BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • ti pág. 12-16
  • Kico e Bijbel Ta Bisa Tocante Dios i Jesus?

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Kico e Bijbel Ta Bisa Tocante Dios i Jesus?
  • Bo Mester Kere den Trinidad?
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • Dios Ta Uno, No Tres
  • No un Dios Plural
  • Jesus un Creacion Separá
  • Dios Por A Ser Tentá?
  • Cuanto e Rescate Tabata?
  • E “Yu Unigénito” den ki Sentido?
  • Jesus A Ser Considerá di Ta Dios?
  • Semper Dios Ta Superior cu Jesus?
    Bo Mester Kere den Trinidad?
  • Ken Hesukristu Ta?
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2005
  • Kico dje “Textonan Cu Ta Proba” Trinidad?
    Bo Mester Kere den Trinidad?
  • Dikon Hesus Ta Ser Yamá Yu di Dios?
    Pregunta Ku Beibel Ta Kontestá
Bo Mester Kere den Trinidad?
ti pág. 12-16

Kico e Bijbel Ta Bisa Tocante Dios i Jesus?

SI HENDE leza e Bijbel di kaft pa kaft sin ningun prehuicio dje idea di un Trinidad, nan lo yega na tal concepto di nan mes? Absolutamente cu nó.

Loke un lezador imparcial ta nota claramente ta cu Dios so ta e Todopoderoso, e Creador, separá i distinto di cualkier otro persona, i cu Jesus, asta den su existencia prehumano, tambe ta separá i distinto, un ser creá, subordiná na Dios.

Dios Ta Uno, No Tres

E SINAÑZA di Bijbel cu Dios ta uno ta ser yamá monoteismo. Anto L. L. Paine, profesor di historia di iglesia, ta indicá cu monoteismo den su forma mas puro no ta duna lugar pa un Trinidad: “E Testament Bieu ta estrictamente monoteista. Dios ta un solo ser personal. E idea cu un Trinidad mester ser hañá ei . . . ta completamente sin fundeshi.”

Tabatin cualkier cambio for di monoteismo despues cu Jesus a bini na tera? Paine ta contestá: “Riba e punto aki no tin division entre e Testament Bieu i e Nobo. E tradicion monoteista ta sigi. Jesus tabata un hudio, entrená pa mayornan hudio den e scritura di Testament Bieu. Su siñanza tabata hudio te den fondo; un evangelio nobo por cierto, pero no un teologia nobo. . . . I el a aceptá como di su mes creencia e gran texto di monoteismo hudio: ‘Scucha, o Israel, e Señor nos Dios ta un solo Dios.’”

E palabranan ei ta ser hañá na Deutoronomio 6:4. E Bijbel católico New Jerusalem Bible (NJB) ta bisa aki: “Scucha, Israel: Yahweh nos Dios ta esun, e único Yahweh.”a Den e gramática di e versículo ei, e palabra “esun” no tin modificadornan plural pa sugerí cu e ta nificá nada otro sino un solo persona individual.

Apostel cristian Pablo no a indicá ningun cambio den e naturaleza di Dios tampoco, ni sikiera despues cu Jesus a bini na tera. El a skirbi: “Dios ta uno so.”—Galatio 3:20; mira tambe 1 Corintio 8:4-6.

Miles di biaha atravez dje Bijbel, e ta papia di Dios como di un persona. Ora Dios ta papia, e ta como si fuera un persona individual no dividí. E Bijbel no por tabata mas cla riba esaki. Manera Dios ta bisa: “Ami ta Jehova. Esei ta mi nomber; i na ningun otro lo mi duna mi mes gloria.” (Isaias 42:8) “Ami ta Yahweh boso Dios . . . Boso lo no tin ningun dios cu excepcion di ami.” (Letter cursivo ta di nos.)—Exodo 20:2, 3, JB.

Pakico tur e skirbidornan di Bijbel inspirá pa Dios lo papia di Dios como si fuera un persona si en realidad e tabata tres persona? Ki propósito esei lo a sirbi, si no ta pa dwal hende? Siguramente, si Dios tabata componé di tres persona, e lo a laga su skirbidornan di Bijbel haci’é masha cla asina cu lo no tabatin duda encuanto dje. Por lo ménos e skirbidornan dje Scritura Griego Cristian cu tabatin contacto cu Dios su mes Yu lo a haci asina. Pero nan no a haci’é.

