-
E principio di un dia importanteE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 105
E principio di un dia importante
ORA Jesús a sali for di Jerusalem dialuna atardi, el a bolbe na Betania banda pariba di Ceru di Olijfi. El a caba di cumpli cu dos dia di su ministerio final den Jerusalem. Sin duda Jesús a pasa anochi cerca su amigo Lázaro. Desde cu el a yega foi Jericó diabierne, esei tabata di cuater anochi cu el a pasa den Betania.
Awor, diamars madrugá, dia 11 di Nisán, e i su disípelnan tabata riba camina di nobo. Esei a resulta di ser un dia decisivo dje ministerio di Jesús, esun mas ocupá te ne ora ei. Esei tabata e último dia cu el a presenta den e tempel. I esei tabata e último dia di su ministerio público promé cu su huzgamento i ehecucion.
Jesús i su disípelnan a sigi e mesun camina pasando riba e Ceru di Olijfi pa yega Jerusalem. Riba e camina di Betania, Pedro a tuma nota dje palu cu Jesús a maldiciona ayera maínta. El a bisa: “Rabí, mira! e mata di figu cu bo a maldiciona a seca.”
Pero, pakico Jesús a mata e palu? El a indica pakico ora el a sigi bisa: “En berdad mi ta bisa boso, Si boso ta tene fe so i no ta duda, boso no solamente por haci loke mi a haci ne mata di figu, sino també si boso ta bisa e montaña aki [e Ceru di Olijfi riba locual nan tabata para], ‘Sea hizá i tirá den lamá,’ esei lo sosode. I tur loke boso pidi den oracion, teniendo fe, boso lo recibi.”
Pues, door di haci e mata seca, Jesús a duna su disípelnan un demonstracion práctica di nan necesidad di tene fe den Dios. Manera el a bisa: “Tur loke boso reza i pidi, tene fe como si fuera boso a hayé caba, i boso lo hayé.” Ki un les importante pa nan siña, specialmente den bista di prueba spantoso cu tabatin cu bini pronto! Sin embargo, tabatin un otro conexion entre e secamento dje mata di figu i e calidad di fe.
E nacion di Israel, mescos cu e mata di figu, tabatin un aparencia engañoso. Aunque e nacion a cera un pacto cu Dios i pa bista tabatin e aparencia di warda su reglamento, el a resulta di ser sin fe, i no a produci fruta. Pa falta di fe, e asta tabata den e proceso di rechaza e Yiu di Dios mes! Pues, door di haci un mata di figu no productivo seca, Jesús a demonstra gráficamente loke lo ser e fin final dje nacion sin fruta i sin fe.
Un poco tempo despues, Jesús i su disípelnan a drenta den Jerusalem, i segun nan costumber, nan a bai ne tempel, unda Jesús a cuminza duna siñamento. Sacerdote principal i anciano di pueblo, sin duda cordando e accion di Jesús ayera contra trocador di placa, a reta: “Cu cua autoridad bo ta haci esei? I ken a dunábo e autoridad?”
Contestando, Jesús a bisa: “Ami, també, ta puntra boso un cos. Si boso ta bisámi, ami també lo bisa boso cu cua autoridad mi ta haci e cosnan aki: E bautismo di Juan, esei tabata di ki fuente? Di cielo of di hende?”
Sacerdote i anciano a cuminza consulta cu otro en cuanto con pa contesta. “Si nos bisa, ‘Di cielo,’ lo e púntranos, ‘Anto, pakico boso no a keré?’ Pero, si nos bisa, ‘Di hende,’ nos tin cu tene miedu dje multitud, pasobra nan ta kere cu Juan tabata un profeta.”
E lidernan no tabata sa con pa contesta. Pues, nan a contesta Jesús: “Nos no sa.”
En buelta, Jesús a bisa: “Mi no ta bisa boso tampoco cu ki autoridad mi ta haci e cosnan aki.” Mateo 21:19-27; Marco 11:19-33; Lucas 20:1-8.
▪ Kico tabata significante tocante diamars, 11 di Nisán?
▪ Cua les Jesús a duna ora el a haci e mata di figu seca?
▪ Con Jesús a contesta hende cu a puntré cu cua autoridad el a haci cosnan?
-
-
Denuncio di comparacion di hofi di wijndruifE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 106
Denuncio di comparacion di hofi di wijndruif
JESÚS tabata den e tempel. El a caba di confundi lider religioso cu a exigi di sa cu cua autoridad e tabata haci cosnan. Promé cu nan a recobránan di nan confusion, Jesús a puntra: “Kico boso ta kere?” Anto, usando un comparacion, el a mústranan ki clase di persona nan realmente tabata.
Jesús a bisa: “Un homber tabatin dos yiu. Yegando cerca e promé, el a bisa, ‘Yiu, bai awe i traha den e hofi di wijndruif.’ Contestando, e yiu a bisa, ‘Mi ta bai, Señor,’ pero no a bai. Yegando cerca e otro, el a bisa mescos. Contestando, e otro a bisa, ‘Mi no ta bai.’ Despues el a sinti duele i a bai. Cua dje dosnan a haci e boluntad di su tata?” Jesús a puntra.
Opositor di dje a contesta: “E último.”
Pues, Jesús a splica: “En berdad mi ta bisa boso cu cobrador di belasting i muher di mala bida ta bai dilanti boso pa drenta den e reino di Dios.” En efecto, na principio cobrador di belasting i muher di mala bida a nenga di sirbi Dios. Pero, despues, mescos cu e segundo yiu, nan a arrepenti i sí a sirbié. En cambio, lider religioso, mescos cu e promé yiu, a pretende di sirbi Dios, pero, manera Jesús a bisa: “Juan [bautista] a yega cerca boso den e camina di husticia, pero boso no a keré. Pero, cobrador di belasting i muher di mala bida a keré, i boso, aunque boso a mira esei, boso no a sinti duele despues afin di kere den dje.”
Anto Jesús a mustra cu e fayo di lider religioso no tabata simplemente di keda sin sirbi Dios. No, sino nan realmente tabata malicioso, mal hende. Jesús a bisa: “Tabatin un homber, un doño di cas cu a planta un hofi di wijndruif i a cerqué i a coba un baki pa pers biña den dje i a traha un toren, i a huuré cu cultivador, i a bai den stranhería. Ora e tempo di fruta a yega, el a despacha esclabo pa bai cerca cultivador pa haya su fruta. Pero, cultivador a coge su esclabonan, i a golpeá uno, a mata un otro, un otro nan a piedra. Atrobé el a despacha otro esclabo, mas cu na antes, pero nan a haci mescos cu nan.”
“Esclabo” tabata e profetanan cu e “doño di cas,” Jehova Dios, a manda cerca “cultivador” di su “hofi di wijndruif.” Tal cultivador tabata representante principal dje nacion di Israel, cua nacion e Bijbel ta identifica como e “hofi di wijndruif” di Dios.
