amanan di cas. E hendenan comun ei tabata asina sigur di loke Jesus a siña tocante Dios cu nan por a siñ’é na otronan i asta tabata dispuesto pa muri pa nan creencia.—Mateo 15:1-9; 21:23-32, 43; 23:13-36; Juan 7:45-49; Echo 4:13.
[Plachi na página 4]
E disipelnan di Jesus tabata hende comun i humilde, no e lidernan religioso