NKHANI YOPFUNZIRA 7

Mbazindikirani msolo wa mpingu

‘Khrisitu ndiye msolo wa mpingu, pakuti iye ni Mpulumusi wa thupi.’—AEF. 5:23.

NYIMBO NA. 137 Akazi Achikhristu Okhulupirika

VOMWE TIPFUNZIREa

1. Ndawa chani banja ya Yahova ni yobverana?

TICHAKONDWA kukhala m’banja ya Yahova. Ndawa chani banja yathu ni ya ntendere na yobverana? Chinthu chibodzi nchakuti tose tichalemekeza wale womwe Yahova adawaikha pa udindo. Tikambazindikira womwe ankutsogolera pakati pathu, tichakhala wobverana maninge.

2. Ko tikambirane mibvunzo yaponi mu nkhani ino?

² Mu nkhani ino, tikambirane momwe tingagonjerere wale womwe ankutsogolera mumpingu. Tikambirane soti midawiro ya mibvunzo aya: Ko alongo anaudindo uponi? Ko ni shuwadi kuti m’bale aliyese ni msolo wa mulongo aliyese? Ko udindo wa akulu ni wolingana na wa misolo ya banja? Chakuyamba, naboni tikambirane momwe tingambawonere alongo.

KO TIMBAWAWONE TANI ALONGO?

3. Nchani chingatithandize kuti timbatembeje maninge pa basa yomwe alongo wathu ankuchita?

³ Tichatembeja alongo wathu womwe ankusamalira mabanja yawo mwakhama, kulalikira ntontholo wabwino na kuthandiza anango mu mpingu. Ndipo ulemu wathu kwa iwo ungakule tikaganizira momwe Yahova na Yesu achawawonera. Tiphindule soti pakuwona momwe Paulo angachitira vinthu na akazi.

4. Ko Baibolo inkuwonesa tani kuti Yahova achalemekeza akazi na amuna?

⁴ Baibolo ichawonesa kuti Yahova achalemekeza akazi na amuna. Mwakulinganiza, tikabwerera munthawe yakale, Yahova adapereka mzimu wake wakuchena kwa akazi na amuna kuti ambakwanise kuchita vodabwisa na kuyankhula muviseweredwe vizinji. (Mac. 2:1-4, 15-18) Akazi na amuna wose adadzozewa na mzimu wakuchena kuti akatumikire ninge mafumu na Khrisitu. (Agal. 3:26-29) Akazi na amuna wose adzatambire moyo wosapera padziko yapasi. (Chiv. 7:9, 10, 13-15) Ndipo akazi na amuna adapasiwa basa yolalikira ntontholo wabwino. (Mat. 28:19, 20) Bukhu ya Machitidwe ichasimba va mulongo munango dzina yake Purisikila, yemwe pabodzi na mwamuna wake Akula, adathandiza Apolo kuti ambapfunzise choonadi munjira yoyenerera.—Mac. 18:24-26.

5. Ko lemba ya Luka 10:38, 39, 42 inkuwonesa tani kuti Yesu angalemekeza akazi?

⁵ Yesu angalemekeza akazi. Iye ambatewedzalini miyambo ya Afarisi, womwe angawona kuti akazi alibe na basa ndipo alibe ufulu wofotokozako maganizo yawo pagulu. Ndipo Malemba yakambalewengewa, akazi enze alibe ufulu wothirira ndemanga. Koma Yesu ambacheza nkhani zauzimu na akazi pabodzi na amuna.b (Lewengani Luka 10:38, 39, 42.) Mpakana iye ambawatenga akazi mwawa pakulalikira muyi na muyi. (Luka 8:1-3) Ndipo Yesu adapasa mwayi akazi kuti akadziwise atumi vakuti iye wamukisiwa.—Yoh. 20:16-18.

6. Ko Paulo adawonesa tani kuti ambalemekeza akazi?

⁶ Mtumi Paulo adakumbusa Timoteyo kuti ambalemekeze akazi. Paulo adamuuza kuti ambawone ‘akazi wachikulire ninge amayi wake’ ndipo ambawone ‘atsikana ninge azilongosi wake.’ (1 Tim. 5:1, 2) Paulo adathandiza Timoteyo kuti akhale Mkhrisitu wolimba, koma iye ambadziwa kuti wanthu womwe adayamba kumupfunzisa ‘malemba yopatulika’ ni amayi na ambuya wake. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Paulo adatumizira moni akazi mwa kuchita kutomoleratu madzina mu kalata yake yoyenda kwa Aroma. Sikuti iye adondodziwa chabe basa zomwe angachita, koma ambawatembeja ndawa ya basa yawo.—Aro. 16:1-4, 6, 12; Afil. 4:3.