Enbez di esei, loke e skirbidornan di Bijbel a haci masha cla ta cu Dios ta un Persona—un Ser único, no dividí kende no tin igual: “Ami ta Jehova, i no tin ningun otro. Fuera di mi no tin Dios.” (Isaias 45:5) “Abo, kende su nomber ta Jehova, abo so ta e Haltísimo riba tur e tera.”—Salmo 83:18.

No un Dios Plural

JESUS a yama Dios “e único Dios berdadero.” (Juan 17:3) Nunca el a referí na Dios como un divinidad plural di persona. Ta p’esei den e Bijbel ningun otro sino Jehova ta ser yamá Todopoderoso. Di otro manera, e ta haci e nificacion dje palabra “todopoderoso” bashí. Ni Jesus ni e spiritu santo hamas a ser yamá asina, pasobra Jehova so ta supremo. Na Génesis 17:1 e ta declará: “Ami ta Dios Todopoderoso.” I Exodo 18:11 ta bisa: “Jehova ta mas grandi cu tur e otro diosnan.”

Den e Scritura Hebreo, e palabra ʼelohʹah (dios) tin dos forma plural, esta, ʼelo·himʹ (diosnan) i ʼelo·hehʹ (diosnan di). E formanan plural aki generalmente ta referí na Jehova, den cua caso nan ta ser traducí na singular como “Dios.” E formanan plural aki ta indicá un Trinidad? No, nan no ta haci’é. Den A Dictionary of the Bible, William Smith ta bisa: “E idea fantástico di cu [ʼelo·himʹ] a referí na un Trinidad di persona den e divinidad apénas ta haña un apoyador entre e escolásticonan awor. E ta sea loke gramáticonan ta yama e plural di mahestad, of e ta siñalá e plenitud di fortaleza divino, e suma total dje podernan desplegá pa Dios.”

The American Journal of Semitic Languages and Literatures ta bisa di ʼelo·himʹ: “Casi invariablemente bo ta hañ’é den un frase cu un dicho na singular, i e tin un adhetivo singular.” Pa ilustrá esaki, e título ʼelo·himʹ ta aparecé 35 bez su so den e relato di creacion, i cada bez e verbo cu ta describí loke Dios a bisa i haci ta singular. (Génesis 1:1–2:4) Pues, e publicacion ei ta concluí: “[ʼElo·himʹ] mas bien mester ta splicá como un plural intensivo, siñalando grandeza i mahestad.”

ʼElo·himʹ ta nificá, no “personanan,” sino “diosnan.” Pues esnan cu ta argumentá cu e palabra aki ta implicá un Trinidad ta haci nan mes politeista, adoradornan di mas cu un Dios. Pakico? Pasobra esei lo nificá cu tabatin tres dios den e Trinidad. Pero casi tur apoyador di Trinidad ta rechazá e punto di bista cu Trinidad ta consistí di tres dios separá.

E Bijbel ta usa e palabranan ʼelo·himʹ i ʼelo·hehʹ tambe ora e ta referí na un cantidad di diosnan ídolo falso. (Exodo 12:12; 20:23) Pero na otro ocasion e por referí na simplemente un solo dios falso, manera ora e filisteonan a referí na “Dagon nan dios [ʼelo·hehʹ].” (Huez 16:23, 24) Baal ta ser yamá “un dios [ʼelo·himʹ].” (1 Rey 18:27) Ademas, e palabra ta ser usá pa sernan humano. (Salmo 82:1, 6) Na Moises a ser bisá cu lo e mester a sirbi como “Dios [ʼelo·himʹ]” pa Aaron i pa Fárao.—Exodo 4:16; 7:1.

Claramente, usando e títulonan ʼelo·himʹ i ʼelo·hehʹ  pa diosnan falso, i asta pa humano, no a implicá cu cada un tabata un plural di diosnan; ni tampoco aplicando ʼelo·himʹ of ʼelo·hehʹ na Jehova ta nificá cu e ta mas cu un persona, specialmente si nos considerá e testimonio dje resto dje Bijbel riba e tópico aki.