Siendo cu “cultivador” a maltrata i a mata “esclabo,” Jesús a splica: “Como último [e doño dje hofi di wijndruif] a manda su yiu cerca nan, bisando, ‘Nan lo respeta mi yiu.’ Ora nan a mira e yiu, cultivador a bisa un e otro, ‘Esei ta e heredero; bam, láganos maté i haya su herencia!’ Pues, nan a cogé i a saqué for dje hofi di wijndruif i a maté.”
Awor, papiando cu lider religioso, Jesús a puntra: “Ora e doño dje hofi di wijndruif ta bini, kico lo e haci cu tal cultivador?”
Lider religioso a contesta: “Door cu nan ta malu, lo e manda un mal destruccion riba nan i huur e hofi di wijndruif cu otro cultivador, cu lo duné fruta na su tempo.”
Asina nan a declara huicio riba nan mes sin sa, pasobra nan tabata incluí cu “cultivador” israelita dje “hofi di wijndruif” nacional di Jehova di Israel. E fruta cu Jehova a spera di cultivador asina tabata fe den su Yiu, e berdadero Mesías. Door cu nan no a produci tal fruta, Jesús a duna e advertencia: “Boso nunca a leza e Scritura [den Salmo 118:22, 23], ‘E piedra cu constructor a rechaza ta esun cu a bira e piedra principal di skina. Esei a yega di ser di Jehova, i ta maraviyoso den nos bista’? P’sei mi ta bisa boso, E reino di Dios lo ser kitá for di boso, i ser duná na un nacion cu ta produci su fruta. També, e persona cu ta cai riba e piedra aki lo ser kibrá. En cuanto hende riba ken e ta cai, lo e garné.”
Awor scriba i fariseo a reconoce cu Jesús tabata papia tocante nan, i nan kier a maté, e “heredero” legítimo. Pues, e privilegio di ser gobernante den e Reino di Dios tabata kitá foi nan como un nacion, i un nacion nobo di ‘cultivador di hofi di wijndruif’ tabata crea, esun cu por a produci fruta apropiado.
Door cu lider religioso tabatin miedu dje multitud, cu a considera Jesús como un profeta, nan no a purba di maté ne ocasion ei. Mateo 21:28-46; Marco 12:1-12; Lucas 20:9-19; Isaías 5:1-7.
▪ E dos yiu den e promé comparacion di Jesús a representa ken?
▪ Den e segundo comparacion, e “doño di cas,” e “hofi di wijndruif,”“cultivador,”“esclabo,” i e “heredero” a representa ken?
▪ Kico lo pasa ‘cultivador dje hofi di wijndruif,’ i ken lo reemplazánan?
-
-
E comparacion dje fiesta di casamentoE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 107
E comparacion dje fiesta di casamento
USANDO dos comparacion, Jesús a denuncia scriba i sacerdote principal, i nan kier maté. Pero, Jesús tabata leu di caba cu nan. El a sigi cóntanan un otro comparacion ainda, bisando:
“E reino di cielo a bira manera un homber, un rey, cu a pone fiesta di casamento pa su yiu. I el a manda esclabo di dje pa yama esnan invitá pe fiesta di casamento, pero nan no tabata dispuesto pa bini.”
Jehova Dios ta e Rey cu a prepara e fiesta di matrimonio pa su Yiu, Jesucristo. Cu tempo, e bruid di 144.000 sigidor ungí lo ser uní cu Jesús den cielo. Ciudadano dje Rey tabata e pueblo di Israel, cu, ora Dios a cera e pacto di Ley cu nan na aña 1513 PEC, a recibi e oportunidad di bira un “reino di sacerdote.” Pues, ne ocasion ei, nan originalmente tabata duná e invitacion ne fiesta di casamento.
Sin embargo, e promé yamada pa esnan invitá no a sali te cu otoño di aña 29 EC, ora Jesús i su disípelnan (esclabo dje rey) a cuminza nan trabao di predica e Reino. Pero israelita natural cu a recibi e yamada cu esclabo a duna desde 29 EC te cu 33 EC no a keda dispuesto pa bini. P’sei, Dios a duna e nacion di hende invitá un otro oportunidad, manera Jesús a bisa:
“Atrobé el a manda otro esclabo, bisando, ‘Bisa esnan invitá: “Mira! mi a prepara mi cuminda, mi a mata mi toro i bestia gordu, i tur cos ta cla. Bini ne fiesta di matrimonio.”’” E segundo yamada i esun final di hende invitá a cuminza na Pentecoste di aña 33 EC, ora e spiritu santo tabata bashá riba sigidor di Jesús. E yamada a sigi te na aña 36 EC.
Sin embargo, e mayoría grandi di israelita també a rechaza e yamada. Segun Jesús: “Sin preocupá, nan a bai, un na su cunucu, otro na su negoshi; pero e otronan, cogiendo esclabonan, a trátanan insolentemente i a mátanan.” Jesús a sigi: “Pero e rey a rabia, i a manda su ehército i a destrui tal asesino i a kima nan stad.” Esei a sosode na aña 70 EC, ora romano a rasa Jerusalem pareo cu e tera, i tal asesino tabata matá.
Anto Jesús a splica loke a sosode entretanto: “Anto [e rey] a bisa na su esclabonan, ‘E fiesta di casamento ta cla en berdad, pero esnan invitá no ta digno. P’sei, bai den camina cu ta sali for dje stad, i ken cu boso haya invita ne fiesta di casamento.’” Esclabo a haci esei, i e “sala pe ceremonia matrimonial tabata yená cu hende na mesa.”
E trabao di invita hende di caya pafó dje stad di esnan invitá a cuminza na aña 36 EC. Cornelio, e oficial di ehército romano, i su famía tabata e promé hende no hudío i no circuncidá cu tabata recogí. E recogimento di hende no hudío, tur locual ta reemplaza esnan cu originalmente a nenga e invitacion, a sigi te na siglo binti.
Ta durante siglo 20 cu e sala pa ceremonia matrimonial a ser yená. Jesús a conta loke ta sosode ne tempo ei, bisando: “Ora e rey a drenta pa inspecciona e invitados el a haya bista di un homber cu no tabata bistí cu un bistí matrimonial. Pues, el a puntré, ‘Homber, con bo a drenta aki den sin tene bistí e bistí matrimonial?’ El a keda babucá. Anto e rey a bisa criá di dje, ‘Maré man i pia i tiré afó den e scuridad djafó. Ei ta unda lo tin su yoramento i mordimento riba djente.’”
