ARTÍKULO DI ESTUDIO 43
Berdadero Sabiduria Ta Grita Duru
‘Berdadero sabiduria ta grita duru den kaya; konstantemente, e ta hisa bos riba e plenchinan públiko.’—PRO. 1:20.
KANTIKA 88 Hasi Mi Konosé Bo Kaminda
UN BISTA ADELANTÁa
1. Ora sabiduria ta yama, kon hopi hende awe ta reakshoná? (Proverbionan 1:20, 21)
DEN HOPI pais ta masha normal pa mira nos rumannan ku un smail den kaya ta ofresé literatura na hende ku ta kana pasa. Abo a yega di partisipá den e rasgo ei di sirbishi? Si esei ta e kaso, probablemente bo a pensa riba e teksto na Proverbionan ku ta bisa ku sabiduria ta yama riba plenchi públiko pa hende skucha su konsehonan. (Lesa Proverbionan 1:20, 21.) Den Beibel i den nos publikashonnan tin ‘berdadero sabiduria’—esun ku ta bini di Yehova. Anto esaki ta nèt loke hende mester pa nan por haña bida eterno. Nos ta keda masha kontentu ora un hende aseptá nos literatura. Pero, no ta tur hende ta interesá. Algun ta preferá di no sa loke Beibel ta bisa. Otronan ta hari nos. Nan ta pensa ku Beibel ta ouderwets. Tambe, tin esnan ku ta kritiká e normanan di Beibel. Nan ta insistí ku hende ku ta sigui e normanan ei ta sinti nan masha hustu i no tin kurason. Pero, ku amor Yehova ketu bai ta hasi su sabiduria disponibel pa tur hende. Kon e ta hasi esei?
2. Unda nos por haña berdadero sabiduria awe, pero kiko mayoria di hende ta hasi?
2 Un di e maneranan ku Yehova ta hasi berdadero sabiduria disponibel ta pa medio di Beibel. Kasi tur hende tin unu. Anto kiko di nos publikashonnan basá riba Beibel? Ku Yehova su yudansa, nan ta disponibel den mas ku 1.000 idioma. Hende ku skucha sabiduria, esta, lesa i apliká loke nan siña, lo benefisiá. Sinembargo, mayoria di hende ta sera orea pa berdadero sabiduria. Ora nan tin ku tuma un desishon, nan ta preferá di bai tras di loke nan mes òf otro hende ta haña ta bon. Tin biaha nan ta asta menospresiá nos pasobra nos ta hasi loke Beibel ta bisa. Den e artíkulo akí nos ta bai wak dikon nan ta hasi esei. Pero promé, laga nos wak kon nos por haña sabiduria ku ta bini for di Yehova.
SIÑA KONOSÉ YEHOVA LO HASI NOS SABÍ
3. Kon nos ta demostrá ku nos ta berdaderamente sabí?
3 Sabiduria ta e kapasidat di usa loke nos sa pa tuma bon desishon. Pero, berdadero sabiduria ta enserá mas ku esei. Beibel ta bisa: ‘Pa un hende por haña sabiduria, e mester tin rèspèt profundo pa Yehova promé; si bo ke haña perspikasia, siña konosé Dios, e Persona santísimo.’ (Pro. 9:10) Pues, ora nos tin ku tuma un desishon importante, nos lo buska pa sa kon Yehova ta mira e asuntu i tene kuenta ku esei. Pa nos siña konosé e Persona santísimo, nos mester lesa Beibel i tambe nos publikashonnan. Si nos hasi esei, nos ta demostrá ku nos ta berdaderamente sabí.—Pro. 2:5-7.
4. Dikon ta Yehova so por hasi nos berdaderamente sabí?
4 Ta Yehova so por hasi nos berdaderamente sabí. (Rom. 16:27) Dikon nos por bisa esei? Promé, komo Kreador, e sa delaster un kos tokante tur loke el a krea. (Sal. 104:24) Di dos, tur Yehova su akshonnan ta demostrá ku e ta sabí. (Rom. 11:33) Di tres, su konsehonan yen di sabiduria semper ta benefisiá esnan ku apliká nan. (Pro. 2:10-12) Pa nos ta berdaderamente sabí, nos mester aseptá e tres bèrdatnan ei i laga nan guia nos desishon- i akshonnan.
