Bo Obra Lo Resisti Candela?
“Laga cada un sigui vigilá con e ta edificá riba [e fundeshi].”—1 CORINTIONAN 3:10.
1. Ki speransa cristiannan fiel ta carga relacioná cu prospectivo disipelnan?
UN PAREHA cristian ta contemplá nan yu recien nací. Un publicadó di Reino ta mira e expresion entusiasmá i interesá riba cara di un studiante di Bijbel. Un anciano cristian dunando siñansa for di plataforma ta ripará un persona recien interesá den auditorio ta busca e textonan den su Bijbel cu smak. E fiel sirbidónan aki di Jehova tin curasonnan yen di speransa. Sin cu nan por yuda, nan ta puntra nan mes: ‘E persona aki lo yega na stima i sirbi Jehova—i keda fiel?’ Claro cu un resultado asina no ta automático. E ta rekerí trabou.
2. Con apostel Pablo a recordá e cristiannan hebreo riba e importancia dje trabou di siña otro hende, i ki examinacion propio esaki lo por impulsá nos pa haci?
2 Apostel Pablo, e mes un tremendo maestro, a subrayá e importancia dje trabou di siña i haci disipel ora el a skirbi: “Boso mester tabata maestro den bista dje tempu.” (Hebreonan 5:12) E cristiannan na ken el a dirigí su mes a haci tiki progreso, considerando cuantu tempu caba nan tabata creyente. Leu di ta cla pa siña otro hende, mester a corda nan riba aspectonan básico dje berdad. Awe, ta bon pa de bes en cuando nos tur evaluá nos abilidadnan como maestro i mira con nos por mehorá. Bida di hende ta den wega. Kico nos por haci?
3. (a) Cu kico apostel Pablo a compará e proceso di edificá un disipel cristian? (b) Como constructornan cristian, ki gran privilegio nos tin?
3 Den un ilustracion mas amplio, Pablo a compará e trabou di haci disipel cu e proceso di construí un edificio. El a cuminsá bisando: “Nos ta colaboradónan di Dios. Boso ta e cunucu di Dios bou di cultivacion, edificio di Dios.” (1 Corintionan 3:9) Pues nos ta participá den un trabou di construccion cu ta enbolbé hende; nos ta yuda haci nan disipel di Cristo. Nos ta haci esei como colaboradónan di Esun cu “a traha tur cos.” (Hebreonan 3:4) Ki un privilegio! Laga nos mira con Pablo su conseho inspirá n’e corintionan por yuda nos bira mas ábil den nos trabou. Nos lo enfocá particularmente riba nos “arte di siña.”—2 Timoteo 4:2.
Poniendo e Fundeshi Apropiado
4. (a) Kico tabata e papel di Pablo den e trabou di construccion cristian? (b) Pakico por bisa cu tantu Jesus como su oyentenan tabata sa dje importancia di un bon fundeshi?
4 Pa un construccion ta stabil i duradero, e mester tin un bon fundeshi. Pues, Pablo a skirbi: “Segun e bondad inmerecí di Dios cu a ser duná na mi, como un director sabí di trabou mi a pone un fundeshi.” (1 Corintionan 3:10) Usando un ilustracion similar, Jesucristo a conta di un cas cu a sobrebibí un tormenta pasobra su constructor a scoge un fundeshi sólido. (Lucas 6:47-49) Jesus tabata sa tur cos tocante e importancia di fundeshi. E tabata presente ora Jehova a funda e tera mes.a (Proverbionan 8:29-31) Jesus su oyentenan tambe a comprendé e importancia di bon fundeshi. Solamente cas cu bon fundeshi por a sobrebibí e inundacion i temblornan cu tabata sosodé tin biaha na Palestina. Pero, kico tabata e fundeshi cu Pablo tabatin na mente?
5. Ken ta e fundeshi dje congregacion cristian, i con Bijbel a predicí esaki?
5 Pablo a skirbi: “Ningun hende por pone otro fundeshi sino loke ta poní, esta Jesucristo.” (1 Corintionan 3:11) Esaki no tabata e promé biaha cu Bijbel a compará Jesus cu un fundeshi. De facto, Isaías 28:16 a profetisá: “Esaki ta loke Señor Soberano Jehova a bisa: ‘Ata mi ta pone un piedra den Síon como fundeshi, un piedra purbá, e skina precioso di un fundeshi sigur.’” Hopi tempu pasá caba tabata Jehova su propósito pa su Yu bira e fundeshi dje congregacion cristian.—Salmo 118:22; Efesionan 2:19-22; 1 Pedro 2:4-6.