E homber sin e bistí matrimonial ta simboliza cristian imitacion di cristiandad. Dios nunca a reconoce cu eseinan tin identificacion propio di israelita spiritual. Dios nunca a ungínan cu e spiritu santo como heredero di Reino. Pues, nan ta ser tirá afó den scuridad unda nan ta recibi destruccion.
Jesús a conclui su comparacion, bisando: “Pasobra tin hopi invitá, pero poco escogí.” Sí, tabatin hopi invitá for dje nacion di Israel pa bira miembro dje bruid di Cristo, pero solamente un poco israelita natural tabata escogí. E mayor parti dje 144.000 invitado cu ta recibi e recompensa celestial ta resulta di ser hende no israelita. Mateo 22:1-14; Exodo 19:1-6; Revelacion 14:1-3.
▪ Kende tabata invitá originalmente pe fiesta di casamento, i na ki tempo nan tabata duná e invitacion?
▪ Na ki tempo tabatin e promé yamada pa esnan invitá, i ken tabata esclabo usá pa duna e invitacion?
▪ Na ki tempo e segunda yamada a sali, i ken tabata invitá despues?
▪ E homber sin e bistí matrimonial a simboliza ken?
▪ Ken ta e gran cantidad di hende yamá, i e poconan escogí?
-
-
Nan no a coge Jesús den trampaE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 108
Nan no a coge Jesús den trampa
DOOR cu Jesús tabata siña den e tempel i a caba di conta enemigo religioso di dje tres comparacion cu a denuncia nan maldad, fariseo a rabia i a conspira pa pone trampa pe bisa algo pa locual nan por arresté. Nan a inventa un complot i a manda nan disípel, hunto cu sigidor di partido di Herodes, pa hacié trompica.
E hombernan a bisa: “Maestro, nos sa cu bo ta papia e berdad i ta siña e camina di Dios en berdad, i cu bo no tin cunés cu ningun hende, pasobra bo no ta wak aparencia exterior di hende. Pues, bísanos, Kico bo ta pensa? Ta legal pa paga belasting di censo na César of no?”
E palabra dushi no a gaña Jesús. E tabata sa cu si el a bisa, ‘No, no ta legal of husto pa paga e belasting,’ lo e keda culpable di rebelion contra Roma. Pero, si e bisa, ‘Sí, bo mester paga e belasting,’ hudío cu a desprecia nan sumision na Roma, lo odié. Pues, el a contesta: “Pakico boso ta ponémi na prueba, hipócrita? Mustrámi e placa dje belasting di censo.”
Ora nan a trece uno pe, el a puntra: “Kende su imagen i inscripcion esei tá?”
Nan a contesta cu “César.”
“Paga, pues, e cosnan di César na César, pero e cosnan di Dios na Dios.” Wel, ora e hombernan a tende e contesta magistral di Jesús, nan a straña. I nan a bai i a lagué.
Mirando cu fariseo a faya di haya algo contra Jesús, saduceo, cu ta bisa cu no tin resureccion, a yega cerca dje i a puntra: “Maestro, Moisés a bisa, ‘Si un homber ta muri sin haya yiu, su ruman mester tuma su esposa den matrimonio i cria yiu pa su ruman.’ Awor, tabatin siete ruman cerca nos; i e promé a casa i a muri, i, sin haya yiu, el a laga su esposa pa su ruman. A sosode mescos també cu e segundo i e tercer, te cu tur siete. Ultimamente e muher a muri. P’sei, den e resureccion, lo e ta esposa di cua dje sietenan? Pasobra nan tur tabatiné.”
Contestando, Jesús a bisa: “Esaki no ta e motibo cu boso ta haci equibocacion, boso no ta conoce ni e Scritura ni e poder di Dios? Pasobra ora nan ta lanta for di morto, ni homber no ta casa ni muher no ta ser duná den matrimonio, sino ta manera angel di cielo. Pero, en cuanto hende morto, di cu nan ta ser lantá, boso no a leza e buki di Moisés, den e relato tocante e mata di sumpiña, con Dios a bisé, ‘Mi ta Dios di Abraham i Dios di Isaac i Dios di Jacob’? E ta Dios, no di hende morto, sino di hende bibo. Boso ta mashá equibocá.”
Di nobo e multitud a keda asombrá dje contesta di Jesús. Asta algun scriba a admiti: “Maestro, bo a papia bon.”
Ora fariseo a mira cu Jesús a cera boca di saduceo, nan a bini cerca dje den un grupo. Pa poné na prueba mas ainda, uno di nan a puntra: “Maestro, cua ta e mandamento mayor dje Ley?”
Jesús a contesta: “E promé tá, ‘Tende, O Israel, Jehova nos Dios ta un solo Jehova, i bo tin cu stima Jehova bo Dios cu tur bo curazón i cu tur bo alma i cu tur bo mente i cu tur bo forza.’ E segundo ta esaki, ‘Bo tin cu stima bo próhimo mescos cu bo mes.’ No tin mandamento mayor cu eseinan.” Realmente, segun Jesús: “Tur e Ley i profetanan ta depende dje dos mandamento ei.”
Un scriba a keda di acuerdo, bisando: “Maestro, bo a papia bon di acuerdo cu e berdad. ‘E ta Uno, i no tin otro fuera di dje’; i stimacion di dje cu tur bo curazón i cu tur bo comprendimento i cu tur bo forza i stimacion di bo próhimo mescos cu bo mes tin hopi mas balor cu tur ofrenda kimá i sacrificio.”
Mirando cu e scriba a contesta inteligentemente, Jesús a bisé: “Bo no ta leu for dje reino di Dios.”
Pa tres dia caba—diadomingo, dialuna, i diamars—Jesús a siña den e tempel. E pueblo a scuché cu gusto, pero lider religioso kier maté, pero asina leu nan esfuerzo a faya. Mateo 22:15-40; Marco 12:13-34; Lucas 20:20-40.
▪ Fariseo a inventa cua complot pa coge Jesús den trampa, i kico por a pasa si el a contesta cu Sí of No?
▪ Con Jesús a derota esfuerzo di saduceo di cogé den trampa?
▪ Cua otro esfuerzo fariseo a haci pa pone Jesús na prueba, i cu cua resultado?
▪ Durante su ministerio final den Jerusalem, cuanto dia Jesús a siña den e tempel, i cu cua efecto?
-
-
Jesús a denuncia opositor di djeE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 109
Jesús a denuncia opositor di dje
JESÚS a confundi opositor religioso di dje asina completamente cu nan tabatin miedu di puntré otro cos. Pues, el a tuma iniciativa pa saca nan ignorancia na cla. El a puntra: “Kico boso ta pensa tocante Cristo? E ta yiu di ken?”
Fariseo a contesta: “Di David.”