5. E echo ku hopi hende ta nenga di rekonosé ku ta Yehova so por hasi nos berdaderamente sabí a hiba na kiko?
5 Hopi hende ku nos ta prediká na dje ta rekonosé ku naturalesa ta bunita i zùiver hinká den otro. Pero, den mesun rosea nan ta bisa ku no tin un Kreador. Otronan ta bisa ku nan ta kere den Dios sí, pero ta haña ku e normanan di Beibel ta muchu ouderwets i ta preferá di biba manera nan ke. Kiko tur esaki a hiba na dje? Akaso mundu ta mihó debí ku hende ta bai tras di nan mes sabiduria i no esun di Dios? Nan ta berdaderamente felis? Di bèrdat nan por konfia e speransa ku nan tin? Loke nos ta mira rònt di nos ta konvensé nos di e siguiente bèrdat: ‘Niun persona no ta mas sabí ku Yehova, ni niun persona no tin mas perspikasia kuné ni no tin mihó konseho kuné.’ (Pro. 21:30) Nos tin tur motibu pa sigui pidi Yehova duna nos berdadero sabiduria. Lamentablemente, mayoria di hende no ta hasi esei. Dikon nò?
DIKON HENDE TA RECHASÁ BERDADERO SABIDURIA?
6. Segun Proverbionan 1:22-25, ken ta sera orea pa berdadero sabiduria?
6 Hopi hende ta sera orea ora berdadero sabiduria ta ‘grita duru den kaya.’ Segun Beibel tin tres grupo di hende ku ta rechasá sabiduria: esnan ‘sin eksperensia,’ esnan ku ta ‘gusta hasi chèrchi’ i esnan ‘bobo.’ (Lesa Proverbionan 1:22-25, nota.) Laga nos wak dikon nan ta rechasá Dios su sabiduria, i kiko nos mester hasi pa no bira meskos ku nan.
7. Dikon algun hende ta skohe pa keda ‘sin eksperensia’?
7 Hende ‘sin eksperensia’ ta kere tur kos ku bisa nan i ta fásil pa gaña nan. (Pro. 14:15) Nos sa topa e tipo di hendenan ei den sirbishi. Pensa riba e miónes di hende ku lidernan religioso i polítikonan a gaña. Algun di nan ta keda di shòk ora nan haña sa ku ta gaña a gaña nan. Pero e hendenan ku Proverbionan 1:22 ta papia di dje, ta skohe pa keda ignorante, esta, sin eksperensia, pasobra nan gusta esei. (Yer. 5:31) Nan ta preferá di hasi loke nan ke i no ke sa loke Beibel ta bisa ni obedesé su normanan. Hopi di nan ta pensa meskos ku un señora religioso na Quebek, Canada. El a bisa un Testigu di Yehova ku a bin bishit’é: “Si nos pastor a para gaña nos, esei ta su problema, no di nos.” Nos sigur lo no ke ta manera hende ku boluntariamente ta skohe pa keda ignorante.—Pro. 1:32; 27:12.
8. Kon nos ta haña sabiduria?
8 Ku rason, Beibel ta animá nos pa no keda sin eksperensia ma pa “madurá den [nos] forma di pensa.” (1 Kor. 14:20) Kon nos ta haña sabiduria? Pa nos haña sabiduria nos tin ku apliká prinsipionan di Beibel den nos bida. Pokopoko, nos lo mira ku e prinsipionan ei ta yuda nos evitá problema i tuma bon desishon. Kon ta bai ku nos den esaki? Si bo tin un tempu ta studia Beibel i ta asistí na tur reunion, pero bo no a dediká na Yehova ni batisá, puntra bo mes kiko ta stroba bo. Òf, si bo ta batisá kaba, bo ta mira ku bo a mehorá den e trabou di prediká i di siña hende e bon notisia? Bo desishonnan ta mustra ku bo ta laga prinsipio di Beibel guia bo? Bo ta trata otro hende manera Hesus lo a trata nan? Si bo nota ku bo tin ku mehorá, presta atenshon na e rekordatorionan di Yehova, ‘nan ta hasi hende sin eksperensia sabí.’—Sal. 19:7.
9. Kon hende ku ta ‘gusta hasi chèrchi’ ta demostrá ku nan ta rechasá sabiduria?
9 E di dos grupo di hende ku no tin kunes ku e sabiduria di Dios ta esnan ku ta ‘gusta hasi chèrchi.’ Tin biaha, nos ta kòmbersá ku hende asina den sirbishi. Nan gusta hasi bofon òf chèrchi di otro hende. (Sal. 123:4) Beibel a atvertí ku den e último dianan lo tin masha hopi hasidó di bofon. (2 Ped. 3:3, 4) Meskos ku e suegronan di Lòt, algun hende djawendia no ta wòri ku e atvertensianan di Dios. (Gén. 19:14) Hopi di nan ta hari hende ku ta biba segun prinsipionan di Beibel. Chèrchadó i bofonadó ta bai tras di “nan mes deseonan pekaminoso.” (Hudas 7, 17, 18) E deskripshon ku Beibel ta duna di nan ta klòp hopi bon ku hende apóstata i hende ku a rechasá Yehova!