6. Con Pablo a pone e fundeshi corecto den e cristiannan corintio?
6 Kico ta e fundeshi pa cristiannan individual? Manera Pablo a bisa, no tin fundeshi pa un cristian berdadero sino esun poní den e Palabra di Dios, esta Jesucristo. Pablo sigur a pone un fundeshi asina. Na Corinto, caminda filosofia tabata asina altamente respetá, e no a busca pa impresioná hende cu sabiduria mundano. Mas bien, Pablo a predicá “Cristo clabá n’e staca,” cu e nacionnan a descartá como “bobedad.” (1 Corintionan 1:23) Pablo a siña cu Jesus ta e figura central den e propósitonan di Jehova.—2 Corintionan 1:20; Colosensenan 2:2, 3.
7. Kico nos por siña for dje echo cu Pablo a referí na su mes como “un director sabí di trabou”?
7 Pablo a mencioná cu el a duna siñansa asina “como un director sabí di trabou.” Esaki no tabata un declaracion arogante. Tabata simplemente un reconocimentu di un don maraviyoso cu Jehova a dun’é—e don di organisá of dirigí trabou. (1 Corintionan 12:28) Ta cierto cu nos awe no tin e donnan milagroso cu cristiannan dje promé siglo a ricibí. I kisas nos no ta pensa cu nos ta maestronan talentoso. Pero den un sentido importante, nos ta sí. Considerá esaki: Jehova ta duna nos su spiritu santu pa yuda nos. (Compará cu Lucas 12:11, 12.) I nos tin un amor pa Jehova i un conocimentu dje siñansanan básico di su Palabra. Esakinan ta donnan berdaderamente maraviyoso pa usa pa siña otro hende. Laga nos sea determiná pa usa nan pa pone e fundeshi apropiado.
8. Den ki manera nos ta pone Cristo como fundeshi den prospectivo disipelnan?
8 Ora nos pone Cristo como fundeshi, nos no ta present’é como un baby impotente den un pesebre, ni como Jehova su pareu den un Trinidad. No, conceptonan no-bíblico asina ta forma un fundeshi pa cristiannan falsu. Mas bien, nos ta siña cu e tabata e homber mas grandi cu a yega di biba, cu el a entregá su bida perfecto na nos fabor, i cu awe e ta Jehova su Rey nombrá cu ta reina den shelu. (Romanonan 5:8; Revelacion 11:15) Tambe nos ta busca manera pa motivá nos studiantenan pa cana den e pasonan di Jesus i imitá su cualidadnan. (1 Pedro 2:21) Nos kier pa Jesus su celo p’e ministerio, su compasion pa esnan di clase humilde i oprimí, su misericordia pa cu pecadónan aplastá pa nan propio culpa, su curashi inkebrantabel meimei di prueba, conmové nan profundamente. Berdaderamente, Jesus ta un fundeshi magnífico. Pero kico ta sigui?
Construyendo cu e Materialnan Apropiado
9. Aunke Pablo tabata principalmente un ponedó di fundeshi, ki preocupacion e tabatin pa cu esnan cu a aceptá e berdad cu el a siña?
9 Pablo a skirbi: “Awor si un hende ta edificá riba e fundeshi oro, plata, piedra precioso, material di palu, yerba secu, stompi di maishi, e obra di cada un lo keda manifestá, pasobra e dia lo sak’é na cla, pasobra lo revel’é pa medio di candela; i e candela mes lo duna prueba ki clase e obra di cada un ta.” (1 Corintionan 3:12, 13) Kico Pablo tabata kier men? Pensa riba loke a pon’é bisa asina. Pablo tabata principalmente un ponedó di fundeshi. Riba su biahenan di misionero, el a biaha di stad pa stad, predicando na hopi hende cu nunca a yega di tende di Cristo. (Romanonan 15:20) Segun cu hende a aceptá e berdad cu el a siña nan, congregacionnan a ser formá. Pablo tabata profundamente interesá den e fielnan aki. (2 Corintionan 11:28, 29) Sin embargo, su trabou a rekerí pa el a sigui biaha. P’esei, despues di a dedicá 18 luna poniendo un fundeshi na Corinto, el a sali djei pa bai predicá den otro stadnan. Pero tog e tabata profundamente interesá den con otronan a sigui cu e trabou cu el a haci ei.—Echonan 18:8-11; 1 Corintionan 3:6.