Aunque Jesús no a nenga cu David tabata un antepasado fisical di Cristo, of Mesías, el a puntra: “Di ki manera, anto, tabata cu David bao di inspiracion [den Salmo 110] a yamé ‘Señor,’ bisando, ‘Jehova a bisa mi Señor: “Sintábo na mi man drechi te cu mi pone bo enemigonan bao di bo pia”’? Pues, si David a yamé ‘Señor,’ di ki manera e ta su yiu?”
Fariseo a keda ketu, pasobra nan no a conoce e berdadero identidad di Cristo, of esun ungí. Mesías no tabata simplemente un desendiente humano di David, manera fariseo aparentemente a kere, sino a existi den cielo i tabata superior, of Señor, di David.
Dirigiendo awor su palabra ne multitud i na su disípelnan, Jesús a duna advertencia tocante scriba i fariseo. Siendo cu nan a siña e Ley di Dios, i a “síntanan den asiento di Moisés,” Jesús a urgi: “Tur loke nan ta bisa boso, boso haci i observa.” Pero el a agrega: “No haci conforme cu nan echonan, pasobra nan ta bisa pero no ta haci.”
Nan tabata hipócrita, i Jesús a denunciánan usando casi e mesun idioma cu el a usa ora e tabata come den e cas di un fariseo hopi luna promé. El a bisa: “Tur obra cu nan ta haci, nan ta haci pa hende mira.” I el a duna ehempel, bisando:
“Nan ta hancha cahita conteniendo texto bíblico cu nan ta bisti como contra.” Tal cahita basta chikito, cu nan a bisti riba nan frenta of braza, a contene cuater parti dje Ley: Exodo 13:1-10, 11-16; i Deuteronomio 6:4-9; 11:13-21. Pero, fariseo a aumenta e tamaño dje cahita pa duna impresion di cu nan tabata celoso pe Ley.
Jesús a sigi bisa cu nan “a engrandece franja di nan bistí.” Den Número 15:38-40 israelita tabata mandá pa traha franja pa nan bistí, pero fariseo a traha nan franja mas grandi cu tur otro hende. Nan a haci tur cos pa hende mira! Jesús a bisa cu “nan ta gusta lugar mas prominente.”
Tristemente, su mes disípelnan a ser afectá pa tal deseo pa prominencia. P’sei el a conseha: “Ma boso, no sea yamá Rabí, pasobra un so ta boso maestro, mientras cu boso tur ta ruman. Además, no yama ningun hende boso tata riba tera, pasobra un so ta boso Tata, Esun celestial. Ni no ser yamá ‘lider,’ pasobra un so ta boso Lider, Cristo.” Disípel tin cu líbranan dje deseo di ser número uno! Jesús a conseha: “Esun mas grandi den boso mester ta boso sirbidor.”
Anto el a declara un serie di calamidad pa scriba i fariseo, yamando nan hipócrita bez tras bez. El a bisa cu “nan ta cera e reino di cielo dilanti hende,” i “nan ta esnan cu ta devora cas di biuda i pa pretexto ta haci oracion largu.”
Jesús a bisa, “Ai di boso, guía ciegu.” El a condena e falta di aprecio spiritual di parti di fariseo, kedando bisto den distincion caprichoso cu nan a haci. Por ehempel, nan a bisa, ‘No ta nada si hende ta hura pe tempel, pero hende ta bao di obligacion si nan ta hura pe oro dje tempel.’ Door di duna mas énfasis ne oro dje tempel cu ne balor spiritual dje lugar di adora, nan a revela cu nan tabata ciegu moralmente.
Anto, mescos cu el a haci na antes, Jesús a condena fariseo pa nan negligencia di “asunto mas importante dje Ley, es decir, husticia i misericordia i fieldad” mientras cu nan a presta mashá atencion na pagamento di diez porciento, of décimo parti, di yerba insignificante.
Jesús a yama fariseo “guía ciegu, cu ta sefta muskita pero ta guli camel!” Nan a sefta muskita for di nan biña no simplemente pa motibo cu e tabata un insecto sino pa motivo cu e tabata impuro ceremonialmente. Pero, nan pasamento por halto di asunto mas importante dje Ley tabata comparabel cu gulimento di camel cu també tabata un bestia ceremonialmente impuro. Mateo 22:41–23:24; Marco 12:35-40; Lucas 20:41-47; Levítico 11:4, 21-24.
▪ Pakico fariseo a keda ketu ora Jesús a púntranan tocante loke David a bisa den Salmo 110?
▪ Pakico fariseo a engrandece nan cahita cu a contene texto bíblico i a engrandece franja di nan bistí?
▪ Cua conseho Jesús a duna su disípelnan?
▪ Fariseo a haci cua distincion caprichoso, i con Jesús a condenánan pa nan negligencia di asuntonan mas importante?
-
-
Su ministerio den e tempel completáE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 110
Su ministerio den e tempel completá
JESÚS a presenta pe último bez den e tempel. Realmente, e tabata concluyendo su ministerio público riba tera promé cu e último suceso di su huzgamento i ehecucion, locual a yega tres dia despues. Awor el a sigi castiga scriba i fariseo.
Tres bez mas el a grita: “Ai di boso, scriba i fariseo, hipócrita!” Primeramente, el a proclama calamidad pa nan pasobra nan a “haci copi i tayó limpi pafó, pero padén nan ta yen di plunder i golosidad.” Pues, el a conseha: “Promé, haci e copi i tayó limpi padén, pa nan pafó també keda limpi.”
Anto el a declara calamidad pa scriba i fariseo pasobra nan a haci esfuerzo pa sconde nan putrimento padén cu nan aparencia di piedad. El a bisa: “Boso ta parce graf blanchá, cu pafó en berdad ta parce bonita pero padén ta yen di wesu di hende morto i di tur sorto di sushidad.”
Pa caba, nan hipocresía a sali na cla pasobra nan a keda dispuesto di traha graf pe profetanan i dórnanan pa hala atencion na nan mes obra di caridad. Sin embargo, manera Jesús a revela, nan tabata “yiu di esnan cu a asesina e profetanan.” Realmente, ken cu a risca denunciá nan hipocresía tabata den peliger!
Sigiendo, Jesús a saca su palabra di mas fuerte di denunciacion. El a bisa: “Colebra, yiu di cascabel, con boso por hui dje huicio di Gehena?” Gehena tabata e rooi cu nan a usa como e lugar di kima sushi di Jerusalem. Pues, Jesús a bisa cu pa nan sigimento di nan mal camina, scriba i fariseo lo sufri destruccion eterno.
Jesús a bisa tocante esnan cu el a manda como representante di dje: “Algun di nan boso lo mata i claba na estaca, i algun di nan boso lo zuta den boso sinagoga i persigi di un stad pa otro; pa bini riba boso tur e sanger husto bashá riba tera, desde e sanger di husto Abel te ne sanger di Zacarías yiu di Baraquías [yamá Jehoiadá den Segunda Crónica], cu boso a mata entre e santuario i altar. En berdad mi ta bisa boso, Tur e cosnan ei lo bini riba e generacion aki.”