10. Segun Salmo 1:1, kon nos por evitá di bira manera hende ku ta gusta hasi chèrchi?
10 Nos no ke ta manera hende ku ta gusta hasi chèrchi. Kon nos por evitá esei? Un manera ta dor di no anda ku hende ku ta gusta kritiká. (Lesa Salmo 1:1.) Esei ta enserá ku nos lo no skucha ni lesa nada ku ta bini di apóstatanan. Si nos no tene kuidou, masha fásil nos por kuminsá piki pieu i duda den Yehova i e instrukshon ku nos ta haña di su organisashon. P’esei, nos mester puntra nos mes: ‘Semper mi tin algu di bisa tokante instrukshon òf splikashon nobo ku nos haña? Mi tin tendensia di kritiká e rumannan ku ta dirigí?’ Yehova lo keda hopi kontentu ora ku nos stòp di hasi e kosnan ei mesora.—Pro. 3:34, 35.
11. Kon hende ‘bobo’ ta mira Yehova su normanan?
11 E di tres grupo di hende ku no ta hasi kaso di sabiduria di Dios ta esnan ‘bobo.’ Nan ta bobo pasó nan no ke biba segun Dios su normanan. Nan ta kere ku nan ta mas sabí ku Dios i ta hasi loke ta korekto den nan mes bista. (Pro. 12:15) Asina ei nan ta rechasá Yehova, e Fuente di sabiduria. (Sal. 53:1) P’esei, ora nos topa nan den sirbishi, nan ta kritiká nos sin miserikòrdia pasó nos ta sigui e normanan di Beibel. Pero, nan no tin nada mihó pa ofresé nos. Beibel ta bisa: ‘Berdadero sabiduria ta inalkansabel pa hende bobo; na porta di stat, hende bobo no mester papia.’ (Pro. 24:7) Sí, hende bobo no por duna bon konseho. No ta pòrnada anto ku Yehova ta atvertí nos pa ‘keda leu for di hende bobo.’—Pro. 14:7.
12. Kiko lo yuda nos pa no ta manera hende bobo?
12 Nos no ta manera hende ku ta odia e konsehonan di Dios. Mas bien, nos ta siña stima su manera di pensa i tur su leinan. Nos ta fortalesé e amor ei ora nos kompará resultado di obedensia ku resultado di desobedensia. Por ehèmpel, wak den ki problema hende ta hinka nan mes debí ku nan ta asina bobo di rechasá e konsehonan sabí di Yehova. Bo no ta haña ku bo bida ta muchu mas mihó pasobra abo sí ta obedesé e konsehonan ei?—Sal. 32:8, 10.
13. Yehova ta fòrsa nos pa sigui su konsehonan sabí?
13 Yehova ta hasi su sabiduria disponibel pa tur hende, pero e no ta fòrsa niun hende pa sigui nan. Pero un kos sí, e ta splika bon kla loke lo pasa ku hende ku no skucha sabiduria. (Pro. 1:29-32) Hende ku skohe pa desobedesé Yehova ‘lo sufri konsekuensia di [nan] echonan.’ Ku tempu, nan manera di biba lo trese doló, sufrimentu i al final Yehova lo destruí nan. Di otro banda, Yehova ta primintí hende ku ta skucha i apliká su konsehonan ku nan lo ‘biba trankil; nan lo biba sin miedu di kalamidat.’—Pro. 1:33.
BERDADERO SABIDURIA TA BENEFISIÁ NOS
Ora nos ta duna komentario na reunion, esei ta fortalesé nos amistat ku Yehova (Wak paragraf 15)
14-15. Kiko nos ta siña for di Proverbionan 4:23?
14 Biba segun e sabiduria di Dios semper lo benefisiá nos. Manera nos a mira kaba, konseho sabí ta disponibel pa tur hende. Por ehèmpel, den Proverbionan Yehova ta duna nos konseho ku nunka ta bira ouderwets. Laga nos wak kuater di nan.
15 Protehá bo kurason simbóliko. Beibel ta bisa: ‘Protehá bo kurason mas ku tur kos, pasobra esei ta importante pa bo por sigui biba.’ (Pro. 4:23) Pensa un ratu riba loke nos tin ku hasi pa kuida nos kurason literal. Nos mester kome saludabel, hasi ehersisio i evitá tur mal hábito. Meskos ta konta ora nos ke protehá nos kurason simbóliko. Nos mester kome tur dia for di Beibel. Tambe, nos ta prepará, asistí i duna komentario na reunion. Ademas, nos ta keda aktivo i regular den sirbishi. Anto nos ta evitá mal hábito dor di keda leu for di kualke kos ku por kontaminá nos mente, manera entretenimentu inmoral i mal amistat.