7. Ni mibvunzo yaponi yati tikambirane?

⁷ Ninge momwe ndime zakudzulu zinkuwonesera, palibe lemba yomwe ichawonesa kuti abale ni wapadzulu kuposha alongo. Alongo wathu wapamoyo achathandiza maninge mumpingu, ndipo kazinji-kazinji akulu achathemba alongo pokhazikisa ntendere mumpingu. Koma naboni tidziwe midawiro ya mibvunzo aya: Ndawa chani Yahova achada kuti pa vochitika vinango alongo ambavale chakumsolo? Pakuti abale wokha ndiwo achasaluliwa kukhala akulu na atumiki wothandiza, vimwevi vinkuthandauza kuti m’bale aliyese ni msolo wa mulongo aliyese mu mpingu?

KO M’BALE ALIYESE NI MSOLO WA MULONGO ALIYESE?

Yesu alikhale pampando wachifumu kudzulu ndipo ulemerero wogaka wa Yahova unkumuvunika. M’nyantsi mwake munkuwoneka wanthu ali pa misonkhano ya Mpingu, pa pfunziro ya banja na mulongo ankupfunzira payekha. Vochitika mwevi vinkubwerezewa mu ndime 8 na 11-14.

8. Mwakubverana na Aefeso 5:23, ko m’bale aliyese ni msolo wa mulongo aliyese? Fotokozani.

⁸ M’dawiro wachigwato ni wakuti neye. Sikuti m’bale angakhale msolo wa alongo wose mumpingu, koma Yesu ndiye msolo. (Lewengani Aefeso 5:23.) Pabanja, mwamuna ndiye anaudindo ukulu kuposha nkazi wake. Mwana mwamuna akabatiziwa, sikuti ni msolo wa amayi wake. (Aef. 6:1, 2) Mumpingu, akulu udindo wawo unamalire kwa abale na alongo. (1 Ates. 5:12; Aheb. 13:17) Nkazi wosalowolewa yemwe ankukhalalini pabodzi na azibereki wake, achapitiriza basi kulemekeza azibereki wake na akulu. Koma ninga mwamuna aliyese mu mpingu, msolo wawo ni Yesu basi.

Mulongo ankupfunzira payekha. — Womwe alirini pabanja ndipo ankukhalalini pabodzi na azibereki, msolo wawo ni Yesu (Onani ndime 8)

9. Ndawa chani pa vochitika vinango alongo achadekana kuvala chakumsolo?

⁹ Vimwevi ni vobveka, koma Yahova achasalula amuna kuti atsogolere, apfunzise na kubusa mumpingu, ndipo iye achaperekakolini maudindo mwaya kwa akazi. (1 Tim. 2:12) Ndawa chani? Chifukwa chibodzi nchakuti Yahova adasalula Yesu ninge msolo wa mwamuna kuti vinthu vipitirize kufamba mwadongosolo mumpingu. Ndipo peno pa chochitika chinango mulongo ankusamalira udindo womwe umbafunika kuchitiwa na m’bale, Yahova achada kuti iye ambavale chakumsolo.c (1 Akor. 11:4-7) Yahova achada kuti alongo ambachite vimwevi osati kuti alibe na basa, koma ni njira yowonesera ulemu pa dongosolo yomwe Yahova adaiyikha. Tikanamaganizo mwaya mumsolo, naboni tidawire mbvunzo uyu: Ko udindo wa msolo wa banja na wa akulu ni ukulu tani?

Ni nthawe iponi yomwe mulongo achadekana kuvala chakumsolo?

Kuti mulongo adziwe peno ni vodikana kuti avale chakumsolo panango neye, achadekana kudzibvunza mibvunzo yatatu aya:

1. Ko basa mweyi ni yodekana kuchitiwa na mulongo? Ninge kupemphera pagulu na kuchitisa pfunziro ya Baibolo pomwe pali m’bale wobatizika.—1 Akor. 11:4, 5.
2. Podiya kuti palibe m’bale wobatizika, ko basa mweyi ingadekana kuchitiwa na m’bale wobatizika?—1 Tim. 2:11, 12; Aheb. 13:17.
3. Peno mulongo ni wolowolewa mwamuna wake alipo, ko angachite pemphero pagulu panango kuchitisa pfunziro ya Baibolo?—1 Akor. 11:3.