Jesus un Creacion Separá

MIENTRAS cu e tabata riba tera, Jesus tabata un ser humano, aunke uno perfecto pasobra tabata Dios cu a transferí e forza di bida di Jesus na e matriz di Maria. (Mateo 1:18-25) Pero esei no ta manera el a principiá. E mes a declará cu el a “baha for di cielo.” (Juan 3:13) Pues tabata solamente natural cu despues lo el a bisa na su sirbidornan: “Kico si boso mira e Yu di hende [Jesus] subi na caminda e tabata promé?”—Juan 6:62, NJB.

Pues, Jesus tabatin un existencia den cielo promé cu el a bini na e tera. Pero e existencia ei tabata como un dje personanan di un divinidad triuno todopoderoso, eterno? No, pasobra e Bijbel ta bisa claramente cu den su existencia prehumano, Jesus tabata un ser spiritual creá, mescos cu angelnan tabata sernan spiritual creá dor di Dios. Ni e angelnan ni Jesus a existí promé cu nan creacion.

Jesus, den su existencia prehumano, tabata “e primogénito di tur creacion.” (Colosense 1:15, NJB) E tabata “e principio di Dios su creacion.” (Revelacion 3:14, RS, edicion católico). “Principio” [griego, ar·kheʹ] no por ser interpretá corectamente pa nificá cu Jesus tabata e ‘principiante’ di Dios su creacion. Den su skirbimento bíblico, Juan ta usa varios forma dje palabra griego ar·kheʹ mas cu 20 bez, i esakinan semper tin e mésun nificacion di “principio.” Sí, Jesus tabata creá dor di Dios como principio di Dios su creacion invisibel.

Ripará con tal referencia na e orígen di Jesus ta estrechamente relacioná cu e expresionnan pronunciá pa e “Sabiduria” figurativo den e buki bíblico di Proverbio: “Yahweh a creá mi, promé fruta di su formacionnan, promé cu su obranan di mas antiguo. Promé cu e cerunan tabata establecí, promé cu e ceritonan, mi a nace; promé cu el a traha e tera, e cunucu, i e promé elementonan di e mundo.” (Proverbio 8:12, 22, 25, 26, NJB) Mientras cu e palabra “Sabiduria” ta ser usá pa personificá esun cu Dios a crea, mayoria escolástico ta di acuerdo cu e ta realmente un comparacion figurativo di Jesus como un criatura spiritual promé cu su existencia humano.

Como “Sabiduria” den su existencia prehumano, Jesus ta sigi bisa cu e tabata “na su lado [di Dios], un obrero maestro.” (Proverbio 8:30, JB) Na armonia cu su papel como obrero maestro, Colosense 1:16 ta bisa di Jesus cu “mediante dje Dios a crea tur cos den cielo i riba tera.”—Today’s English Version (TEV).

Pues tabata pa medio dje obrero maestro aki, su socio menor, na moda di bisa, cu Dios Todopoderoso a crea tur otro cosnan. E Bijbel ta resumí e asunto asina aki: “Pa nos tin un solo Dios, e Tata, for di ken tur cos ta . . . i un Señor, Jesucristo, mediante ken tur cos ta.” (Letter cursivo ta di nos)—1 Corintio 8:6, RS, edicion católico.

Sin duda tabata na su obrero maestro cu Dios a bisa: “Laga nos traha homber den nos imágen.” (Génesis 1:26) Algun a pretendé cu e “nos” den e expresion aki ta indicá un Trinidad. Pero si bo bisa, ‘Laga nos traha algo pa nos mes,’ ningun persona normalmente lo comprendé cu esaki ta implicá cu varios persona ta combiná na un so den bo. Simplemente bo kier men cu dos of mas persona individual lo traha hunto riba algo. Pues, asina tambe, ora Dios a usa “nos,” e tabata simplemente dirigiendo su mes na un otro persona, su promé creacion spiritual, e obrero maestro, e Jesus prehumano.

Dios Por A Ser Tentá?

MATEO 4:1, ta bisa di Jesus cu el a ser “tentá pa e Diabel.” Despues di mustra Jesus “tur e reinonan di mundo i nan gloria,” Satanas a bisa: “Tur cos lo mi duná bo si bo cai abou i haci un acto di adoracion na mi.” (Mateo 4:8, 9) Satanas tabata trata di pone Jesus bira desleal na Dios.