Nos ta keda kontentu ku loke nos tin ora nos ta kòrda ku plaka no ta tur kos (Wak paragraf 16)
16. Dikon Proverbionan 23:4 i 5 ta un bon teksto pa nos awendia?
16 Keda kontentu ku loke bo tin. Beibel ta duna nos e konseho akí: ‘No mata kurpa pa rikesa. . . . No enfoká riba plaka, pasobra plaka ta disparsé; un kos ta sigur: plaka ta kria hala i bula bai manera águila.’ (Pro. 23:4, 5) Den un frega di wowo hende por pèrdè nan sèn i tur loke nan tin. Pero tòg, tantu hende riku komo hende pober ta opseshoná pa gana plaka. P’esei hopi biaha, pa sèn, nan ta dispuesto pa pèrdè amistat, daña nan reputashon i asta nan salú. (Pro. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10) Di otro banda, berdadero sabiduria ta yuda nos mira ku plaka no ta tur kos. Anto sabiendo esei nos lo no bira golos ma nos lo keda kontentu i felis ku loke nos tin.—Ekl. 7:12.
Ora nos pensa promé ku nos papia, nos ta evitá ku nos palabranan ta hinka hende manera spada (Wak paragraf 17)
17. Kon nos por tin “lenga di hende sabí,” manera Proverbionan 12:18 ta bisa?
17 Pensa promé ku bo papia. Si nos no paga tinu, nos palabranan por hasi hopi daño. Beibel ta bisa: ‘Palabra di hende ku ta papia sin pensa ta manera hinká di spada, pero lenga di hende sabí ta yuda kura herida.’ (Pro. 12:18, nota) Nos lo mantené bon amistat si nos evitá di hasi redu òf papia tokante e fayonan di otro hende. (Pro. 20:19) Si nos ke pa nos palabranan kura en bes di hinka manera un spada, nos mester yena nos kurason ku konosementu ku ta bini for di Beibel. (Luk. 6:45) Ora nos ta meditá riba loke Beibel ta bisa, otro hende lo sinti ku nos palabranan ta “refreskante manera awa di riu.”—Pro. 18:4.
Ora nos sigui instrukshon di Yehova su organisashon, esei ta yuda nos mehorá nos sirbishi (Wak paragraf 18)
18. Kon Proverbionan 24:6 ta yuda nos haña éksito den sirbishi?
18 Sigui instrukshon di e organisashon. Beibel ta duna nos e siguiente konseho pa nos tin éksito den bida: ‘Si bo ke bai guera, buska bon guia; ku yudansa di hopi konsehero, lo bo tin éksito.’ (Pro. 24:6, nota) Kon e teksto akí ta yuda nos mehorá nos manera di prediká i siña hende? Na lugá di kada ken prediká na nan mes manera, nos ta sigui e sugerensianan ku nos ta haña. Nos ta haña bon guia na nos reunionnan kaminda nos ta siña hopi for di e diskurso- i partinan ku e rumannan ta duna. Ademas, Yehova su organisashon ta duna nos publikashon- i vidionan ku por yuda hende komprondé Beibel. Abo a siña kon pa usa nan bon?
19. Kiko abo ta pensa di e sabiduria di Yehova? (Proverbionan 3:13-18)
19 Lesa Proverbionan 3:13-18. Nos ta masha gradisidu pa e bon konsehonan ku tin den Beibel. Kon nos bida lo tabata sin nan? Den e artíkulo akí, nos a repasá algun di e bon konsehonan ku Yehova a pone den e buki di Proverbionan. Pero, ta den henter Beibel bo ta haña bon konseho. P’esei, laga nos hasi kaso di e konsehonan di Yehova. Ta bèrdat ku mayoria di hende no ta balorá Yehova su sabiduria. Pero, esei no ta preokupá nos pasobra nos ta konvensí ku “hendenan ku [kohe sabiduria] tene duru” i ku no ta laga sabiduria bai lo ta felis.
KANTIKA 36 Protehá Bo Kurason
a E sabiduria ku ta bini di Yehova ta hopi mas superior ku tur loke mundu ta ofresé. E buki di Proverbionan ta bisa ku sabiduria ta grita riba plenchi públiko di un stat. Den e artíkulo akí, nos lo analisá e detaye interesante ei. Nos lo wak kon nos por haña berdadero sabiduria, dikon algun hende ta sera orea p’e i ki benefisio nos ta haña ora nos presta atenshon na dje.