Peno m’dawiro wa mibvunzo mwaya ni wakuti inde, mulongo achadekana kuvala chakumsolo. Koma peno m’dawiro wa mibvunzo mwaya ni wakuti neye, mulongo achadekanalini kuvala chakumsolo.e

MAUDINDO YA MISOLO YA BANJA NA YA AKULU

10. Ndawa chani nkulu nthawe zinango angafune kuikha malamulo mumpingu?

¹⁰ Akulu achakonda Khrisitu komasoti achakonda ‘nkhosa,’ zomwe Yahova na Yesu adawapasa kuti azisamalire. (Yoh. 21:15-17) Pakuti nkulu aliyese anabasa zizinji, angambakumbuke kuti ni msolo wa mpingu. Iye angambaganize kuti, pakuti msolo wa banja anaudindo woikha malamulo pabanja yake, ndiye kuti nkulumbo angaikhe malamulo yanango mumpingu kuti ateteze nkhosa za Mulungu. Ndipo abale na alongo anango angambalimbikise akulu kuchita vimwevi mwa kuwakumbira kuti ambawasalulire vinthu. Koma ko msolo wa banja na akulu mumpingu anaudindo wolingana?

Nkulu ankukamba nkhani m’misonkhano ya mpingu. — Akulu achasamalira mpingu pa vosowa vauzimu nakuti umbabve kuti uchakondewa. Yahova adapasa akulu udindo wa kuwonesesa kuti mpingu ni wakuchena (Onani ndime 11-12)

11. Ko maudindo ya msolo wa banja ni yolingana tani na ya akulu?

¹¹ Mtumi Paulo adafotokoza kuti paliko kubverana pakati pa udindo wa msolo wa banja na wa akulu mu mpingu. (1 Tim. 3:4, 5) Mwakulinganiza, Yahova achada kuti wanthu wapabanja ambabvere msolo wa banja. (Akol. 3:20) Ndipo iye achada kuti akulu wa mumpingu ambabverewembo. Yahova achadikhira kuti misolo ya banja na akulu asamalire bwino moyo wauzimu wa mabanja. Iwo achadekana kutsimikizira kuti womwe ankusamalira akudzibva kuti achakondewa. Ninge misolo yabwino ya banja, akulu achasamalira womwe achadekana chithandizo panthawe yoshupa. (Yak. 2:15-17) Kuyingizira mwapa, Yahova achadikhira kuti akulu na misolo ya banja ambatewedze malangizo yake, ndipo osati ‘ambapitirire vonembewa’ m’Baibolo.—1 Akor. 4:6.

M’bale ankuchitisa pfunziro ya banja. — Misolo ya banja yadapasiwa udindo na Yahova wakutsogolera mabanja yawo. Akalibe wasalula chilichose, msolo wa banja wachikondi achabvunza nkazi wake (Onani ndime 13)

12-13. Ninga mwavinkuwonesera pa Aroma 7:2, ko udindo wa msolo wa banja na akulu ni wosiyana tani?

¹² Podiya viritene, pali kusiyana kukulu pakati pa udindo wa nkulu na udindo wa msolo wa banja. Mwakulinganiza, Yahova adaikha akulu kuti ambaphate basa ninge woweruza, ndipo adawapasa pomwe udindo wochosa mumpingu wale womwe achadalini kulapa mochokera pasi pa moyo.—1 Akor. 5:11-13.

¹³ Yahova adapasa misolo ya banja udindo womwe akulu alibe. Mwakulinganiza, msolo wa banja ni wobvumizika kuikha malamulo yomwe yachadekana kutewedzewa pamuyi pake. (Lewengani Aroma 7:2.) Komasoti, ni msolo wa banja womwe uchadekana kusalula kuti ni nthawe yanyi yomwe mwana achadekana kufika pamuyi. Anaudindo wolangiza mwana wake peno ankubveralini. (Aef. 6:1) Koma podiya viriteno, msolo wabanja wachikondi achabvunza nkazi wake akanati kuikha malamulo pamuyi. Kuposha vose, iwo ni ‘thupi ibodzi.’d—Mat. 19:6.

LEMEKEZANI KHRISITU YEMWE NI MSOLO WA MPINGU

Yesu alikhale pampando wachifumu kudzulu ndipo ulemerero wogaka wa Yahova unkumuvunika. — Yesu, pakutewedza malangizo yochoka kwa Yahova, achapereka malangizo kumpingu wachikhrisitu (Onani ndime 14)

14. (a) Mobverana na vomwe vikunenewa pa Maliko 10:45, ndawa chani venze vodekana kuti Yahova asalule Yesu kukhala msolo wampingu? (b) Ko Bungwe Yotonga inaudindo uponi? (Onani bokosi yakuti: “Udindo wa Bungwe Yotonga.”)

¹⁴ Pakupereka dipo, Yahova adagula moyo wa aliyese mumpingu na wanthu wose padziko yapasi. (Lewengani Maliko 10:45; Mac. 20:28; 1 Akor. 15:21, 22) Ndipo venze vodekana kusalula Yesu yemwe adapereka moyo wake ninge dipo kuti akhale msolo wa mpingu. Msolo wathu Yesu, anaudindo wa kuikha malamulo ya momwe tingachitire vinthu patekha, m’mabanja komasoti mumpingu. (Agal. 6:2) Koma Yesu achachita vizinji osati kundoikha malamulo kokha. Iye achasamalira mwachikondi aliyese wa ise.—Aef. 5:29.