10, 11. (a) Con Pablo a haci un contraste entre diferente tipo di material di construccion? (b) Probablemente ki tipo di edificionan literal a existí den Corinto di antigwedad? (c) Ki tipo di edificio tin mas chens di resistí un candela, i ki les práctico esei ta duna cristiannan cu ta haci disipel?
10 Ta parce cu algun hende cu tabata construyendo riba e fundeshi cu Pablo a pone na Corinto no tabata haciendo un bon trabou. Pa exponé e problema, Pablo ta haci un contraste entre dos tipo di material di construccion: na un banda oro, plata i piedranan precioso; na otro banda palu, yerba secu i stompi di maishi. Bo por lanta un edificio cu bon material cu ta duradero i resistente contra candela; of bo por lanta unu lihé-lihé usando material desechabel, temporal i cu ta kima fácil. Sin duda un gran stad manera Corinto tabatin yen di edificio di tur dos tipo. Tabatin tempelnan impresionante trahá di bloki di piedra masivo i costoso, kisas furá of decorá parcialmente cu oro i plata.b E edificionan duradero aki probablemente tabata resaltá di un manera mahestuoso riba e hùtnan, chosanan i stèntnan di marshe trahá di erantenan di palu cu dak di yerba secu.
11 Kico lo a pasa cu e edificionan aki den un candela? E contesta tabata mes bisto den Pablo su tempu cu e ta den di nos. De facto, e general romano Mummio a conkistá e stad di Corinto i a pegu’é na candela aya na 146 P.E.C. Hopi structura trahá di palu, yerba secu of stompi di maishi siguramente a keda completamente destruí. Kico dje edificionan fuerte di piedra, decorá cu plata i oro? Esakinan, sin duda, a sobrebibí. Por ta masha bon cu studiantenan di Pablo na Corinto tabata cana pasa banda di edificionan asina diariamente—edificionan mahestuoso di piedra cu a sobrebibí desasternan cu hopi tempu promé caba a haci nan bisiñanan ménos duradero pareu cu suela. Ki bibu, anto, Pablo a enfatisá su punto! Ora di siña otronan, nos tin cu mira nos mes como constructor. Nos kier traha cu e materialnan mas mihó i mas duradero posibel. Dje manera ei nos trabou tin mas chens di dura. Kico e materialnan duradero aki ta, i pakico ta vital pa usa nan?
Bo Obra Lo Resistí Candela?
12. Den ki maneranan algun dje cristiannan corintio tabata haciendo trabou di construccion con-cu-ta?
12 Claramente, Pablo a haña cu algun dje cristiannan na Corinto tabata construyendo cu material inferior. Kico tabata robes? Manera e contexto ta mustra, e congregacion tabata plagá cu division, admiracion di personalidadnan humano apesar dje riesgo p’e unidad dje congregacion. Algun tabata bisa: “Ami ta pertenecé na Pablo,” miéntras cu otronan tabata insistí: “Ami [ta pertenecé] na Apólos.” Evidentemente algun a duna demasiado importancia na nan mes sabiduria. No ta un sorpresa cu e resultado tabata un ambiente di pensamentu carnal, falta di madures spiritual, i cu “yaluzí i pleitu” tabata prevalecé. (1 Corintionan 1:12; 3:1-4, 18) E siñansa duná den e congregacion i den e ministerio sigur a reflehá e actitudnan aki. E resultado tabata cu nan trabou di haci disipel tabata con-cu-ta, mescos cu trabou di construccion hací cu material inferior. Lo e no a sobrebibí “candela.” Di ki candela Pablo tabata papiando?