Door cu Zacarías a castiga lider di Israel, “nan a conspira contra dje i a piedré cu piedra bao di mandamento dje rey den e curá dje cas di Jehova.” Pero, manera Jesús a profetiza, Israel a paga pa tur sanger husto dramá asina. Nan a paga 37 aña despues, na aña 70 EC, ora ehército romano a destrui Jerusalem i mas cu un miyón hudío a perece.
Ora Jesús a considera tal situacion spantoso, el a keda afligí. El a proclama una bez mas: “Jerusalem, Jerusalem, cuanto bez mi kier a hunta bo yiunan hunto, manera galiña ta hunta su puítonan bao di su hala! Pero, boso no tabata kier. Mira! boso cas ta keda bandoná.”
Anto Jesús a conclui: “Boso lo ni mirámi di ningun manera djawor padilanti te cu boso bisa, ‘Bendito ta esun cu ta bini den e nomber di Jehova!’” E dia ei lo ser ne presencia di Cristo ora e bini cu su Reino celestial i hende lo miré cu wowo di fe.
Awor Jesús a bai na un lugar unda e por a mira caha di placa dje tempel i e multitud di hende tirando placa den nan. Hende ricu a tira hopi cen. Pero, e ora ei un biuda pober a pasa i a tira dos cen chikito di mashá poco balor.
Yamando su disípelnan cerca dje, Jesús a bisa: “En berdad mi ta bisa boso cu e biuda pober a tira mas cu tur esnan cu a tira placa den e caha.” Nan mester a puntra con esei por ta. Pues, Jesús a splica: “Nan tur a tira di nan abundancia, pero é, den su necesidad, a tira tur di loke e tabatin pa biba.” Despues di a bisa esei, Jesús a sali for dje tempel pe último bez.
Admirando e tamaño i boniteza dje tempel, su disípelnan a sclama: “Maestro, mira! Ki clase di piedra i ki clase di edificio!” En berdad, segun informe tabatin piedra mas cu 10 meter largu, mas cu 4.5 meter hanchu, i mas cu 3 meter haltu!
Jesús a contesta: “Boso ta mira edificio grandi ei? Di ningun manera piedra lo ser lagá riba piedra aki i no ser tirá abao.”
Despues di a bisa esei, Jesús i su apóstolnan a cruza e rooi di Cedrón i a subi e Ceru di Olijfi. Djei nan por a haya un bista di halto dje tempel magnífico. Mateo 23:25–24:3; Marco 12:41–13:3; Lucas 21:1-6; 2 Crónica 24:20-22.
▪ Kico Jesús a haci durante su bishita final ne tempel?
▪ Di ki manera hipocresía di scriba i fariseo a sali na cla?
▪ Kico kier men e “huicio di Gehena”?
▪ Pakico Jesús a bisa cu e biuda a contribui mas cu hende ricu?
-
-
E siñal dje último diananE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 111
E siñal dje último dianan
TABATA diamars atardi caba. Ora Jesús a sinta riba Ceru di Olijfi, cu un bista dje tempel mas abao, Pedro, Andrés, Santiago, i Juan a yega cerca dje privadamente. Nan tabata interesá den e tempel, siendo cu Jesús a caba di profetiza cu piedra lo no ta lagá riba piedra den dje.
Pero, aparentemente nan tabata pensa di asta mas cos ora nan a yega cerca Jesús. Un poco siman promé, el a papia tocante su “presencia,” durante cua tempo e “Yiu di hende lo ser revelá.” I na un ocasion mas promé, el a bísanan tocante e “conclusion dje sistema di cosnan.” Pues, e apóstolnan tabata mashá curioso.
Nan a pidi: “Bísanos, na ki tempo lo tin e cosnan ei [resultando den e destruccion di Jerusalem i dje tempel], i ki siñal lo tin di bo presencia i dje conclusion dje sistema di cosnan?” En efecto, nan a puntra tres cos. Promé, nan tabata kier sa tocante e fin di Jerusalem i di su tempel, anto tocante e presencia di Jesús den poder di Reino, i finalmente tocante e fin di henter e sistema di cosnan.
Den su contesta largu, Jesús a contesta tur tres parti dje pregunta. El a duna siñal cu a identifica na ki tempo e sistema hudío lo termina; pero el a duna mas. El a duna també un siñal cu por alertá disípel di dje di futuro di manera cu nan por sa cu nan ta biba durante su presencia i cerca e fin di henter e sistema di cosnan.
Como añanan a pasa, e apóstolnan a mira cumplimento dje profecía di Jesús. Sí, net e cosnan cu el a profetiza a cuminza sosode den nan tempo. Pues, hende cristian cu tabata na bida 37 aña despues, na aña 70 EC, no tabata sin conocimento dje destruccion dje sistema hudío cu su tempel.
Sin embargo, e presencia di Cristo i dje conclusion dje sistema di cosnan no a sosode na aña 70 EC. Su presencia den poder di Reino a sosode hopi tempo despues. Pero, na ki tempo? Un consideracion dje profecía di Jesús ta revela esei.
Jesús a profetiza di cu lo tin “gera i informe di gera.”“Nacion lo lanta contra nacion,” segun ele, i lo tin scarcidad di cuminda, temblor, i pest. Hende lo odia i mata disípel di dje. Profeta falso lo lamanta i gaña hopi hende. Maldad lo aumenta, i e amor dje mayor parti lo fria. Ne mesun tempo, e bon nobo di Reino di Dios lo ser predicá como testimonio pa tur nacion.
Aunque e profecía di Jesús tabatin un cumplimento limitá promé cu e destruccion di Jerusalem na aña 70 EC, e cumplimento mayor di dje ta sosode durante su presencia i e conclusion dje sistema di cosnan. Un repaso cuidadoso di sosodimento di mundo desde 1914 ta mustra cu e profecía importante di Jesús ta haya su cumplimento mayor desde 1914.
Un otro parti dje siñal cu Jesús a duna ta e presentacion dje “cos repugnante cu ta causa desolacion.” Na aña 66 EC e cos repugnante a presenta den e forma di “campamento di ehército” di Roma cu a rondoná Jerusalem i a coba bao di muraya dje tempel. E “cos repugnante” a para unda e no mag.
Den e cumplimento mayor dje siñal, e cos repugnante ta e Liga di Nacion i su sucesor, Naciones Unidas. Cristiandad ta mira tal organizacion pa paz di mundo como un sustituto pe Reino di Dios. Ki repugnante! P’sei, cu tempo poder político asociá cu NU lo bira contra cristiandad (cu Jerusalem a simboliza) i lo desolé.
P’sei Jesús a profetiza: “Lo tin un tribulacion grandi tal como no a sosode, desde e principio di mundo te awor, no, ni lo no sosode atrobé.” Aunque e destruccion di Jerusalem na aña 70 EC en berdad tabata un tribulacion grandi, ora, segun informe, mas cu un miyón hende tabata matá, e no tabata un tribulacion mas grandi cu e diluvio mundial dje dia di Noé. Pues, e cumplimento mayor dje parti ei dje profecía di Jesús tin cu ser cumplí ainda.
Confianza Durante e Último Dianan
Ora diamars, 11 di Nisán, tabata cerca di pasa, Jesús a sigi su splicacion na su apóstolnan tocante e siñal di su presencia cu poder di Reino i dje fin dje sistema di cosnan. El a advertínan tocante sigimento tras di Cristo falso. El a bisa cu esfuerzo lo ser hací pa “gaña, si ta posibel, asta e scogínan.” Pero, manera águila cu ta mira leu, e scogínan lo reuní unda nan ta haya e berdadero alimento spiritual, esta, cu e berdadero Cristo na su presencia invisibel. Nan lo no ser gañá ni lo no reuni hunto cu un Cristo falso.
Cristo falso por haci solamente un presentacion visibel. Na contraste, e presencia di Jesús ta invisibel. Esei lo sosode durante un tempo mashá spantoso di historia humano, manera Jesús a bisa: “E solo lo bira scur, i e luna lo no saca su luz.” Sí, esei lo ser e tempo di mas scur di existencia di humanidad. Esei lo ser como si e solo ta bira scur durante e dia, i como si luna no ta saca su claridad den anochi.
Jesús a sigi: “Poder di cielo lo ser sagudí.” Asina el a indica cu cielo fisical lo haya un aparencia spantoso. Cielo no ta keda simplemente e lugar di páhara, sino lo yena cu avion di gera, raket, i vehículo di espacio. E miedu i violencia lo surpasá cualkier cos cu hende a experimenta den historia humano di antes.
Como resultado, segun Jesús, lo tin “ansha dje nacionan, sin conoce e salida debí na sonido di lamá i su trublamento, mientras cu hende ta desmaya di miedu i di anticipacion di loke ta bini riba e tera habitá.” Realmente, tal tempo di mas scur di existencia humano lo resulta den e tempo cu, segun Jesús, “e siñal dje Yiu di hende lo presenta den cielo, anto tur tribu dje tera lo bati nan mes den lamentacion.”
Pero, tur hende lo no lamenta ora ‘e Yiu di hende ta bini cu poder’ pa destrui e mal sistema di cosnan aki. E “scogínan,” e 144.000 cu lo participa cu Cristo den su Reino celestial, lo no lamenta, ni nan compañénan tampoco, esnan cu Jesús a yama na antes su “otro carnénan.” Aunque nan ta biba durante e tempo di mas scur di historia humano, nan ta acepta e animacion di Jesús: “Ora e cosnan ei ta cuminza sosode, stret boso curpa i hiza boso cabez, pasobra boso liberacion ta yega cerca.”
Afin cu su disípelnan cu ta biba durante e último dianan por determina ki cerca e fin tá, Jesús a conta un comparacion: “Ripara e palu di figu i tur otro palu: Ora nan saca taki caba, mirando esei, ya boso sa cu awor e tempo di fruta ta cerca. Dje manera ei boso també, ora boso ta mira e cosnan ei sosode, boso sa cu e reino di Dios ta cerca. En berdad mi ta bisa boso, E generacion ei lo no pasa di ningun manera te cu tur cos ta sosode.”
Pues, ora su disípelnan ta mira cumplimento dje cantidad di rasgo dje siñal, nan tin cu sa cu e fin dje sistema di cosnan ta cerca i cu e Reino di Dios pronto lo elimina tur maldad. Realmente, e fin lo yega durante e bida di hende cu ta mira e cumplimento di tur loke Jesús a profetiza! Dunando conseho ne disípelnan cu lo ta na bida durante e último dianan importante, Jesús a bisa:
“Presta atencion na boso mes pa boso curazón nunca bira cargá debí na comimento di mas ni na bebimento di mas ni na ansiedad di bida, i di ripiente e dia ei ta riba boso instantáneamente manera laz. Pasobra esei lo yega riba tur hende cu ta biba riba e cara di tur e tera. Keda lantá, anto, tur ora haciendo súplica pa boso logra scapa tur loke ta destiná di sosode, i para dilanti dje Yiu di hende.”
Birgen Sabí i Bobo
Jesús tabata contestá e pregunta di su apóstolnan tocante su presencia cu poder di Reino. Awor el a duna mas rasgo dje siñal den tres comparacion, of ilustracion.
Hende cu ta biba durante su presencia por mira cumplimento di cada comparacion. El a introduci e promé cu e sigiente palabra: “Anto e reino di cielo lo bira manera diez birgen cu a coge nan lampi i a sali pa contra cu e bruidegom. Cinco di nan tabata bobo, i cinco tabata prudente.”
Cu e expresion “e reino di cielo lo bira manera diez birgen,” Jesús no kier men cu mitá di esnan cu ta hereda e Reino celestial ta hende bobo i mitá ta prudente! No, sino el a nifica cu en relacion cu e Reino di cielo, tin un rasgo cu ta asina aki of asina ei, of cu asunto en relacion cu e Reino lo ser manera tal i tal cos.
E diez birgen ta simboliza tur hende cristian cu ta candidato of cu ta bisa cu nan ta candidato pe Reino di cielo. Tabata na Pentecoste di aña 33 EC cu e congregacion cristian tabata comprometí den matrimonio cu e Bruidegom Jesucristo, resusitá i glorificá. Pero e matrimonio tabatin cu tuma lugar den cielo na un tempo no especificá den e futuro.
Den e comparacion, e diez birgen a sali afin di recibi e bruidegom i participa den e procesion matrimonial. Ora e Bruidegom ta yega, nan ta luza e camina dje procesion cu nan lampi, i asina onré mientras cu e ta hiba su bruid ne cas prepará pele. Sin embargo, Jesús a splica: “Birgen bobo a hiba nan lampi pero no a hiba azeta cu nan, mientras cu birgen prudente a hiba azeta den nan boter cu nan lampi. Durante cu e bruidegom tabata tarda, nan tur a cabesha i a pega soño.”
E tardamento largu dje bruidegom ta indica cu e presencia di Cristo como Rey reinante lo ser den e futuro lehano. Por fin el a yega na su trono na aña 1914. Durante e anochi largu promé cu esei, tur birgen a pega soño. Pero nan no ta ser condená pa esei. E condenacion di birgen bobo ta pa motibo cu nan no tin azeta den nan boter. Jesús a splica con tur birgen a lanta promé cu e bruidegom a yega: “Net meianochi a sali un grito, ‘Atá e bruidegom! Sali pa contra cuné.’ Anto tur birgen a lanta i a prepara nan lampi. Esnan bobo a bisa esnan prudente, ‘Dunános algun di boso azeta, pasobra nos lampi ta cla pa paga.’ Esnan prudente a contesta cu e palabra, ‘Kizás lo no tin basta pa nos i pa boso. Mas bien, boso bai cerca hende cu ta bende i cumpra pa boso mes.’”
E azeta a simboliza loke ta mantene cristian berdadero briyante como iluminador. Esei ta e Palabra inspirá di Dios, di locual hende cristian tin cu mantene un gara firme, hunto cu e spiritu santo, cu ta yúdanan comprende e palabra. Azeta spiritual ta capacita birgen prudente pa luza e camina pa recibi e bruidegom durante e procesion ne fiesta di matrimonio. Pero e grupo di birgen bobo no tin den nan mes, den nan boter, tal azeta spiritual. Pues, Jesús a splica loke ta pasa:
“Mientras cu [birgen bobo] a bai pa cumpra [azeta], e bruidegom a yega, i birgen cu tabata cla a drenta cuné pe fiesta di matrimonio; i e porta a cera. Despues, e otro birgenan també a bini, bisando, ‘Señor, habri pa nos!’ Contestando el a bisa, ‘Mi ta bisa boso e berdad, mi no conoce boso.’”
Despues cu Cristo a yega den su Reino celestial, e grupo di birgen prudente di berdadero cristian ungí a lanta na nan privilegio di ilumina e mundo scur aki pe alabanza dje Bruidegom cu a bolbe. Pero, hende cu birgen bobo a simbolizá no tabata prepará pa duna alabanza pe recepcion. Pues, ora e tempo a yega, Cristo no ta habri e porta pa nan pe fiesta di matrimonio den cielo. E ta láganan afó den e scuridad dje anochi di mas scur di mundo, pa perece cu tur otro hacidor di maldad. Jesús a conclui: “P’sei, sigi vigila, pasobra boso no conoce ni e dia ni e ora.”
E Comparacion di Talento
Jesús a sigi su conbersacion cu su apóstolnan riba e Ceru di Olijfi, contando nan un otro comparacion, e segundo di un serie di tres. Algun dia promé, ora e tabata den Jericó, el a conta e comparacion di mina pa mustra cu e Reino tabata hopi tempo den futuro ainda. Awor, e comparacion cu el a conta, aunque e tabatin varios rasgo similar, a detaya den su cumplimento actividad durante e presencia di Cristo cu poder di Reino. E ta ilustra cu su disípelnan tin cu traha durante cu nan ta riba tera ainda pa aumenta “su pertenencia.”
Jesús a cuminza: “Pasobra [circunstancia en relacion cu e Reino] ta mescos cu ora un homber, cla pa bai den stranhería, a yama esclabo di dje i a confia na nan su pertenencia.” Jesús mes ta e homber cu, promé cu el a bai cielo, a confia na esclabo di dje—su disípelnan cu tabata candidato pe Reino celestial—su pertenencia. Tal pertenencia no ta cosnan material, sino ta representa un cunucu bao di cultivacion den locual el a planta un potencial pa produci mas disípel.
Jesús a confia su pertenencia na su esclabonan un poco tempo promé cu el a subi na cielo. Con el a haci esei? Door di instruínan di sigi traha den e cunucu bao di cultivacion predicando e mensahe di Reino te ne parti mas lehano dje tera. Manera Jesús a bisa: “El a duna na uno cinco talento, na un otro dos, na un otro ainda uno, na cada un segun nan capacidad, i el a bai na stranhería.”
E ocho talento—e pertenencia di Cristo—tabata partí asina segun e capacidad, of posibilidad spiritual, dje esclabonan. Tal esclabo a simboliza clase di disípel. Den e promé siglo, e clase cu a recibi cinco talento aparentemente a inclui e apóstolnan. Jesús a sigi bisa cu esclabo cu a recibi e cinco i e dos talento a redoblánan cu nan predicamento di Reino i nan hacimento di disípel. Sin embargo, e esclabo cu a recibi un talento so a scondé den e tera.
Jesús a sigi: “Despues di un tempo largu e doño dje esclabonan a bini pa regla cuenta cu nan.” No a sosode te cu siglo 20, mas cu 1.900 aña despues, cu Cristo a bolbe pa regla cuenta, pues, esei en berdad tabata “despues di un tempo largu.” Anto Jesús a splica:
“Esun cu a recibi cinco talento a presenta i a trece cinco otro talento, bisando, ‘Doño, bo a confiámi cu cinco talento; mira, mi a gana cinco talento mas.’ Su doño a bisé, ‘Bon hací, esclabo bon i fiel! Bo tabata fiel riba poco cos. Lo mi nombrábo riba hopi cos. Drenta den e gozo di bo doño.’” E sclabo cu a recibi dos talento també a redobla su talento, i el a recibi e mesun encomendacion i recompensa.
Pero, con esclabo fiel asina ta drenta den e gozo di nan Doño? Wel, e gozo di nan Doño, Jesucristo, ta di recibi posesion di Reino ora el a bai den stranhería cerca su Tata den cielo. En cuanto esclabo fiel den e dia djawe, nan tin e gran gozo di ser confiá cu mas responsabilidad di Reino, i ora nan ta termina nan carreda terrenal, nan lo recibi e gozo culminante di ser resusitá ne Reino celestial. Pero, kico dje tercer esclabo?
E sclabo ei a keha: “Doño, mi sa cu bo ta un hende exigente. P’sei, mi a spanta i a bai sconde bo talento den e tera. Atá bo tin loke ta di bo.” E sclabo expresamente a nenga di traha den e cunucu bao di cultivacion predicando i haciendo disípel. P’sei e doño a yamé “malu i floho” i a declara e huicio: “Kita e talento foi dje . . . i tira e sclabo ei cu no ta sirbi pa nada den e scuridad djafó. Ei ta unda lo tin su yoramento i mordimento riba djente.” Hende dje grupo di esclabo malu, ya cu nan ta sacá afó, ta perde tur gozo spiritual.
Esei ta siña un les solem pa tur hende cu ta yama nan mes sigidor di Cristo. Pa nan recibi su encomendacion i recompensa, i evita di ser tirá den scuridad djafó den destruccion finalmente, nan tin cu traha pa aumenta pertenencia di nan Doño celestial, participando cabalmente den e trabao di predica. Bo ta diligente en cuanto esei?
