“Olketa Plan Bilong Iu Bae Gohed Gud”
LONG wanfala psalm wea David raetem, hem prea olsem: “Plis God, wakem insaed long mi wanfala klin heart, and mekem mi garem gudfala tingting wea savve mekem mi stand strong. Mekem mi kasem moa sem hapi wea mi kasem taem iu sevem mi, and mekem mi willing for obey.” (Psalm 51:10, 12) David raetem olketa verse hia bihaen hem sin witim Bath-sheba. Hem barava sorre long samting wea hem duim and hem askem Jehovah God for klinim heart bilong hem and for mekem hem garem gudfala tingting for duim samting wea stret.
Waswe, Jehovah really wakem wanfala niu heart insaed long iumi, and tu, hem mekem iumi willing for obey and garem gudfala tingting? Or waswe, wanfala klin heart hem samting wea iumiseleva nao shud trae hard for garem and protectim? “Jehovah hem datwan wea lukluk gud insaed long heart bilong olketa man,” bat waswe, hem savve stopem samfala samting wea heart bilong iumi laek for duim? (Proverbs 17:3; Jeremiah 17:10) Hao nao hem affectim laef bilong iumi, samting wea muvim iumi, and olketa samting wea iumi duim?
Long Proverbs 16:1-9, nem bilong God hem kamap eitfala taem, wea datwan hem showimaot iumi savve letem God for kontrolem laef bilong iumi mekem ‘olketa plan bilong iumi bae gohed gud.’ (Proverbs 16:3) Bat Proverbs 16:10-15 hem storyim waka bilong wanfala king or ruler.
Hu Nao “Planim Samting Long Heart”?
Proverbs 16:1a hem sei olsem: “Man savve planim samting long heart bilong hem.” Tru nao, iumi nao mas “planim samting long heart” bilong iumi. Jehovah no wakem long mirakol wei wanfala klin heart for iumi or mekem iumi willing for obey. Iumi nao mas waka hard for kasem stretfala savve long Word bilong hem, Bible, ting raonem wanem iumi lanem, and garem sem tingting olsem hem long olketa samting.—Proverbs 2:10, 11.
Nomata olsem, wei wea David askem God for wakem insaed long hem “wanfala klin heart” and for mekem hem garem “gudfala tingting” showimaot hao David luksavve hem garem feeling for laek duim sin and hem needim God for helpem hem klinim heart bilong hem. From iumi no perfect, maet iumi tu laek for duim ‘olketa samting wea body laekem.’ (Galatians 5:19-21) Iumi needim Jehovah for helpem iumi for “killim dae olketa fasin bilong [iumi] wea followim wei bilong world, olsem fornication, fasin wea no klin, wei for laekem tumas sex, wei for laekem nogud samting, and fasin for kavet.” (Colossians 3:5) Hem important tumas for iumi prea for Jehovah helpem iumi for no foldaon long olketa test and for aotem eni feeling for laek duim sin wea stap long heart bilong iumi!
Waswe, iumi savve helpem nara pipol for “planim samting” long heart bilong olketa? Bible hem sei olsem: “Toktok wea man talem taem hem no tingting gud firstaem hem olsem sword wea katem man, bat olketa man wea wise savve talem toktok wea healim man.” (Proverbs 12:18) Wanem taem nao toktok bilong iumi savve helpem narawan? Only long taem wea “Jehovah nao mekem man for givim stretfala ansa,” wea minim taem iumi talem olketa trufala samting wea kam from Bible.—Proverbs 16:1b.
Bible hem sei olsem: “Heart hem savve trikim man winim eni nara samting and hem nating hol bak.” (Jeremiah 17:9) Tokpiksa heart bilong iumi savve laea long iumiseleva and savve mekem excuse for samting wea iumi duim. King Solomon bilong Israel bifor hem warnim iumi abaotem datwan taem hem sei olsem: “Long tingting bilong man, evri samting wea hem duim hem stret nomoa, bat Jehovah nao savve long samting wea muvim man.”—Proverbs 16:2.
