Obserwujemy świat

W królestwie przemocy

O USA mówi się, że wśród krajów wysoko uprzemysłowionych są stolicą morderstw, a statystyki zdają się to potwierdzać. Według tamtejszego Państwowego Ośrodka Statystyki Zdrowotnej na 100 000 Amerykanów w wieku od 15 do 24 lat co roku ofiarą zabójstw pada przeciętnie 21,9. Następne miejsce na liście 21 krajów objętych tymi badaniami zajmuje Szkocja, gdzie na 100 000 mężczyzn z tej samej grupy wiekowej ginie 5. Najniższy wskaźnik ma Austria — 0,3 na 100 000. Krwawe żniwo w USA wynika w dużej mierze z posiadania broni palnej. Jest ona dziś o wiele niebezpieczniejsza niż dawniej, a prócz tego przestępcy są bardziej bezwzględni wobec przypadkowych świadków. Według pewnego kryminologa bandyci nazywają ich czasem „muchomorami”, które można rozdeptać, gdy zawadzają pod nogami.

◆ Wiele aktów przemocy w USA jest wymierzonych przeciw kobietom. W tygodniku Newsweek przytoczono statystyki opracowane przez senacką Komisję Sprawiedliwości: „Gwałciciele napadają w ciągu godziny 16 kobiet; co 6 minut dochodzi do gwałtu. Każdego roku 3 do 4 milionów kobiet jest maltretowanych; co 18 sekund jedna zostaje pobita. Trzy czwarte kobiet co najmniej raz w życiu padnie ofiarą przemocy. (...) Wskaźnik zgwałceń jest w USA 13 razy wyższy niż w Wielkiej Brytanii, prawie 4 razy wyższy niż w RFN, a przeszło 20 razy wyższy niż w Japonii”.

Reklamowanie śmierci

Raport w sprawie zachorowalności i śmiertelności (Morbidity and Mortality Weekly Report) opracowany przez amerykański Ośrodek Zwalczania Chorób Zakaźnych z siedzibą w Atlancie stwierdza, że chociaż w USA pierwsze miejsce wśród przyczyn śmierci, którym można by zapobiec, zajmuje palenie papierosów, to należą one do najczęściej reklamowanych produktów. Rezultatem jest zwiększone spożycie, gdyż reklamy zachęcają dzieci do spróbowania papierosów. Powstrzymują też palących od rzucenia nałogu i popychają do niego byłych palaczy. Jak stwierdzono w raporcie, natarczywa reklama „może sprawiać wrażenie, że palenie jest mniej szkodliwe, a bardziej rozpowszechnione i aprobowane niż to jest naprawdę”.

Widmo zagłady nie znika

Mimo euforii towarzyszącej rozmowom pokojowym supermocarstwa dalej są zwarte w „niestabilnym, apokaliptycznym uścisku”, jak to obrazowo nazwał pewien uczestnik tych rokowań. Według doniesień z roku 1989 ZSRR ma około 11 000 bojowych głowic jądrowych. USA dysponują obecnie 12 000 pocisków nuklearnych, wymierzonych w ZSRR. W tygodniku Time przytoczono opinię niektórych specjalistów, którzy wprawdzie uważają taką broń za czynnik odstraszający przed wojną, ale sądzą też, że wystarczyłoby 3000, a nawet 1000 pocisków. Gdyby na przykład tylko co trzecia amerykańska głowica bojowa dotarła do celu, wszystkie radzieckie miasta zamieszkane przez ponad 25 000 mieszkańców przestałyby istnieć. Wybuch jednej jedynej bomby nad Kremlem zmiótłby z powierzchni ziemi każdą budowlę w promieniu 6 kilometrów; w samą Moskwę jest wycelowanych 120 takich pocisków.

Rabini-homoseksualiści

Judaizm reformowany to pierwsza duża religia w USA, która zaaprobowała homoseksualizm i uprawiających go duchownych. Uchwała przyjęta na niedawnym zjeździe rabinów tego wyznania głosi, że „z punktu widzenia religii wszyscy żydzi są równi, niezależnie od ich skłonności seksualnych”. Prócz tego serdecznie wita „wszystkich rabinów, bez względu na ich upodobania seksualne”. Zdaniem Samuela Karffa, przewodniczącego rabinów reformowanych, biblijne potępienie stosunków homoseksualnych należy przeciwstawić „doświadczeniu oraz wiedzy nagromadzonej w naszych czasach”. Nowe przepisy nie wymagają od rabina zachowywania celibatu, lecz tylko dyskrecji.

Nie piję

W Japonii miarą oceny pracownika jest nieraz umiejętność zachowania się w towarzystwie, toteż wielu mężczyzn uważa, że muszą wypić, nawet jeśli nie mają ochoty. Dziennik Mainichi Daily News donosił o ankiecie przeprowadzonej wśród niepijących, z której wynika, iż często wykręcają się od pójścia z kolegami na coś mocniejszego, tłumacząc: „Jestem już umówiony”, „Lekarz mi zabronił” lub „Mam dużo pracy”. Ale niepijący Japończycy założyli teraz stowarzyszenie. Kiedy im się proponuje kieliszek, z dumą pokazują kartę członkowską z nadrukiem „Stowarzyszenie Niepijących”.

