Hao for Kamap Gudfala Dadi
“Iufala dadi, no mekem pikinini bilong iufala kros, nogud iu mekem olketa feel nogud.”—Colossians 3:21.
HAO nao wanfala dadi savve mekem pikinini for no kros? Dadi mas luksavve long waka bilong hem. Wanfala buk wea storyim tingting bilong man talem olsem: “Waka bilong olketa dadi barava hard tumas and savve mekem wei and tingting bilong pikinini for kamap difren.”
Wanem nao waka bilong wanfala dadi? Long staka famili, dadi hem man for panisim pikinini. Hem isi tumas for mami talem pikinini wea noti, ‘Dadi bae whipim iu ia!’ For tok stret, pikinini needim samwan for stretem olketa long gudfala wei mekem olketa kamap gud taem olketa big. Bat dadi mas duim samfala samting moa for kamap gudfala dadi.
Sorre nao, staka dadi no showimaot gudfala wei for pikinini followim. Samfala man no garem dadi from taem olketa smol. And samfala man wea dadi bilong olketa strict tumas duim sem samting long pikinini bilong olketa. Wanem nao wanfala dadi savve duim for lusim kaen wei olsem and kamap dadi wea gud go moa?
Wea nao wanfala dadi savve faendem help for kamap gudfala dadi? Bible nao savve helpem dadi and famili for gohed gud and toktok from Bible no savve spoelem eniwan. Toktok from Bible showimaot bigfala savve bilong Man wea givim kam, Jehovah God, wea hem nao startim famili laef. (Ephesians 3:14, 15) Sapos iu wanfala dadi, iu bae kasem bigfala help taem iu ting raonem wanem Bible talem for olketa dadi and mami.a
For kamap gudfala dadi hem minim for lukaftarem need bilong pikinini and for helpem olketa fren gud witim God. Luk olsem pikinini wea barava lovem and fren gud witim dadi bilong hem bae faendem hem isi nomoa for fren gud witim God. Bible storyim hao Jehovah, Man wea wakem iumi, hem Dadi bilong iumi. (Isaiah 64:8) Iumi bae storyim sixfala wei wea olketa dadi savve helpem pikinini bilong olketa. Iumi bae lukim hao wei for followim wanem Bible talem savve helpem wanfala dadi for helpem pikinini long evri wei hia.
Olketa Dadi Mas Lovem Olketa Pikinini
Jehovah nao nambawan Dadi. Bible storyim tingting bilong God for firstborn Son bilong hem Jesus olsem: “Dadi hem lovem Son.” (John 3:35; Colossians 1:15) Plande taem, Jehovah showimaot hem lovem and hapi long Son bilong hem. Taem Jesus baptaes, Jehovah tok kam from heven olsem: “Iu nao Son bilong mi wea mi barava lovem. Mi hapi tumas long iu.” (Luke 3:22) Jesus no daotem wei wea Dadi bilong hem lovem hem. Wanem nao wanfala dadi savve lanem from wei bilong God?
No shame for talem pikinini bilong iu hao iu lovem olketa. Kelvin, wanfala dadi wea garem faevfala pikinini sei olsem: “Evritaem mi trae for showimaot mi lovem olketa pikinini bilong mi. Mi savve talem tu hao mi lovem and hapi long olketa. Mi help for changem napi and for swimim olketa.” And pikinini bilong iu mas savve hao iu hapi long hem. So trae for no tok raf long olketa bat faendem chance for praisem olketa. Donizete wea garem tufala gele, hem talem olsem: “Wanfala dadi mas lukaotem chance for praisem pikinini bilong hem.” Taem pikinini savve iu hapi long hem, datwan savve helpem hem for garem gudfala tingting abaotem hemseleva. Datwan savve helpem pikinini for fren gud witim God.
Olketa Pikinini Mas Garem Gudfala Wei for Followim
John 5:19 storyim hao Jesus savve duim nomoa ‘samting wea hem lukim Dadi bilong hem duim.’ Datfala verse talem hao Jesus lukim and duim samting wea Dadi bilong hem “duim.” Staka taem pikinini bae duim sem samting tu. Tingim diswan; sapos dadi respectim and tinghae long waef bilong hem, luk olsem boy bilong hem tu bae respectim and tinghae long olketa woman. Diswan minim olketa boy and olketa gele savve kasem gudfala samting from gudfala wei bilong dadi bilong olketa.