Wei for lovem iumiseleva savve mekem iumi for lukaotem excuse for olketa rong wea iumi duim, for haedem really fasin bilong iumi, and for no luksavve long nogud wei bilong iumi. Bat iumi no savve trikim Jehovah. Hem savve wanem nao muvim iumi for duim samting. Samting wea muvim man hem tingting bilong hem wea datwan hem join witim heart bilong hem. So plande taem, wei wea iumi ting long samting hem depend long tingting and feeling wea insaed tokpiksa heart bilong iumi. Datwan nao hem samting wea ‘Jehovah wea lukluk long heart bilong olketa man’ hem lukim, bat taem hem judgem man hem no favorim or teksaed witim eniwan. Iumi wise sapos iumi protectim tingting bilong iumi.
“Depend Long Jehovah Long Evri Samting wea Iu Duim”
Wei for planim samting hem minim iumi mas tingting firstaem, and datwan hem start kam from heart bilong iumi. Plande taem iumi duim samting wea iumi planim. Waswe, olketa plan bilong iumi bae gohed gud? Solomon hem sei: “Depend long Jehovah long evri samting wea iu duim, and olketa plan bilong iu bae gohed gud.” (Proverbs 16:3) For depend long Jehovah hem minim for barava trustim hem and for letem hem leadim iumi, wea long tokpiksa wei hem olsem iumi aotem bigfala hevi from shoulder bilong iumi and putim datwan long shoulder bilong Jehovah. Man wea raetem psalm hem sei: “Givim go olketa hevi bilong iu and laef bilong iu long hand bilong Jehovah, and depend long hem, and hem nao bae duim samting.”—Psalm 37:5.
Bat sapos iumi laekem olketa plan bilong iumi for gohed gud, olketa plan hia mas followim samting wea Word bilong God talem, and stretfala samting nao mas muvim iumi for mekem olketa plan hia. And tu, iumi shud prea long Jehovah for helpem and sapotim iumi, and duim best bilong iumi for followim advaes bilong Bible. Hem barava important for ‘torowem hevi bilong iumi long Jehovah’ taem iumi feisim olketa test and olketa hard samting from ‘hem bae sapotim iumi.’ Tru nao, “hem bae no letem man wea raeteous for seksek.”—Psalm 55:22.
“Jehovah Garem Plan for Evri Samting wea Hem Wakem”
Wanem moa nara samting wea iumi savve kasem taem iumi depend long Jehovah long evri samting wea iumi duim? Datfala king wea wise hem sei: “Jehovah garem plan for evri samting wea hem wakem.” (Proverbs 16:4a) God wea Creator bilong universe hem God wea garem plan. Taem iumi depend long hem long evri samting wea iumi duim, iumi hapi and satisfae, and no eni samting wea iumi duim hem iusles. And hem plan bilong Jehovah for disfala earth and olketa man for stap olowe. (Ephesians 3:11) Hem wakem earth “for pipol stap long hem.” (Isaiah 45:18) And tu, firstfala plan bilong hem for olketa man long earth hem bae barava kamap tru. (Genesis 1:28) Iumi bae worshipim tru God for olowe and iumi bae hapi and satisfae for olowe tu.
Jehovah hem wakem olketa wea wicked and “long plan bilong hem olketa . . . bae finis.” (Proverbs 16:4b) Hem no creatim olketa wea wicked from “evri samting wea hem duim hem perfect.” (Deuteronomy 32:4) Bat hem letem olketa stap and gohed laef go kasem taem hem disaed for finisim olketa. Olsem example, Jehovah hem sei olsem long Pharaoh bilong Egypt: “Mi letem iu gohed laef mekem mi showimaot paoa bilong mi long iu, and mekem pipol evriwea long earth savve long nem bilong mi.” (Exodus 9:16) Iumi no savve forgetim bigfala paoa bilong God taem hem mekem Tenfala Trabol kamap long Egypt and finisim Pharaoh and army bilong hem long Red Sea.
Jehovah savve iusim olketa wea wicked for duim samting wea fulfillim plan bilong hem, nomata olketa no min for duim datwan. Man wea raetem psalm hem sei: “Kros bilong man bae praisem iu; kros bilong man wea stap yet [Jehovah] bae putim long hemseleva.” (Psalm 76:10) Jehovah savve letem olketa enemy bilong hem for showimaot kros bilong olketa long olketa servant bilong hem, bat only long taem wea datwan hem givim discipline long pipol bilong hem and trainim olketa. Kros bilong olketa man wea stap yet, God hem putim long hemseleva.
