“Lukaotem Peace and Aftarem”
“Sapos iufala fit for duim, keepim peace witim evri man.”—ROMANS 12:18.
1, 2. Wanem nao samfala reason why peace from olketa man hem no stap for olowe?
TINGIM wanfala haos wea garem wik faondeson, rotten post, and ruf wea hange daon. Waswe, bae iu laek for go stap insaed and mekem datwan haos bilong iu? Maet nomoa. Nomata iu paintim niu, datwan no changem wei wea haos hia hem no strong. Gogo maet datfala haos hem foldaon.
2 Eni peace wea kamap insaed disfala world hem olsem datfala haos. Olketa buildim antap wanfala wik faondeson—olketa promis and plan bilong man, “wea no savve givim salvation.” (Psalms 146:3) History hem fulap witim raoa midolwan olketa nation, ethnic grup, and tribe. Tru, samfala taem bilong peace kamap, bat wanem kaen peace? Sapos tufala nation faet and then tufala sei peace kamap bikos wanfala hem lus or tufala no lukim eni gud samting bae kamaot sapos tufala go ahed for faet, wanem kaen peace nao datwan? Feeling for heit, no trust, and jealous fasin wea startim datfala war still stap. Peace wea olsem kava nomoa, or ‘wei for paint ovarem’ datfala feeling for enemy, hem no peace wea stap for olowe.—Ezekiel 13:10.
3. Why nao peace bilong pipol bilong God difren from eni peace wea man wakem?
3 Nomata olsem, trufala peace hem stap insaed disfala world wea war spoelem. Long wea? Midolwan olketa wea followim step bilong Jesus Christ, olketa trufala Christian wea followim toktok bilong Jesus and trae for followim gogo bilong laef bilong hem. (1 Corinthians 11:1; 1 Peter 2:21) Peace wea stap midolwan olketa trufala Christian wea garem difren color skin, living, and nation hem tru wan bikos hem kamaot from wei for stap long peace witim God, wea garem faondeson long faith bilong olketa long ransom sakrifaes bilong Jesus Christ. Peace bilong olketa hem wanfala present from God, no samting wea kam from man. (Romans 15:33; Ephesians 6:23, 24) Hem kamaot from wei wea olketa stap anda long “Prince bilong Peace,” Jesus Christ, and worshipim Jehovah, “God bilong love and peace.”—Isaiah 9:6; 2 Corinthians 13:11.
4. Hao nao Christian savve “aftarem” peace?
4 Peace no kam seleva long olketa man wea no perfect. Dastawe Peter sei each Christian shud “lukaotem peace and aftarem.” (1 Peter 3:11) Hao nao iumi savve duim datwan? Wanfala profesi bifor point go long ansa bilong diswan. Jehovah sei olsem thru long profet Isaiah: “Olketa son bilong iu bae kamap pipol wea Jehovah teachim, and peace bilong olketa son bilong iu bae kamap big.” (Isaiah 54:13; Philippians 4:9) Yes, trufala peace kam long olketa wea followim olketa teaching bilong Jehovah. And tu, peace, witim “love, hapi, . . . patient for safa, kaenfala fasin, gudfala fasin, faith, kwaet fasin, fasin for kontrolem seleva,” hem frut bilong holy spirit bilong God. (Galatians 5:22, 23) Hem no samting wea man wea no garem love, no hapi, no patient, no kaen, wicked, no faithful, raf, or no savve kontrolem seleva, savve garem.
“Keepim Peace Witim Evri Man”
5, 6. (a) Wanem nao difren long wei for garem peace and wei for keepim peace? (b) Hu nao olketa Christian trae hard for keepim peace witim?
5 Peace hem minim “wei for evri samting hem kwaet.” Mining hia hem fitim planti samting wea no eni raoa go ahed insaed long hem. Tru nao, nomata man wea dae tu hem stap long peace! Bat, for garem trufala peace, man needim moa samting winim wei for stap long peace. Long Sermon bilong hem long Maunten, Jesus sei: “Hapi nao olketa wea keepim peace, from bae olketa kolem ‘olketa son bilong God.’” (Matthew 5:9) Jesus hem story long olketa wea bihaen garem chance for kamap spiritual son bilong God and kasem laef wea kanduit dae long heven. (John 1:12; Romans 8:14-17) And gogo, evri faithful man wea no garem hope for go long heven bae enjoyim “nambawan freedom olsem olketa pikinini bilong God.” (Romans 8:21) Olketa wea keepim peace nomoa savve garem hope olsem. Greek word for “keepim peace” hem really minim “man for mek-peace.” Planti taem wei for garem peace—stap long peace—hem difren from wei for keepim peace. Wei for keepim peace long Bible minim strong for apim peace, samfala taem for mekem peace kamap long samting wea hem no bin stap bifor.