Pero ki sorto di prueba di lealtad esei lo ta si Jesus tabata Dios? Dios por a rebelá contra su mes? No, pero angelnan i sernan humanonan por a rebelá contra Dios i a haci’é. E tentacion di Jesus lo tabatin sentido solamente si e tabata, no Dios, pero un persona individual separá cu tabatin su mes boluntad liber, un persona cu por tabata desleal si el a scoge pa ta asina, tal como un angel of un ser humano.

N’e otro banda, ta inimaginabel cu Dios por a peca i ser desleal na su mes. “Perfecto ta su actividad . . . Un Dios di fieldad, . . . husto i recto e ta.” (Deuteronomio 32:4) Pues si Jesus tabata Dios, e no por a ser tentá.—Santiago 1:13.

Siendo cu e no ta Dios, Jesus por tabata desleal. Pero el a permanecé fiel, bisando: “Bai for di mi, Satanas! Pasobra ta pará skirbí, ‘Ta Jehova bo Dios bo mester adorá, i ta na e so bo mester rindi sirbishi sagrado.’”—Mateo 4:10.

Cuanto e Rescate Tabata?

UN DJE motibonan principal pakico Jesus a bin na tera tambe tin un efecto directo riba e siñanza di Trinidad. E Bijbel ta bisa: “Tin un Dios, i un mediador entre Dios i hende, un homber, Cristo Jesus, kende a duna su mes como un rescate corespondiente pa tur.”—1 Timoteo 2:5, 6.

Jesus, ni mas ni ménos cu un ser humano perfecto, a bira un rescate cu a compensá exactamente loke Adam a perde—e derecho pa bida humano perfecto riba tera. Pues corectamente Jesus por a ser yamá “e último Adam” dor di apostel Pablo, kende a bisa den e mésun contexto: “Mescos cu den Adam tur ta muriendo, pues tambe den Cristo tur lo ser hací bibo.” (1 Corintio 15:22, 45) E bida humano perfecto di Jesus tabata e “rescate corespondiente” rekerí pa husticia divino—ni mas ni ménos. Un principio básico asta di husticia humano ta cu e prijs pagá mester cuadra cu e eror cometí.

Si Jesus, sin embargo, tabata parti di un divinidad, e prijs di rescate lo tabata infinitamente mas halto cu loke Dios su mes Ley a rekerí. (Exodo 21:23-25; Levítico 24:19-21) Tabata solamente un ser humano perfecto, Adam, cu a peca den Eden, no Dios. Pues e rescate, pa ta berdaderamente na armonia cu Dios su husticia, mester tabata estrictamente un ekivalente—un ser humano perfecto, “e último Adam.” Pues, ora Dios a manda Jesus na tera como e rescate, el a haci Jesus bal loke lo a satisfacé husticia, no un encarnacion, no un dios-hende, sino un homber perfecto, “ménos cu e angelnan.” (Hebreo 2:9; compará cu Salmo 8:5, 6.) Con cualkier parti di un divinidad todopoderoso—Tata, Yu, of spiritu santo—hamas por ta ménos cu e angelnan?

E “Yu Unigénito” den ki Sentido?

E BIJBEL ta yama Jesus e “Yu unigénito” di Dios. (Juan 1:14; 3:16, 18; 1 Juan 4:9) Trinitarionan ta bisa cu siendo cu Dios ta eterno, pues e Yu di Dios ta eterno. Pero con un persona por ta un yu i na mésun tempo ser mes bieu cu su tata?

Trinitarionan ta pretendé cu den e caso di Jesus, “unigénito” no ta mescos cu e definicion di diccionario di “engendrá,” cu ta “procreá como e tata.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Nan ta bisa cu den Jesus su caso e ta nificá “e sentido di un relacion sin orígen,” un tipo di relacion di Yu solamente sin a ser engendrá. (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Esei ta zoná lógico den bo orea? Un homber por procreá un yu sin a engendr’é?

Mas ainda, pakico e Bijbel ta usa e mésun palabra griego pa “unigénito” (manera Vine ta admití sin ningun splicacion) pa describí e relacion di Isaac cu Abraham? Hebreo 11:17 ta papia di Isaac como Abraham su “yu unigénito.” No por tin ningun duda cu den caso di Isaac, e tabata unigénito den e sentido normal, sin ta igual den tempo of posicion cu su tata.