From Jehovah sapotim olketa servant bilong hem wea hambol, waswe long olketa wea praod and bighed? King bilong Israel hem sei: “Jehovah barava heitim olketa wea praod. Olketa maet waka tugeta, bat evriwan long olketa bae kasem panis.” (Proverbs 16:5) Olketa wea “praod” savve waka tugeta for sapotim each other, bat no eniwan long olketa bae missim panis. Hem wise for iumi garem hambol tingting nomata iumi garem bigfala savve, iumi savve hao for duim plande samting, or wanem privilege iumi maet kasem long organization bilong Jehovah.
“Wei for Fraet Long Jehovah”
From iumi born witim sin, iumi savve duim mistek. (Romans 3:23; 5:12) Wanem nao bae helpem iumi for no mekem olketa plan wea bae mekem iumi duim wanfala nogud samting? Proverbs 16:6 hem sei: “Loving-kaeness and loyal fasin bilong Jehovah mekem man kasem forgiveness for olketa sin, and wei for fraet long Jehovah stopem man for duim nogud samting.” Nomata Jehovah hem loyal and showimaot loving-kaeness long wei for forgivim sin bilong iumi, wei for fraet long Jehovah nao bae stopem iumi for duim olketa sin. Hem important for iumi lovem God and tinghae long loving-kaeness bilong hem, bat hem important tu for fraet long hem, wea minim for no laek duim samting wea God no hapi long hem.
Iumi fraet long God taem iumi barava respectim bigfala paoa wea hem garem. Tingim paoa wea hem garem wea showaot long creation! Wei wea God remindim Job abaotem paoa bilong hem wea showaot long creation helpem Job for stretem tingting bilong hem. (Job 42:1-6) Taem iumi readim and ting raonem olketa story long Bible abaotem wei wea Jehovah duim samting for pipol bilong hem, datwan barava helpem iumi for stretem tingting bilong iumi. Man wea raetem psalm hem sei: “Iufala evriwan kam and lukim olketa samting wea God duim. Lukim olketa nambawan samting wea hem duim for olketa man.” (Psalm 66:5) Iumi shud no ting nating long loving-kaeness bilong Jehovah. Taem olketa Israelite ‘bighed and mekem holy spirit bilong God feel sorre, Jehovah kamap enemy bilong olketa and faet againstim olketa.’ (Isaiah 63:10) Bat “taem man duim olketa samting wea mekem Jehovah hapi, hem mekem olketa enemy bilong man stap long peace witim hem.” (Proverbs 16:7) Wei for fraet long Jehovah savve barava protectim iumi!
Datfala king wea wise hem sei: “Hem gud for garem lelebet samting long wei wea hem raeteous winim wei for garem plande samting long wei wea no stret.” (Proverbs 16:8) Proverbs 15:16 hem sei: “Hem moabeta for fraet long Jehovah and garem lelebet samting winim wei for garem staka samting and kasem trabol from datwan.” Wei for garem bigfala respect for God hem helpem iumi for gohed duim samting wea stret.
“Heart Bilong Man Savve Planim Samting wea Hem Laek Duim”
God givim freedom long man for hemseleva chusim samting wea stret and samting wea no stret. (Deuteronomy 30:19, 20) Tokpiksa heart bilong iumi savve planim olketa difren samting and chus for followim wanfala samting or staka samting. Solomon hem showimaot hao hem responsibility bilong iumi nao for disaedem samting taem hem sei: “Heart bilong man savve planim samting wea hem laek duim.” Bihaen man duim datwan, “Jehovah nao leadim gogo bilong hem.” (Proverbs 16:9) From Jehovah savve leadim gogo bilong iumi, iumi wise sapos iumi depend long hem for helpem iumi ‘mekem olketa plan bilong iumi for gohed gud.’