6 Tingim diswan taem iu lukluk long kaonsel bilong aposol Paul for olketa long Rome: “Sapos iufala fit for duim, keepim peace witim evri man.” (Romans 12:18) Paul hem no talem olketa long Rome for garem kwaet fasin nomoa, wea hem gud samting tu. Hem encouragem olketa for mek-peace. Witim hu? Witim “evri man”—famili member, nara Christian, and olketa wea no garem sem biliv tu. Hem encouragem olketa bilong Rome for mek-peace witim nara pipol ‘sapos olketa fit for duim.’ Hem no laekem olketa for lusim biliv bilong olketa for saed bilong peace. Winim wei for mekem nara pipol feel kros, olketa shud deal witim olketa long wei bilong peace. Olketa Christian mas duim olsem tu nomata olketa deal witim pipol insaed or aotsaed long kongregeson. (Galatians 6:10) For fitim diswan, Paul raet olsem: “Evritaem aftarem samting wea hem gud long each wan and long evriwan.”—1 Thessalonians 5:15.
7, 8. Hao and why nao olketa Christian keepim peace witim olketa wea no garem sem biliv?
7 Hao nao iumi savve keepim peace witim olketa wea no garem sem biliv olsem iumi and maet againstim olketa biliv hia tu? Wanfala wei hem for no garem spirit for apim seleva. Olsem example, man no keepim peace sapos hem story abaotem samfala long wei wea daonem olketa. Jehovah hem talemaot judgment bilong hem againstim samfala organization and sekson, bat iumi no garem eni raet for story abaotem eni man wanwan olsem Jehovah judgem hem finis. For tok stret, iumi no savve judgem nara pipol, nomata olketa wea againstim iumi. Bihaen hem talem Titus for givim kaonsel long olketa Christian long Crete abaotem wei wea olketa deal witim pipol wea garem paoa, Paul sei for remindim olketa for “no tokdaonem eniwan, no faet, for garem balance fasin, showimaot kwaet fasin long evri man.”—Titus 3:1, 2.
8 Wei for keepim peace witim pipol wea no garem sem biliv hem barava helpem pipol for acceptim truth. Hem tru, iumi no fren witim pipol wea “spoelem gudfala fasin” bilong iumi. (1 Corinthians 15:33) Nomata olsem, iumi savve showimaot respect, and shud deal witim evriwan witim honor and kaenfala fasin. Peter raet olsem: “Keepim fasin bilong iufala gud midolwan long olketa nation, mekem, long samting wea olketa tok againstim iufala olsem wicked pipol, olketa savve lukim gudfala waka bilong iufala and givim glory long God long day for hem duim inspection.”—1 Peter 2:12.
Keepim Peace Insaed Ministry
9, 10. Wanem example nao aposol Paul showimaot long wei for keepim peace witim pipol wea no biliv?
9 Planti savve long olketa Christian long first century olsem sekson wea nating fraet. Olketa no daonem strong bilong message bilong olketa, and taem pipol againstim olketa, olketa disaed strong for obeyim God olsem ruler and no olketa man. (Acts 4:29; 5:29) Nomata olsem, olketa no mixim wei for nating fraet witim wei for no kaen. Tingim toktok bilong Paul taem hem defendim faith bilong hem front long King Herod Agrippa II. Herod Agrippa duim incest witim sista bilong hem, Bernice. Nomata olsem, Paul no want for givim strongfala tok long Agrippa saed long fasin. Bat, hem strongim olketa point wea tufala agree long hem, and talem hao Agrippa hem savve tumas long kastom bilong olketa Jew and hem wanfala man wea bilivim olketa profet.—Acts 26:2, 3, 27.
10 Waswe, Paul hem oso-oso long datfala man wea savve mekem hem kamap free? Nomoa. Paul followim advaes wea hemseleva givim and hem talem tru samting. No eni samting wea hem talem long Herod Agrippa hem no tru. (Ephesians 4:15) Bat Paul hem wanfala man for mek-peace and hem savve hao for “kamap evri samting long evrikaen pipol.” (1 Corinthians 9:22) Goal bilong hem, hem for defendim raet bilong hem for preach abaotem Jesus. Olsem wanfala gudfala teacher, hem startim story long wei for talem samting wea hem and Agrippa agree long hem. So Paul helpem datfala king wea duim dirty fasin for garem gudfala tingting abaotem Christian Wei.—Acts 26:28-31.