E palabra básico griego pa “unigénito” usá pa Jesus i Isaac ta mo·no·ge·nesʹ, for dje palabra moʹnos, nificando “único,” i giʹno·mai, un palabra básico nificando “generá,” “yega di ser (bin na existencia),” segun Strong su Exhaustive Concordance. P’esei, mo·no·ge·nesʹ ta ser definí como: “Unico nací, unigénito, por ehempel un único yu.”—A Greek and English Lexicon of the New Testament, dor di E. Robinson.

E Theological Dictionary of the New Testament, publicá dor di Gerhard Kittel, ta bisa: “[Mo·no·ge·nesʹ] ta nificá ‘único desendiente,’ por ehempel, sin rumannan homber of muher.” E buki aki ta bisa tambe cu na Juan 1:18; 3:16, 18; i 1 Juan 4:9, “e relacion di Jesus no ta simplemente manera esun di un único yu di su tata. E ta e relacion dje unigénito cu e Tata.”

Pues Jesus, e Yu unigénito, tabatin un principio na su bida. I Dios Todopoderoso por ser yamá corectamente su Engendrador, of Tata, den e mésun sentido cu un tata terenal, manera Abraham, ta engendrá un yu. (Hebreo 11:17) P’esei, ora e Bijbel ta papia di Dios como e “Tata” di Jesus, e ta nificá loke e ta bisa—cu nan ta dos persona individual separá. Dios ta e mayor. Jesus ta e menor—den tempo, posicion, poder i conocemento.

Ora un persona considerá cu Jesus no tabata e único yu spiritual di Dios creá den cielo, ta bira claro pakico e palabra “Yu unigénito” tabata usá den su caso. Cantidad incontabel di otro sernan spiritual creá, angelnan, tambe ta ser yamá “yunan di Dios,” den e mésun sentido cu Adam tabata, pasobra nan forza di bida a originá cu Jehova Dios, e Fuente, of Orígen, di bida. (Job 38:7; Salmo 36:9; Lucas 3:38) Pero tur esakinan a ser creá mediante e “Yu unigénito,” kende tabata e único directamente engendrá pa Dios.—Colosense 1:15-17.

Jesus A Ser Considerá di Ta Dios?

MIENTRAS cu Jesus varios bez ta ser yamá e Yu di Dios den e Bijbel, ningun persona den e promé siglo hamas a pensa cu e ta Dios Yu. Asta e demoñonan, kendenan “ta kere cu tin un Dios,” tabata sa for di nan experencia den e region di spiritu cu Jesus no tabata Dios. Pues, corectamente, nan a dirigí nan mes na Jesus como e “Yu di Dios” separá. (Santiago 2:19; Mateo 8:29) I ora Jesus a muri, e soldadnan romano pagano pará ei banda tabata sa suficiente pa bisa cu loke nan a tende for di su sigidornan mester tabata corecto, no cu Jesus tabata Dios, pero cu “siguranza esaki tabata Yu di Dios.”—Mateo 27:54.

P’esei, e frase “Yu di Dios” ta referí na Jesus como un ser creá separá, no como parti di un Trinidad. Como e Yu di Dios, e no por tabata Dios mes, pasobra Juan 1:18 ta bisa: “Ningun persona hamas a mira Dios.”—RS, edicion católico.

E disipelnan a mira Jesus como e “único mediador entre Dios i hende,” no como Dios mes. (1 Timoteo 2:5) Siendo cu pa definicion un mediador ta un persona separá for di esnan cu tin mester di mediacion, lo ta un contradiccion pa Jesus ta un solo ser cu cualkier dje partidonan cu e ta tratando di reconciliá. Esei lo ta pretencion di ta algo cu e no ta.

E Bijbel ta claro i consistente encuanto e relacion di Dios cu Jesus. Jehova Dios so ta Todopoderoso. El a crea e Jesus prehumano directamente. Pues, Jesus tabatin un principio i hamas e por tabata co-igual cu Dios den poder of eternidad.

[Nota]

a Dios su nomber ta ser poné como “Yahweh” den algun traduccion, “Jehova” den otronan.

[Komentario na página 14]

Siendo creá dor di Dios, Jesus ta den un posicion secundario pa loke ta trata tempo, poder i conocemento

[Plachi na página 15]

Jesus a bisa cu e tabatin un existencia prehumano, siendo creá dor di Dios como e principio di Dios su creacionnan invisibel

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí