Czego może nas nauczyć istnienie zła?
SIEW I ZBIÓR
Gdy się posieje ziarno pszenicy, wyrośnie pszenica. Gdy się posieje żyto, wzejdzie żyto. Po wysianiu jęczmienia zbiera się jęczmień. To logiczne. Nikt nie spodziewa się czegoś innego. A jednak, gdy w grę wchodzi postępowanie, niejeden człowiek myśli, że może siać zło, a zbierać dobro. Takie rozumowanie jest błędne, jak na to wskazuje Galatów 6:7: „Nie dajcie się zwieść: Bóg nie jest kimś, kogo można wydrwić. Co człowiek sieje, to też będzie żąć”. Między siewem a żniwami może upłynąć sporo czasu, ale dzień żniwa w końcu nadejdzie. Tę naukę powinniśmy wziąć sobie do serca.
DOŚWIADCZENIE UCZY
Jehowa pozwolił, aby Jego Syn, Jezus, znosił cierpienia zadawane mu przez niegodziwców i żeby się z tego uczył: „Choć był Synem, z tego, co cierpiał, uczył się posłuszeństwa”. W ten sposób został też przygotowany do pełnienia urzędu arcykapłana zdolnego „współczuć w naszych słabościach” (Hebr. 4:15; 5:8). Znoszenie zła ugruntowuje prawość i posłuszeństwo wobec Boga oraz pomaga nam współczuć innym cierpiącym, tak jak im współczuł Jezus. Dzisiejsi rodzice często pozwalają dzieciom uczyć się na błędach, ponosić przykre konsekwencje nierozsądnego postępowania, wiedzą bowiem, że w niektórych sprawach tylko w ten sposób dzieci mogą się czegoś nauczyć. Dopuszczanie przez Jehowę istnienia zła może być dla nas cenną nauką.
WZROST DOCENIANIA
Wiele dobrodziejstw, z których możemy korzystać, uważamy za oczywiste. W młodości beztrosko cieszymy się, że jesteśmy zdrowi i silni, dopóki podeszły wiek nas tego nie pozbawi. Bystry wzrok, dobry słuch, smaczne pożywienie, ciepłe ubranie, wygodne mieszkanie — te i inne dobrodziejstwa są w oczach ludzi, którzy się do nich przyzwyczaili, czymś samo przez się zrozumiałym. Ale gdy ktoś straci wzrok lub ogłuchnie, przeziębi się lub jest głodny, gdy mu amputują nogę lub pochowa kogoś bliskiego — wówczas jak nigdy przedtem docenia wartość tego, co miał, ale utracił. Spróbuj zasłonić sobie oczy na przeciąg tygodnia albo choćby tylko jednego dnia, a zrozumiesz, co dla ciebie znaczy wzrok. Doznawanie zła może nas pozbawić niektórych dobrodziejstw, ale uczy nas doceniania tego, co mamy.
DROGA MĄDROŚCI
Dzisiaj miliony ludzi nie cenią sobie wskazówek, które otrzymaliśmy od Boga. Lekceważą je dopóty, dopóki nie zaczną ponosić konsekwencji takiego postępowania. O ileż lepiej zważać na nie od razu i uniknąć niepotrzebnych cierpień! Przecież nie musimy się uczyć z gorzkich doświadczeń. „Przypomnienie od Jehowy jest godne zaufania, niedoświadczonego czyni mądrym” (Ps. 19:7). Obserwując przykre przeżycia innych, niedoświadczeni mogą się czegoś nauczyć, gdyż „nałożenie kary na naśmiewcę czyni niedoświadczonego mądrym”. Nie musi sam cierpieć z tego powodu. „Rozważny, widząc nieszczęście, stara się ukryć” (Prz. 21:11; 22:3). Oglądanie następstw niegodziwości może nas nauczyć unikania jej.
DROGA PRZYKROŚCI
Ponieważ starożytny naród izraelski nie stosował się do wskazówek Jehowy, musiał poznać ich wartość przez przykrości, ponosząc konsekwencje swego postępowania: „Zaczął więc podporządkowywać ich serca przez kłopoty (...) przez swoje błędy zgotowali sobie w końcu utrapienie” (Ps. 107:11-17). „Twoje zło powinno było cię skorygować” — mówił do nich Jehowa, „a przejawy twej niewierności powinny były cię napomnieć. Wiedz zatem i zobacz, że twoje porzucenie Jehowy, twego Boga, jest rzeczą złą i gorzką” (Jer. 2:19). Niepoprawni niestety nie chcą wyciągnąć wniosków ze skarcenia: „Choćbyś nawet miałko utłukł głupiego tłuczkiem w moździerzu między krupami, to i tak głupota go nie opuści” (Prz. 27:22).
ILE JEST CIERPIEŃ
Niemało cierpień spada dziś na niewinnych. Niepokoi to wiele ludzi, ale możemy wyciągnąć z tego naukę, że zły system zadaje cierpienia milionom ludzi. Nie powinniśmy jednak uważać tych cierpień za coś gorszego niż cierpienie jednostki. Co prawda podaje się zatrważające liczby ludzi dotkniętych nieszczęściem, ale nie wolno zapominać, że jeśli tysiąc osób odczuwa ból głowy, nie znaczy to, że poszczególni ludzie odczuwają ból głowy tysiąckroć razy większy. Nikt nie ma więcej niż jeden ból głowy, każdy jest tylko jedną tysięczną ogółu cierpiących. A zatem mimo że istnienie zła jest dopuszczane od 6000 lat, to przecież nikt nie zaznał sumy cierpień z 6000 lat. Każdy znosi je tylko przez okres swego życia. Tego jest zresztą i tak aż nadto.
CZŁOWIEK TEMU NIE ZARADZI
Chodzi o to, żeby wyciągnąć odpowiednią naukę z istnienia zła. Gdy siejemy zło, będziemy je zbierać. Gdy czynią to państwa, cierpią miliony ludzi. W ciągu 6000 lat ludzkość wypróbowała najrozmaitsze formy rządzenia; żadna z nich nie zapewniła pokoju i szczęścia. Niezmiennie okazuje się, że „do człowieka, który idzie, nie należy nawet kierowanie jego krokami” (Jer. 10:23). Politycy, wojskowi, finansiści, duchowni — wszyscy sprawili zawód rodzinie człowieczej. Czyż te tysiące lat zbierania zła nie uczą nas, że powinniśmy wysiewać coś innego i że same wysiłki ludzkie tu nie wystarczą?