Ora Cristo Ta Yega cu Poder di Reino
Jesús tabata riba Ceru di Olijfi ainda cu su apóstolnan. Contestando nan pregunta tocante un siñal di su presencia i e conclusion dje sistema di cosnan, awor el a conta pa nan e último di un serie di tres comparacion. Jesús a cuminza: “Ora e Yiu di hende ta yega den su gloria, i tur angel cuné, anto lo e sinta riba su trono glorioso.”
Hende no por mira angel den nan gloria celestial. Pues, e yegamento dje Yiu di hende, Jesucristo, cu e angelnan tin cu ser invisibel pa wowo humano. E yegamento a sosode na aña 1914. Pero, pa cua propósito? Jesús a splica: “Tur nacion lo ser reuní dilanti dje, i lo e separa hende un for di otro, mescos cu wardador ta separa carné for di cabrito. I lo e pone e carnénan na su man drechi, pero cabrito na su man robez.”
Detayando loke lo pasa esnan separá ne banda favorito, Jesús a bisa: “Anto e rey lo bisa esnan na su man drechi, ‘Bin, boso cu ta bendicioná di mi Tata, hereda e reino prepará pa boso for di fundamento di mundo.’” Carné den e comparacion lo no reina cu Cristo den cielo sino lo hereda e Reino den e sentido di ser ciudadano terrenal. “Fundamento di mundo” a sosode ora Adam i Eva a produci yiu cu por beneficia dje percuracion di Dios di rescata humanidad.
Pero, pakico carné ta ser poní ne man drechi favorecido dje Rey? E rey a contesta: “Pasobra mi tabatin hamber i boso a dunámi algo pa come; mi tabatin sed i boso a dunámi algo pa bebe. Mi tabata stranhero i boso a recibími hospitalariamente; desnudo, i boso a bistími. Mi a bira malu i boso a atende na mi. Mi tabata den prisón i boso a bishitámi.”
Siendo cu e carnénan ta riba tera, nan kier sa con nan por a haci bon obra asina pa nan Rey celestial. Nan ta puntra: “Señor, ki ora nos a mirábo cu hamber i a alimentábo, of cu sed, i a dunábo algo pa bebe? Ki ora nos a mirábo como stranhero i a recibíbo hospitalariamente, of desnudo, i a bistíbo? Ki ora nos a mirábo malu of den prisón i a bishitábo?”
E Rey a contesta: “En berdad mi ta bisa boso, te ne grado cu boso a hacié pa uno di esnan menor di mi rumanan, boso a hacié pa mi.” E rumanan di Cristo ta e resto riba tera dje 144.000 cu lo reina cuné den cielo. I, segun Jesús, hacimento di bon pa nan, ta mescos cu haci bon pe.
Anto, e Rey a papia cu e cabritonan. “Bai foi mi, boso cu ta maldicioná, ne candela eterno prepará pe Diabel i su angelnan. Pasobra mi tabatin hamber, pero boso no a dunámi nada pa come, i tabatin sed, pero boso no a dunámi nada pa bebe. Mi tabata stranhero, pero boso no a recibími hospitalariamente; desnudo, pero boso no a bistími; malu i den prisón, pero boso no a atende na mi.”
Sin embargo, e cabritonan ta keha: “Señor, ki ora nos a mirábo cu hamber of cu sed of un stranhero of desnudo of malu of den prisón i no a sirbíbo?” Cabrito ta ser huzgá desfavorablemente riba e mesun base cu carné ta ser huzgá favorablemente. “Te ne grado cu boso no a hacié pa un di esnan menor [di mi rumanan],” segun Jesús, “boso no a hacié pa mi.”
Pues, e presencia di Cristo cu poder di Reino, net promé cu e fin dje mal sistema di cosnan aki den e tribulacion grandi, ta un tempo di huicio. Cabrito “lo bai ne cortamento eterno, pero hende husto [e carnénan] na bida eterna.” Mateo 24:2–25:46; 13:40, 49; Marco 13:3-37; Lucas 21:7-36; 19:43, 44; 17:20-30; 2 Timoteo 3:1-5; Revelacion 14:1, 3; Juan 10:16; Revelacion 14:1-3.
▪ Kico a conmove e apóstolnan pa haci e pregunta, pero aparentemente, cua otro cos nan tabatin pensá?
▪ Cua parti dje profecía di Jesús tabata cumplí na aña 70 EC, pero kico no a sosode ne tempo ei?
▪ Na ki tempo e profecía di Jesús tabatin su promé cumplimento, pero na ki tempo e tabatin su cumplimento mayor?
▪ Kico ta e cos repugnante den su promé cumplimento i den su último?
▪ Pakico e tribulacion grandi no tabatin su cumplimento final den e destruccion di Jerusalem?
▪ Cua estado di mundo ta identifica e presencia di Cristo?
▪ Na ki tempo ‘tur tribu di tera lo bati nan mes den lamentacion,’ pero kico sigidor di Cristo lo haci?
▪ Jesús a conta cua comparacion pa yuda disípel futuro di dje distingi ora e fin ta cerca?
▪ Cua conseho Jesús a duna pa disípel di dje cu ta biba durante e último dianan?
▪ E diez birgen a simboliza ken?
▪ Na ki tempo e congregacion cristian tabata comprometí den casamento cu e bruidegom, pero na ki tempo e bruidegom ta yega pa hiba su bruid ne fiesta di matrimonio?
▪ Kico azeta a simboliza, i kico azeta den nan poder a haci posibel pa birgen prudente haci?
▪ Unda e fiesta di matrimonio ta tuma lugar?
▪ Birgen bobo ta perde cua recompensa grandi, i kico ta nan destino?
▪ E comparacion di talento ta siña cua les?
▪ Ken ta e sclabonan, i nan ta ser confiá cu cua pertenencia?
▪ Na ki tempo e doño ta bini pa regla cuenta, i kico e ta haya?
▪ Esclabo fiel ta drenta den cua gozo, i kico ta pasa e tercer esclabo, esun malbado?
▪ Pakico e presencia di Cristo mester ta invisibel, i e ta haci cua trabao ne tempo ei?
▪ Den ki sentido e carnénan ta hereda e Reino?
▪ Na ki tempo “fundamento di mundo” a tuma lugar?
▪ Riba ki base hende ta ser huzgá como carné of como cabrito?
-
-
E último pascu di Jesús a yega cercaE homber mas importante cu hamás a biba
-
-
Capítulo 112
E último pascu di Jesús a yega cerca
ORA diamars, 11 di Nisán, tabata cerca di pasa, Jesús a caba di siña e apóstolnan riba e Ceru di Olijfi. Ki un dia druk i activo e tabata! Awor, kizás ora nan tabata bolbe na Betania pa pasa anochi, el a bisa su apóstolnan: “Boso sa cu aki na dos dia lo sosode e pascu, i e Yiu di hende tin cu ser entregá i clabá ne staca.”
-