Waswe, pikinini bilong iu les for sei sorre? Sapos olsem, wei bilong iu savve helpem pikinini. Kelvin tingim taem wea tufala boy bilong hem brekem wanfala spesol camera. Hem kros gogo hem hitim tebol and brekem tebol nao. Kelvin barava feel nogud bihaen and hem sei sorre long famili and waef bilong hem from hem kros kwiktaem. Hem tingse wei wea hem sei sorre hem helpem pikinini bilong hem for kwiktaem sei sorre tu.
Olketa Pikinini Mas Hapi
Jehovah, hem wanfala “hapi God.” (1 Timothy 1:11) Iumi no sapraes for herem hao Jesus hapi tumas for stap witim Dadi bilong hem. Proverbs 8:30 helpem iumi for minim wei wea Jesus and Dadi bilong hem fren gud, hem sei olsem: “Mi stap witim hem [Dadi] and mi wanfala nambawan wakaman, . . . evritaem mi hapi taem mi stap witim hem.” Tufala Dadi and Son barava fren gud!
Pikinini bilong iu mas hapi. Wei for plei game witim pikinini bilong iu savve helpem hem for hapi. Wei for plei tugeta savve mekem dadi and mami and pikinini for fren gud tugeta. Felix garem sem tingting tu. Hem garem wanfala boy and hem sei olsem: “Wei for markem hapitaem witim boy bilong mi barava helpem mifala fren gud. Mitufala plei game tugeta, go lukim olketa fren, and gogo long olketa naesfala ples. Diswan hem strongim wei wea evriwan long famili fren gud.”
Iu Mas Lanem Olketa Pikinini Abaotem God
Jesus lane from Dadi bilong hem. Dastawe Jesus sei olsem: “Olketa samting wea mi herem from hem nao [Dadi] mi talem long world.” (John 8:26) Long tingting bilong God, dadi nao mas lanem pikinini bilong hem for garem stretfala wei and for fren gud witim God. Wanfala waka bilong olketa dadi hem for lanem pikinini for garem gudfala tingting. Wei for lanem pikinini olsem hem start taem hem baby yet. (2 Timothy 3:14, 15) Felix start for readim olketa Bible story long boy bilong hem taem hem smol yet. Felix iusim tu olketa story and piksa wea stap long Bible Story Buk Bilong Mi.b Taem boy bilong hem start for big, Felix iusim olketa nara story from olketa Bible-buk wea fitim boy bilong hem.
Donizete talem olsem: “Hem no isisi for mekem evriwan enjoyim famili study. Olketa dadi and mami mas evritaem showim hao olketa tinghae long wei wea olketa fren gud witim God, bikos olketa pikinini bae kwiktaem luksavve sapos dadi and mami no tinghae evritaem.” Carlos, wea garem thrifala boy, hem talem olsem: “Evri week mifala savve storyim hao for helpem famili. Evriwan long famili savve chusim wanem for storyim.” Kelvin story abaotem God long olketa pikinini bilong hem evritaem and long evri ples wea olketa go. Datwan mekem iumi tingim toktok bilong Moses: “Iufala mas tingim evritaem olketa toktok wea mi talem iufala tuday; and iufala mas evritaem lanem long pikinini bilong iufala and storyim taem iufala sidaon long haos bilong iufala and taem iufala wakabaot long road and taem iufala sleep and taem iufala getap.”—Deuteronomy 6:6, 7.
Olketa Pikinini Mas Panis
Olketa pikinini mas panis mekem taem olketa kamap big, olketa kamap gudfala pipol. Luk olsem samfala mami and dadi tingse wei for panisim pikinini hem minim for killim olketa, or for tok raf or tok daonem olketa. Bat taem Bible talem mami and dadi for panisim pikinini, hem no minim for raf long olketa. Bikos Bible talem olketa for panisim pikinini long wei wea showimaot love, olsem Jehovah savve duim. (Hebrews 12:4-11) Bible sei olsem: “Iufala dadi, no mekem pikinini bilong iufala kros, bat gohed for trainim and lanem olketa long wei bilong Jehovah.”—Ephesians 6:4.
Samfala taem, maet iu savve whipim or panisim pikinini bilong iu. Pikinini bilong iu mas savve why iu panisim hem. Taem dadi and mami panisim pikinini, datwan mas no mekem pikinini tingse tufala les long hem. No enitaem Bible mekhae long wei for whipim nogud or killim pikinini. (Proverbs 16:32) Kelvin talem olsem: “Taem mi mas panisim pikinini bilong mi for wanfala big samting, evritaem mi trae for mekem olketa luksavve, mi panisim olketa bikos mi lovem olketa.”
Iu Mas Protectim Olketa Pikinini
Iu mas protectim pikinini from olketa nogud samting and rabis pipol wea savve spoelem olketa. Sorre nao, bat “olketa rabis pipol” long disfala world laek for spoelem olketa pikinini. (2 Timothy 3:1-5, 13) Wanem nao iu savve duim for protectim pikinini bilong iu? Bible talem disfala nambawan toktok: “Man wea garem savve hem lukim trabol and protectim hemseleva, bat man wea no garem savve hem go nomoa and mas kasem problem long diswan.” (Proverbs 22:3) For protectim pikinini bilong iu from trabol, iu mas luksavve long olketa nogud samting. Trae for tingim olketa problem wea maet kamap and duim samting for protectim pikinini. Tingim diswan, sapos iu letem pikinini bilong iu for lukluk long Internet long computer, iu nao mas helpem hem for iusim long gudfala wei. Hem bae gud tumas for putim computer long ples wea isi for iu savve lukim.
Wanfala dadi mas redyim and lanem pikinini bilong hem for luksavve long olketa rabis pipol long disfala world wea laek for spoelem pikinini. Waswe, pikinini bilong iu savve wanem for duim sapos samwan trae for spoelem hem taem iu no stap?c Pikinini bilong iu need for savve long stretfala wei for iusim private part bilong olketa. Kelvin tok olsem: “Mi nao mas storyim diswan, nomata teacher bat nomoa tu. Mi luksavve hao hem waka bilong mi nao for talem pikinini bilong mi abaotem sex and for keakea long olketa man wea savve spoelem pikinini.” Olketa pikinini bilong hem no kasem eni problem and distaem olketa big nao and marit.
Lukaotem Help Bilong God
Wei for fren gud witim God nao nambawan present wea wanfala dadi savve givim long pikinini bilong hem. For duim datwan, dadi mas showimaot gudfala wei. Donizete sei olsem: “Olketa dadi mas showim hao olketa barava tinghae long wei wea olketa fren gud witim God. Diswan hem barava tru taem olketa kasem olketa problem or hardfala taem. Long taem olsem, dadi showimaot sapos hem barava trustim Jehovah. Wei wea famili prea tugeta and talemaot thankiu for olketa gudfala samting wea God duim, bae helpem olketa pikinini for luksavve God mas kamap Fren bilong olketa.”
So wanem nao iu mas duim for kamap gudfala dadi? Lukaotem help bilong Jehovah God, bikos hem savve gud hao for lanem pikinini. Sapos iu lanem pikinini bilong iu followim wanem Bible talem, gudfala samting savve kamaot wea Proverbs 22:6 talem: “Nomata taem hem kamap olo, hem bae no lusim datwan.”
[Olketa Footnote]
a Long disfala story, mifala storyim samting wea Bible talem wea fitim waka bilong olketa dadi, bat staka toktok tu fitim olketa mami.
b Olketa Jehovah Witness pablisim.
c For savve moa abaotem hao for protectim olketa pikinini from olketa wea savve spoelem olketa saed long sex, lukim Awake! bilong October 2007, page 3–11, wea Olketa Jehovah’s Witness pablisim.
[Piksa long page 13]
Wanfala dadi mas showim gudfala wei for olketa pikinini bilong hem
[Piksa long page 14]
Wanfala dadi mas helpem pikinini for fren gud witim God
[Piksa long page 15]
Iu mas panisim pikinini long wei wea showimaot iu lovem olketa