13. Kico e candela den Pablo su ilustracion ta representá, i di kico tur cristian mester ta conciente?
13 Tin un candela cu nos tur ta enfrentá den bida, esta, pruebanan riba nos fe. (Juan 15:20; Santiago 1:2, 3) E cristiannan na Corinto tabatin cu sa, mescos cu nos awe tin cu sa, cu tur hende cu nos siña e berdad lo ser poní na prueba. Si nos manera di siña ta deficiente, lo por tin consecuencianan tristu. Pablo a spierta: “Si e obra di un persona, obra cu el a construí riba dje, permanecé, lo e ricibí un recompensa; si e trabou di un persona kima, lo e sufri pérdida, pero e mes lo salba; tog, si ta asina, lo ta como dor di candela.”c—1 Corintionan 3:14, 15.
14. (a) Con cristiannan hacidó di disipel por “sufri pérdida,” i tog, con nan lo por alcansá salbacion como si fuera dor di candela? (b) Con nos por minimisá e riesgo di sufri pérdida?
14 Palabranan cu en berdad ta pone nos pensa seriamente! Por ta hopi doloroso pa traha duru pa yuda un hende bira un disipel, anto pa mira e individuo sucumbí na tentacion of persecucion i cu tempu bandoná e caminda dje berdad. Pablo ta reconocé esei ora el a bisa cu nos ta sufri pérdida den casonan asina. E experencia por ta asina doloroso cu nos salbacion ta ser describí como siendo “dor di candela”—mescos cu un hende cu a perde tur cos den un candela i for di cua e mes a scapa na wowo di angua. Di nos parti, con nos por minimisá e riesgo di pérdida? Construí cu material duradero! Si nos siña nos studiantenan di manera cu nos ta alcansá nan curason, impulsando nan pa balorá cualidadnan cristian precioso manera sabiduria, dicernimentu, temor di Jehova i fe genuino, e ora ei nos ta construyendo cu material duradero cu ta resistí candela. (Salmo 19:9, 10; Proverbionan 3:13-15; 1 Pedro 1:6, 7) Esnan cu ta adkerí e cualidadnan aki lo sigui haci e boluntad di Dios; nan tin e speransa sigur di permanecé bibu pa semper. (1 Juan 2:17) Sin embargo, con nos por pone e ilustracion di Pablo na práctica? Considerá algun ehempel.
15. Den ki maneranan nos por haci sigur cu nos ta evitá di haci trabou di construccion con-cu-ta relacioná cu nos studiantenan di Bijbel?
15 Ora di siña studiantenan di Bijbel, nunca nos mester promové hende riba Jehova Dios. Nos meta no ta pa siña nan mira nos como un fuente principal di sabiduria. Nos kier pa nan acudí na Jehova, na su Palabra i su organisacion pa guia. Cu e propósito ei, nos no ta djis ofrecé nos mes punto di bista pa contestá nan preguntanan. Mas bien, nos ta siña nan haña contesta, usando Bijbel i e publicacionnan cu “e esclabo fiel i discreto” a percurá. (Mateo 24:45-47) Pa motibunan similar, nos ta tene cuidou pa no dominá nos studiantenan di Bijbel. En bes di sinti nos ofendí ora otronan ta expresá interes den nan, nos mester animá nos studiantenan pa “hancha” den nan mustramentu di cariño dor di siña conocé i apreciá mas tantu ruman posibel den e congregacion.—2 Corintionan 6:12, 13.
16. Con ancianonan por construí cu material cu ta resistí candela?
16 Ancianonan cristian tambe ta hunga un papel vital den haci disipel. Ora nan ta siña dilanti e congregacion, nan ta trata na construí cu material cu ta resistí candela. Kisas nan abilidad di siña, nan experencia i personalidad por varia bastante, pero nan no ta probechá dje diferencianan aki pa atraé siguidó tras di nan. (Compará cu Echonan 20:29, 30.) Nos no sa exactamente pakico algun persona na Corinto tabata bisa, “ami ta pertenecé na Pablo” of, “ami na Apólos.” Pero nos por ta basta sigur cu ningun dje fiel ancianonan aki a promové tal pensamentu cu ta hiba na division. Opinionnan asina no a gana e fabor di Pablo; el a rechasá nan categóricamente. (1 Corintionan 3:5-7) Di igual manera awe, ancianonan ta tene na mente cu nan ta pastoreá “e tou di Dios.” (1 Pedro 5:2) E tou no ta pertenecé na ningun hende. Pues, ancianonan ta para firme contra cualkier tendencia pa un solo homber dominá sea e tou of e cuerpo di anciano. Tanten cu ancianonan ta motivá pa un deseo humilde pa sirbi e congregacion, pa alcansá curason, i yuda e carnénan sirbi Jehova di henter alma, nan ta construí cu material cu ta resistí candela.
17. Con mayornan cristian ta trata na construí cu material cu ta resistí candela?
17 Mayornan cristian tambe ta profundamente interesá den e asuntu aki. Cuantu nan ta anhelá pa mira nan yunan biba pa semper! P’e motibu ei nan ta traha duru pa “inculcá” e principionan dje Palabra di Dios den curason di nan yunan. (Deuteronomio 6:6, 7) Nan kier pa nan yunan conocé e berdad, no djis como un set di regla of un letania di echonan, sino como un moda di biba felis, satisfaciente i recompensador. (1 Timoteo 1:11) Pa por forma nan yunan den fiel disipelnan di Cristo, mayornan amoroso ta haci esfuerso pa usa material cu ta resistí candela. Cu pacenshi nan ta traha cu nan yunan, yudando nan eliminá cualidadnan cu Jehova ta odia i cultivá e cualidadnan cu e ta stima.—Galationan 5:22, 23.
Ken Ta Responsabel?
18. Ora un disipel rechasá siñansa saludabel, pakico esei no necesariamente ta falta di esnan cu ta trata na siñ’é i entren’é?
18 E consideracion aki ta lanta un pregunta importante. Si un hende cu nos a trata na yuda, cai for dje berdad, esei ta nificá cu nos a fracasá como maestro—cu nos mester a construí cu material inferior? No necesariamente. Pablo su palabranan siguramente ta recordá nos cu ta un responsabilidad grandi pa participá den haci disipel. Nos kier haci tur loke ta na nos alcanse pa construí bon. Pero e Palabra di Dios no ta bisando nos pa tuma henter e responsabilidad i carga e culpa ora esnan cu nos ta haci esfuerso pa yuda ta alehá for dje berdad. Tin otro factornan cu ta drenta den wega ademas di nos papel como constructor. Por ehempel, tuma nota di loke Pablo ta bisa relacioná cu asta e maestro cu a haci un trabou inferior den e trabou di construccion aki: “Lo e sufri pérdida, pero e mes lo salba.” (1 Corintionan 3:15) Si e maestro aki cu tempu por gana salbacion—miéntras cu e personalidad cristian cu el a trata na construí den su studiante ta ser describí como siendo “kimá” den un prueba ardiente—kico nos mester concluí? Cu Jehova sigur ta tene e studiante principalmente responsabel pa su mes decisionnan en cuanto si lo e sigui un curso fiel of no.
19. Kico nos lo considerá den e siguiente artículo?
19 Responsabilidad personal of individual ta un asuntu di gran importancia. E ta toca cada un di nos. Kico Bijbel ta siña nos specíficamente riba e asuntu? Nos siguiente artículo lo considerá esaki.
[Nota]
a Kisas e ‘fundeshi dje tera’ ta referí n’e forsanan di naturalesa cu ta tene e tera—i tur cuerpo celestial—firmemente na nan lugá. Ademas, e tera mes ta construí den un manera cu hamas lo e “tambaleá,” of sufri destruccion.—Salmo 104:5.
b E ‘piedranan precioso’ na cua Pablo a referí no tabata necesariamente stenchinan manera diamanta i rubí. Nan por tabata piedranan costoso di construccion manera marmer, alabaster of granit.
c Pablo tabata pone na duda, no e salbacion dje constructor, sino di su “obra.” The New English Bible ta traducí e versículo aki como lo siguiente: “Si e construccion di un homber para, lo e ser recompensá; si e kima, lo e tin cu carga e pérdida; i tog lo e scapa cu su bida, manera un hende lo por scapa di candela.”
Con Lo Bo Contestá?
◻ Kico ta e “fundeshi” den un cristian berdadero, i con e ta ser poní?
◻ Kico nos por siña for dje diferente tipo di material di construccion?
◻ Kico e “candela” ta representá, i con e por pone algun “sufri pérdida”?
◻ Con maestro di Bijbel, anciano i mayornan por construí cu material cu ta resistí candela?
[Plachi na página 9]
Den hopi stad antiguo, edificionan di piedra resistente contra candela a existí banda di edificionan mas frágil