Udindo wa Bungwe Yotonga

Abale wa m’Bungwe Yotonga achatongalini chikhulupiriro cha abale na alongo wawo. (2 Akor. 1:24) Iwo achakumbukira kuti Yesu Khrisitu ndiye msolo wa mpingu, ndipo achabverana maninge na vomwe iye adauza opfunzira wake kuti: ‘Mose ndimwe abale.’ (Mat. 23:8) Koma pabodzi-bodzi apo, achakonda maninge abale na alongo wawo na kuwasamalira pa vosowa vawo. Mwakutsogolerewa na msolo wa mpingu Yesu Khrisitu, abale wa m’Bungwe Yotonga achapereka malangizo yothandiza gulu ya Yahova padziko yose. Iwo achaikha abale wa m’Makomiti ya nthambi na wonyang’anira madera. (Aef. 4:7-13) Nawombo wonyang’anira madera achaikha akulu m’mipingu. (Mac. 14:23; Tito 1:5) Bungwe Yotonga ichatengera siriyasi udindo womwe inayo wopereka chakudya chauzimu na malangizo ya m’Mawu ya Mulungu. Bungwe Yotonga ichakonza makalata, malangizo, mabukhu, mapologalama ya JW Broadcasting^®, mashikola, misonkhano yachigawo na yadera. (Mac. 15:22-35) Komasoti kukachitika matsoka yachilengedwe, Bungwe Yotonga ndawa ya kukonda abale na alongo, ichapereka chithandizo chodekana.f

15-16. Ko mwapfunzira chani pa ndemanga za mulongo Marley na m’bale Benjamin?

¹⁵ Alongo achawonesa kuti achalemekeza Khrisitu pakutewedza malangizo yomwe iye achapereka pakuphatisira basa amuna womwe iye wasalula kuti ambawasamalire. Mulongo Marley wa ku Estados Unidos adafotokoza momwe alongo azinji achawonera womwe achatsogolera. Adati: ‘Nichakhutira na mbali yangu ninge nkazi komasoti mulongo mumpingu. Nthawe zose nichayesesa kulemekeza dongosolo yokhala na msolo yomwe Yahova adaiyikha. Ndipo mwamuna wangu na abale kumpingu ndiwo anithandiza kuti nimbawone tene vinthu ndawa iwo achanilemekeza na kunitembeja pa basa yomwe ninkuchita.’

¹⁶ Abale achawonesa kuti ankubvesa makonzedwe yokhala na msolo mwa kulemekeza alongo. M’bale Benjamin wa ku Inglaterra adati: ‘Nidapfunzira vizinji na ndemanga za alongo m’misonkhano, ninge munjira yomwe ningambapfunzirire komasoti mwanigambalalikirire mofika pamoyo. Ninkuwona kuti iwo ankuphata basa yodekana.’

17. Ndawa chani tichadekana kulemekeza dongosolo ya msolo?

¹⁷ Vikakhala kuti wose mumpingu, amuna, akazi, misolo ya banja na akulu ankubvesa dongosolo ya kukhala na msolo, mpingu wose uchakhala pantendere. Kuposha vose, vichabweresa ulemelero kwa Ababa wathu wakudzulu Yahova.—Sal. 150:6.

NYIMBO NA. 123 Tizigonjera Mulungu Mokhulupirika

a Ko alongo anaudindo uponi mu mpingu? Ko m’bale aliyese ni msolo wa mulongo aliyese? Ko akulu na misolo ya mabanja anaudindo wolingana? Mu nkhani ino, tikambirane mibvunzo mwaya pakuwona vitsanzo vabwino va m’Mawu ya Mulungu.

b Wonani ndime 6 ya pfunziro yakuti ‘Muzilimbikitsa Alongo Mumpingo,’ mu Nsanja ya Olonda ya Setembro 2020.

c Onani bokosi yakuti: “Ni nthawe iponi yomwe mulongo achadekana kuvala chakumsolo?”

d Pankhani yakuti banja inaufulu wosalula kukhala mpingu uponi, wonani ndime 17-19 mu nkhani yakuti “Ndinu Amtengo Wapatali Mumpingo wa Yehova” mu Nsanja ya Olonda ya Agosto 2020.

e Kuti mubve vizinji pankhani mweyi, onani bukhu yakuti “Kodi Mungatani Kuti Mulungu Azikukondani?” tsa. 209-212.

f Kuti mudziwe vizinji pankhani ya maudindo ya Bungwe Yotonga, wonani Nsanja ya Olonda ya 15 Julho 2013, tsa. 20-25.