11. Hao nao iumi savve mek-peace long ministry bilong iumi?
11 Hao nao iumi savve mek-peace insaed ministry bilong iumi? Olsem Paul, iumi shud stap klia long wei for raoa. Hem tru, samfala taem iumi need for “talemaot word bilong God and no fraet,” strong for defendim faith bilong iumi. (Philippians 1:14) Bat planti taem, main goal bilong iumi hem for preachim gud nius. (Matthew 24:14) Sapos wanfala man lukim truth abaotem olketa purpose bilong God, then hem savve start for lusim olketa idea bilong giaman religion and finis for duim olketa fasin wea no klin. Dastawe, sapos iu savve duim, hem gud for mekhae long olketa samting wea pipol bae interest long hem, wea first wan nao hem olketa samting wea iumi evriwan agree long hem. Hem bae nogud for mekem wanfala man feel kros, wea sapos iumi story long gudfala wei witim hem, maet hem bae lisin long message bilong iumi.—2 Corinthians 6:3.
Olketa wea Mek-Peace Insaed Famili
12. Wanem nao olketa wei wea iumi savve olsem pipol for mek-peace insaed long famili?
12 Paul sei olketa wea marit “bae kasem trabol long body.” (1 Corinthians 7:28) Olketa bae feisim difren kaen hardfala samting. Wanfala nao hem wei wea hasband and waef bae no agree long samting samfala taem. Hao nao for deal witim diswan? Mas deal witim long wei for keepim peace. Man for mek-peace bae trae for stopem raoa for kamap big. Long wanem wei? Firstaem, long wei for careful witim tongue. Taem iumi iusim tongue for spoelem or daonem nara man, disfala smol samting hem “wanfala samting wea olabaot wea savve spoelem man, . . . fulap witim olketa poison for killim man dae.” (James 3:8) Man for mek-peace iusim tongue bilong hem for buildimap narawan and no for daonem hem.—Proverbs 12:18.
13, 14. Hao nao iumi savve keepim peace taem iumi talem toktok wea no mas gud or strongfala feeling hem kamap?
13 From iumi evriwan no perfect, samfala taem iumi savve talem samting wea mekem iumi feel sorre bihaen. Taem diswan happen, kwiktaem for stretem—for mek-peace. (Proverbs 19:11; Colossians 3:13) Stap klia long “wei for argue abaotem olketa word” and “olketa raf kaen raoa abaotem olketa samting nating.” (1 Timothy 6:4, 5) Bat, lukluk gud insaed diswan and trae for minim feeling bilong partner bilong iu. Sapos hem talem strongfala toktok long iu, no duim sem samting long hem. Remember hao “kwaet ansa hem stopem kros.”—Proverbs 15:1.
14 Samfala taem, maet iu need for tingim kaonsel long Proverbs 17:14: “Bifor raoa hem bosta, go awe.” Lusim datfala ples. Bihaen, taem strongfala feeling hem katdaon, maet iu savve stretem problem long wei bilong peace. Samfala taem, maet hem gud for askem wanfala mature Christian overseer for help. Olketa man olsem wea garem savve and feeling bae givim gudfala help taem peace insaed marit hem stap long danger.—Isaiah 32:1, 2.
Olketa wea Mek-Peace Insaed Kongregeson
15. Olsem James talem, wanem nogud spirit nao kamap midolwan samfala Christian, and why nao diswan hem spirit “bilong earth,” “bilong animal,” and “bilong demon”?
15 Sorre tumas, samfala Christian long first century showimaot spirit for jealous and raoa—wea hem opposite bilong peace. James hem sei: “Diswan hem no wisdom wea kamdaon from antap, bat hem from disfala earth, bilong animal, bilong demon. From sapos jealous fasin and wei for raoa hem stap, long there nao no eni peace and evri rabis samting.” (James 3:14-16) Samfala sei Greek word wea olketa transleitim “wei for raoa” hem minim selfish wei for aftarem bignem, trae hard for kasem hae position. Dastawe James kolem diswan samting bilong “disfala earth, bilong animal, bilong demon.” Insaed history, olketa ruler bilong world raoa evritaem, olsem olketa wild animal wea faetem each other. Tru nao, wei for raoa hem samting “bilong earth” and “bilong animal.” Hem samting “bilong demon” tu. Disfala nogud fasin hem showaot firstaem long angel wea kamap Satan, datfala ruler bilong olketa demon from hem barava aftarem paoa and hem againstim Jehovah God.
16. Hao nao samfala Christian long first century showimaot semkaen spirit olsem spirit wea Satan showimaot?
16 James encouragem olketa Christian for stap klia long wei for mekem grow spirit for raoa, bikos diswan stopem peace for kamap. Hem raet olsem: “From wea nao olketa raoa and from wea nao olketa faet hem kamap midolwan long iufala? Waswe, olketa no from disfala samting, hem nao, from iufala barava wantem samting wea body laekem wea go ahed for faet insaed long olketa part bilong body bilong iufala?” (James 4:1) Long hia, “samting wea body laekem” savve mining greedy wei for laekem tumas olketa material samting or feeling for laekem bignem, kontrol, or paoa. Olsem Satan, samfala insaed olketa kongregeson laek for winim narawan and no ‘hambol,’ wea Jesus sei olketa trufala follower bilong hem mas olsem. (Luke 9:48) Kaen spirit olsem savve aotem peace insaed kongregeson.