Olsem iumi storyim finis, heart hem savve trikim man and hem savve mekem man garem tingting wea no stret. Olsem example, maet man duim sin and heart bilong hem mekem excuse for rong samting wea hem duim. Winim wei for hem finis for duim samting wea no stret, maet datfala man ting hem olraet nomoa from God hem showimaot love, kaenfala fasin, mercy, and hem savve forgive. Datkaen man savve garem tingting olsem: “God hem forget nao. Hem no lukluk long mi. Bae hem nating lukim samting wea mi duim.” (Psalm 10:11) Bat hem no stret and hem serious samting for tingse God bae showimaot mercy long man wea garem tingting olsem.
“Olketa Scale wea Stret and Balance Hem Bilong Jehovah”
Bihaen Solomon storyim subject abaotem heart and samting wea man hem duim, hem story abaotem wanem wanfala king hem duim and hem sei: “Wanfala king shud disaed followim law bilong God, and hem shud judge long stretfala wei.” (Proverbs 16:10) King bilong iumi Jesus Christ bae duim datwan. Taem hem rul ovarem earth hem bae followim will bilong God.
Datfala king wea wise talem wea nao justice and raeteous fasin kam from taem hem sei: “Olketa scale wea stret and balance hem bilong Jehovah; evri ston for markem hevi bilong samting long basket hem bilong hem.” (Proverbs 16:11) Jehovah provaedem olketa scale wea stret and balance. Olketa standard bilong Jehovah hem no for king nao for disaedem followim tingting bilong hemseleva. Taem Jesus hem stap long earth, hem sei: “Mi no savve duim eni samting followim tingting bilong miseleva; samting wea mi herem, mi judgem; and judgment wea mi givim hem raeteous, from mi no duim will bilong miseleva, bat will bilong datwan wea sendem mi kam.” Jehovah “givim evri waka for judge” long Son bilong hem, and iumi sure Son hia bae barava duim evri samting wea stret.—John 5:22, 30.
Wanem moa nara samting wea Jehovah laekem king wea stand for hem for duim? King bilong Israel hem sei: “Barava nogud fasin hem samting wea olketa king heitim tumas, from stretfala fasin nao savve strongim rul bilong wanfala king.” (Proverbs 16:12) Rul bilong Kingdom bilong Messiah bae followim olketa raeteous principle bilong God. Hem nating join witim eni ‘gavman wea kosim trabol.’—Psalm 94:20; John 18:36; 1 John 5:19.
Wei for Mekem King Hapi
Wanem nao pipol wea datfala nambawan king rul ovarem shud duim? Solomon hem sei: “King laekem tumas for herem toktok bilong man wea raeteous, and hem lovem man wea talem tru samting. Taem king hem kros, hem savve killim man dae. So hem wise for mekem king hapi.” (Proverbs 16:13, 14) Olketa wea worshipim Jehovah distaem followim datfala toktok long wei for busy long waka for preach abaotem Kingdom and mekem pipol kamap disaepol. (Matthew 24:14; 28:19, 20) Olketa savve hao wei for duim olsem bae mekem Messiah King, Jesus Christ, hem hapi. Hem wise for olketa wea stap anda long paoa bilong wanfala king for duim samting wea king hapi long hem. Bat hem barava wise for duim samting wea mekem Messiah King hapi long hem!
Solomon gohed for sei: “Taem king hem hapi, olketa man savve enjoyim laef, and hem olsem rain long taem for plantim garden.” (Proverbs 16:15) “Taem king hem hapi” hem minim hem hapi long samting wea man hem duim. Olsem tu, ‘taem Jehovah hapi’ hem minim hem hapi long samting wea iumi duim. (Psalm 44:3; 89:15) Taem iumi lukim skae hem dark, iumi savve bae rain hem kam for helpem garden grow. Long sem wei tu, taem king hem hapi datwan showimaot man bae kasem olketa gud samting. Iumi bae hapi and garem gudfala living anda long rul bilong Messiah King, olsem pipol kasem long smolfala wei taem King Solomon hem rul.—Psalm 72:1-17.
Taem iumi weitim taem wea Kingdom bilong God bae kontrolem evri samting long earth, hem gud for iumi askem God for helpem iumi klinim heart bilong iumi. Iumi tu mas trustim Jehovah and fraet long hem. Then iumi savve feel sure hao ‘olketa plan bilong iumi bae gohed gud.’—Proverbs 16:3.
[Piksa long page 19]
Long wanem wei nao Jehovah wakem olketa wea wicked witim plan for olketa bae finis?