Rolnictwo groźne dla wody pitnej

Spada jakość wody pitnej we Francji. Według dziennika Le Monde głównym sprawcą zanieczyszczeń nie jest przemysł, lecz rolnictwo. Od drugiej wojny światowej nawozy naturalne są stopniowo wypierane przez nawozy sztuczne, gdyż coraz więcej rolników stosuje nowoczesne metody uprawy. Jednakże nawozy sztuczne dają się łatwo wypłukać z gleby przez opady. Dostają się do wód gruntowych i zanieczyszczają je azotanami. Kiedy niedawno zbadano wodę w całej Francji, okazało się, że co najmniej 2 milionom ludzi dostarczana jest woda pitna o zawartości azotanów przekraczającej normy ustalone przez EWG. Azotany są szkodliwe zwłaszcza dla niemowląt, a łączy się je też z niektórymi odmianami raka u dorosłych.

Zdrowa drzemka

Ostatnie badania naukowe sugerują, że chęć zdrzemnięcia się po południu wynika z naturalnego dla człowieka cyklu snu. Według kanadyjskiego czasopisma Equinox Roger Broughton, neurolog prowadzący także badania nad snem, doszedł do wniosku, iż „codzienna potrzeba zarówno dłuższego okresu snu, jak i drzemki — zwykle popołudniowej — jest w ludziach zaprogramowana biologicznie”. Jak wykazują badania, „po krótkiej drzemce człowiek nie tylko lepiej się czuje, lecz także znacznie lepiej wypada na testach sprawności umysłowej, sprawdzających umiejętność koncentracji i podejmowania złożonych decyzji”. Dalej czytamy jednak, że „może jeszcze upłynąć trochę czasu, zanim ludzie zdołają przekonać swych zwierzchników, że do wykonania zleconej im pracy koniecznie potrzebują małej drzemki”.

Datki a uzdrowienia

Czy choremu można zagwarantować, że jeśli złoży szczodry datek na kościół, to wyzdrowieje? Brazylijski tygodnik Veja przytacza następującą wypowiedź pastora ewangelickiego Edira Macedo: „Datki wiernych są nam nieodzowne do szerzenia Słowa Bożego. A zatem skuteczność Boskiego uzdrowienia jest proporcjonalna do starań danej osoby, żeby złożyć datek”. W czasopiśmie tym wspomniano dalej o całkowicie odmiennej postawie Świadków Jehowy: „Nie pobierają dziesięciny. Każdy wierny ofiarowuje na kościół tyle, ile może. Datki są sprawą poufną. Publiczne składanie ich jest potępione, może bowiem prowadzić do współzawodniczenia w hojności”. Biblia faktycznie zaleca dobrowolne składanie datków — nie z myślą o uzdrowieniu, lecz o dopomożeniu innym, zwłaszcza pod względem duchowym.

Choroby nastolatków

Państwowa komisja złożona z 37 najlepszych specjalistów w zakresie medycyny, wychowania i przygotowania zawodowego wystawiła ostatnio amerykańskim nastolatkom nie najlepsze świadectwo zdrowia. W opracowanym raporcie stwierdzono, że kłopoty zdrowotne dzisiejszych nastolatków wynikają głównie z ich trybu życia. Przytoczono niepokojące dane statystyczne: Każdego roku zachodzi w ciążę około miliona dziewcząt (prawie co dziesiąta), a 2 500 000 młodych ludzi nabawia się chorób przenoszonych przez kontakty płciowe; 10 procent kilkunastoletnich chłopców i 20 procent dziewcząt ma za sobą próbę samobójstwa; przeszło połowa starszej młodzieży co miesiąc się upija, a wypadki spowodowane spożywaniem alkoholu są w tej grupie wiekowej główną przyczyną śmierci.

Młodociani przestępcy

Odkąd pewien uzbrojony uczeń oraz inny wychowanek szkoły w Ladysmith wzięli na muszkę wszystkich kolegów i nauczycieli, sporo uwagi poświęca się w RPA wzrostowi przestępczości wśród młodocianych. Tamtejszy tygodnik Personality donosi, że niedawno w ciągu roku skazano za przestępstwa na tle seksualnym 1235 młodocianych w wieku do 17 lat. 2278 nastolatków stanęło przed sądem za sprzedaż lub zażywanie narkotyków, a 15 814 za kradzież. Nauczycielka szkoły średniej powiedziała: „Wielu rodziców jest zbyt pochłoniętych własnym życiem, by się zajmować dziećmi. Wydaje się, że interesują ich wyłącznie stopnie. Odnosimy wrażenie, że w kwestiach moralnych dzieci są pozostawione samym sobie”.