17. Hao nao olketa Christian distaem savve mek-peace insaed kongregeson?
17 Distaem, iumi mas againstim tu feeling for laekem tumas material samting, jealous fasin, or wei for aftarem bignem. Sapos iumi trufala man for mek-peace, bae iumi no feel nogud sapos samfala insaed kongregeson garem moa savve long samfala samting winim iumi, or bae iumi no tokdaonem olketa front long nara pipol long wei for daotem samting wea muvim olketa. Sapos iumi garem savve long samting, bae iumi no iusim datwan for mekem iumiseleva luk gud winim narawan, for mekem hem luk olsem kongregeson kamap gud only bikos long savve bilong iumi. Kaen spirit olsem bae kosim wei for divaed; bae hem no mekem peace kamap. Olketa for mek-peace no show-off witim savve bilong olketa bat iusim datwan for servem olketa brata and givim honor long Jehovah. Olketa luksavve hao gogo, love—no savve—bae showimaot hu nao trufala Christian.—John 13:35; 1 Corinthians 13:1-3.
“Peace Olsem Olketa Overseer Bilong Iufala”
18. Hao nao olketa elder apim peace midolwan olketa seleva?
18 Olketa elder long kongregeson nao lead for mek-peace. Jehovah talem profesi hia abaotem pipol bilong hem: “Mi bae appointim peace olsem olketa overseer bilong iufala and raeteous fasin olsem olketa man for givim waka for iufala.” (Isaiah 60:17) For fitim toktok bilong profesi hia, olketa wea serve olsem Christian shepherd waka hard for apim peace midolwan olketa seleva and olketa sheep. Olketa elder savve keepim peace midolwan olketa seleva taem olketa showimaot “wisdom from antap” wea keepim peace and hem balance. (James 3:17) From difren living wea olketa kam from and samting wea kasem olketa long living, olketa elder long kongregeson bae samfala taem garem difren tingting. Waswe, diswan minim olketa no garem peace? Sapos olketa deal witim samting olsem long stretfala wei, hem bae no minim olsem. Man for mek-peace talemaot tingting bilong hem long hambol wei and then witim respect lisin long tingting bilong narawan. Man for mek-peace bae no trae forcem olketa narawan for followim tingting bilong hem, bat bae lisin long tingting bilong brata bilong hem and ting raonem witim prea. Sapos datwan no brekem eni Bible principle, planti taem hem fit for acceptim olketa difren idea. Taem olketa narawan no agree witim hem, man for mek-peace bae followim and saportim disison wea planti agree long hem. Long wei olsem hem showaot hem balance. (1 Timothy 3:2, 3) Olketa overseer wea garem savve minim hao wei for keepim peace hem moa important winim wei for trae mekem olketa narawan duim samting followim tingting bilong man seleva.
19. Hao nao olketa elder olsem man for mek-peace insaed long kongregeson?
19 Olketa elder apim peace witim olketa member bilong sheep long wei for saportim olketa and no for judgem hard waka bilong olketa. Hem tru, samfala taem need hem stap for stretem samfala. (Galatians 6:1) Bat main waka bilong Christian overseer hem no for givim discipline. Planti taem hem givim praise. Olketa loving elder trae hard for lukim gudfala samting long narawan. Olketa overseer tinghae long hard waka bilong olketa nara Christian, and olketa sure olketa brata bilong olketa duim best bilong olketa.—2 Corinthians 2:3, 4.
20. Long wanem wei nao kongregeson kasem gudfala samting sapos evriwan mek-peace?
20 So, insaed long famili, long kongregeson, and taem iumi deal witim pipol wea no garem sem biliv, iumi trae hard for keepim peace, for mekem peace kamap. Sapos iumi waka hard for mekem peace grow, iumi bae share for mekem kongregeson hapi. Long semtaem, iumi bae kasem protection and strong long planti wei, olsem iumi bae lukim long nextfala article.
Waswe, Iu Remember?
• Wanem nao hem minim for keepim peace?
• Hao nao iumi savve keepim peace taem iumi deal witim pipol wea no Witness?
• Wanem nao samfala wei for mekem peace grow insaed long famili?
• Hao nao olketa elder savve apim peace insaed kongregeson?
[Piksa long page 9]
Man for mek-peace stap klia long wei for apim seleva
[Olketa Piksa long page 10]
Olketa Christian mek-peace insaed ministry, insaed haos, and insaed kongregeson